چهار کشته و ده‌ها مجروح در درگیری‌های مرزی تاجیکستان و قرقیزستان بر سر آب و زمین

پنجشنبه ۲۹ آوریل/ ۹ اردیبهشت نیروهای دو کشور بر سر دسترسی به منابع آبی در حوالی روستای «توک تاش» در غرب قرقیزستان در مرز تاجیکستان به تبادل آتش پرداختند. بیش از ۸۰۰ تن از ساکنان قرقیزستانی در روستاهایی که محل درگیری‌ها بود ناگزیر خانه‌های خود را ترک کردند.

مقامات دو کشور شامگاه پنجشنبه سرانجام بعد از یک روز درگیری نظامی اعلام آتش‌‌بس کردند با این آمادگی که نیروهایشان را از منطقه عقب بکشند.

دمیرا یوسوپوا، سخنگوی پلیس قرقیزستان در مصاحبه با خبرگزاری اینترفاکس اعلام کردکه بامداد جمعه مجدداً دو طرف با یکدیگر درگیر شده‌اند.

وزیر بهداشت قرقیزستان در مصاحبه با خبرگزاری تاس گفت در درگیری‌های روز پنجشنبه یک نفر کشته و ۴۵ نفر مجروح شدند.

به گزارش خبرگزاری ریانووستی در حوالی شهر مرزی ایسفارا سه تاجیک کشته و ۳۱ تن دیگر مجروح شدند. شهردار شهر که تیر خورده بود دراثر جراحاتی که به او وارد شد درگذشت.

مرزبانی قرقیزستان اعلام کرد نیروهای تاجیک چندین دیده‌بانی قرقیزستان را در نوار مرزی هدف قرار دادند و به آتش کشیدند. نیروهای قرقیزستان نیز یک نقطه مرزی تاجیکستان را تصرف کردند. رسانه‌های قرقیزستان ویدیویی را منتشر کردند. در این ویدیو نیروهای قرقیزستان زیر آتش نیروهای تاجیکستان قرار دارند و سنگر گرفته‌‌اند.

سدیر جباروف، رئیس جمهوری قرقیزستان برای بررسی بحران با مقامات بلندپایه کشوری و لشکری جلسه‌ای تشکیل داد.

درگیری بر سر آب و مراتع حاصلخیز

این نخستین بار نیست که بین نیروهای تاجیک و قرقیزستان در نوار مرزی درگیری‌هایی روی می‌دهد. تاجیکستان و قرقیزستان  ۹۷۶ کیلومتر مرز مشترک دارند  که تاکنون  فقط  ۵۰۴ کیلومتر آن معین و علامت‌گذاری شده است. دو طرف سال‌هاست که  قادر به دستیابی به توافق در مورد مناطق مورد مناقشه و ترسیم خط مرزی نبوده‌اند. درگیری و تیراندازی در این مناطق برای آب، زمین و مراتع صورت می‌گیرد و گاه منجر به خونریزی می‌شود.  

مقامات قرقیزستانی می‌گویند درگیری‌ها چهارشنبه گذشته آغاز شد. بر این اساس نیروهای تاجیک در تلاش بودند دوربین‌های مدار بسته‌ای در اطراف مخازن آب نصب کنند. نیروهای قرقیزستانی اما مانع شدند.

سازمان پیمان امنیت دسته جمعی (CSTO) از سازمان‌های فعال نظامی در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و با هدف تقویت ظرفیت‌های نظامی و سیاسی کشورهای استقلال‌یافته از آن و نیز، محدود کردن گسترش ناتو در منطقه تشکیل شد.

این سازمان با محوریت روسیه و با مشارکت کشورهای ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان، ازبکستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان در سال ۱۹۹۲ میلادی شکل گرفت و با تصمیم اعضا، در سال ۲۰۰۲ میلادی به یک ائتلاف نظامی منطقه‌ای تبدیل شد، اگرچه چندی بعد، کشورهای غربگرای گرجستان، جمهوری آذربایجان و ازبکستان از آن جدا شدند.

روسیه خواهان حل اختلافات مرزی تاجیکستان و قرقیزستان در چارچوب سازمان پیمان امنیت مرزی است اما تاجیکستان و قرقیزستان می‌گویند این اختلافات داخلی است و ربطی به سازمان پیمان امنیت جمعی ندارد.