پژوهش‌های تازه؛ ترکیب دو واکسن کرونا موثرتر است

در آلمان دو میلیون شهروند بالای ۶۰ سال تا آوریل ۲۰۲۱ اولین دوز واکسن آسترازنکا را تزریق کرده‌اند. واکسنی که پایه ویروسی دارد و ناقل بیماری به صورتی ضعیف است. حال کمیسیون واکسیناسیون آلمان (STIKO) توصیه می‌کند که این عده برای دومین دوز، واکسن بیون‌تک –فایزر یا مدرنا بزنند که پایه آن mRNA است.

علت امر، موارد اندک ترمبوز عروق مغزی نزد دریافت کنندگان آسترازنکاست. شماری از کشورها از جمله اتریش تاکنون ترکیب واکسن‌را تجویز نکرده‌اند؛ با این استدلال که به اندازه کافی، اطلاعات مربوط به اثربخشی این روند وجود ندارد.

اینک نتایج پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که واکسیناسیون ترکیبی نه تنها ضرری ندارد بلکه می‌تواند ضریب محافظت را بالاتر هم ببرد؛ حتی در برابر انواع جدید ویروس کووید.

تحقیق جدیدی در دانشگاه پزشکی اینسبروک اتریش نشان می‌دهد که تزریق دو واکسن ناهمسان و دوزهای ترکیبی ، اثربخشی و ایمن‌سازی بیشتری دارد. بخصوص وقتی یکی از دو واکسن، مثل آسترازنکا پایه ویروسی داشته باشد.

خانم دوروتی فون لائر، دیر پرژوه تحقیقی این دانشگاه به  شبکه تلویزیونی سراسری اتریش گفته است: «مصونیت ناشی از تزریق دو واکسن همسان به مراتب کمتر از وقتی است که فرد دو دوز متفاوت دریافت کرده باشد.»

دوز ترکیبی به خصوص می‌تواند فرد را در برابر ویروس‌های جهش‌یافته بهتر محافظت کند. به طور مثال، آسترازنکا مصونیت بالایی در قبال ویروس‌های جدیدتر و تهاجمی‌تر هم‌چون نوع آفریقایی B.1.351  ایجاد می‌کند اما به گفته خانم لائر، اگر دومین دوز با واکسن بیون‌تک فایزر انجام گیرد، ضریب اطمینان و کارایی واکسیناسیون بیشتر می‌شود.

افزایش سطح آنتی‌بادی

۳۰۰۰ نفر در پژوهش دانشگاه اینسبروک اتریش شرکت دارند که کارکنان و کادر درمان دانشگاه‌های پزشکی سه شهر گراتس، وین و اینسبروک هستند. این عده که جزو گروه‌های در اولویت‌دریافت واکسن بوده‌اند، آسترازنکا یا بیون‌تک/فایزر تزریق کرده‌اند و قرار است در نوبت دوم، نوع واکسن‌ها تغییر کند.

محققان دانشگاه آکسفورد بریتانیا نیز سرگرم آزمایش تاثیرات دوز ترکیبی واکسن‌ هستند. شرکت‌کنندگان در این پژوهش ابتدا آسترازنکا یا بیون‌تک/فایزر می‌زنند و برای دومین دوز، مدرنا یا نواوکس.

آزمایشات قبلی روی موش‌ها نیز محققان را به این نتیجه رسانده که ترکیب واکسن‌‌ها می‌تواند اثربخش‌تر باشد. ماه مارس،  پژوهشگران "موسسه ملی کنترل غذا و دارو" در چین، گزارش تحقیقات خود از واکسیناسیون ترکیبی چهار نوع واکسن کرونا روی موش‌ها را منتشر کرده و گفته بودند که این امر ایمنی در برابر ویروس را بهبود می‌بخشد.

در این گزارش از جمله آمده بود که وقتی ابتدا به جوندگان واکسن استرازنکا تزریق شد و سپس واکسنی از نوع دیگر، سطح آنتی بادی بالاتر و پاسخ "لنفوسیت تی" بهتر بود.

"سلول تی" یا "لنفوسیت تی"، سلول‌هایی در خون هستند که پروتئین‌های سطح ویروس کرونا را تشخیص می‌دهند و وظیفه کشف و نابودی عوامل بیمار‌زا و سلول‌های آلوده را دارند. مبتلایان به کووید ۱۹ در خون خود این سلول‌ها را دارند ولو آن که علائم خاصی هم نشان ندهند.

کارکرد واکسن‌های مجاز 

واکسن‌های پایه mRNA مثل مدرنا یا بیون تک- فایزر، دستورالعمل ساخت پروتئین را به صورت یک پیام به سلول انتقال می‌دهند و سلول سپری حفاظتی می‌سازد.

نواواکس خودش پروتئین اسپایک را می‌سازد. پروتئین‌های اسپایک ویروس سارس کوو- ۲ را به سلول‌های سالم متصل می‌کنند و در آلوده کردن آنها نقش دارند.

جانسون اند جانسون، آسترازنکا و اسپوتنیک وی، یک ویروس ضعیف شده کووید را واردبدن می‌کنند که موجب می‌شود سیستم ایمنی برای مواجهه با ویروس واقعی، قوی و آماده باشد.

سینوفارم و سینوواک نیز ویروس‌ واقعی اما غیرفعال به بدن انتقال می‌دهند.

دکتر شان لو، پژوهشگر دانشگاه پزشکی ماساچوست می‌گوید: «ما هنوز درک کاملی از کارایی چند واکسن متفاوت نداریم و مکانیزم امر را نیز به سهولت نمی‌توانیم توضیح دهیم. آن چه روشن است این که انواع واکسن‌ها با روش‌های مختلف، سیستم ایمنی بدن را بیدار و هشیار می‌کنند و ترکیب این روش‌ها به نوبه خود می‌تواند ایمنی را تقویت کند یا زمان ایمنی را طولانی‌تر سازد.»

پژوهشگران دانشگاه اینسبروک اتریش هنوز نتایج قطعی و میدانی از ترکیب واکسیناسیون را نگرفته‌اند و قرار است نتیجه را پاییز یا اوایل زمستان اعلام کنند. دانشگاه آکسفورد گزارش مقدماتی مطالعات خود را هفته آینده ارائه خواهد داد. 

پاره‌ای کارشناسان می‌گویند حداقل سودمندی واکسیناسیون ترکیبی این است که کارکردهای یکدیگر را تکمیل می‌کنند. دونا فابر، ایمونولوگ از دانشگاه کلمبیا می‌گوید: «فایزر-بیون‌تک یا مدرنا کارائی فوق‌العاده بالایی دارند و ترکیب آنها با واکسن‌های ناقل و کم‌اثرتر هم‌چون آسترازنکا، حانسون اند جانسون یا واکسن‌های چینی، ضریب حفاظت را بالاتر می‌برد و در عین حال، باعث اثربخشی بیشتر واکسن‌های mRNA هم می‌شود.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  مونیخ، آلمان

  امروز یکشنبه ۹ مه (۱۹ اردیبهشت) در آلمان روز مادر است. هوا به‌طور ناگهانی گرم شده و میلیون‌ها نفر در سراسر کشور به پارک‌ها و مناطق عمومی رفته‌اند. تا امروز بیش از ۲۶ میلیون و ۸۵۴ هزار نفر واکسینه شده‌اند و تست کرونای ۱۲ هزار و ۶۵۶ نفر طی ۲۴ ساعت گذشته مثبت بوده که نسبت به روز قبل کاهش ۲۰ درصدی نشان می‌دهد. (عکس از ساحل رود ایزار در مونیخ در روز یکشنبه)

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  دنگاست، آلمان

  از یکشنبه (۹ مه/ ۱۹ اردیبهشت) افراد واکسینه‌شده یا بهبود‌یافته از کرونا در آلمان، آزادی‌های بیشتری برای تماس و تردد دارند. این گروه برای خرید کردن، رفتن به رستوران یا آرایشگاه، مهمانی و ملاقات با دوستان و خانواده، محدودیت‌های به مراتب کمتری خواهند داشت. ممنوعیت تردد در فاصله ۲۱ شب تا ۵ صبح نیز شامل آنها نمی‌شود. هتل‌ها و مراکز گردشگری (عکس از دنگاست در سواحل شمال آلمان) به‌تدریج بازگشایی می‌شوند.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  بارسلون، اسپانیا

  جوانان بارسلون شب گذشته با پایان "وضعیت اضطراری" ناشی از کرونا به خیابان‌ها ریختند و به جشن و پایکوبی پرداختند.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  بارسلون، اسپانیا

  در اسپانیا از اکتبر سال گذشته وضعیت اضطراری و مقررات منع رفت و آمد شبانه از ساعت ۲۳ تا شش صبح اعلام شده بود. پس از ماه‌ها محدودیت اکنون با کاهش میزان ابتلا به کرونا زندگی عادی آرام آرام به شهرهای اسپانیا بازمی‌گردد و احتمالا این کشور در ماه‌های تابستان شاهد ورود گردشگران نیز خواهد بود. (عکس جشن و پایکوبی جوانان در خیابان‌های بارسلون در نیمه شب ۸ مه/ ۱۸ اردیبهشت)

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  مادرید، اسپانیا

  موزیک خیابانی و رقص و شادمانی مردم در مادرید. منع رفت و آمد شبانه برداشته شده است. رستوران‌ها ‌می‌توانند تا نیمه‌شب از میهمانان پذیرایی کنند. در داخل ۴ نفر و در بیرون ۶ نفر می‌توانند دور یک میز بنشینند. از مردم هنوز هم خواسته شده "احتیاط" کنند.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  بروکسل، بلژیک

  روز شنبه ۸ مه زندگی به خیابان‌های بروکسل بازگشت و کافه‌ها و رستوران‌ها میزبان شمار زیادی از مردم شد.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  تورین ایتالیا

  در دوران کرونا و اعمال محدودیت‌ها بسیاری از رشته‌های ورزشی بدون حضور تماشاگران و علاقمندان برگزار می‌شد. حضور تماشاگران در یکصد و چهارمین رقابت‌های تور دوچرخه‌سواری دور ایتالیا حکایت از کاهش محدودیت‌ها و بازگشت تدریجی به زندگی عادی در این کشور دارد.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  بوداپست، مجارستان

  پس از شش ماه محدودیت‌های سخت کرونایی مردم بار دیگر در خیابان‌ها و کافه‌ها و رستوران‌ها به دیدار یکدیگر رفته‌اند.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  آمستردام، هلند

  صف خرید کادو برای روز مادر. وضعیت در هلند هنوز مطلوب نیست و وزارت خارجه آلمان نسبت به سفر به این کشور هشدار داده است.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  لیسبون، پرتغال

  شمار مبتلایان به ویروس کرونا طی هفته‌های اخیر به‌شدت در این کشور کاهش یافته است. سینماها، فروشگاه‌ها و رستوران‌ها به‌تدریج باز شده‌اند و زندگی مردم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به وضعیت عادی بازگشته است.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  برن، سوئیس

  مردم با رعایت فاصله بر سر میزهای رستوران‌ها به صرف غذا مشغولند. در سوئیس هم از سخت‌گیری‌های مقررات مقابله با کرونا کاسته شده است.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  آتن، یونان

  مردم در ساحل پوزایدون در آتن پایتخت یونان تن به آب زده‌اند. به‌زودی مسافران می‌توانند با در دست داشت "آزمایش منفی" کرونا که تنها ۴۸ ساعت از آن گذشته و یا گواهی افراد واکسنیه‌شده به این کشور سفر کنند. یونان نیز پس از ماه‌ها محدودیت کرونایی آرام آرام به زندگی عادی بازمی‌گردد.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  آتن، یونان

  رستوران‌ها و بارها در یونان بار دیگر به‌ روی میهمانان باز شده‌اند و محدودیت‌های کرونایی لغو شده‌اند. عکس از کافه‌ای در منطقه "موناستیراکی" در شهر آتن.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  ساحل لو پورژ، فرانسه

  ساحل لو پورژ روز شنبه مملو از جمعیت بود. فرانسوی‌ها حالا می‌توانند بیشتر از ۱۰ کیلومتر از محل زندگی خود دور شوند. با این حال منع رفت و آمد شبانه هنوز از ساعت ۱۹ برقرار است. این منع تردد از ۱۹ ماه مه از ساعت ۲۱ برقرار خواهد بود. از این تاریخ بخش بیرونی رستوران‌ها باز شده و فروشگاه‌ها فعالیت مجدد خواهند یافت.

• تصاویری از عادی شدن زندگی در کشورهای اروپایی

  منتون، جنوب فرانسه

  سواحل منتون واقع در جنوب فرانسه خود را برای پذیرایی از مسافران از روز ۱۹ ماه مه آماده می‌کند.

  نویسنده: محمود صالحی