آیا راست‌گرایان افراطی در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه پیروز خواهند شد؟

آیا راست‌گرایان افراطی در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه پیروز خواهند شد؟

• بخش مانیتورینگ
• بی‌بی‌سی

۷ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۲ در فرانسه هنوز رسما آغاز نشده اما بحث‌ احتمال ورود مارین لوپن، رهبر حزب راستگرای افراطی جبهه ملی به کاخ الیزه به شکلی گسترده در طیف‌های مختلف سیاسی مطرح شده است.

پژوهشکده ژان‌ ژورس فرانسه روز ۱۲ آوریل تحقیقی را منتشر کرد که یکی از روزنامه‌های چپ این کشور آن را "تکان‌دهنده" دانست. نویسندگان این تحقیق خطر پیروزی لو‌پن در انتخابات سال آینده را "اندک اما بسیار واقعی" دانسته‌اند.

با این که نتایج نظرسنجی‌های اخیر شک چندانی در رابطه با راهیابی رهبر حزب جبهه ملی به دور دوم انتخابات رییس‌جمهوری فرانسه باقی نمی‌گذارد اما رسانه‌ها روی عوامل پیروزی احتمالی او و نیروهایی که ممکن است مانع چنین اتفاقی شوند تمرکز کرده‌اند.

رای علیه نامزد راست‌گرای افراطی 'دیگر به اندازه گذشته خودکار نیست'

در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۷ وقتی لوپن با کسب ۲۱/۵ درصد رای در دور اول خود را برای رویارویی با امانوئل مکرون، نامزد میانه‌گرا در دور نهایی مبارزه آماده می‌کرد، بحث در مورد آنچه فرانسوی‌ها "جبهه جمهوری‌خواه" می‌خوانند داغ شد؛ این ایده که رقیب نامزد راست افراطی هر که باشد، رای‌دهندگان باید از او حمایت کنند. این طرح در ۲۰۰۲ به خوبی جواب داد و فرانسوی‌ها رویای ریاست‌جمهوری ژان ماری لوپن، رهبر راست‌گرایان افراطی در آن زمان را نقش بر آب کردند. همین‌طور در ۲۰۱۷ وقتی دختر او، مارین در دور دوم انتخابات موفق شد تنها ۳۴ درصد آرا را بدست آورد.

اما حالا این هراس وجود دارد که شکاف‌های درون جمهوری‌خواهان (راست میانه) به قدری گسترده شده باشند که قابل کنترل نباشند.

• انتخابات فرانسه؛ لوپن و خانواده‌ای که در آن 'سیاست از خون هم قوی‌تر است'
• حمله مارین لوپن به افراط‌گرایی اسلامی و جهانی ‌شدن اقتصاد
• نامه ژنرال‌های بازنشسته فرانسوی درباره خطر 'جنگ داخلی' جنجال آفرید

منبع تصویر، LESECHOS.FR

توضیح تصویر،

به گفته روزنامه اقتصادی لز اکو، لوپن می‌کوشد با تعدیل اظهارت خود دل رای‌هندگان محافظه‌کار را بدست آورد

پژوهشکده ژان ژورس می‌گوید مردم "دیگر به اندازه گذشته به طور خودکار به کاندیدای مخالف مارین لوپن رای نمی‌دهند."

بنابر یک نظرسنجی که آوریل ۲۰۲۱ انجام شد، احتمال تکرار رویارویی لوپن و ماکرون بسیار بالاست و هر یک از این نامزدها در دور اول بین ۲۴ تا ۲۸ درصد رای بدست خواهند آورد. طبق این نظرسنجی در دور دوم، مکرون احتمالا رقیب راست‌ افراطی خود را شکست خواهد داد اما با اختلافی اندک: ۵۴ درصد در برابر ۴۶ درصد آرا.

پژوهشگران می‌گویند برای پیروزی لوپن در این انتخابات باید یکی از این شرایط وجود داشته باشد:‌

• رای‌دهندگان به احزاب راست میانه‌ همگی از نامزد راست افراطی حمایت کنند.
• به اندازه کافی از "وجهه شیطانی" لوپن و حزب جبهه‌ ملی‌اش کاسته شده باشد تا افرادی که به نامزدهای حذف شده رای دادند از رفتن پای صندوق صرف نظر کنند.
• مکرون به اندازه لوپن از سوی رای‌دهندگان پس زده شود.

چهره‌ای جدید

ناظران می‌گویند لوپن سخت تلاش کرده تا خود و حزب‌اش "طبیعی" به نظر بیایند.

روزنامه چپ‌گرای لیبراسیون روز ۶ آوریل با اشاره به رویکرد لوپن در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های اخیرش نوشت:‌ "او آرام به نظر می‌رسد یا دست کم دوست دارد مردم این‌طور فکر کنند."

لیبراسیون همچنین به وعده لوپن برای اجرای پروژه همه‌پرسی زیست‌محیطی اشاره کرده و نوشته او همچنین می‌کوشد با پرداختن به مشکلات مربوط به این حوزه، برنامه انتخاباتی خود را "قابل قبول‌تر" کند.

منبع تصویر، LIBERATION.FR

توضیح تصویر،

روزنامه چپ‌گرای لیبراسیون لوپن را یک "خطر" توصیف می‌کند

اما به گفته روزنامه چپ میانه لو‌موند "از آنجایی که قانونی بودن این همه‌پرسی مشخص نیست، از نظر سیاسی هیچ‌ شانسی برای موفقیت ندارد." با این حال همین روزنامه روی این نکته تاکید دارد که چنین ابتکار‌ عملی به لو‌پن اجازه می‌دهد "در مورد تغییرات اقلیمی، سلامت و امنیت غذایی صحبت کند. "

اما شبکه رادیویی پرطرفدار آر‌تی‌ال به یک "نقطه عطف" دیگر در برنامه لوپن اشاره کرده است. رهبر جبهه ملی فرانسه در یادداشت خود که روز ۲۱ فوریه در روزنامه لو‌اوپینیون چاپ شد ایده لغو بدهی‌های فرانسه را رد کرد: "من در رابطه‌ با بدهی‌ها، رویکردی عملگرا دارم. بله، بدهی را باید پرداخت کرد."

روزنامه لز اکو به تجزیه و تحلیل منطق پشت اظهارات تازه لوپن پرداخت و نوشت بعد از کنار گذاشتن ایده خروج از اتحادیه اروپا و منطقه یورو که سال ۲۰۱۷ در دل بسیاری از رای‌دهندگان هراس ایجاد کرد، رهبر راست افراطی "درسی که باید را گرفته" و دارد در جهت "تعدیل" بیشتر سخنان خود در رابطه با اقتصاد قدم برمی‌دارد. به گفته این روزنامه لوپن با این کار می‌کوشد نظر رای‌دهندگان محافظه‌کار به خصوص بازنشستگان که "به ماجراجویی‌های اقتصادی علاقه چندانی ندارند" را جلب کند.

اما این استراتژی خطرهای خود را هم دارد. نشریه دو دیمانژ فرانسه نوشته:" تلاش بیش از حد لوپن برای اطمینان دادن به رای‌دهندگان، هم نسبت به تعدیل رویکرد و هم در رابطه با توانایی‌اش در اداره کشور، خطر کسل‌کننده شدن سخنانش را به همراه دارد و این می‌تواند رای‌دهندگان مخالف سیستم را از حرکت باز دارد، کسانی که بیش از همه با وسوسه رای ندادن روبرو هستند. "

عاملی به نام مکرون

کارشناسان می‌گویند قدرت واقعی لوپن ممکن است در میزان عدم پذیرش سیاست‌های مکرون نهفته باشد.

رییس‌جمهوری فعلی کشور بعد از ۴ سال حضور در قدرت که با بحران‌هایی نظیر تظاهرات جلیقه‌ زردها، اعتراض‌های گسترده نسبت به طرح اصلاحات قانون بازنشستگی و همه‌گیری کرونا همراه بوده، حالا روی لبه تیغ قدم برمی‌دارد. به گفته پژوهشگران موسسه ژان ژورس،فرانسوی‌ها در پاسخ به این سوال که با شنیدن نام مکرون چه حسی پیدا می‌کنند " به چهار حس بیش از بقیه اشاره کردند،‌ حس‌هایی که همگی به شدت منفی هستند ": خشم (۲۸٪)، ناامیدی (۲۱٪)، انزجار (۲۱٪) و شرم (۲۱٪).

"با این‌که رییس‌جمهور فعلی کشور در این برهه از دوره ۵ ساله خود از رتبه نسبتا بالایی به خصوص نسبت به دو رییس‌جمهور پیشین برخوردار است، نباید این واقعیت را نادیده بگیریم که در عین حال برای بخش قابل توجهی از رای‌دهندگان شخصیتی منفور به حساب می‌آید."

ژروم فروکه، کارشناس علوم سیاسی می‌گوید حامیان مکرون به سوی جناح راست تغییر جهت داده‌اند. او به شبکه رادیویی یوروپ ۱ گفت: "بسیاری از کسانی که به مکرون رای دادند و متمایل به چپ بودند او را کنار گذاشته‌اند چون شاهد تغییر مرکز ثقل بودند."

به نوشته لو‌موند برنامه مکرون این بود که رای حامیان حزب راست میانه جمهوری‌خواهان و حتی آرای برخی از طرفداران لوپن را از آن خود کند. اما از آنجایی که سال ۲۰۲۰ در انتخابات شهرداری‌ها تمامی نامزدهای حزب مکرون در شهرهای بزرگ شکست خوردند، این طرح ممکن است به نتیجه نرسد.

در گزارش پژوهشکده ژان ژورس آمده: "نکته جالب توجه این است که در حالی که در میان رای‌دهندگان جناح چپ احساسات منفی بیشتر با لوپن گره خورده تا مکرون، در اردوگاه جناح راست اوضاع کاملا برعکس است. حامیان حزب جمهوری‌خواهان بیشتر نسبت به مکرون احساسات منفی بروز می‌دهند تا لوپن."

سناریوهای مختلف

یک سال مانده به انتخابات و در بحبوحه همه‌گیری کرونا، هنوز این امکان وجود دارد که ورق رقابت به شکلی غیر‌قابل پیش‌بینی برگردد. در جریان دو کارزار پیشین انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه رسوایی‌های تکان دهنده به سقوط نامزدهایی منجر شد که به عنوان بخت‌های اصلی راهیابی به الیزه در نظر گرفته می‌شدند.

حزب‌های اصلی جناح‌های چپ و راست هنوز رای‌گیری مقدماتی برای تعیین نامزدهای خود در انتخابات ریاست‌جمهوری را برگزار نکرده‌اند. حزب سبز فرانسه که در انتخابات محلی سال گذشته موفقیت‌های چشمگیری داشت خواستار این شده که یک نامزد واحد به عنوان نماینده تمامی نیروهای جناح چپ انتخاب شود. طبق نظرسنجی‌های اخیر نامزدهای احتمالی حزب سوسیالیست، حزب چپ افراطی "فرانسه تسلیم‌‌ناپذیر" و حزب سبز هر یک بین ۸ تا ۱۰ درصد شانس دارند.

از سوی دیگر این سوال هم مطرح است که آیا ادوارد فیلیپ، نخست‌وزیر محبوب پیشین وارد رقابت ریاست‌جمهوری خواهد شد یا نه. اگر این اتفاق بیفتد او احتمالا رهبر اردوگاه راستگرایان خواهد بود.

با همه این‌ها اگر ائتلاف‌های بالقوه سیاسی در ایجاد یک رقیب قدرتمند ناکام بمانند، مفسران پیش‌بینی می‌کنند مبارزه‌ای سخت در می‌گیرد که طی آن لوپن آرای اعتراضی را از آن خود می‌کند و امیدوار باقی می‌ماند که "جبهه جمهوری‌خواهان" به تاریخ پیوسته باشد.

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید