تحلیل رسانه‌ها؛ 'بازگشت طالبان، سیل پناهجویان و ایجاد منطقه امن در داخل افغانستان'

تحلیل رسانه‌ها؛ 'بازگشت طالبان، سیل پناهجویان و ایجاد منطقه امن در داخل افغانستان'۲ ساعت پیش

منبع تصویر، Reuters

توضیح تصویر،

سربازان آمریکا در شب کریسمس در پایگاه بگرام

اعلام خروج کامل نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر، موجی از نگرانی‌ها را نه تنها در میان افغانها بلکه در رسانه‌های غربی نیز به دنبال داشته است.

برخی تحلیلگران به پیش‌بینی سناریوهای نگران‌کننده به سقوط احتمالی دولت مرکزی و "فاجعه انسانی" پرداخته‌اند که ممکن است پس از خروج نیروهای ائتلاف بین المللی رخ بدهد.

گروه مطالعات افغانستان در کنگره آمریکا به ریاست ژنرال بازنشسته جوزف دانفورد، که زمانی رئیس ستاد مشترک ارتش بود، و کلی آیوت سناتور سابق جمهوری‌خواه، توصیه کردند که نباید اداره بایدن "پیروزی را دو دستی تقدیم طالبان کند".

اما، جو بایدن برخلاف توصیه‌های این گروه مطالعاتی، خروج یک‌جانبه و بدون قیدوشرط نیروهای آمریکایی را تا پنج ماه آینده از افغانستان اعلام کرد.

بریتانیا و ناتو نیز اعلام کرده‌اند که نیروهای خود را از افغانستان خارج می‌کنند.

''''آمریکا به نصیحت گورباچف عمل کرد ''''

استیو کول، رئیس دانشکده روزنامه‌نگاری دانشگاه کلمبیا و نویسنده کتاب 'جنگ اشباح ' در مطلبی در نشریه نیویورکر نوشته که در اوایل سال ۲۰۱۰ میخائیل گورباچف، رهبر پیشین شوروی که سه دهه پیش نیروهای شوروی را از افغانستان خارج کرد، به باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا توصیه کرد که در پی "مصالحه ملی" در افغانستان باشد، در حالی که همزمان "یک راه سیاسی و خروج نیروها" از این کشور را مدیریت می‌کند.

آمریکا گفتگوهای پنهان با طالبان را از همان سال‌ها آغاز کرده بود، که به گفته نویسنده در واقع عمل کردن به توصیه گورباچف بود.

به عقیده او، تعجب آور نیست که "ایالات متحده آشکارا شکست را در طولانی‌ترین جنگ تاریخ خود پذیرفته است. حداقل برای یک دهه آشکار شده است که جنگ افغانستان از نظر نظامی غیرقابل پیروزی بود."

او می‌گوید ارتش پاکستان و سازمان استخبارات نظامی این کشور ) ISI) همان کاری را در برابر آمریکا و ناتو در افغانستان کرد که قبلا با حمایت سیا علیه شوروی کرده بود.

• رئیس ستاد ارتش بریتانیا از تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان ابراز ناامیدی کرد
• بایدن: زمان آن رسیده تا طولانی‌ترین جنگ آمریکا پایان یابد
• رئیس پارلمان افغانستان: با خروج نیروهای آمریکایی احتمال جنگ داخلی وجود دارد
• گزارش کنگره: آمریکا باید خروج نیروها از افغانستان را عقب بیندازد

بازگشت طالبان و القاعده

مارک فیشر در تحلیل مفصلی در روزنامه نیویورک تایمز نوشته که بسیاری در افغانستان نگرانند که آمریکا در گفتگوهای صلح دولت را "به‌شدت تضعیف" کرده است.

به گفته او در حالی که آخرین سربازان آمریکایی آماده عزیمت می‌شوند، طالبان بدون تعهد به گفتگوهای صلح، برای پیروزی کامل تلاش خواهند کرد.

او می‌نویسد در دهه اول که آمریکا به افغانستان حمله کرد، خود را وارد ماموریتی کرد که در خودش تضاد داشت؛ درصدد تحمیل نظمی از بالا به پایین برآمد، در حالی‌که طالبان خود را در سطوح پایین در میان پشتون‌های روستایی بازسازی می‌کرد. در واقع، ایالات متحده می‌خواست میان جناح‌های افغان مصالحه برقرار کند در حالی که علیه مصالحه با مهمترین‌شان-طالبان قرار گرفته بود.

او می‌گوید شورش طالبان مانع عمده گسترش حکومت‌داری محلی در افغانستان شد.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

افسران ارتش افغانستان در حال آموزش در آکادمی نظامی مارشال فهیم در حومه کابل

سیمون جنکینز در روزنامه گاردین لندن نوشته که ارتش بریتانیا با ۳۴۰۰ سرباز در سال ۲۰۰۵ به ولایت هلمند در جنوب افغانستان رفت، و هدف خود را "بدست آوردن دل و ذهن" افغانها قرار داده بود، او از جان رید، وزیر دفاع وقت بریتانیا نقل می‌کند که امیدوار بود این کار "بدون شلیک حتی یک مرمی" بدست آید.

اما در عمل عکس این روند رخ داد. به گفته او اولین انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۴ و انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۰۵ در هلمند انجام شد، در حالی که پنج سال بعد برگزاری دومین انتخابات در بیشتر ولسوالی‌های هلمند به خاطر گسترش ناامنی با مشکل مواجه شده بود.

به گفته او "همه چیز در هلمند به سمت نادرست رفت." در سال‌های بعد ۱۰ هزار تفنگدار آمریکایی وارد درگیری‌ با شورشیان شدند، ۴۵۴ سرباز انگلیسی نیز کشته شدند.

بروس هافمن، استاد دانشگاه جورج تاون، که به دولت آمریکا در مورد سیاست‌های ضد تروریسم مشورت می‌دهد، به روزنامه وال استریت ژورنال گفته که در صورت استقرار مجدد "گروه‌های تروریستی" در افغانستان، کشورهای جنوب آسیا، به ویژه هند، احتمالا بیشترین آسیب را می‌بینند.

او می‌گوید بعید است که القاعده بخواهد از افغانستان به عنوان پایگاه برای حمله به ایالات متحده استفاده کند.

به گفته هافمن "اما این کاملاً قابل قبول است که القاعده، متحد طالبان، از افغانستان به عنوان پایگاهی برای بی‌ثبات کردن آسیای جنوبی استفاده کند. و این در نهایت به یک موضوع بزرگ استراتژیک برای ایالات متحده مبدل خواهد شد."

ایجاد ''منطقه امن ''در شمال؛ مدل کردستان عراق

دیو زکیم، تحلیلگر ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن و معاون پیشین وزارت دفاع آمریکا در نشریه دهیل ( The Hill) نوشته که خروج کامل نیروهای بین المللی از افغانستان ممکن است به "فاجعه انسانی" بینجامد.

او می‌نویسد: "نتیجه چیزی کمتر از یک فاجعه انسانی نخواهد بود. زنان می‌بینند که دستاوردهایی که از سال ۲۰۰۲ به دست آورده اند، کاملا برگشت‌پذیر خواهد بود. بار دیگر، کسانی که از حمایت طالبان خودداری کرده اند، با انتقام‌گیری مواجه خواهند شد و دولت (امارت) تندرو سنی دوباره مانند پیش از سال ۲۰۰۱ هزاره‌های شیعه را مورد آزار و اذیت قرار خواهد داد."

این تحلیلگر پیش‌بینی کرده که نتیجه، سیل پناهجویانی است که افغانستان را ترک می‌کنند. "پاکستان بعید است که مانند دهه ۱۹۹۰ دوباره آنها را بپذیرد و نه کشورهای حوزه خلیج فارس و نه اروپا" حاضر به پذیرش پناهجویان احتمالی هستند.

پناهجویان جایی برای رفتن نخواهند داشت.

منبع تصویر، Reuters

توضیح تصویر،

پناهجویان افغان در بوسنی در راه اروپا

این تحلیلگر پیشنهاد کرده که یک منطقه حفاظت شده برای پناهجویان در شمال افغانستان ایجاد شود.

او می‌گوید آمریکا و ناتو می‌توانند به کمک هوایی و تجهیزات نظامی به نیروهای ائتلاف ضد طالبان کمک کنند تا "یک منطقه خودمختار امن مانند مدل کردستان عراق در شمال افغانستان ایجاد شود."

ناخشنودی نظامیان آمریکایی

برخی از نمایندگان کنگره و ژنرال‌های آمریکایی که در افغانستان خدمت کرده‌اند به رئیس جمهوری این کشور توصیه کردند که خروج نیروهای این کشور را مشروط به نتیجه دادن گفتگوهای صلح کند.

مارک هرتلینگ، ژنرال بازنشسته در سایت سی‌ان‌ان نوشته که مطمئن هستم که این تصمیم آسانی برای بایدن و تیمش نبوده است، اما به نظر من "زمان آن فرا رسیده است".

او گفت که بسیاری از آنهایی که یونیفورم نظامی پوشیده اند از این تصمیم رئیس جمهور ناراحت خواهند شد و "احساس خیانت" می‌کنند زیرا به آنها اجازه داده نشده کار را تمام کنند.

به گفته او نظامیانی که در افغانستان خدمت کرده اند "از خود می‌پرسند: این همه برای چی بود؟"

او افزود که "کسان دیگری که در افغانستان خدمت کرده اند خواهند گفت: زمان آن فرا رسیده است! آنها می‌دانند که ماموریت اصلی شکست القاعده سالها پیش انجام شده است و ما نمی‌توانیم دولت ناکارآمد افغانستان را درست کنیم. آنها درک می‌کنند که بیشتر مأموریت ما در چند سال گذشته، بی‌هدف و بدون چشم انداز عینی و استراتژیک بوده است."