فناوری نانو برای دانش‌آموزان جذاب‌تر از همیشه / تعامل با قطب نانوی کشور گسترده‌تر شد

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو، موضوع اثرگذار روی برنامه‌های ترویج دانش‌‏آموزی، شیوع ویروس کرونا در کشور بود که به‌صورت طبیعی تاثیر زیادی بر آموزش‌‏های دانش‌‏آموزی داشت. در این سال، تعداد ۲۹،۳۶۳ نفر دانش‌آموز و معلم در برنامه‌ها و رویداد‌های ترویج دانش‌آموزی عمدتا به‌صورت مجازی مشارکت کردند و مجموع این افراد از سال ۱۳۸۷ تاکنون به ۱،۲۲۳،۲۸۰ نفر رسید.

 

در ادامه شرح اقدامات اجرایی در زمینه ترویج دانش‌آموزی فناوری نانو در سال ۱۳۹۹ به‌صورت مختصر آمده است. همچنین در شکل زیر، تعداد دانش ‏آموزان آموزش ‏دیده در حوزه فناوری نانو از سطح عمومی تا تخصصی در فاصل سال‎‏‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۹ قابل مشاهده است.

نهادینه‌سازی و حمایت از رقابت‌های دانش‌آموزی در حوزه فناوری نانو

المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری‌نانو

فراخوان ثبت‌نام یازدهمین المپیاد دانش‌آموزی نانو دی ماه ۱۳۹۸ در سایت باشگاه نانو انجام شد و پوستر فراخوان ثبت‌نام به‌صورت مجازی به ادارات آموزش و پرورش و پژوهش‌سرا‌های دانش‌آموزی سراسر کشور ارسال شد. این دوره در سه مرحله و البته در قالبی متفاوت با توجه به شیوع ویروس کرونا برگزار شد.

 

مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و دانش‏پژوهان جوان مطابق با توافقنامه‏‌ای که میان این مرکز و همچنین پژوهش‌‏سرا‌های دانش‌‏آموزی در سراسر کشور در اجرای المپیاد همکاری و مشارکت داشتند. با توجه به گزارش ثبت‌نام‌های این دوره، ۱۵۲ نهاد ترویجی به‌صورت گروهی اقدام به ثبت‌نام دانش‌آموزان کرده‌اند که ۵۱ نهاد (یک شرکت خصوصی و پنجاه پژوهش‌سرای دانش‌آموزی) هر کدام موفق به ثبت‌نام بیش از ۵۰ دانش‌آموز در این دوره شده‌اند.


آزمون‌های آزمایشی برای کسب آمادگی شرکت در یازدهمین المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو در روز‌های ۱۴، ۲۱ و ۲۸ مرداد از ساعت ۹ تا ۱۲ صبح به‌صورت رایگان و به‌صورت مجازی برای داوطلبان این المپیاد برگزار شد.


باشگاه نانو به منظور ایجاد آمادگی داوطلبان یازدهمین المپیاد دانش‌آموزی نانو و با توجه به عدم تشکیل دوره‌های حضوری، دوره‌های مجازی و رایگان برگزار کرد. در زمستان ۱۳۹۸، تعداد ۷ وبینار عمومی با موضوع آشنایی با علوم و فناوری نانو برگزار شد، همچنین در مجموع تعداد ۱۹ دوره با حضور ۱۱۸۰ داوطلب در بهار و تابستان ۱۳۹۹ توسط مدرسین باشگاه نانو به‌صورت آنلاین در سایت باشگاه نانو برگزار گردید. هر دوره آموزشی در ۸ جلسه ۲ ساعته برگزار شد.


با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی و همچنین برای حفظ سلامتی داوطلبان، پس از بررسی شرایط و همفکری با نهاد‌های مختلف دانش‌آموزی و در راستای هماهنگی با نهاد‌های ذیربط، کمیته اجرایی المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو تصمیم به برگزاری آنلاین آزمون مرحله اول یازدهیمن المپیاد گرفت.


بنابر این تصمیم، آزمون مرحله اول یازدهمین المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو روز سه شنبه چهارم شهریورماه سال گذشته به‌صورت آنلاین برگزار شد و داوطلبان این دوره از المپیاد تنها از ساعت ۹ تا ۱۲ مجاز بودند با مراجعه به سایت باشگاه نانو، در آزمون شرکت نمایند. آزمون شامل ۴۵ سوال تستی با مدت زمان پاسخگویی ۹۰ دقیقه بود و پاسخ‏‌های غلط دارای نمره منفی بودند. در پایان مرحله اول، ۴۰۸ نفر از بین ۱۰۵۸۴ داوطلب توانستند نمره حدنصاب (حداقل نمره ۱۵درصد) برای ورود به مرحله دوم را کسب کنند. تعداد برگزیدگان هر استان در آزمون مرحله اول یازدهمین المپیاد دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو در شکل زیر قابل مشاهده است.

راه ­یافتگان به مرحله دوم از ۳۰ استان کشور بودند که استان‌های کردستان با ۱۰۵ منتخب، آذربایجان شرقی با ۵۷ منتخب و تهران با ۴۰ منتخب در صدر جدول ۳۰ استان قرار گرفتند.

بعد از برگزاری مراحل اول و دوم یازدهمین المپیاد دانش آموزی علوم و فناوری نانو، در نهایت ۳۰ نفر برتر برای حضور در مرحله نهایی مشخص شدند. استان‏ کردستان با ۱۳ نفر دارای بیشترین تعداد نفرات برتر بود و استان‌های آذربایجان شرقی و خراسان رضوی از این نظر به صورت مشترک در جایگاه بعدی قرار گرفتند.

 

انتخاب شهر‌ها بر اساس بیشترین برگزیدگان حاضر در مرحله نهایی بوده است. اجرای مرحله سوم از بهمن ماه با اجرای ۵ کارگاه‏ آموزشی در زمینه کاربرد‌های فناوری نانو برای مقابله با خوردگی با تدریس میرزایی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه نیرو) آغاز شد. در ادامه، بخش عملی این مرحله از ۱۴ تا ۱۶ اسفند ماه در ۴ شهر سنندج، شیراز، مراغه و نیشابور به‌صورت همزمان و با حضور ناظرانی از ستاد نانو برگزار شد و دانش ‏آموزان در آزمایشگاه، روی موضوع جلوگیری از خوردگی فلزات با استفاده از پوشش‌‏‎های نانو فعالیت کردند.


ارائه نتایج این فعالیت‌‏ها در روز‌های ۲۰ و ۲۱ اسفند ماه با حضور داوران المپیاد به‌صورت مجازی برگزار شد؛ و در نهایت در روز ۲۵ اسفند ماه، مراسم اختتامیه مجازی یازدهمین المپیاد نانو در محل ستاد نانو و با حضور دبیر ستاد، مشاور سازمان پرورش استعداد‌های درخشان و مدیران آموزش‏ و پرورش استان‏‌های فعال در برگزاری المپیاد برگزار شد و مدال آورندگان نهایی معرفی شدند. آیناز رحیمی از استان کردستان و امیر غلامی از استان ایلام موفق به کسب مدال طلا شدند.

جشنواره دانش‌آموزی علوم و فناوری‌نانو

یازدهمین جشنواره دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو در سال ۹۹ به شکل متفاوت و کاملا مجازی برگزار شد. با توجه به شیوع ویروس کرونا در این سال، تمامی مراحل به‌صورت مجازی و غیرحضوری برگزار شد و دانش‌‏آموزان به صورت برخط از طرح‏‌ها دفاع کردند. فلسفه وجودی این جشنواره، افزایش سواد تئوری دانش‌آموزان و به رقابت گذاشتن مهارت و کار عملی آن‌ها در حوزه فناوری نانو است و مهم‌تر از کسب رتبه، دانش‌آموزان باید روش انجام یک کار پژوهشی یا تولید محصول را با شرکت در این رقابت دانش‌‏آموزی یاد بگیرند.


مراسم اختتامیه یازدهمین جشنواره دانش‌آموزی علوم و فناوری نانو روز دوشنبه ۱ دی ماه ساعت ۱۵ به‌صورت زنده از صفحه اینستاگرام باشگاه نانو پخش شد و از طرح‌های برتر جشنواره در بخش‌های مختلف به‌صورت مجازی تقدیر شد.

حمایت از مروجین فناوری نانو در آموزش و پرورش

حمایت از مروجین فناوری نانو در آموزش و پرورش در قالب حمایت از پژوهش‌سرا‌های فعال در برگزاری المپیاد و جشنواره دانش‌آموزی، و نهاد‌های ترویجی برگزارکننده سمینار‌های ترویجی و کارگاه‌های آموزشی فناوری نانو انجام می‌شود.


در سال جاری و با توجه به فعال‌تر شدن قطب کشوری فناوری نانو در آموزش و پرورش، تعامل همکاری میان باشگاه نانو و قطب نانو نسبت به گذشته بیشتر و گسترده‏‌تر از قبل شد. در همین راستا برنامه‌هایی با همکاری این دو نهاد برگزار شد که از مهمترین آن‌ها دوره آموزشی مجازی «پنجشنبه‏‌های نانویی» و «دوره مجازی ضمن خدمت و توانمندسازی نانو برای دبیران» بود که در پاییز و زمستان سال ۹۹ به مرحله اجرا درآمد.

۶ جلسه از پنجشنبه‌های نانویی در سال ۹۹ و ۹ جلسه در سال ۱۴۰۰ برگزار می‌‏شود. همچنین علاوه بر برگزاری دوره کشوری ضمن خدمت نانو برای دبیران که با همکاری قطب نانو اجرایی شد، ۴ دوره ضمن خدمت برای دبیران استان‏‌های هرمزگان، فارس، آذربایجان غربی برگزار شد.

ساماندهی و توسعه محصولات آموزشی فناوری نانو

برنامه ساماندهی و توسعه محصولات آموزشی فناوری نانو در سال ۹۹ با تمرکز بر شناسایی و تقویت محصولات آموزشی موجود و همچنین توسعه محصولات جدید پیگیری شد. سه هدف اصلی این برنامه عبارتند از:

- افزایش تنوع در ابزار و ادوات آموزش فناوری‏ نانو
- افزایش تنوع در سبد محصولات آموزشی نانو
- ارتقاء توان کسب و کار تولیدکنندگان محصولات
- بازار سازی و توسعه بازار محصولات آموزشی نانو

در راستای اهداف فوق و در دو سال اخیر کار شناسایی و ارزیابی محصولات آموزشی موجود آغاز شد و برای محصولاتی که توانستند معیار‌های آموزشی و علمی را احراز کنند، «تاییدیه آموزش نانو» صادر شد.  


به منظور تسهیل دسترسی مخاطبان برنامه به فرم‌‏های ارزیابی و همچنین مشاهده محصولات آموزشی دارای تاییدیه، صفحه‌‏ای در بخش آموزش سایت ستاد نانو با عنوان «محصولات آموزشی نانو» ایجاد شده است. مخاطبان با مراجعه به این بخش از سایت می‏‌توانند از خدمات و فرایند‌های برنامه ساماندهی و توسعه محصولات آموزشی نانو مطلع شوند.