سال گذشته ۹۰ نسخه خطی به کتابخانه ملی اهدا شد

به گزارش روز دوشنبه گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سمیرا خسروی، گفت: در راستای ترویج فرهنگ وقف اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز یک نسخه خطی که در تملک پدر وی بود، به کتابخانه ملی اهدا کرد و این اقدام ارزشمند تاثیر مثبتی برای الگوسازی در مقوله فرهنگ اهدا به حساب می‌آید.

خسروی در تشریح مهمترین نسخ خطی اهدای گفت: از مهمترین اهدایی‌ها می‌توان به  مجموعه‌ای از نسخ خطی و کتاب‌های سنگی اشاره کرد که فاطمه تمسکنی زاهدی این مجموعه را به کتابخانه ملی اهدا کرده است.

رئیس گروه فراهم آوری خطی اداره کل کتاب‌های خطی و نادر ادامه داد: از دیگر موارد مهم اهدایی که در سال گذشته صورت پذیرفت، مجموعه نسخ خطی زنده یاد دکتر محمود شهابی است که این مجموعه به همراه شماری از کتاب‌های سنگی و چاپی ارزشمند و برخی از پایان نامه‌هایی که با راهنمایی او به انجام رسیده است از سوی فرزندان وی به کتابخانه ملی ایران اهدا شده است.

خسروی خاطرنشان کرد: بی شک ترویج فرهنگ اهدای نسخ خطی و چاپ سنگی می‌تواند غنای فرهنگی جامعه را افزایش دهد و زمینه بیشتری را برای پژوهشگران این عرصه فراهم آورد.

بخش کتاب‌های خطی کتابخانه ملی، ابتدا با حدود سه هزار نسخه خطی متعلق به کتابخانه عمومی معارف در سال ۱۳۱۶ ایجاد گردید. منابع این بخش به تدریج روبه فزونی نهاد تا اینکه در سال ۱۳۵۵ مجموعا تعداد پنجهزار و ۳۰۰ جلد نسخه خطی اصل وعکسی جمع آوری شد. روند فراهم آوری کتاب های خطی وچاپ سنگی با دریافت مجموعه های اهدایی وخرید نسخه های خطی همچنان ادامه پیدا کرد و از سال ۱۳۸۵ با جدیت و تلاش بیشتری دنبال شد، چنانکه هم اکنون بالغ بر ۲۵ هزار و ۴۰۰ جلد کتاب خطی و ۲۷ هزار و ۳۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی در گنجینه کتاب های خطی ونادر جمع آوری شده و نگهداری می شود.

پیش از آنکه کتابخانه ملی بدین نام خوانده شود، در سال های ۱۳۱۳و۱۳۱۴ از نسخه های خطی کتابخانه که در آن زمان حدود ۳۰۰ جلد بود فهرستی در دو مجلد، با عنوان فهرست کتب خطی کتابخانه عمومی معارف بر اساس الفبای نام کتاب ها توسط مرحوم عبدالعزیز جواهرکلام تهیه و تدوین شده بود. در این فهرست تعداد ۳۴۸ نسخه خطی و در ذیل آن ۴۶ نسخه عکسی فهرست و معرفی شده است. بعد از آن کمیسیونی متشکل از ایرج افشار، مجتبی مینوی، عباس زریاب خویی، محمدتقی دانش‌پژوه و سیدعبدالله انوار، نمونه فیشی شامل مشخصات کتابشناسی و نسخه شناسی کتاب های خطی را تنظیم کردند که تا سال ۱۳۴۷ کار فهرست نویسی کتاب های خطی کتابخانه ملی برمبنای آن تداوم یافت. سید عبدالله انوار بر اساس همان کاربرگه به فهرست نویسی نسخه های خطی پرداخت و تا سا ل ۱۳۵۸ تعداد ۱۰ مجلد فهرست نسخه های خطی کتابخانه را به چاپ رساندند.
تعداد ۳۰۸۲ نسخه خطی فارسی در مجلدات ۱ تا۶ و تعداد۱۹۷۵ نسخه عربی در مجلدات ۷ تا ۱۰ فهرست و معرفی شده‌اند. سپس بالغ بر ۲۷۰۰ نسخه خطی عربی در مجلدات ۱۱ تا ۱۹ فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۱ توسط آقایان دکتر حبیب الله عظیمی و دکتر علینقی منزوی و خانم‌ها دکتر امیره ضمیری و زهره معیری و مجلدات ۲۱ و ۲۲ (ادعیه و قرآن‌ها) توسط دکتر رضا خانی‌پور معرفی شده است .
از فروردین ۱۳۸۶ کار ذخیره و بازیابی مکانیزه اطلاعات کتاب های خطی و چاپ سنگی از طریق سیستم جامع کتابخانه ملی (سیستم بومی شده استاندارد یونی مارک) صورت می گیرد و در کنار آن کار اسکن کردن کتاب ها نیز در دست اقدام است.