خرابکاری در تأسیسات اتمی نطنز؛ ایران به دنبال "اسرائیل درون"

ایران می‌گوید انفجار تأسیسات هسته‌ای نطنز در روز ۲۲ فروردین (۱۱ آوریل) کار اسرائیل بوده است و این کشور می‌خواسته با این اقدام بر روند مذاکرات احیای برجام اثر بگذارد. وزارت اطلاعات از شناسایی فردی که در سیستم برق تأسیسات نطنز اختلال ایجاد کرده، خبر داده است. در حالی که رئیس کمیسیون انرژی مجلس در تحلیل این خرابکاری می‌گوید، "طراحی دشمن خیلی قشنگ بوده"، مسئولان اطمینان داده‌اند که در زمان کوتاهی بخش بزرگی از آسیب‌ها را جبران خواهند کرد.

خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای نطنز موجی از واکنش‌ها را در میان سیاستمداران، کارشناسان و کاربران شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت؛ از واکنش‌های طنز و تحلیل‌های جدی گرفته تا پرسش در مورد واکنش ایران به این اقدام در صورت اثبات یا بحث در مورد این که چه نهادی و چه کسانی زمینه‌ساز این "نفوذ" بوده‌اند.

یک خبر کوتاه بر روی اکانت خبرگزاری ایسنا در اینستاگرام موجی از واکنش‌های تمسخرآمیز را به گفته مسئولان حکومتی را به دنبال داشت.

سخنگوی دولت از اقدام خرابکارانه گفت و این که جمهوری اسلامی "از رژیم صهیونیستی انتقام" خواهد گرفت. "انتقام"؛ کلیدواژه‌ای که خاطره "انتقام‌‌ها"ی پیشین را برای بسیاری از کاربران دوباره زنده کرد: از "سیلی سختی" که قرار بود در انتقام به "قتل" قاسم سلیمانی" زده شود تا "انتقام سختی" که در پی ترور فخری‌زاده وعده داده شده بود تا گرفتن جان ۱۵۷ مسافر هواپیمای اوکراینی. یکی از کاربران نوشت: "می‌خواهند انتقام بگیرند، تو را به خدا سوار هواپیما نشوید!"
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

"سالم‌سازی امنیتی" از "سربازان گمنام حضرت موسی"

اما در میان واکنش‌های عصبی و تمسخرآمیزی همچون "سندروم حفره امنیتی بی‌قرار"، این جمله هم خودنمایی می‌کند که گویا "سربازان گمنام حضرت موسی بیشتر از سربازان گمنام امام زمان" در ایران مشغول کارند! واکنشی در ظاهر طنزآلود، اما در باطن دغدغه و پرسش اصلی بخشی از حاکمیت.

محسن رضایی با اشاره به انفجار نطنز، "جدی بودن پروژه نفوذ" را مطرح کرده است و می‌نویسد که "کشور نیاز به سالم‌سازی امنیتی" دارد.

یکی از کاربران توییتر هم با اشاره به اینکه "مأمورین موساد از پشت کوه به داخل ایران نیامده‌اند"، می‌نویسد: «تا اسرائیل درون ایران شناخته نشود، حوادثی مانند نطنز اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالله گنجی، مدیر مسئول روزنامه جوان هم در کنایه‌ای به این "اسرائیل درون"، "هزینه خیانت به کشور در ایران" را "خیلی پایین" می‌داند.

اما "خائن" کجاست و "اسرائیل درون" کیست؟

انگشت اتهام از این جناح به سوی آن جناح، از این نهاد به سوی آن نهاد در چرخش است. برخی وزارت اطلاعاتی را که "از عزم دشمن آگاه بود اما همت کافی را نداشته و سیاست خارجه‌ای که به جای تامین و دفاع از منافع ملی به دشمن اعتماد کرده" را مقصر و همگام با اسرائیل می‌داند. آنها "صبر استراتژیک" و "پاسخ مناسب در زمان مناسب" تبلیغ‌شده در "رسانه‌های دولت" را نشانه نفوذ یا حماقت می‌دانند.

اما سوی دیگر ماجرا نظامیانی را که از وظیفه اصلی خود بازمانده‌اند و کوتاهی دستگاهی که مسئول جلوگیری از چنین عملیاتی بوده است را مقصر می‌داند.

مصطفی تاجزاده در توییتی می‌نویسد: « اگر کاره‌ای بودم نظامیانی را که به‌دلیل دخالت در امور سیاسی، اقتصادی، رسانه‌ای، انتخاباتی و دیپلماتیک از انجام وظایف خود باز مانده‌اند را برکنار می‌کردم.»

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور هم گفته است: «باید دستگاهی که مسئول بوده جلوی اقدامات دشمن را بگیرد و در این زمینه توفیقی بدست نیاورده، بازخواست شود و مردم باید بدانند که منابع، اعتبار و حیثیت کشور خرج چه اقداماتی می‌شود.»

سید محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در یادداشتی در روزنامه اعتماد می‌نویسد: «ضعف در پیشگیری از حوادث این‌چنینی در داخل کشور یک واقعیت است. اگر دستگاه‌های اطلاعاتی امنیتی کشور به جای صرف انرژی‌شان پیرامون مسائل کم‌اهمیت، تمرکز خود را روی مسائلی مهم نظیر نفوذ در تاسیسات هسته‌ای معطوف کنند، می‌توان تا حد زیادی امنیت این تاسیسات را افزایش داد. در مقطع زمانی فعلی هم آنها باید پاسخگو باشند که چرا نتوانستند از وقوع حادثه دوباره در نطنز جلوگیری کنند.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

دستگاه‌های امنیتی اطلاعاتی کجا مشغول کارند؟

اما دستگاه‌های اطلاعاتی امنیتی مشغول چه کاری هستند و انرژی‌شان را به گفته این کارشناسان، در چه کارهای "بی‌اهمیتی" هدر می‌دهند؟

حسین دهباشی در توییتر با اشاره به "سقوط فاو" در جریان جنگ ۸ ساله و غفلت مسئولینی که به جای حضور در جبهه "در کرمانشاه و غفلت تقسیم مجلس" بودند، می‌نویسد: «اسرائیل در تکرار جنایات بی‌مکافات‌اش گستاخ شده و سپاه در پی سیاست!»

در کنار اتهام دخالت گسترده سپاه در سیاست، یکی از کاربران توییتر به طعنه می‌نویسد: «سپاه فقط در سریال‌ها گردن کلفت دارد». حسین رزاق، روزنامه‌نگار هم نوشته است: «تا سرگرم "مستعان" و "گاندو" و "روزشمار نابودی" هستید یا انتقام‌کشی از مردم، اسرائیل هم چپ و راست می‌آید و می‌زند و می‌رود و قاه‌قاه به ریشتان می‌خندد. کار از حفره‌ی امنیتی گذشته، این چاه ویل بلاهت است.»

در سال‌های اخیر از نهادهای امنیتی و نظامی فعالیت‌های شدیدی در حوزه تلویزیون و سینما دیده می‌شود. اطلاعات سپاه پاسداران با بازوهای رسانه‌ای‌اش چون موسسه فرهنگی "اوج" از جمله ارگان‌هایی است که در ساخت و تولید سریال‌ها و فیلم‌های امنیتی اطلاعاتی نقش داشته است. نام یک مؤسسه فرهنگی دیگر به نام "شهید آوینی" هم با پخش سریال گاندو بر سر زبان‌ها افتاد که از جمله برجام و تیم مذاکره‌کننده را سوژه ساخته بود که واکنش شدید دولتی‌ها را به همراه داشت.

"داغ به دل کی؟"

در حالی که بازار اتهام‌های متقابل و جست‌وجو برای "اسرائیل درون" ایران داغ است، وزیر امور خارجه ایران می‌گوید، اسرائیلی‌ها اگر فکر کردند ایران را از پیگیری رفع تحریم‌ها می‌تواند بازدارند گمان بسیار بدی کرده‌اند.

محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم "لغو مذاکرات [هسته‌ای] وین" را در راستای منافع اسرائیل می‌داند و می‌نویسد: « یکی از جدی‌ترین مشکلات در کشور ما این است که نگاهی جناحی به مساله سیاست خارجی وجود دارد. ما نباید اختلافات سیاسی داخلی را به سیاست خارجی وصل کنیم.»

این در حالی است که برای نمونه روزنامه کیهان در مقاله‌ای "خروج از مذاکرات وین و مجازات اسرائیل" را "پاسخ خرابکاری در نطنز" می‌داند.

 احمد زیدآبادی، تحلیلگر مسائل سیاسی هم با اشاره به خواست برخی اصولگرایان برای خروج ایران از مذاکرات هسته‌ای در پاسخ به خرابکاری نطنر می‌نویسد: «من مانده‌ام با این پیشنهاد می‌خواهند داغ به دل چه کسی بگذارند؟ به دلِ طرفِ دخیل در خرابکاری؟ او که دقیقاً به منظور توقف مذاکرات وین دست به این خرابکاری زده است!»

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  جنگ پنهان

  درحالی که کارگاه‌های پرچم سازی در جمهوری اسلامی ایران در حال تولید پرچم‌های اسرائیل برای آتش زدن و لگدمال کردن در تظاهرات‌ها هستند، کشورهای عربی بیش از پیش به روابط خصمانه خود با اسرائیل بر سر مناقشه فلسطین پایان می‌دهند.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  حمله‌های مکرر به تاسیسات نطنز

  یک روز پس از "روز ملی فناوری هسته‌ای" و راه‌اندازی دوباره تاسیسات نطنز، به سیستم برق‌رسانی این تاسیسات حمله شد. علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران از آن به عنوان "تروریسم هسته‌ای" یاد کرد. وقوع انفجاری در ۱۲ تیرماه سال گذشته نیز منجر به از کار افتادن مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته نطنز شد. در آن هنگام نیز رسانه‌های غربی مسئولیت آن حمله را برعهده اسرائیل دانسته بودند.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  جنگ دریایی

  خبرگزاری‌ها روز هفتم آوریل از حمله به کشتی "ایران ساویز" متعلق به سپاه پاسداران در دریای سرخ خبر دادند. نیویورک تایمز، مسئولیت این حمله را متوجه اسرائیل دانسته و نوشته است که این حمله در واکنش به حمله به کشتی‌های تجاری به نام لوری و هلیوس رِی اسرائیلی صورت گرفته است. همچنین روزنامه "وال استریت ژورنال" از حملات اسرائیل به حداقل ۱۲ کشتی ایرانی ظرف دو سال گذشته در دریای سرخ خبر داده است.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  ترور فخری زاده از راه دور

  محسن فخری‌زاده معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران و سردار سپاه بود که پیش از ورود به برنامه اتمی ایران، به همراه حسن تهرانی مقدم به کره شمالی سفر کرد و برنامه موشک‌سازی ایران را پایه‌گذاری کرد. فخری‌زاده در ۷ آذر ۱۳۹۹ در شهر آبسرد پس از انفجار یک خودرو بوسیله شلیک یک تیربار که از راه دور کنترل می‌شد کشته شد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیشتر گفته بود "نام او را بخاطر بسپارید".

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  تهدید به نابودی اسرائیل

  تقریبا تمامی مقام‌های جمهوری اسلامی هر روز اسرائیل را به نابودی تهدید می‌کنند. از محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق که خواستار "محو اسرائیل از صفحه‌ روزگار" شده بود گرفته تا آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی که پیش‌بینی کرده "اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید". این جمله او در تونل‌های زیر زمینی تولید موشک (عکس) هم نصب شده‌اند.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  حمله به محور تهران- جنوب لبنان

  اسرائیل جمهوری اسلامی را به ایجاد خط انتقال تجهیزات نظامی از طریق عراق و سوریه به حزب‌الله در جنوب لبنان متهم می‌کند و دائما بر حملات خود به "مواضع حزب‌الله و نیروهای متحد جمهوری اسلامی" در این مناطق می‌افزاید.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  حمله به نیروهای وابسته به ایران

  خبرگزاری‌ها روز چهارشنبه ۲۴ دی‌ماه، خبر دادند که در حمله هوایی شبانه در سوریه که احتمالا از سوی اسرائیل انجام شده ۵۷ تن از جمله ۳۱ شبه‌نظامی نزدیک به جمهوری اسلامی ایران کشته شده‌اند. در این حملات، نیروهای سپاه پاسداران، حزب‌الله عراق و تیپ فاطمیون کشته شده‌اند. این چهارمین حمله منتسب به اسرائیل در کمتر از سه هفته بوده است.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  انتقال آرشیو هسته‌ای ایران به اسرائیل

  بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل از عملیات مخفیانه دستگاه امنتیی این کشور برای سرقت آرشیو سری اسناد هسته‌ای بایگانی شده ایران خبر داد. او گفت موساد در عملیاتی محرمانه به ۵۵ هزار صفحه و ۵۵ هزار فایل دیجیتال که در قالب ۱۸۳ سی‌دی بوده دست پیدا کرده است. عملیات شش ساعته ماموران موساد در تهران نشان می‌دهد که اسرائیل اطلاعات دقیقی از داخل ایران دارد.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  پهپاد ایرانی در اسرائیل

  بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در جریان سخنرانی خود در کنفرانس امنیتی مونیخ با نشان دادن بخشی از شیئی -که به گفته او قسمتی از لاشه پهپاد سرنگون شده ایران در آسمان اسرائیل بود- گفت در صورت لزوم مستقیما علیه ایران و نه "نمایندگان" این کشور اقدام خواهد کرد. او در کنفرانس سال ۲۰۱۸ از جواد ظریف، وزیر خارجه ایران خواست تا این پیام تل‌آویو را به تهران منتقل کند: «قدرت اسرائیل را آزمایش نکنید.»

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  پهپاد اسرائیلی در نطنز

  روز یک‌شنبه دوم شهریور۱۳۹۳ (۲۴ اوت ۲۰۱۴) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای خبر داد یک هواپیمای بدون سرنشین رادارگریز اسرائیلی را که قصد نفوذ به "حریم منطقه‌ هسته‌ای نطنز" داشته سرنگون کرده است.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  ارسال سلاح به نوار غزه

  نیروی دریایی اسرائیل در ۱۴ اسفند ۱۳۹۲ از توقف یک کشتی باری با نام "کلوس سی" که با پرچم پاناما حرکت می‌کرد خبر داد. ارتش اسرائیل گفت که "این کشتی حاوی موشک و مهمات از سوی ایران برای شبه‌نظامیان فلسطینی در نوار غزه" بوده است. سخنگوی ارتش اسرائیل، گفت که این راکت‌ها «که در سوریه ساخته شده از سوریه با هواپیما به ایران برده شده و از آنجا به عراق و بعد به سوی سودان فرستاده شده‌اند.»

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  هشدار در مجمع عمومی سازمان ملل

  بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۲ با نشان دادن این تصویر نسبت به ساخت بمب اتمی توسط جمهوری اسلامی ایران هشدار داد. او بارها هشدار خود را در مجامع بین‌المللی تکرار کرده است. نتانیاهو در سال سال ۲۰۱۸ نیز با نشان دادن نقشه و عکس، به محلی در تورقوز آباد کهریزک در جنوب غربی تهران اشاره کرد و گفت که ایران یک انبار مخفی مواد و تجهیزات هسته‌ای در این مکان دارد.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  نقش اسرائیل در کشته شدن "پدر برنامه موشکی"

  خودش گفته بود: «روی قبرم بنویسید اینجا مدفن کسی است که می‌خواست اسرائیل را نابود کند». سپاه پاسداران نقش اسرائیل را تکذیب کرد و کشته شدن حسن تهرانی مقدم را یک "حادثه کاری" نامید. محمد تهرانی مقدم، برادر او در گفتگو با هفته‌نامه رمز عبور در اردیبهشت ۱۳۹۵ گفت " یک اتفاق نبود، بلکه یک حادثه از پیش برنامه‌ریزی و تعیین شده و تروریستی بود". روایت سریال امنیتی گاندو هم "دخالت مجاهدین و موساد" است.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  بمب‌گذاری در بانکوک، ۲۰۱۲

  تایلند، ایران را به بمب‌گذاری برای ترور دیپلمات‌های اسرائیلی در سال ۲۰۱۲ در بانکوک متهم کرد. سعید مرادی (چپ)، محمد خزایی (وسط) و مسعود صداقت‌زاده (راست که در مالزی دستگیر شد) به دست داشتن در عملیات تروریستی متهم و به حبس ابد محکوم شدند. سعید مرادی بر اثر انفجار بمب دو پای خود را از دست داد. این سه نفر بعدا در قبال آزادی کایلی مور گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی-بریتانیایی به ایران تحویل داده شدند.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  ترور شخصیت‌های هسته‌ای

  طی سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ طی عملیات‌هایی که با چسباندن بمب مغناطیسی به خودروها صورت می‌گرفت، شخصیت‌ها و دانشمندان دخیل در برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ترور شدند. طی این عملیات‌ها مجید شهریاری، مصطفی احمدی روشن، مسعود علیمحمدی و داریوش رضایی، رضا قشقایی فرد کشته شدند. فریدون عباسی جان سالم بدر برد.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  دستگیری افرادی که ربطی به ترورها نداشتند

  وزارت اطلاعات ایران در سال ۱۳۹۱ اعلام کرد که یک تیم تروریستی را شناسایی و دستگیر کرده است. ۱۲ نفر از دستگیرشدگان نیز در مستند تلویزیونی به ترورها زیر نظر اسرائیل "اعتراف" کردند. در سال ۱۳۹۸ مشخص شد که دستگیرشدگان ربطی به ترورها نداشته‌اند، بلکه زیر شکنجه مجبور به پذیرش اعتراف شده‌اند و به جز مجید جمالی فشی که اعدام شد، بقیه آزاد شدند.

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  حمله سایبری با استاکس‌نت

  حمله سایبری با بدافزار استاکس‌ نت به تاسیسات غنی سازی اورانیوم ایران. روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۱، در مقاله‌ای مدعی شد که «اسرائیل استاکس‌نت را در مرکز اتمی دیمونا و بر روی سانتریفیوژهای مشابه‌ای که ایران از آن‌ها در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز استفاده می‌کند، با موفقیت آزمایش کرده‌بود».

• جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر

  انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین

  در انفجار تروریستی ۲۷ تیر ۱۳۷۳ ( ۱۸ ژوئیه )۱۹۹۴ در مرکز یهودیان بوئنوس‌آیرس (آمیا) ۸۵ نفر کشته و بیش از ۲۰۰ نفر نیز زخمی شدند. دولت آرژانتین تاکنون سه بار جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در این انفجار متهم کرده و مدعی است که دستور و نقشه ضربه در تهران کشیده و مسئولیت اجرای طرح عملیات به ستاد ویژه عملیات حزب‌الله لبنان که به گروه شبه نظامی حزب‌الله لبنان وابسته‌است، سپرده شد.

  نویسنده: محمود صالحی