کوچک‌تر شدن سفره‌‌ها، پیامد گرانی جهانی مواد غذایی

در غرب آفریقا به دلیل مناقشه‌های گوناگون فقر و گرسنگی به شدت در حال گسترش است. این ارزیابی کریس نیکوی، مدیر منطقه‌ای برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل متحد (WFP) است که شبکه خبری ntv سه‌شنبه، هفتم اردیبهشت (۲۷ آوریل) منتشر کرد.

او می‌گوید این تحولات به دلیل جهش اخیر قیمت مواد غذایی اساسی ابعاد فاجعه‌باری به خود می‌گیرد و بالا رفتن بی‌وقتفه قیمت‌ها به شکل فزاینده‌ای میلیون‌ها نفر را به ورطه فقر و ناامیدی می‌کشاند.

بر پایه برآورد برنامه جهانی غذا، بهای مواد غذایی اساسی در بخش‌هایی از آفریقا به نسبت میانگین دراز مدت ۴۰ درصد و در برخی مناطق حتی تا ۲۰۰ در صد افزایش یافته است.

تصویری که مدیر منطقه‌ای این نهاد از غرب آفریقا ارائه می‌دهد، اگر نه در این حد فاجعه‌بار، در مناطق دیگر جهان نیز قابل مشاهده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در شماری از کشورهای صنعتی نیز قیمت برخی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی به میزان قابل توجهی افزایش یافته، گرچه این افزایش در مواردی برای مصرف‌کنندگان زیاد محسوس نبوده است.

افزایش ۸۳ درصد قیمت سویا در یک سال

قیمت گندم در بزرگ‌ترین بازار بورس کالای جهان در شیکاگو در ۱۲ ماه گذشته نزدیک به ۴۰ درصد افزایش داشته است. قیمت سویا، که نه تنها در مناطق زیادی غذای اصلی محسوب می‌شود، بلکه به عنوان غذای دام در تولید گوشت نیز نقش دارد، طی یک سال گذشته ۸۳ درصد گران‌تر شده است.

افزایش قیمت‌ها از نزدیک به یک سال قبل به این سو ادامه داشته و بالا رفتن جهشی بهای برخی محصولات کشاورزی در دو تا سه هفته اخیر محسوس‌تر بوده است.

شاخص بهای برخی از محصولات کشاورزی در بازار بورس به بالاترین حد خود در حدود ۹ سال گذشته رسیده است. شبکه خبری بلومبرگ ماه گذشته گزارش داد شاخص قیمت جهانی مواد غذایی در ابتدای امسال به بالاترین سطح در شش سال گذشته رسید.

به نوشته ntv بازار جهانی در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ هم شاهد چند مرحله جهش قیمت مواد غذایی اساسی بود که نه تنها به تشدید فقر و گرسنگی انجامید که در برخی کشورها به ناآرامی‌های سیاسی دامن زد.

افزایش تقاضا و بالارفتن هزینه تولید

علت اصلی گرانی مواد غذایی، امروز مانند یک دهه پیش، بالا رفتن قیمت انرژی است که هزینه تولید و حمل و نقل را به شدت افزایش داده است. افزایش تقاضا، به خصوص در چین از علت‌های دیگر بالا رفتن قیمت‌ها عنوان می‌شود.

چین سال گذشته واردات سویا از آمریکا را پس از حل مناقشه تجاری دو کشور ۵۰ درصد افزایش داد. در همین حال تولیدکنندگان مهم محصولات کشاورزی به دلیل وضعیت نامساعد آب و هوایی در ماه‌های گذشته خبر از کاهش برداشت می‌دهند.

برخی حکومت‌ها مانند بحران‌های قبلی در تشدید وضعیت بحرانی نقش دارند؛ به عنوان مثال روسیه به عنوان بزرگترین صادرکننده گندم برای صادرات برخی محصولات کشاورزی محدودیت‌هایی اعمال کرده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اقدام‌های حمایتی از بازارهای داخلی، نظیر ممنوعیت صادرات تدبیرهایی هستند که عامل شعله‌ورتر شدن آتش به شمار می‌روند و از سال ۲۰۰۷ تا کنون به افزایش بحران‌زای قیمت‌ها منجر شده‌اند.

در کشورهای در حال توسعه به نسبت کشورهای صنعتی، قیمت مواد غذایی بخش بزرگ‌تری از هزینه زندگی شهروندان را به خود اختصاص می‌دهد. در همین حال در بسیاری از این کشورها درآمد شهروندان و ارزش پول ملی به دلیل بحران کرونا به شدت کاهش یافته است.

تاثیر سقوط ارزش پول ملی و خشکسالی بر گرانی

از آنجا که هزینه واردات مواد غذایی به طور عمده با دلار پرداخت می‌شود، با سقوط ارزش پول ملی قیمت این مواد برای مصرف‌کننده در کشورهای در حال توسعه شدیدتر افزایش می‌یابد.

مدیر منطقه‌ای برنامه جهانی غذا می‌گوید برای میلیون‌ها خانواده‌ای که هم‌اکنون نیز از تنگدستی و فقر رنج می‌برد، افزایش سریع قیمت مواد غذایی به معنای محروم ماندن از دسترسی به یک وعده غذای ساده خواهد بود.

برخی کارشناسان معتقدند با ادامه خشکسالی در بسیاری از مناطق جهان، چشم‌انداز افزایش شدید بهای مواد غذایی نگران‌کننده است.

میزان آب مورد نیاز برای محصولات کشاورزی و مواد پرونئینی متفاوت است؛ مطابق برخی برآوردها برای تولید هر کیلو گندم به طور میانگین به هزار و ۲۷۰ لیتر و برای هر کیلو گوشت گاو به ۱۵ هزار و ۴۹۰ لیتر آب نیاز است.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  کاکائو و قهوه

  رتبه نخست مصرف آب در میان مواد غذایی در اختیار کاکائو و قهوه است. تولید هر کیلو کاکائو ۲۷ هزار لیتر آب نیاز دارد. قهوه پس از کاکائو با ۲۱ هزار لیتر در رتبه دوم قرار گرفته است. بنا بر این برای تولید هر فنجان قهوه ۱۴۰ لیتر آب مصرف شده است. جالب اینکه برای تولید همین‌ مقدار چای تنها ۱۵ لیتر آب مصرف شده است.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  گوشت گاو، خوک و مرغ

  برای تولید هر کیلو گوشت گاو به ۱۵ هزار و ۴۹۰ لیتر آب نیاز است. در مقایسه با گوشت گاو، تولید گوشت‌های خوک و مرغ به آب کمتری نیاز دارد. تولید هر کیلو گوشت خوک ۴ هزار و ۷۳۰ لیتر آب لازم دارد. تولید هر کیلو گوشت مرغ به ۴ هزار لیتر آب نیاز دارد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  ارزن، قهرمان مصرف آب غلات

  ارزن غله‌ای دارای دانه‌های کروی شکل است. ارزن می‌تواند به رنگ‌های زرد، سفید یا قهوه‌ای باشد. تولید هر کیلو ارزن ۵ هزار لیتر آب مصرف می‌کند.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  برنج، غذای اول آسیایی‌ها

  بیش از ۵۰۴ میلیون تن برنج در سال ۲۰۲۰ در جهان تولید شد. کشورهای چین، هند، اندونزی و بنگلادش بزرگترین تولیدکنندگان برنج در جهان هستند. غذای اول میلیاردها آسیایی برنج است. تولید هرکیلو برنج خام ۳ هزار و ۴۷۰ لیتر آب نیاز دارد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  تخم مرغ، اندکی کمتر از مرغ

  اگر برای تولید هر کیلو گوشت مرغ ۴ هزار لیتر آب لازم باشد، برای تولید هر کیلو تخم مرغ نیز ۳ هزار و ۳۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود. در آلمان مصرف سرانه تخم مرغ بطور متوسط ۲۱۴ عدد در سال است. در این کشور ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تخم مرغ در سال مصرف می‌شود.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  گندم و جو

  از دیگر غلات پرمصرف گندم وجو هستند. تولید هر کیلو گندم به یک هزار و ۴۷۰ لیتر آب نیاز دارد. تولید جو به اندکی کمتر آب نیاز دارد و برای هر کیلو به یک هزار ۳۰۰ لیتر می‌رسد. تولید گندم جهان در سال ۲۰۲۰ برابر با ۹۲/ ۷۷۶ میلیون تن بوده است. کشورهای هند، روسیه، آمریکا و کانادا بزرگترین تولید‌کنندگان گندم در جهان هستند.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  سویا رکورد‌دار حبوبات

  از میان حبوبات، سویا با ۲ هزار و ۵۰ لیتر بیشترین آب را مصرف می‌کند. تولید جهانی سویا طی ده سال گذشته ۳۵درصد افزوده شده و به ۳۶۲ هزار و ۸۵۰ تن رسیده است. برزیل، آمریکا، آرژانتین و چین بزرگترین تولیدکنندگان سویا در جهان هستند.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  یک لیتر شیر

  تولید هر لیتر شیر نیاز به ۶۰۰ لیتر آب دارد. تولید شیر گاو در سال ۲۰۲۰ در سراسر جهان بالغ بر ۵۳/ ۵۳۹ میلیون تن بوده است. آمریکا بزرگترین تولیدکننده شیر در جهان است. آلمان بزرگترین تولیدکننده در اتحادیه اروپا است. هند با ۹۹ میلیون تن سومین تولید کننده بزرگ جهان است.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  موز، میوه پرمصرف

  تولید هر کیلو موز به ۹۴۰ لیتر آب نیاز دارد. هند، چین، اندونزی، برزیل و اکوادور بزرگترین تولیدکنندگان موز در جهان هستند. در مجموع ۱۱۰ میلیون تن موز در جهان تولید می‌شود.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  هلو، سیب و لیمو

  تولید هرکیلو هلو به ۹۱۰ لیتر آب نیاز دارد. هر کیلو سیب ۷۰۰ لیتر آب و هر کیلو لیمو به ۳۶۰ لیتر آب نیاز دارد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  خیار، گوجه و هویج

  خیار از میان صیفی‌جات از همه بیشتر به آب نیاز دارد. برای تولید هر کیلو خیار ۳۵۰ لیتر آب نیاز است. هویج با مصرف ۱۳۰ لیتر در میانه جای گرفته و گوجه‌فرنگی با مصرف ۱۱۰ لیتر آب به کمترین میزان آب برای رشد نیاز دارد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  سیب زمینی، پیاز

  تولید هر کیلو پیاز به ۲۸۰ لیتر آب نیاز دارد. سیب زمینی مصرف کمتری دارد و برای تولید هر کیلوی آن به ۲۱۰ لیتر آب نیاز است.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  توت فرنگی

  تولید هر کیلو توت فرنگی به ۲۸۰ لیتر آب نیاز دارد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  کاهو

  هر کیلو کاهو ۲۴۰ لیتر آب نیاز دارد تا به دست مصرف‌کننده برسد.

• تولید هر کیلو مواد غذایی چقدر آب نیاز دارد؟

  هندوانه و سفر مواد غذایی

  برای تولید هر کیلو هندوانه ۲۰۰ لیتر آب نیاز است. بسیاری از مواد غذایی در کشورهایی فقط برای صادرات تولید می‌شوند. در نتیجه صادر کردن هر کیلو هندوانه به معنی صادرات ۲۰۰ لیتر آب نیز هست.

  نویسنده: محمود صالحی