چتر حمایتی قانون بر سر بلندترین قله البرز شرقی

به گزارش خبرگزاری مهر، زهرا کشوری*؛ قانون، چتر حمایتی‌اش را روی سر شاهرود کشاند. کوه شاهوار در فهرست ملی ثبت شد. پیش از آنکه علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خبر ثبت ملی شاهوار را ابلاغ کند، معاون فرماندار شاهرود به نمایندگی از شاهرودی‌ها خواستار ثبت ملی کوه شاهوار شده بود.

گلچهره محمدی ثبت شاهوار را مطالبه ملی اهل شهر دانسته بود. شاهرودی‌ها ثبت ملی را یکی از مسیرهایی می‌دانستند که می‌تواند شاهوار را از تیغ بولدوزرهای معدن کاران برهاند و اجازه ندهد تا شاهرود مثل سایر شهرهای استان دچار بی آبی شود. آنها ماه‌ها است که جلوی بولدوزرها ایستاده‌اند تا شاهرود و بسطام به سرنوشت سایر شهرهای تشنه سمنان دچار نشوند که همچنان چشم به انتقال آب دارند. خالی شدن روستاهای سمنان به دلیل کم آبی و مهاجرت اهالی آن، زخمی دیرینه است که تا به امروز «شاهوار» اجازه نداده این درد جانکاه به جان شاهرود و بسطام بیفتد.

آن طور که امیرحسین ولیان، دبیر تشکل‌های زیست محیطی شاهرود پیش‌تر گفته بود شاهرودی‌ها نمی‌خواهند تنها منبع آب شرب استان تخریب و فدای صنعتی شود که در نهایت قرار است ۵۰۰ نفر را در خراسان شمالی صاحب شغل کند تا مسئولان با صرف هزاران میلیارد تومان و تخریب محیط زیست دو استان مازندران و سمنان، آب را به سمنان برسانند. گلچهره محمدی، معاون اسبق فرمانداری ویژه شاهرود هم پیش‌تر گفته بود اگر شاهوار ثبت ملی شود، شاید چتر قانونی بتواند گردن جمعیت انسانی، گونه‌های گیاهی و جانوری این منطقه را از تیغ معدن کاوان برهاند.

نگرانی‌های مردم استان سمنان

مردم شرق نشین استان سمنان، شاهوار را شاهرگ حیاتی شاهرود، بسطام، مجن، تاش و سایر مناطق شهرستان شاهرود می‌نامند. کوه شاهوار، بلندترین قله البرز شرقی و از زیستگاه‌های مهم حیات وحش در استان سمنان و در شهرستان شاهرود است.

شاهوار از شاهرود، شهری ییلاقی و پوشیده در مه ساخته است. همین مه حریری شاهرود را به یکی از مقاصد بوم گردان تبدیل کرده است. شاهرودی‌ها می‌ترسند که بولدوزرها این تصویر مه گرفته را به کویری گرد آلود تبدیل کنند. آنها هشدار می‌دهند معدن کاوان به بهانه اشتغالزایی نه تنها قصد دارند دامن سبز و پرچین طبیعت را از تن شاهوار برچینند، که حیات وحش ارزشمند آن را هم آواره ناکجا آباد کرده‌اند. دل نگرانی شأن بحق است. در سال‌های گذشته ۶ خرس قهوه‌ای از دم تیغ بولدوزرهای افتاده به جان شاهوار گریخته‌اند اما جان خود را در تصادف از دست داده‌اند.

مردم شهر شک ندارند که در صورت ادامه فعالیت معدن بوکسیت، بزودی گرد و غبار را هم به جان سینه و ریه شاهرودی‌ها و بسطامی ها خواهد انداخت تا جان شهروندان هم به دلیل بی توجهی به توسعه پایدار تهدید شود.

استخراج سنگ «بوکسیت» و جاده‌کشی‌های متعدد، علاوه بر تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک و افزایش ریزگرد، شاهرود را در مقابل سیل و آلودگی آب بی دفاع کرده است. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارش خود در سال ۹۷ با عنوان «بررسی چالش‌های زیست محیطی و اجتماعی معدن بوکسیت تاش» دل نگرانی شاهرودی‌ها را تأیید کرده و گفته است: «ادامه فعالیت معدن بوکسیت تاش به این شکل، می‌تواند علاوه بر وارد کردن ضربه‌های جبران ناپذیر به طبیعت منطقه، حیات مردم را نیز در معرض تهدید قرار دهد.» شاهرودی‌ها امیدوارند ثبت ملی شاهوار بتواند برای همیشه رگ حیاتی شاهرود را از تیغ تیز بولدوزرهای معدن کاران برهاند.

*خبرنگار و فعال اجتماعی