حمایت بیش از ۲۰۰ نماینده مجلس از مصوبه جنجالی شورای نگهبان

۲۰۳ نماینده مجلس شورای اسلامی در بیانیه‌ای از مصوبه اخیر شورای نگهبان درباره "معیارها و شرایط لازم" برای داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری حمایت کردند و بر منتقدان آن تاختند.

محسن دهنوی، عضو هیئت رئیسه مجلس متن این بیانیه را که خطاب به اعضای شورای نگهبان نوشته شده در نشست علنی یک‌شنبه ۱۹ اردیبهشت خواند.

در این بیانیه با اشاره به انتقادهای فراوان به مصوبه شورای نگهبان آمده است: «در این میان هیاهوهای رسانه‌ای دشمنان خارجی و برخی از منتقدان همیشگی شورای نگهبان در داخل نیز فرصت را برای تخریب نهاد ضامن سلامت انتخابات فراهم کرد تا به زعم خود خدشه‌ای در برگزاری پرشور انتخابات وارد نماید.»

شورای نگهبان ۱۱ اردیبهشت مصوبه خود را برای اجرا به وزارت کشور ابلاغ و ۱۸ اردیبهشت متن کامل آن را در پایگاه اطلاع‌رسانی خود منتشر کرد.

یکی از مهم‌ترین انتقادهای منتقدان به این مسئله برمی‌گردد که شرایط داوطلبان شرکت در انتخابات ریاست جمهوری در قانون اساسی تشریح شده و اقدام شورای نگهبان تغییر این قانون و فراتر از اختیاراتش است.

انتقادهای گسترده از شروط جدید شورای نگهبان برای انتخابات

در قانون اساسی جمهوری اسلامی شرایط لازم برای کاندیداهای ریاست جمهوری فقط در اصل ۱۱۵ مشخص شده که مقرر می‌کند: «رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی كه واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی كشور.»

شرط‌های فراقانونی برای نامزدان انتخابات

شورای نگهبان در مصوبه خود چند شرط جدید به اینها اضافه کرده که مهم‌ترین آنها از این قرارند: حداقل سن ۴۰ و حداکثر آن ۷۵ سال، داشتن مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن و حداقل چهار سال سابقه کار در سمت‌های ارشد مدیریتی.

جعفر محمدی، روزنامه‌نگار و تحصیلکرده رشته حقوق در مقاله‌ای در سایت "عصر ایران" به بررسی ایرادهای حقوقی مصوبه شورای نگهبان پرداخته و می‌گوید "به فرض محال" که بشود شرط جدیدی برای کاندیداهای ریاست جمهوری در نظر گرفت این کار فقط در حیطه اختیارات مجلس شورای اسلامی است که حق قانونگذاری دارد.

"ارائه برنامه‌ها و خط مشی‌های اجرایی" و "معرفی مشاوران جهت تشریح برنامه‌ها و توان مدیریتی" به شورای نگهبان از دیگر شرط‌های شورا برای احراز صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری عنوان شده است. اغلب منتقدان این کار را بدعتی بی‌سابقه و مجبور کردن شهروندان به انتخاب میان افراد مورد نظر این شورا ارزیابی می‌کنند.

کاستن از صف طولانی داوطلبان؟

هادی طحان نظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان یکی از انگیزه‌های این شورا برای تعیین شرط‌های جدید برای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری را کثرت داوطلبان در دوره‌های قبل عنوان می‌کند.

او می‌گوید در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ بیش از هزار و ۶۰۰ نفر برای نامزدی ثبت نام کرده بودند که هزار و ۲۰۰ نفرشان مدرک کارشناسی یا پائینتر داشتند.

از آنجا که در جمهوری اسلامی فعالیت‌های حزبی مانند حکومت‌های دموکراسی شکل نگرفته تقریبا هر کس می‌تواند برای کاندیداتوری ثبت‌نام کند و انبوه ثبت‌نام‌کنندگان در هر دور به موضوع طنز رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی تبدیل شده است.

با این همه شورای نگهبان در هر دوره از میان صدها ثبت‌نام کننده تنها تعداد انگشت‌شماری را تائید صلاحیت می‌کند و در مواردی مانند نمونه محمود احمدی‌نژاد، پس از هشت سال ریاست جمهوری او را فاقد صلاحیت تشخیص داد.

شورای نگهبان که مطابق قانون اساسی مفسر اصول این قانون است، اضافه کردن شرط‌های جدید برای نامزدان انتخاباتی را تفسیر عبارت "رجال مذهبی و سیاسی" در اصل ۱۱۵ عنوان می‌کند. بسیاری معتقدند شورای نگهبان به جای تفسیر، قانون را تغییر داده است.

پیام پنهان شورای نگهبان؟

عباس عبدی، تحلیلگر سیاسی به سایت فرارو می‌گوید "قریب به اتفاق حقوقدانان" این ایراد را تائید خواهند کرد. او افزود: «اما نکته کلیدی این است که شورای نگهبان بالاترین مرجع حقوقی کشور است، چگونه ممکن است که مرتکب چنین اشتباهی شود؟ باید به این مسئله پاسخ داد.»

او می‌گوید شورای نگهبان با این کار می‌خواهد بگوید "ما این طور رفتار می‌کنیم، بروید، حساب کار خود را بکنید". به باور عبدی شورا در واقع یک نوع تعمد در کارش دارد "که بنیان و اصول و مبانی حقوقی مورد قبول جامعه حقوقدانان را نادیده بگیرند و آن را از بین ببرند".

انتخابات ۱۴۰۰؛ شروط جدید شورای نگهبان برای داوطلبان

به نوشته سایت "نواندیش"، محمد هاشمی رفسنجانی، عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است مصوبه اخیر شورای نگهبان سلب اختیار مردم و خلاف جمهوریت است.

سخنگوی سابق شورا در جمع منتقدان

ظاهرا ایرادهای حقوقی به مصوبه شورای نگهبان چنان جدی است که نجات‌الله ابراهیمیان، حقوقدان و سخنگوی سابق شورا نیز آن را "مخالف و مغایر قانون اساسی" می‌داند.

او در گفت‌وگویی که ۱۶ اردیبهشت در روزنامه ایران منتشر شد می‌گوید اگر شرایطی که قانون اساسی برای نامزدان ریاست جمهوری بیان کرده نیاز به تبیین و قواعد جزئی‌تری برای تدقیق داشته باشد "وضع این قواعد به عهده مرجع قانونگذاری یعنی مجلس شورای اسلامی است".

این ایرادی است که اغلب حقوقدانان هم در روزهای گذشته مطرح کرده‌اند. تکرار این ایراد توسط سخنگوی سابق شورای نگهبان شبهه عباس عبدی را تقویت می‌کند که هدف این شورا رساندن این پیام بوده که "شورای نگهبان هر تصمیمی بگیرد همان درست است، حال اینکه قانونی است یا نیست، اساسا بلاموضوع است".

 در بیانیه حمایتی اکثریت مجلس خطاب به شورای نگهبان تاکید شده که مصوبه اخیر "گامی در جهت شفافیت انتخاباتی و حفظ حرمت داوطلبان واقعی و معتقد به رهنمودهای مقام معظم رهبری و سیاست‌های کلی انتخابات" است و بر اساس اختیارات این شورا مطابق قانون اساسی انجام شده است.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    کاندیدای سه ساله

    به نوشته رسانه‌های ایران این پدر کرمانی تلاش کرد دختر سه ساله خود را برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کند. بر اساس گزارش‌ها، هدف این پدر شروع فعالیت سیاسی دخترش است.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    روحانی "عادل"

    این روحانی که چهار همسر و بیش از ۱۰ فرزند دارد نیز در انتخابات ثبت‌نام کرد. یکی از شروط چند همسری در قوانین اسلامی برقراری عدالت کامل در میان آن‌ها است. البته بعید است رای دهندگان روی خوشی به این نوع عدالت نشان دهند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    نامزد همه جناحی

    به نظر می‌رسد این کاندیدای انتخابات در عین وابستگی به همه گروه‌های سیاسی، همچنان اصرار دارد که کاندیدای مستقل است و تابع رهبر جمهوری اسلامی.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    حضور اقوام ایران

    در سه روز ثبت‌نام، نامزدهای مختلفی با لباس‌های محلی در وزارت کشور حضور یافته‌اند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    ثبت‌نام زنان

    گرچه همچنان در مورد واژه "رجل سیاسی" به عنوان شرط نامزدهای ریاست جمهوری ابهام وجود دارد، زنان نیز در میان داوطلبان دیده می‌شوند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    بهشت عکاسان

    وزارت کشور این روزها به بهشت عکاسان تبدیل شده است. در کنار چهره‌های سیاسی‌، حضور داوطلبان رنگارنگ، فضای شادی را ایجاد کرده که عکاسان در بازتاب این فضا سهم به سزایی دارند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    زوج انتخاباتی

    این زوج کرد نیز برای ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری در وزارت کشور حضور یافتند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    حامی گرازها

    داوطلبان انتخاباتی برای کمپین خود شعارهای مختلفی را انتخاب می‌کنند. به نظر می‌رسد این شهروند ایرانی نگران وضعیت گرازها است.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    کاندیدای "همه کس‌کش"

    سید محمد غرضی، نامزد دوره پیشین ریاست جمهوری برای ثبت نام در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در وزارت کشور حاضر شد. استفاده از عبارت "بمب‌های همه کس‌کش" در دوره گذشته انتخابات مورد توجه قرار گرفت.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    ثبت‌نام با تیشه

    این داوطلب ریاست جمهوری ایران راه مبارزه با فساد را استفاده از تیشه می‌داند.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    نامزدی از آمریکا

    هوشنگ امیراحمدی، بنیان‌گذار و رییس "شورای آمریکا−ایران" نیز داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شد. این ایرانی ساکن آمریکا در دوره گذشته نیز کاندیدا شده بود، اما از فیلتر شورای نگهبان عبور نکرد.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    کلاه مخملی ولایی

    فعالیت‌های "انقلابی" کلاه مخملی‌ها در مناسبت‌های مختلف در رسانه‌های ایران بازتاب دارد. به همین علت کاندیدا شدن نماینده این گروه اجتماعی نیز تعجب برانگیز نیست.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    کاسبی انتخاباتی

    جای نگرانی نیست اگر کاندیدایی عکس مورد نیاز برای ثبت‌نام را فراموش کرده باشد. در اطراف وزارت کشور بازار خدمات دهی به کاندیداها داغ است.

  • از کاندیدای پنج ساله تا حامی گرازها

    پایان

    یک روز کاری سخت و آدم‌های جور واجور هر کسی را خسته می‌کند. چرتی کوتاه در میان این هیاهوی سیاسی برای ادامه مسیر پر خبر انتخابات ایران بد نیست.


منبع خبر: صدای آلمان

اخبار مرتبط: حمایت بیش از ۲۰۰ نماینده مجلس از مصوبه جنجالی شورای نگهبان