برای مقابله با زباله گردی کودکان چه برنامه‌ای داریم!

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، لایحه «طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران» در جلسه امروز شورای شهر مورد بررسی قرار گرفت.

در همین راستا زهرا صدر اعظم نوری به نمایندگی از کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری در توضیح این طرح گفت: این طرح از سال ۱۴۰۰ آغاز و تا سال ۱۴۲۰ ادامه خواهد داشت. امیدوارم این طرح بتواند در این دوره آغاز و عملیاتی شود. در سال ۹۸ حدود ۶ هزار تن پسماند خانگی و غیر خانگی و روزانه ۳۰ هزار تن پسماند ناشی از ساخت و ساز و تخریب داشته‌ایم و این حجم پسماند در شهر چالش‌های جدی ایجاد می‌کند.

رئیس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر افزود: شناسایی پسماند مسکونی و غیر مسکونی، به سازی و بهینه سازی سایت انتقال پسماند، مدیریت پسماند هنگام ساخت و ساز، بهینه سازی سایت آبعلی، مدیریت پسماند‌های پزشکی، به سازی سایت آرادکوه، مدیریت پسماند حجیم، مدیریت پسماند فضا‌های باز، کاهش پسماند از مبدا ازجمله اهداف این طرح است. به علاوه مدیریت پسماند باید به پیمان کاران سپرده شود تا به صورت تجمیع شده خدمات را ارائه کنند. ساماندهی عوامل غیر رسمی، آموزش و اطلاع رسانی برای جذب مشارکت مردم از جمله اهداف طرح است.

صدراعظم نوری ادامه داد: هوشمندسازی فرآیند مدیریت پسماند، اصلاح ساختار سازمانی سازمان مدیریت پسماند، اخذ بهای واقعی پسماند به دلیل اینکه در حال حاضر بهای مدیریت پسماند به صورت واقعی نیست و شهرداری توانایی اخذ همان تعرفه‌های غیر واقعی را ندارد و شهرداری طلب‌های فراوانی در این زمینه دارد لذا یکی از اهداف این طرح اخذ بهای واقعی پسماند است.

وی تصریح کرد: براساس این مطالعات، تولید پسماند شهر تهران بالاتر از استاندار جهانی نیست و برابر با ۷۶۴ گرم در روز است که از استاندارد جهانی یعنی ۹۰۰ گرم در روز پایین‌تر است. ۳۴ درصد از پسماند تولیدی ما پسماند ارزشمند خشک است که در مبدا است و تا زمانی که به آرادکوه برسد، این ۳۴ درصد به ۱۶ درصد می‌رسد و این طرح به دنبال آن ست که این پسماند ارزشمند را افزایش دهد.

رئیس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر ابراز داشت: ما باید نرخ تفکیک پسماند در مبدا که در حال حاضر ۱۰ درصد است را به ۴۰ درصد برسانیم و این امر از اهداف طرح است. ۸۰ درصد پسماند تولیدی به آراد کوه می‌آید و باید این نرخ تولید پسماند کاهش یابد. در آرادکوه کار بهداشتی انجام نمی‌شود و این جزو یکی از اهداف اصلی طرح است. نسبت پسماند حمل شده به پسماند ساخت و ساز و تخریب حدود ۶۴ درصد است و حدود ۵ درصد از پسماند عمرانی دفن نمی‌شود و این نرخ بسیار پایین است که باید تغییر کند.

صدراعظم نوری عنوان کرد: نرخ وصول بهای خدمات مدیریت پسماند ۵۰ درصد است و تمام تلاش شهرداری این است که نرخ بهای خدمات را تا ۵۰ درصد کسب کند، اما رقم بالایی زیان انباشته داریم و سازمان مدیریت پسماند استقلال مالی ندارد. متأسفانه در شهر تهران میان کسی که زباله کم‌تر با کسی که زباله بیشتری تولید می‌کند، تفاوتی وجود ندارد لذا افراد انگیزه‌ای برای کاهش تولید پسماند ندارند. غیر یکپارچه بودن ساختار سازمان مدیریت پسماند یکی از مشکلات اصلی است که باید اصلاح شود.

وی تصریح کرد: در پسماند عادی به دنبال آن هستیم که سیستم جمع آوری به سیستم ترکیبی تبدیل شود و جمع آوری از درب منازل انجام شود و قابلیت تفکیک پسماند‌تر وجود داشته باشد تا زباله گردی حذف شود. ایستگاه‌های موجود پسماند نیز از ۱۱ ایستگاه به ۹ عدد باید کاهش یابد. برنامه دیگر ما به سازی سایت آبعلی برای پسماند‌های ساختمانی است. در پسماند‌های پزشکی نیز تلاش می‌شود تا سایت جدیدی برای کم خطر سازی این پسماند‌ها ایجاد شود. در این طرح اصلاح و چابک سازی سازمان مدیریت پسماند و تقلیل ۸ معاونت به ۴ معاونت باید انجام شود. قرارداد‌ها باید به صورت تجمیع قرار گیرد و تا سال ۱۴۰۳ جمع آوری پسماند باید تجمیع و به پیمان کاران سپرده شود.

رئیس کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر اظهار داشت: هزینه‌های اجرای طرح در ۵ سال اول ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان را در بر می‌گیرد که اگر با راهکار پیش بینی شده، مشارکت بخش خصوصی جذب شود، تا ۷۵ درصد هزینه‌های توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.

در ادامه مجید فراهانی درباره این طرح گفت: تا زمانی که برنامه اجرایی نداشته باشیم، این پروژه بزرگ اجرا نمی‌شود. تعریف ساختار شکست کار دقیق این پروژه، زمان بندی با جزئیات و بودجه هر آیتم و کیفیت مورد انتظار است. سوال بنده این است که آیا این موارد در نظر گرفته شده یا خیر.

حجت نظری نیز در تذکر دیگری گفت: آیا واقعاً راهکاری برای مدیریت ارتباط سازمان و مناطق در طرح آمده است یا خیر و موضوع دیگر معضل زباله گردی کودکان است و آیا در این طرح برنامه‌ای برای این امر در نظر گرفته شده یا خیر. به علاوه آیا سازمان با این طرح فرهنگ سازی لازم برای مدیریت پسماند را برای مردم ایجاد کرده است یا خیر. به علاوه آیا ساز و کاری لازم برای مدیریت پسماند الکترونیک در نظر گرفته شده یا خیر.

سپس حسن خلیل آبادی در تذکری به این طرح گفت: ۶۰ سال است در حال دفن زباله در آراد کوه هستیم، اما هیچ اتفاق جدیدی برای این سایت وجود ندارد در این طرح پسماند تهران مطالعه شده این در حالی است که متضرران در محل دفن این پسماند یعنی منطقه شهر ری مورد توجه قرار نگرفته‌اند.

وی افزود: آراد کوه در حال حاضر اشباع شده است و کاری برای آن انجام نشده است. تهران به عنوان مقصد گردشگری است این در حالی است که گردشگران و مهمانان خارجی را بلافاصله پس خروج از فرودگاه امام، با بوی مشمئز کننده این منطقه روبرو می‌شوند. ما باید برای شیرابه‌های این منطقه و رفع بوی بد آن تلاش کنیم.

در ادامه آرش حسینی میلانی گفت: آرادکوه از دهه ۴۰ در این منطقه جا نمایی شده و قطعاً در اولویت شهرداری است. جریان پسماند مانند آب است و امکان قطع آن وجود ندارد. ۱،۶۰۰ میلیارد تومان پیش بینی سرمایه گذاری در آراد کوه است تا فرآیند ساماندهی سرپوشیده شود. در افق طرح نیز تنها ۱۵ درصد دفن خواهد شد و باقی پسماند بازیافت می‌شود.

محمد سالاری نیز در اشاره به این طرح گفت: اساساً موضوع طرح‌های بلند مدت ۲۰ ساله دیگر نباید به این نحو باشد و یکی از اشکالات اساسی ما به طرح‌های بلند مدت، با توجه به پیشرفت تکنولوژی همین است و طرح نباید حداکثر بیش از ۱۰ سال باشد. به علاوه هر طرح جامعی باید طرح‌های زمان دار داشته باشد و در این طرح جزئیات طرح‌های زمان دار دیده نمی‌شود. با توجه به درآمد زایی این حوزه، این طرح چه میزان درآمد خواهد داشت. بنده موافق هستم، اما باید نکات طرح روشن شود.

سپس ناهید خداکرمی گفت: در حال حاضر تهران یکی از پاکیزه‌ترین شهر‌های دنیاست که هزینه زیادی هم برای آن در حال صرف است. ایجاد تأسیسات بازیافت پسماند موجب بهبود سلامت شهر می‌شود. انتظار ما این است که در مسیر اجرای سند، بخشی از هزینه‌های از محل اجرای طرح تأمین شود و به شهرداری تزریق شود.

صدرالدین علیپور رئیس سازمان مدیریت پسماند نیز در توضیح این طرح گفت: هدف اصلی طرح کاهش دفن پسماند است. ما تفکیک حداکثری، گرفتن شیرابه و ... را انجام خواهیم داد تا پسماند کاهش یابد. در خصوص پسماند‌های حجیم در حال حاضر سایت مخصوص داریم که در اردیبهشت ماه تأسیس می‌شود. همزمان در این ۲۱ بند، موارد اجرا شدنی را انجام خواهیم داد. بنده برای محیط زیست دغدغه دارم و در تلاشیم تا میزان پسماند را کاهش دهیم. در خصوص زباله گردی تغییر فرم ذخیره سازی را انجام داده‌ایم تا امکان دسترسی به آن‌ها وجود نداشته باشد.

در نهایت کلیات این طرح با ۱۸ رأی موافق به تصویب رسید.

سپس نژاد بهرام پیشنهادی مبنی بر امکان ارائه راهکار‌های جدید با توجه به پیشرفت‌های روز را مطرح کرد و این پیشنهاد با ۶ موافق به تصویب نرسید.

در ادامه میرلوحی در خصوص ماده ۴ این طرح در پیشنهادی بر لزوم کاهش پسماند تولیدی با اصلاح در سیاست‌های بازدارنده تاکید کرد.

صدر اعظم نوری نیز در پاسخ به این پیشنهاد گفت: در ماده ۹ این موضوع تصریح شده و یکی از اهداف اصلی این طرح کاهش پسماند تولیدی است. طراحی مدل کاهش پسماند جزو اختیارات شهرداری نیست، اما شهرداری می‌تواند سیاست‌هایی اتخاد کند تا به راحتی هر مصالحی تبدیل به پسماند نشود و اگر بازاری برای این مصالح ایجاد شود، شاهد دور ریز آن‌ها نخواهیم بود.

در نهایت این ماده با پیشنهاد اصلاحی میر لوحی و با ۱۵ رأی موافق به تصویب رسید.

در ادامه جلسه شورا میرلوحی با ارائه پیشنهادی درباره ماده ۱۴ این طرح گفت: بسیاری از شرکت‌های مربوط به پسماند به صورت ضربدری با یکدیگر ارتباط داشتند به طوری که یکی از آن‌ها در یک شرکت مدیرعامل و همان فرد در شرکت دیگری هیت مدیره است یعنی در واقع این شرکت‌ها نهایتاً ۵ شرکت بودند. به همین منظور باید این انحصار شرکت‌ها شکسته شود و یک شرکت یا یک اپلیکیشن در مناطق احساس انحصار نکند. باید ببینیم اقتصاد پسماند تاکنون در اختیار چه کسانی بوده و باید این اقتصاد در اختیار شهرداری قرار گیرد.

صدر اعظم نوری نیز در پاسخ به این پیشنهاد گفت: انتخاب اپلیکیشن‌ها باید در اختیار سازمان پسماند باشد در این طرح نیز اشاره‌ای نشده که اپلیکیشن خاصی فعالیت داشته باشد که حال ما بخواهیم از آن رفع انحصار کنیم.

در نهایت ماده ۱۴ با پیشنهاد اصلاحی میرلوحی به تصویب رسید.

در نهایت دیگر مواد این طرح نیز به تصویب اعضای شورای شهر رسید.