کانادا: رفتار ایران در مسئله سرنگونی هواپیمای اوکراین "خلاف وجدان" است

مارك گارنو، وزیر خارجه کانادا، پنجشنبه (۱۳ مه) در برابر یک کمیته پارلمان این کشور گفت این کشور همچنان در حال پیگیری چند و چون سرنگونی هواپیمای اوکراین در تهران است. او  "رفتار دولت ایران" در ۱۵ ماه گذشته را کاملا "خلاف وجدان" دانست و تاکید کرد که کانادا از فشار بر ایران تا وادار کردن این کشور به پاسخگویی دست بر نخواهد داشت.

گارنو گفت ماه‌ها به ایران برای تحویل دادن جعبه‌های سیاه هواپیما فشار وارد شد و افزود «تهران هنوز توضیح نداده که چرا در آن زمان فضای هوایی بسته نشده است.»

مقامات جمهوری اسلامی ایران ۱۷ مارس سال جاری گزارش نهایی خود را درباره تحقیقات صورت گرفته پیرامون حمله موشکی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی را در اختیار مقامات اوکراین قرار دادند. این اطلاعات در اختیار نمایندگان کانادا نیز قرار گرفت. حکومت ایران متهم است که علل واقعی سرنگونی هواپیمای مسافربری را در گزارش نهایی خود لاپوشانی کرده است.

پرواز ۷۵۲ تهران کی‌یف با ۱۷۶ سرنشین و ۹ خدمه، بامداد هجدهم دی ۱۳۹۸ و دقایقی پس از ترک فرودگاه تهران، مورد اصابت موشک‌های پدافند سپاه پاسداران قرار گرفت. همه مسافران و کادر پرواز که شهروندان ایران، اوکراین، کانادا، سوئد، آلمان، بریتانیا و افغانستان بودند، جان باختند. ایران تا سه روز شلیک به هواپیما را کتمان می‌کرد اما  تحت فشار بین‌المللی و شواهد انکارناپذیر، مسئله را تحت عنوان "خطای انسانی" پذیرفت. 

خانواده‌های قربانیان این فاجعه میگویند هواپیما عمدا مورد اصابت موشک قرار گرفته و خواهان معرفی و محاکمه عوامل اصلی این حمله، از جمله سردار حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران هستند.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئیه سال ۲۰۱۴

  بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی ، در حالی که از آمستردام راهی کوالالامپور بود، در جنوب شرق اوکراین مورد اصابت موشک‌ قرار گرفت. تمامی ۲۸۹ سرنشین پرواز MH17 کشته شدند. تحقیقات بین‌المللی می‌گویند، موشک شلیک شده به هواپیما روسی بوده است. دادگاه رسیدگی به این پرونده از ماه مارس ۲۰۲۰ در هلند جریان خواهد یافت. اوکراین می‌گوید هواپیما هدف موشک جدایی‌طلبان قرار گرفته است.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  اکتبر سال ۲۰۰۱

  با اصابت موشک، یک توپولوف ۱۵۴ در ارتفاع ۱۱ کیلومتری دریای سیاه در حالی که ارتش اوکراین در شبه جزیره‌ کریمه مشغول تمرین نظامی بود، منفجر شد. تمامی ۷۸ سرنشین هواپیما کشته شدند.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  اکتبر ۱۹۹۸

  شورشیان توتسی یک بوئینگ ۷۲۷ خطوط هوایی "کنگو ایرویز" را بر فراز جمهوری دموکراتیک کنگو سرنگون کردند. ۴۱ سرنشین هواپیما جان باختند. (تصویر شورشیان توتسی را نشان می‌دهد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  سپتامبر ۱۹۹۳

  یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی گرجستان در نزدیکی باند فرودگاه مورد اصابت یک موشک قرار گرفت که از داخل اراضی جمهوری آبخازیا که درآن زمان بر سر مالکیت آن درگیری وجود داشت، شلیک شده بود. تنها ۲۴ تن از ۱۳۲ سرنشین هواپیما زنده ماندند. یک روز پیش از این حادثه، شورشیان یک هواپیمای دیگر را بر فراز دریای سیاه سرنگون کرده بودند: با ۲۷ کشته. (تصویر هواپیمایی از خطوط هوایی گرجستان را نشان می‌دهد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئیه ۱۹۸۸ (۱۲ تیر ۱۳۶۷)

  پرواز مسافربری ۶۵۵ ایران‌ایر از تهران به مقصد دبی، بر فراز خلیج فارس، با شلیک موشک توسط ناو جنگی یو‌اس‌اس وینسنس آمریکا، بر فراز خلیج فارس سرنگون شد. تمامی ۲۹۰ سرنشین هواپیما جان باختند. آمریکا اعلام کرد که این ناو هواپیمای مسافربری ایران را هواپیمای جنگی تشخیص داده و به اشتباه آن را سرنگون کرده است. (تصویر از سی‌ان‌ان در فرودگاه دبی/ کودکی که بستگان خود را در این پرواز از دست داد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  سپتامبر ۱۹۸۳

  یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ کره‌ جنوبی به دلیل آنچه نیروی هوایی شوروی سابق در آن زمان آنرا تجاوز به حریم هوایی خود خواند، توسط یک جت جنگنده بر فراز دریای ژاپن سرنگون شد. تمامی ۲۶۹ سرنشین هواپیما جان باختند.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئن ۱۹۸۰

  یک هواپیمای مک دانل داگلاس دی سی – ۹ متعلق به ایتالیا در شمال سیسیل در دریا سرنگون شد. همه ۸۱ سرنشین هواپیما جان باختند. در آن زمان در منطقه رزمایشی توسط ناتو در حال انجام بود. مقامات ایتالیایی در ابتدا از یک سانحه سخن گفتند. اما بعدا در جنوب ایتالیا لاشه‌ هواپیمای شکاری لیبی پیدا شد. احتمال می‌رود این هواپیما در حین تن‌به‌تن هوایی میان فرانسه، لیبی و جت‌های آمریکایی، هدف موشک قرار گرفته باشد.