کلاب هاوس؛ رابطه مردم سالاری و گفتگو

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو،محمد حسین طارمی؛ کلاب هاوس اپلیکیشنی است که بخش اصلی وظیفه خود یعنی جنبه اجتماعی و گفتمانی شبکه‌های اجتماعی را پر رنگ کرده است.

نقطه اوج سروصدا‌های اخیر پیرامون این شبکه T مدیون ایلان ماسک است که با حضور در یکی از اتاق‌های گفتگو در این شبکه سروصدای زیادی ایجاد کرد. اما ماجرا در اینجا تمام نمی‌شود؛ زاکربرگ، بیل گیتس و بعد از آن مدیران متعدد دیگری هم با حضور در روم یا اتاق گفتگو در این شبکه عملا به کاربران نشان داده‌اند که یک شبکه اجتماعی جدی پا به عرصه گذاشته است. اما استفاده از این شبکه بر خلاف شبکه‌های اجتماعی موجود فعلا با محدودیت‌هایی مواجه است.

کلاب هاوس در آوریل سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد؛ درست در زمانی که در تمام کشور‌ها شیوع کرونا روز به روز افزایش می‌یافت و افراد بیشتری دورکار می‌شدند. براساس اطلاعاتی از این شبکه اجتماعی دیده می‌شود، از دسامبر سال ۲۰۲۰، این برنامه۶۰۰ هزار کاربر ثبت شده داشت که فقط با دعوتنامه برای کاربران سیستم عامل ios در دسترس بود.

البته همچنان هم اپلیکیشن این شبکه اجتماعی در اختیار کاربران سیستم عامل ios قرار دارد و به گفته صاحبان این شبکه اجتماعی بزودی نسخه اندروید آن هم تا حوالی تیر ماه روانه بازار می‌شود. هر چند که همین حالا هم برخی کاربران اندروید با استفاده از نسخه غیر اصلی امکان استفاده از کلاب هاوس را دارند.

قله اوج کلاب هاوس
حضور افراد شاخص دنیای سیاست، تکنولوژی و سرگرمی توانست در عرض ۹ ماه کلاب هاوس را به یک یونیکورن تبدیل کند. در اوایل سال ۲۰۲۱، این برنامه بیش از ۵ میلیون دانلود از اپل استور داشته و ارزش آن نزدیک به یک میلیارد دلار رسیده است. در حال حاضر تنها از طریق دعوتنامه افراد می‌توانند عضو کلاب هاوس شوند، اتفاقی که پیش از این نیز درمورد شبکه اجتماعی‌ای مانند فیس‌بوک یا حتی جی‌میل شاهد آن بودیم.

در این پلتفرم افراد می‌توانند به طور زنده با یکدیگر صحبت کنند و نظرات خود را به اشتراک بگذارند. در واقع چیزی که کلاب هاوس را از دیگر شبکه‌های اجتماعی متفاوت می‌کند، این است که تنها از طریق صوت، میلیون‌ها کاربر را شیفته خود کرده است.

شما می‌توانید خودتان یک اتاق مجازی ایجاد کنید یا به اتاق‌هایی که دیگران ساخته‌اند بپیوندید. هنگام عضویت در این شبکه اجتماعی می‌توانید موضوعات مورد علاقه خود را انتخاب کنید تا این اپلیکیشن وقتی گروه‌هایی در مورد این موضوع صحبت می‌کنند به شما خبر دهد.

با اینکه نزدیک به یک سال از راه‌اندازی این شبکه اجتماعی می‌گذرد؛ اما تقریباً از اواسط بهمن ماه سال گذشته، استفاده از کلاب هاوس در بین کاربران در ایران داغ شد. هر روز در توئیتر یک نفر کاربر آیفون به دنبال دعوتنامه برای حضور در این شبکه اجتماعی بود. کار تا جایی پیش رفت که دعوتنامه‌های حضور در کلاب هاوس در پلتفرم آنلاین نیازمندی یعنی دیوار به قیمت بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسید. آماری از حضور ایرانیان در کلاب هاوس موجود نیست، اما در دو ماه گذشته فعالیت ایرانیان در آن بسیار داغ شده است. اکثر اتاق‌های مجازی تشکیل شده جنبه سرگرمی دارند و حتی برخی از اتاق‌ها با نام سکوت، ایجاد شده‌اند تا کاربران را جذب فالور کنند.

فیک بودن ممنوع
حال این نرم افزار امروز دارای ابعاد رسانه‌ها و تاثیرات خاص است که برای شناختن ابعاد مختلف است. این نرم افزار فضای جدیدی را برای کاربران ایجاد کرده و این امکان، گفتگوی مستقیم است. همین نوع گفتگو باعث شده تا کاربر بیشتر از همیشه امکان گفتگو داشته باشد، زیرا پیش از این در شبکه‌های اجتماعی دیگر برای رساندن منظور مجبور به قرار دادن ویس، ارسال عکس، نوشتن متن و حتی آپلود کلیپ داشت، ولی در این اپلیکیشن هیچ کدام از این موارد وجود ندارد.

این روم‌های گفتگو می‌تواند افراد هم فکر و عقیده یا مخالف فکر و عقیده‌ای را کنار یکدیگر جمع کند که این خود ویژگی مثبت این شبکه مجازی ایجاد شده است که همگان در آن فرصت اظهار نظر دارند. ویژگی منحصر به فرد دیگر آن این است که کاملا به حوزه‌های تخصصی ورود می‌کند و بحث‌های تخصصی را با متخصصین به راه می‌اندازد. ویژگی‌های فیک در شبکه‌های اجتماعی دیگر بالا بوده و افراد غیر متخصص در آن ورود کرده‌اند.

از نظر کارشناسان این اپلیکیشن ارتباط مستقیم حرفه‌ای‌ها است. آن‌ها معتقدند تا چند صبح قبل برگزاری میز گرد تخصصی بسیار سخت بوده، ولی این شبکه اجتماعی این کار را برای کاربران راحت کرده است و امکانات بسیار خوبی را در اختیار مخاطبانش قرار می‌دهد.

میدان بازی صاحب نظران
این شبکه اجتماعی از آن جایی که امکان ممیزی ندارد، مخاطبان بسیار راحت‌تر تمایل به حضور در این شبکه را دارند. از طرفی چیزی به عنوان کپی مثل سایر شبکه‌های اجتماعی وجود ندارد و تنها تولید شخصی وجود دارد و تنها افراد صاحب نظر یا اهل مطالعه می‌توانند ورود موثری را داشته باشند. نکته بعدی اینجاست که شنونده‌هایی که به این شبکه اجتماعی ورود می‌کنند، می‌توانند از این طریق علم خود را افزایش دهند.

ظرفیت تبلیغاتی در آستانه انتخابات
با توجه به حضور افراد سرشناس و نامزد‌های احتمالی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، کارشناسان معتقدند این فضا می‌تواند بسیار مفید باشد و افراد می‌توانند به عنوان یک بلندگوی تازه و بدون سانسور برای انتشار نظرات خود استفاده کنند. البته این فرضیه چند وجه دارد که یکی از آن‌ها امکان مناظره آزاد و بدون هیچ قید و شرطی است که تا الان آن را تنها با وجود قید و شرط‌هایی در تلویزیون مشاهده می‌کردیم. این شبکه اجتماعی درست در آستانه انتخابات راه اندازی شد تا با قراردادن اطلاعات آزاد دراختیار کاربران، نقشه راه  و خوراک سیاسی را برای  انتخابات ۱۴۰۰ آماده کنند.

اما واقعیت این است که فضای مجازی امکانات متنوع و خوبی را در اختیار ما قرار داده است، اما اینکه چگونه از آن بهره ببریم بسیار مهم است. برخی معتقدند باید به این نکته هم توجه داشت در کشوری که شما فضای مردم سالاری و دموکراسی دارید باید امکان گفتگوی ازاد هم فراهم باشد. اصولا رابطه مستقیمی بین میزان مردم سالاری و توجه به مسئله گفتگو وجود دارد؛ شاید با این گفتگو‌ها امکان صلح و آشتی نیز به وجود بیاید.

محمد حسین طارمی – عضو شورای مرکزی جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.