کاکلی پزان رسمی ماندگار از گذشته‌های دور در بام ایران

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، ماه مبارک رمضان ماهی است که در‌های آسمان از اولین شب آن گشوده می‌شود و تا آخرین شب بسته نخواهد شد. این ماه پر برکت، برای ما یادآور خاطرات شیرین است از دعای سحرگاه تا بی تابی شیرین افطارش.

زولبیا و بامیه هم سال هاست که سفره‌های سحر و افطار را در این ماه مبارک، شیرین و رنگین می‌کند. اما شیرینی‌های امروزی هنوز جای شیرینی‌های سنتی و محلی که هر جای کشورمان با یک آب و رنگ هستند را نگرفتند نان قندی‌هایی که شیرینی شان همراه با ادای نذر است و عهد و پیمان با خدا.

جایگاه ویژه رمضان در فرهنگ مردم

رمضان از سال‌های دور تاکنون، در فرهنگ مردم از جایگاهی ممتاز برخوردار بوده و همواره آیین‌های ویژه‌ای در ارتباط با این ماه، در میان مردم کشور‌های اسلامی از جمله شهر‌های مختلف ایران به اجرا درآمده است.

مردم چهارمحال و بختیاری احترام خاصی برای این ماه مبارک قائل هستند و در این استان نیز همانند سایر استان‌ها آداب و رسوم ویژه‌ای وجود دارد.

پخت نان و شیرینی‌های مختلف نیز در نقاط مختلف چهارمحال و بختیاری، طی ماه مبارک رمضان از آداب این ماه در این استان به شمار می‌رود.

برای تهیه این گزارش و آشنا شدن با نحوه پخت نان شیرینی سنتی در بام ایران به نام کاکلی، به خانه یکی از شهروندان شهر فرخ شهر رفتیم.

بيشتر بخوانيد

• روز قدس عصاره بصیرت رمضانی

كاکلی پزان سنتی دیرینه در بام ایران

کاکلی پزان یکی از آداب و رسوم قدیمی ماه مبارک رمضان است که پخت این نان در سرتا سر این استان به ویژه در دو شهر فرخ شهر و بروجن رایج است.

مردم فرخ شهر به این نان «کاکلی یا توتک» و مردم شهر بروجن به این نان «کپچی» می‌گویند.

در شب ۲۷ ماه رمضان، مردم فرخ شهر سنت کاکلی پزان را دارند و در این شب هر خانواده با توجه به بضاعت مالی، برای برآورده شدن حاجت و استجابت دعا به پخت کاکلی پرداخته و این نان را در بین مردم توزیع می‌کنند.

کاکلی نوعی نان است که خمیرش از شیر، آرد و خشکبار (گردو، کشکش، بادام) تشکیل شده و برای پختن آن بر روی این نان زرده تخم‌مرغ، گل‌رنگ، زعفران، رازیانه، سیاه‌دانه و بادیانه و... زده می‌شود و در تنور پخت می‌شود.

بانوان استان چهارمحال و بختیاری، بیش‌تر به‌صورت گروهی کاکلی می‌پزند. در شهرکرد افرادی که کاکلی پخته‌اند در صحن مطهر امام زادگان حلیمه و حکیمه خاتون، آن‌ها را بین زائران، رهگذران و نمازگزاران پخش می‌کنند.

سنتی همراه با برکت و شادی

اعتقادات مذهبی مردم شهر فرخ شهر یکی از دلایل اصلی پخت این نان است که هر ساله این نان در ماه رمضان پخته می‌شود.

کاکلی، خوشمزه‌ترین کادو و سنتی است که سابقه پختش به تاریخ این مرز و بوم بر می‌گردد و برکت و شادی را به خانه‌ها می‌برد.

خانم شگرف افزود: پخت کاکلی از زمان‌های قدیم یک سنت است در استان ما و پخت این شیرینی از روز ۲۷ ماه مبارک رمضان شروع می‌شود و تا روز عید ادامه دارد و گاهی به نیت امواتمان نذر می‌کنیم و این شیرنی را برای موسسه خیریه بهزیستی می‌بریم.

تحفه‌ای شیرین برای جشن سرروزه‌ای

پخت کاکلی در مراسم دیگر نیز در شهر فرخ شهر از جمله «چشم روشنی» و «جشن سر روزه ای» به عنوان هدیه برای دختر تازه نامزد شده انجام می‌شود و همچنین به واسطه ارزش غذایی بالای این نان به عنوان مکمل به نوزادان تازه از شیر گرفته شده داده می‌شود.

در این مراسم هدیه به همراه نان کاکولی، آش، شیرینی و... برای تازه‌عروس توسط خانواده داماد برده می‌شود و این جشن به مناسبت اولین ماه رمضان عروس و داماد گرفته می‌شود.

خانم علمدار در این خصوص گفت: زمانی که عروس نامزد یا عقد است، مادر داماد برای عروس کاکلی می‌آورد، اما زمانی که زندگی مشترکشان را آغاز می‌کنند مادر عروس این تحفه شیرین را به خانه او می‌برد.

کاکلی حاصل دستان سخاوتمند بانوان اين سرزمين

این نوع نان شیرین، حاصل سخاوت دستان هنرمند بانوان این خطه از دیار چهارمحال و بختیاری است که با توسل به حضرت فاطمه زهرا (س) پخته می‌شود.

خانم شگرف در اين خصوص اظهار داشت: مهر حضرت فاطمه زهرا (س) که در قلب ما وجود دارد باعث می‌شود که با ژخت این نوع شیرنی در ماه رمضان، تشنگی، گرسنگی و خستگی را از یاد ببریم.

در تهیه این نان از شیر، روغن، تخم مرغ، آرد، شکر، سیاه دانه، گردو، کنجد، کشمش و بادام استفاده می‌شود و برای روی نان از گیاه داروی گلرنگ، شیره انگور و تخم مرغ استفاده می‌شود.

با خوردن کاکلی دیگر گرسنه نخواهید شد

این نان از نظر خواص غذایی جایگاه بالایی در سبد غذایی مردم شهر فرخ شهردارد و از قدیم الایام بر سر سفره‌های سحر و افطار و در کنار غذای اصلی آن را میل می‌کردند.

به گفته خانم علمدار، به دلیل وجود شیر، تخم مرغ، گردو، کنجد، کره و... در كاكلی، اين نوع شيرينی غذایی بسیار مقوی به حساب می‌آید که اگر در زمان سحر و  افطار میل شود، در طول روز دیگر گرسنه نخواهید شد.

خلاصه کاکلی ما، هم کام همه را شیرین می‌کند و هم سنت هایمان را پایدارتر.

از آنجا که رسوم ماه مبارک رمضان، ریشه در فرهنگ غنی و اصیل اسلامی دارد در گذر زمان نه تنها دچار خللی نشده بلکه روز به روز بر عظمت آن افزوده شده و مردم با شوق بیشتری به آن‌ها توجه می‌کنند.

گزارش از عرفانه نعمتیان

انتهای پیام/ع