جایگاه اندیشکده مگیمو روسیه در جهان و مطالعاتی که درباره ایران داشته است

خبرگزاری میزان - با ترسیم نمودار تحول نگرش روسیۀ پساشوروی به ایران، جابه جایی‌هایی با شدت نوسان گسترده قابل مشاهده است که در یک سوی آن، ایران به مثابه «متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان» و «متحدی در برابر دشمان مشترک» و در سوی دیگر به عنوان «تهدید جنوبی و به منزله ابزاری برای تنظیم روابط با غرب» مورد شناسایی قرار گرفته است.

یکی از جلوه‌های عملی این نوسان، در ارائه دو رای متفاوت و مهم در شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال ایران مشاهده می‌شود، مخالفت و وتوی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸ و موافقت و رای به قطعنامه ضد ایرانی ۱۹۲۹ در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ است.

«ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه» عنوان کتابی به قلم محمد شاد است که وی در این اثر کوشیده است تصویری منطبق با واقعیت، از نحوه سیاستگذاری خارجی روسیه در مقابل ایران و عناصر دخیل در شکل‌گیری این سیاست‌ها ارائه دهد. خبرگزاری میزان در نظر دارد هر روز برشی از این کتاب را با خوانندگان خود به اشتراک بگذارد.

بر اساس آخرین گزارش مرکز بررسی اندیشکده‌های جهان در دانشگاه پنسیلوانیا موسوم به «برنامه اندیشکده‌ها و جوامع مدنی» در سال ۲۰۱۶، مگیمو در میان نود اندیشکده وابسته دانشگاهی در جهان در رتبه دوازده و در فهرست کلی ۱۷۵ اندیشکده برتر جهان در رده ۱۲۴ قرار دارد. همچنین مگیمو در داخل روسیه از میان ۱۲۲ اندیشکده، عنوان سومین اندیشکده برتر کشور را کسب کرده است.
مگیمو در ابتدا با نام مؤسسه روابط بین‌الملل، با پذیر دویست دانشجو که عمدتاً از جانبازان جنگ جهانی دوم بودند، ایجاد شد. از همان ابتدا، برای تبدیل شدن به مرکز دانشگاهی منحصر به فرد در زمینه تحقیق و توسعه در نظر گرفته شده بود.   این دانشگاه به سرعت جایگاه خود را به عنوان مرکز تحقیق و توسعه در زمینه روابط بین‌المللی و مطالعات منطقه‌ای و اقتصادی به دست آورد. علاوه بر این، دانشگاه محل بسیاری از دانشمندان برجسته روس (نظیر:‌ای تارل، ال ایوانسوف، وی ترخانفسکی، اس نیخونیسکی، ان انزومتسف) و اعضای آکادمی علوم روسیه بوده است.
این دانشگاه در ابتدا دارای سه دانشکده روابط بین‌المللی، اقتصاد بین‌الملل و حقوق بین‌الملل بود. از سال ۱۹۴۶، اولین دانشجویان بین‌المللی که وارد این دانشگاه شدند، مشاغل ملی و دیپلماتیک و رهبری احزاب کشور‌ها را بر عهده داشتند. در ۱۹۵۴، انستیتو مسکو یکی از قدیم‌ترین مؤسسات روسی که موفق به بنیانگذاری دانشکده لاساروسکی در سال ۱۸۱۵ شده بود، با مگیمو ادغام شد.
دانشکده تجارت خارجی در ۱۹۵۸ در این دانشگاه تأسیس شد که پیش از آن، تحت نظارت وزارت تجارت اتحاد جماهیر شوروی برای تجارت خارجی عمل می‌کرد. در اواخر ۱۹۸۰، و اوایل ۱۹۹۰، با رخداد تغییرات عمیق اجتماعی و اقتصادی در روسیه، تغییرات عمده‌ای در برنامه‌ها و ساختار آموزشی این دانشگاه پدید آمد.
آناتولی تورکنوف از سال ۱۹۹۲ تا کنون ریاست این دانشگاه را برعهده داشته و به شخصیتی معروف است که در غلبه بر نارآرامی‌های ۱۹۹۰ موفق بوده است.   این دانشگاه در زمان ریاست او، برنامه جامعی را در دستور کار قرار داد که با هدف نوسازی، نوآوری و آموزش، بخش‌های زیر را شامل می‌شد؛ ادغام با نظام آموزش عالی اروپا از طریق ورود به فرایند بولونیا، گسترش تماس‌های بین‌المللی سیاست انرژی و دیپلماسی به حمایت این دانشگاه تأسیس شد. طی این سالها، این دانشگاه در نوآوری و پیشتازی در عرصه روابط بین‌الملل در روسیه نقش بی‌بدیلی داشته است.
از آنجایی که این دانشگاه در تربیت نظری و شکل‌دهی به اندیشه و تحلیل طبقه گسترده‌ای از مقامات مرتبط با حوزه سیاست خارجی در روسیه مؤثر بوده، لازم است در خصوص مواضعی که در قبال ایران مهم است، مورد مطالعه قرار گیرد.
۱-۲ مراکز پژوهشی مؤسسه مطالعات بین‌المللی دانشگاه مگیمو
مؤسسه مطالعات بین‌المللی دانشگاه مگیمو در مه ۲۰۰۹ با مأموریت اساسی گسترش تحقیقات بیشتر و توانایی تحلیل در زمینه مطالعات بین‌المللی به صورت نظام‌مند تأسیس و در مقام مؤسسه پژوهشی سطح بالا که دارای کارکردهای اندیشکده‌ای نیز هست شناخته شد. مراکز زیر به عنوان زیرمجموعه‌های مؤسسه مطالعات بین‌المللی دانشگاه مگیمو به صورت رسمی فعالیت دارند:
• مرکز مسائل جهانی
• مرکز مطالعات پاشوروی
• مرکز آسه آن
• مرکز مطالعات بریکس
• مرکز امنیت یوروآتلانتیکی
• مرکز مطالعات قفقاز و مسائل امنیتی منطقه‌ای
• مرکز ت حقیقات خاورمیانه
• مرکز مطالعات سیاسی خاورمیانه
• شرق آسیا و مرکز مطالعات شانگ‌های
• مرکز همکاری تمدن‌ها
• مرکز مطالعات بالتیک و شمال اروپا
• مرکز تحلیل همان گونه که اشاره شد. فارغ‌التحصیلان این دانشگاه افراد تأثیرگذار به خصوص در حوزه سیاست خارجی روسیه محسوب می‌شوند.   تربیت دانشجو در این دانشگاه بر اساس سیاست‌ها و خط‌ مشی‌های تعیین شده توسط رئیس و هیئت مدیره این دانشگاه صورت می‌گیرد و برای شناخت دقیق سیاست تربیتی و پژوهشی این مرکز در قبال مسئله روابط با ایران لازم است که خطوط فکری اعضای اصلی و اثرگذار در هیئت مدیره این د انشگاه نسبت به موضوع بررسی شود.   انتهای پیام/