شکاف دیجیتالی همه‌گیر؛ مهمانی ناخوانده برای نظام آموزشی دنیا

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان،  مشکلات زیرساختی اینترنت، جدید بودن نسبی فرآیند آموزش مجازی نسبت به آموزش‌های سنتی حضوری، نبود محتوای مناسب برای آموزش مجازی و ... بخشی از مشکلات محصلان در ایام پاندمی کروناست، مشکلاتی که شاید علت آن را بتوان بی توجهی به تغییرات و کهنه بودن بودن روش‌های تدریس در آموزش و پرورش و آموزش عالی نسبت داد؛ موضوعی که در آموزش و پرورش خلا آن بیشتر به چشم می‌خورد و همین موضوع، روند آموزش مجازی برای جامعه ذینفعانش در حدود یک سال گذشته را دشوار کرده است.

روند صعودی ترک تحصیل، افزایش تعداد دانش آموزان نیاز به کمک، نگرانی از افت کیفیت آموزشی هم از جمله نگرانی‌های بدیهی و جدایی ناپذیری است که به دنبال پاندمی کرونا و تداوم آن در جامعه محصلان به چشم می‌خورد و این اتفاق در کشور‌های مختلف شدت و ضعف داشته است.

نبود اینترنت برای یک سوم دانش آموزان جهان

بنابر آمار‌های اعلامی از سوی یونسکو تقریباً نیمی از جمعیت جهان (حدود ۳.۶ میلیارد نفر) هنوز فاقد اتصال به اینترنت هستند و این بدان معناست که حداقل ۴۶۳ میلیون یا تقریباً یک سوم دانش آموزان در سراسر جهان نمی‌توانند به یادگیری از راه دور دسترسی داشته باشند، دلیل اصلی این امر نبود سیاست‌های یادگیری آنلاین یا کمبود تجهیزات مورد نیاز برای اتصال از خانه است. اکثر محصلان از اتصال، دستگاه و مهارت‌های دیجیتالی مناسب برای یافتن و استفاده از محتوای آموزشی وابسته به فناوری برخوردار نیستند.

در اوج بحران، داده‌های یونسکو نشان داد که بیش از ۱.۶ میلیارد زبان آموز در بیش از ۱۹۰ کشور از تحصیل خارج شده اند. بیش از ۱۰۰ میلیون معلم و پرسنل مدرسه تحت تأثیر تعطیلی ناگهانی مراکز یادگیری قرار گرفتند؛ امروزه نیمی از جمعیت دانش آموزان جهان (بیش از ۸۰۰ میلیون دانش آموز) هنوز تحت تأثیر تعطیلی کامل یا جزئی مدارس هستند و در ۲۹ کشور، مدارس کاملاً بسته هستند.

طبق تخمین سازمان ملل، نزدیک به ۵۰۰ میلیون دانش آموز از دوره ابتدایی تا متوسطه دوم هیچ گونه دسترسی به آموزش از راه دور ندارند - سه چهارم از آن‌ها در فقیرترین خانوار‌ها یا مناطق روستایی زندگی می‌کنند؛ این شکاف عظیم دیجیتالی نشان می‌دهد که چگونه اتصال به یک عامل اصلی برای تضمین حق آموزش تبدیل شده است.

برای رفع بی‌عدالتی شکاف دیجیتالی، مهارت‌ها و یادگیری‌های دیجیتالی باید در سیستم‌های آموزشی گنجانده شود. این مسئله مهم در میان بسیاری از کارشناسان آموزش یونسکو مورد بحث و گفتگو قرار گرفته اند، یک تعامل جهانی برای تصور دوباره اینکه چگونه دانش و یادگیری می‌توانند آینده بشریت و کره زمین را شکل دهند، شکل گرفته است و گزارش آن در نوامبر ۲۰۲۱ منتشر خواهد شد.

اختلالات روحی و روانی در سایه تعطیلی مدارس

در اکتبر سال گذشته، یونسکو یک نشست آموزش جهانی تشکیل داد که در آن رهبران جهان تعهدات خود را برای محافظت از بودجه آموزش و پرورش و حفاظت از یادگیری تحت تاثیر قرار گرفته کرونا بیان کردند.

محافظت از سلامت جسمی و روانی دانش آموزان، معلمان و پرسنل مدرسه ضروری است. تعطیلی مدارس اختلالات بزرگی در زندگی کودکان و جوانان ایجاد کرده است و این امر بر رشد اجتماعی-عاطفی و رفاه آن‌ها همچنین زندگی اجتماعی و روابط آن‌ها تأثیر می‌گذارد و از آنجایی که دو سوم جمعیت دانش آموزان جهان هنوز تحت تعطیلی کامل یا جزئی مدارس قرار دارند، بیماری همه گیر سلامتی روانی آن‌ها را افزایش می‌دهد.

آنطور که شرایط نشان می‌دهد در کنار آسیب‌های جدی بیماری همه گیر کرونابر سلامت جسمانی این همه‌گیری با شدت تمام به بخش آموزش هم آسیب زد؛ عملکرد مدارس در سطح جهان مختل شدند و چند دهه پیشرفت در زمینه یادگیری را از بین خواهد برد.

با گذشت یک سال از بحران، اوضاع همچنان ناخوشایند است: بیش از ۱۱ میلیون دختر ممکن است هرگز به کلاس بازنگردند و بیش از ۱۰۰ میلیون کودک به دلیل تأثیر تعطیلی مدارس، از سطح حداقل مهارت در خواندن افت پیدا کنند و در صورت اقدام نکرد فوری، بیش از ۲۴ میلیون کودک و جوان در معرض خطر ترک تحصیل قرار دارند.

البته یونسکو با ایجاد ائتلاف آموزش جهانی در مارس ۲۰۲۰ به سرعت حمایت خود را اعلام کرد تا از تداوم یادگیری در سراسر جهان اطمینان حاصل کند. این ائتلاف چند بخشی ۱۷۵ شریک سازمانی از خانواده سازمان ملل، جامعه مدنی، دانشگاه و بخش خصوصی را گرد هم می‌آورد و در شرایط کنونی در ۱۱۲ کشور حدود سه موضوع اصلی: تعاملات، جنسیت دانش آموزان و معلمان کار می‌کنند.

ائتلاف آموزش جهانی به یک بستر اساسی برای حمایت از کشور‌های عضو برای پاسخگویی به چالش‌های بی سابقه بخش آموزش تبدیل شده است. مشارکت‌های ائتلاف جایگزین پاسخ‌های ملی نیست، بلکه بازیگران جدیدی را که شرکای آشکاری از جمله فناوری و سازمان‌های رسانه‌ای نبوده اند، برای تکمیل و پشتیبانی از تلاش‌های ملی به منظور اطمینان از تداوم یادگیری درگیر می‌کند.

اعضای ائتلاف در حال حاضر در ۲۳۳ پروژه در ۱۱۲ کشور مشغول هستند؛ حداقل ۴۰۰ میلیون فراگیر و ۱۲ میلیون معلم به طور مستقیم یا غیرمستقیم از اقدامات ائتلاف بهره می‌برند. در اینجا چند نمونه از اقدامات جهانی، منطقه‌ای و خاص کشور وجود دارد که تاکنون محقق شده است از جمله آنکه در آفریقای غربی، پلتفرم یادگیری آنلاین منطقه‌ای برای بهبود کیفیت آموزش از راه دور در ۱۰ کشور شامل بنین، بورکینافاسو، کامرون، ساحل عاج، گینه، راه اندازی شد؛ این پلتفرم تجربه‌ای گسترده در آموزش از راه دور را برای ۶.۶ میلیون دانش آموز را با ۲۰ هزار معلم و بیش از ۶۰۰ منبع آموزشی ارائه می‌دهد.

آکادمی مهارت‌های جهانی، برای کمک به تجهیز یک میلیون جوان به مهارت‌های دیجیتال برای انطباق با تغییرات در محل کار، تأسیس شده است و تاکنون ۱۴۲ هزار ذی نفع را به خود اختصاص داده است؛ از زمان راه اندازی، آکادمی بیش از ۱۵۰ موسسه را در ۵۶ کشور بسیج کرده است.

در آفریقای جنوبی، یک سرویس پشتیبانی مبتنی بر برنامه تلفن برای معلمان راه اندازی شد تا یک پلتفرم یادگیری و مشاوره مبتنی بر چت در زمان واقعی ارائه دهد و اکنون بیش از ۶۷ هزار و ۲۰۰ کاربر دارد و قصد دارد در ماه‌های آینده به ۴۰۰ هزار معلم دیگر برسد.

همچنین از یک پلتفرم منبع باز برای یادگیری از راه دور در خانه همسو با برنامه درسی برای زبان آموزان و معلمان در کیریباتی، ساموآ، جزایر سلیمان، تونگا استفاده می‌شود و یونسکو در حال راه اندازی برنامه آموزش معلمان برای ۲۰ کشور کارائیب و آموزش مهارت‌های عاطفی دیجیتال و اجتماعی برای مهاجران و پناهندگان در پرو است.

انتهای پیام/