تکلیف جریان انقلابی در قبال کرامت زنان

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، مریم اردبیلی در همایش سراسری بانوان جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی که با حضور بانوان دو جمعیت ایثارگران و رهپویان در بستر فضای مجازی برگزار شد، با اشاره به اینکه ما اکنون از جهات مختلف در یک برهه بسیار حساس زمانی به سر می‌بریم، گفت: قرن جدید پیش رو، اقتضائات جدیدی را می‌طلبد و ما باید به دنبال روند‌ها و مدل کاری جدید باشیم و اتمسفر جدیدی برای کار انقلابی زنان ایجاد کنیم.

وی با اشاره به منشور گام دوم انقلاب اسلامی که توسط مقام معظم رهبری در چله انقلاب اسلامی صادر شد، گفت: این بیانیه به مصابه چراغ هدایت، مسیر آینده ما را روشن کرده و می‌دانیم باید به چه سمت و سویی گام برداریم و در حوزه زنان نیز با تاسی به این بیانیه می‌توان راه آینده را مشخص کرد.

اردبیلی با بیان اینکه انقلاب اسلامی تحول بزرگی در احوالات زنان جامعه ایجاد کرد و امام خمینی (ره) فضا را برای کنش فعال زنان فراهم کردند، افزود: این نگاه نو به زن در جامعه منجر به اتفاقات بزرگی در دهه‌های آخر شد. البته با وجود ورود زنان به عرصه‌های گوناگون و تاثیرگذاری آن‌ها در جامعه به لحاظ ابعاد فردی، اجتماعی و خانوادگی، همچنان فضای زیادی برای فعالیت زنان وجود دارد.

به اعتقاد وی، برای ورود به گام بعدی انقلاب اسلامی، نیازمند کنش فعال زنان انقلابی هستیم و این همان چیزی است که هنوز رخ نداده است.

این آینده پژوه و پژوهشگر حوزه زنان گفت: بخشی از بیانیه گام دوم اشاره جالبی دارد مبنی بر اینکه بخش مهمی از نیروی انسانی و منابع انسانی کشور هنوز بلااستفاده مانده و در امر جامعه سازی و تمدن سازی نقش آفرین نشده است. اتفاقا جامعه زنان در زمره همین منابع انسانی است که از ظرفیت‌های آن به طور کامل استفاده نشده است.

وی با بیان اینکه در این برهه حساس تاریخی باید کنش گری زن مسلمان به گونه‌ای جدید بازخوانی شود و این کنش گری می‌تواند در عرصه‌های مختلف از جمله انتخابات رخ دهد، گفت: ما نیازمند گفتمان ویژه‌ای برای تعریف بستر این کنش گری هستیم. در طول دهه‌های گذشته برخی انسداد‌ها و دوگانه‌ها درباره کنش گری زنان شکل گرفته و اکنون وقت آن رسیده که جامعه از این دوگانه‌ها عبور کند تا بتوان گام بعدی انقلاب را به نحو مطلوب پیمود.

اردبیلی با بیان اینکه زن تراز در نظام اسلامی، همچنان در دوگانه‌هایی که از گذشته مطرح بوده اسیر است، گفت: به عنوان مثال همواره این پرسش، پیش روی زنان وجود دارد که آیا به تحصیل خود ادامه دهند یا اینکه وظیفه کنش گری انقلابی خود را دنبال کنند یا دوگانه دیگر مربوط به اشتغال زنان و فرزندآوری آن‌هاست که از سال‌های قبل مطرح بوده و هنوز جامعه از آن‌ها عبور نکرده است.

وی معتقد است زمانی زنان ناچار بودند بین اولویت‌های متکثر پیرامون خود، یکی را انتخاب کنند و زمینه‌های شکوفایی استعداد‌ها و تعالی بخشی خود را قربانی بخش دیگری از وظایف اولویت دار خود می‌کردند. اما اکنون امکان جمع بین بسیاری از این اولویت‌ها فراهم شده است؛ کمااینکه به طور مثال امکان کار پاره وقت و منعطف توام با ایفای نقش‌هایی که در خانه دارند، در کشور فراهم شده است.

این آینده پژوه با بیان اینکه در عصر کنونی، نقش دولت‌ها و ساختار‌های سلسله مراتبی بالا به پایین در خلق یک اتفاق و حل یک مساله در راستای تعالی جامعه در حال کمرنگ شدن است، افزود: در این بین یک کنش گری فعال انقلابی می‌تواند به اقدامات نهاد‌های رسمی جهت دهد. اینجاست که نقش زنان مشخص می‌شود چراکه زنان واجد ویژگی‌های خاصی هستند که همخوانی زیادی با کنش گری فعال انقلابی دارد.

وی در ادامه توضیح داد: از نگاه فمنیسم تنها راه تاثیرگذاری زن این است که وارد ساختار‌های مدرن قدرت شود و پله به پله صعود کند تا به نقطه مطلوبی برسد و بتواند در رقابت با مردان اثرگذار باشد. نگاه متحجر سنتی هم حیطه‌ای برای فعالیت زنان قائل نبوده و اعتقاد دارد زنان همواره باید در محدوده خانه‌ها بمانند و مسوولیتی فراتر از این نداشته باشند. این نگاه حتی نقش زنان در خانه و خانواده را نیز محوری نمی‌داند. اما از هر دو گفتمان مذکور باید گذر کرد؛ کمااینکه امامین انقلاب راه گذر از این دو را به ما نشان داده اند و قدم‌هایی نیز برداشته شده است، اما هنوز به نقطه مقصود نرسیده ایم.

وی با اشاره به ظرفیت‌های ویژه زنان در عرصه کنش گری گفت: در جهانی که کنش گری کف میدان، حرف اول را برای حل مسائل محلی، ملی و جهانی می‌زند، در این جهان قدرت خلق ارتباطات و نوآوری برای حل مساله در کف میدان و درک عمیق مسائل مردم به زنان تعلق دارد. در واقع خلقت زنان واجد ویژگی‌هایی است که برای کشف مسائل عمیق درون جامعه و درک آن‌ها و نیز ایجاد ارتباطات با جامعه مورد نیاز است.

اردبیلی با بیان اینکه زنان جامعه مسلمان باید از هر دو گفتمان فمنیستی و متحجرانه عبور کنند، گفت: اکنون زمان این گذر است و ما در حال خروج از مسیر بن بستی هستیم که برای زنان ایجاد شده است. برای این منظور باید به گفتمان سومی تعریف شود، به ویژه با توجه به اینکه عدم کفایت دو اندیشه دیگر برای زنان و دختران جوان جامعه مشهود شده است. اکنون ما با بدنه جوانان انقلاب خوش فکری روبرو هستیم که فقط کافی است آن‌ها را از مسیر مسدود فعلی خارج کنیم. در این بین لازم است زنان مسائل مبتلا به خود را صرفا با نگاه فرافکنانه بررسی نکنند و منتظر نباشند تا دولت، نهاد‌های آموزشی و نظایر آن کاری انجام دهند، بلکه خود به میدان بیایند.

وی خاطرنشان کرد: امروز روزی است که زن مسلمان انقلابی باید شخصا احساس وظیفه مندی کند و مطمئن باشد در گوشه و کنار، باری از انقلاب روی زمین مانده که فقط و فقط توسط او برداشته خواهد شد. اگر تمام دختران انقلابی این وظیفه‌مندی مداوم را باور داشته باشند، جهشی در سطح جامعه و در امر نقش آفرینی زنان در عرصه‌های گوناگون رخ خواهد داد.

این پژوهشگر حوزه زنان با تاکید بر اینکه ما به عنوان زنان جامعه باید برای یک تغییر آماده باشیم و نباید تغییر را به مصابه فاجعه بیانگاریم، افزود: هر تغییر برای ما به منزله فرصتی است که می‌تواند به برداشتن یک گام بزرگ برای تحقق کنش گری اجتماعی زنان کمک کند. امام خمینی (ره) نیز با وجود سختی‌های فراوان توانستند تغییر بزرگی را با رهبری یک انقلاب در جامعه ایجاد کنند.

وی ادامه داد: امام در زمان تبعید فرموده بودند که یاران من اکنون در گهواره‌ها هستند. ایشان اطمینان داشتند که نسلی توسط مادران انقلابی در حال پرورش است که ستم رژیم شاهنشاهی را بر نمی‌تابد. اکنون نیز در گام دوم انقلاب اسلامی باید اتفاقی متفاوت رقم بخورد و نسلی از مادران را شاهد باشیم که بتوانند به مسائل پیرامون خود نگاه دقیق و راه حل محور داشته باشند. این نسل نه فقط جامعه ایرانی را اصلاح خواهد کرد، بلکه باید قدرت الگوسازی جهانی را نیز داشته باشد.

اردبیلی تاکید کرد: ما با نسلی پرورش یافته انقلاب و مکتب امامین انقلاب مواجه هستیم که به لحاظ ویژگی‌های فردی و اخلاقی، آمادگی کنش گری موثر در جهان امروز را دارد، اما هنوز این انرژی متراکم از پشت سد آزاد نشده است وگرنه قطعا می‌تواند جریان ساز باشد.

وی معتقد است در آغاز پیمودن گام دوم انقلاب اسلامی، وقت آن رسیده که از دو گفتمان شکست خورده در پرداختن به مسائل زنان عبور کرده و گفتمان سوم خود را طرح کنیم که در آن زنان نقش ویژه‌ای در عرصه کنش گری انقلابی خواهند داشت.

اردبیلی در بخش پرسش و پاسخ این همایش در پاسخ به سوالی درباره مسائل اولویت دار زنان در جامعه ایرانی گفت: یک مسئله جدی نوع نگرش جامعه زنان به خود است که قاعدتا ظرف یک نسل انتقال این نگرش به جامعه نیز رخ خواهد داد. اگر نگاه زنان به خودشان حداقلی و فروکاهیده به ظواهر باشد، طبعا نمی‌توانند نقطه تاثیری انتخاب کرده و به دنبال اثرگذاری باشند. در عین حال اگر عزت نقس انقلابی شکل بگیرد و آحاد جامعه نیز کنش گری زنان را به رسمیت بشناسند، عرصه به گونه دیگری برای نقش آفرینی زنان فراهم می‌شود.

به گفته اردبیلی، مسئله دوم امروز جامعه زنان، تعریف الگوی متعادل از حضور و شکوفایی آن‌ها در نقش‌های مختلف است. اگر بتوانیم راه حل مسائل زنان در در قالب ایجاد گفتمان سوم به جهان عرضه کنیم، خلائی که جهان از آن در رنج است را نیز برطرف کرده ایم.

وی مسئله دیگر مبتلابه زنان را اهمیت و قداست خانواده به عنوان سلول اصلی جامعه عنوان کرد و گفت: نقش زنان در خانه و خانواده صرف نظر از نقش‌های سنتی و خدماتی، به شکل نقش آفرینی دغدغه‌مند برای نگاه فرزندان و ترغیب آن‌ها به مطالعه، دین شناسی و نظایر آن، می‌تواند دنبال شود. البته ایجاد فضایی که در آن هم کنش گری سیاسی رخ دهد و هم محیطی با نشاط و مناسب تعالی برای فرزندان ایجاد می‌کند، قطعا موثر است.

وی در ادامه مسئله سالمندی جمعیت را یک موضوع جدی دانست که باید به آن ورود شود و گفت: چند دهه دیگه فرصت پنجره جمعیتی ما به اتمام می‌رسد و با این حال ایران اکنون یکی از پایین‌ترین نرخ‌های باروری در جهان را دارد. این مسئله نیازمند یک تغییر سریع است. ما باید  نسخه ایرانی و انقلابی خود را پیاده کنیم و زنان هم فرصت برای تعدد فرزند را جدی بگیرند و هم شاهد شکل گیری جامعه دوستدار کودک باشیم.

وی با بیان اینکه در امر باور به کنش گری زنان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی همواره ضعیف عمل کرده‌ایم، گفت: دولت‌های مختلف هنگام تبلیغات انتخاباتی، وعده‌هایی را مطرح می‌کنند، اما خیلی زود به فراموشی سپرده می‌شود.

اردبیلی ابراز امیدواری کرد دولت انقلابی درصورت تشکیل، باید مسئله زنان را به عنوان یک مطالبه جدی جامعه به رسمیت بشناسد و دنبال کند.
وی معتقد است جریان انقلابی با خالی گذاشتن سنگر، اجازه داده جریان غربگرا پرچم حقوق زنان را بر سر دست بگیرد و این در حال است که آن‌ها در زمان دولت‌های خود حتی بعضا موجب عقبگرد در امر حقوق  زنان شده اند.

این پژوهشگر حوزه زنان توصیه کرد در این دوره از انتخابات، علم دفاع از کرامت زنان توسط جامعه انقلابی بلند شود و گفت: باید یک بار برای همیشه علم گفتمان دفاع از کرامت زنان را خود جریان انقلابی و اسلامی بلند کند.