ممنوعیت معاملات الگوریتمی سیاست غلطی بود

به گزارش بورس تابناک، احسان طباطبایی گفت: در تمامی بورس‌های توسعه یافته دنیا، به علت کثرت سرمایه‌گذاران و حجم معاملات بسیار بالا، اکثر معاملات بازار توسط ماشین صورت می‌پذیرد که به آن معاملات الگوریتمی گفته می‌شود، اما در ایران این نوع معاملات هیچ‌گاه توسعه نیافت و حتی پس از شروع روند نزولی بازار بود که نهاد ناظر سراسیمه معاملات الگوریتمی را به عنوان عامل ریزش معرفی کرد و انجام معاملات به شکل الگوریتمی را ممنوع اعلام کرد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: بر متخصصین امر پوشیده نبود که معاملات الگوریتمی در حالی که کمتر از یک درصد معاملات بازار بورس را شامل می‌شود، نمی‌توانند چنین تاثیری بر روند بازاری با حجم معاملات نجومی مشابه تابستان سال 1399 بگذارد.

وی ادامه داد: پس از ادامه روند نزولی و قبول اکثریت فعالان بازار در خصوص بیش از ارزش بودن بازار بورس در تابستان، مشخص شد معاملات الگوریتمی در این خصوص بی تقصیر بوده است. بنابراین در فروردین ماه امسال، سازمان بورس معاملات الگوریتمی را رفع ممنوعیت کرد.

طباطبایی اضافه کرد: اما نکته جالب توجه آن است که بر اساس شواهد و گفته فعالان حوزه معاملات الگوریتمی هیچ‌گاه دسترسی‌های برخی شرکت‌ها قطع نشده و الگوریتم‌های آن‌ها نیز فعال مانده اند.

کارشناس ارشد معاملات الگوریتمی شرکت مشاور سرمایه گذاری فاینتک تصریح کرد: چیزی که برداشت می‌شود آن است که خود نهاد ناظر نیست به این که معاملات الگوریتمی برای بازار نامطلوب بوده، اعتقاد نداشته است و صرفا دیواری کوتاه‌تر از آن نیافته که تقصیر ریزش بازار بورس را به دوش آن بگذارد.

وی گفت: درست است که پس از گذشت کمتر از یکسال این ممنوعیت برداشته شد، اما همین بدنامی به وجود آمده در بین سرمایه‌گذاران خرد بازار، قطعا تاثیر جبران ناپذیری بر فعالیت استارتاپ‌ها و شرکت‌های کوچک حوزه معاملات الگوریتمی گذاشته است که بعدها حسرت آن را در ناکامی در توسعه بازارسرمایه خواهیم خورد.

شایان ذکر است مدیریت نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در روز 30 فروردین امسال در نامه‌ای خطاب به شرکت‌های کارگزاری در مورد معاملات الگوریتمی در بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران اعلام کرد: پیرو اطلاعیه مورخ اول مهرماه سال گذشته که در آن عدم امکان انجام معاملات الگوریتمی تأکید شده بود، هم اکنون به اطلاع می‌رسد، ارائه خدمات معاملات الگوریتمی توسط مؤسسات دارای مجوز از سازمان بورس به شرط رعایت 8 مورد بلامانع است. این موارد عبارتند است:

1- رعایت مفاد الزامات معاملات الگوریتمی پیوست بند 10 صورت جلسه مورخ 7 بهمن 98، همچنین مصوب هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار،

2- ارائه زیرساخت نظارتی سامانه مورد استفاده به سازمان بورس و اوراق بهادار شرکت بورس و شرکت فرابورس ایران،

3-  عدم استفاده از الگوریتم‌های ناقض قوانین و مقررات بازار سرمایه و دستورالعمل انضباطی کارگزاران،

4- اخذ تأییدیه قابلیت‌های عملیاتی کسب و کار سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت بورس اوراق بهادار،

5- اخذ قابلیت‌های عملیاتی کسب و کار سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت فرابورس ایران،

6- اخذ تأییدیه الزامات سامانه معاملات الگوریتمی از شرکت مدیریت فناوری بورس تهران،

7- اخذ تأییدیه الزامات امنیتی در سطح زیرساخت و سامانه الگوریتمی از مرکز نظارت بر امنیت بازار سرمایه و

8- ارائه لاگ‌ها و گزارش‌های دوره‌ای از عملکرد سیستم به مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه است.

گفتنی است عماملات الگوریتمی (Algorithmic Trading) معاملات خودکار، تجارت به روش جعبه سیاه یا معاملات الگویی نیز نامیده می‌شود. در این نوع از معاملات، از یک برنامه رایانه‌ای استفاده می‌شود که مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های تعریف شده (الگوریتم) را برای انجام معاملات به کار می‌گیرد.

 

منبع: تسنیم