برائت اصلاح‌طلبان از مهرعلیزاده تا اقبال کارگزاران به همتی

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- محمدحسین طارمی؛ نهایتا بعد از گذشت بیش از یک هفته، در روز گذشته شورای نگهبان لیست نامزد‌های تایید صلاحیت شده را به وزارت کشور ابلاغ کرد. رئیسی، قاضی‌زاده هاشمی، مهرعلیزاده، جلیلی، زاکانی، همتی و رضائی کسانی هستند که به طور رسمی وارد کارزار انتخاباتی شده‌اند.

درست از زمان اعلام لیست رسمی نامزدهای انتخابات تا به این لحظه حرف و حدیث‌های زیادی درباره نوع گزینش و رد صلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان گفته می‌شود. نکته قابل توجه اینجاست که دو نفر یعنی آقایان همتی و مهر علیزاده تنها افرادی در این لیست هستند که سبقه فعالیت در احزاب اصلاح‌طلب را دارند. در ادامه باید نگاهی به سوابق مدیریتی و اجرایی این دو نامزد اصلاح‌طلب بیاندازیم تا به یک شناخت مناسب نسبت به این دو نفر برسیم.

مهرعلیزاده نماینده اصلاح طلبان در قامت کاندید انتخاباتی

محسن مهرعلیزاده، متولد ۸ مهر ۱۳۳۵ از مراغه که با 46 سال سن در انتخابات دور نهم ریاست جمهوری با حمایت نمایندگان مجلس استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، گیلان و خراسان و پیشنهاد سید محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات، وارد عرصه انتخابات شد.

محسن مهرعلیزاده و مصطفی معین که در سال ۱۳۸۴ به عنوان نامزدهای جناح اصلاح‌طلب وارد کارزار نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران شده بودند، ابتدا توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند اما نکته قابل توجه اینجاست که با نامه مقام معظم رهبری، هر دو نفر مجدداً تأیید صلاحیت شدند.

مهر علیزاده در کارنامه خود استانداری خراسان را به مدت چهار سال از 76 تا 80 در زمان دولت اصلاحات به ثبت رسانده است. وی در دولت دوم خاتمی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی بود. مهر علیزاده برای دومین بار در ۷ آبان ۱۳۹۶ در جامه یک استاندار در یک دولت اصلاح‌طلب دیگر پدیدار شد و حسن روحانی وی را به عنوان استاندار اصفهان انتخاب کرد اما کمی بعد در ۲۶ آبان ۱۳۹۷ به علت قانون منع به‌ کارگیری بازنشستگان سمت خود را ترک کرد.

مهرعلیزاده اکنون در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از جانب حزب اصلاح‌طلب راه ملت به‌ عنوان نامزد اصلاح‌طلبان خود را معرفی کرده و پس از تایید شورای نگهبان موفق به راه‌یابی به کارزار انتخاباتی شد.

همتی در سه دولت اصلاحات، مهرورزی و تدبیر و امید

عبدالناصر همتی، زاده ۱۳۳۶ از کبودرآهنگ است. عبدالناصر همتی با رتبه اول دوره کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهران را آغاز کرده بود و در سال ۱۳۵۹ مسئول کمیته اقتصادی جهاد دانشگاهی بود. همتی در سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۳ در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کرد و تا معاونت سیاسی این سازمان پیش رفت. او ۹ سال مدیرکل خبر و ۵ سال معاون سیاسی صدا و سیما بود. وی در دوران جنگ ایران و عراق نیز از مسئولین تبلیغات جنگ بود.

همتی به پدر بیمه خصوصی ایران مشهور است و دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه تهران گرفته است. وی هم اکنون دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران است و تدریس‌کنندهٔ اقتصاد کلان و اقتصاد انرژی در دانشگاه‌های ایران است. همتی همچنین کارشناس رسمی دادگستری در امور سرمایه‌گذاری، پولی و اعتباری است. وی از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۵ طی سه دوره در طول دو سوم عمر این نهاد به عنوان رئیس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و رئیس شورای عالی بیمه فعالیت کرد و نقش کلیدی در طراحی و اجرای سیاست‌های آزاد سازی و خصوصی‌سازی در صنعت بیمه داشت. او بود که پیشنهاد تاسیس صندوق ذخیره ارزی را به رئیس جمهور دولت اصلاحات ارائه داد و در سه دولت اصلاحات، مهرورزی و تدبیر و امید مسئولیت‌های کلیدی در زمینه پولی و مالی داشت.

همتی پس از ۷ سال مدیرعاملی بانک سینا، در ۸ مهر ۱۳۹۲ با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی یعنی علی طیب نیا و تأیید مجمع عمومی بانک ملی به عنوان مدیرعامل بانک ملی ایران انتخاب شد و جایگزین فرشاد حیدری در بانک ملی ایران شد. او در ادامه برای بار دوم با حکم طیب‌نیا، به ریاست بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.

سفیری که در مسیر چین برگردانده شد تا سروسامانی به بانک مرکزی داده باشد

خردادماه ۹۷ بود که منابع آگاه و رسانه ها، از تغییر "علی‌اصغر خاجی" سفیر ایران در چین با "عبدالناصر همتی" رئیس کل بیمه مرکزی خبر دادند و نامه خداحافظی سفیر در تاریخ ۳۱ خرداد ۹۷ بر روی سایت سفارت قرار گرفت؛ هنوز عرق عبدالناصر همتی از پرواز طولانی تهران پکن خشک نشده بود که  حکم دیگری برای وی زده شد تا یکی از راهبردی‌ترین سفارتخانه‌های ایران، برای چند هفته دیگر هم بدون سفیر بماند. نهایتا همتی در ۲ مرداد ۹۷ بعد از التهابات گسترده در بازار ارز و سیاست پولی با رای کابینه اصلاح‌ا‌طلب دولت تدبیر و امید، جاگیزین سیف در بانک مرکزی ایران شد.

پروژه عبور اصلاحات کلید خورد

پس از انتشار لیست نهایی شورای نگهبان و معرفی نامزدهای نهایی، اصلاح‌طلبان طی یک بیانیه‌ای اعلام کردند: « اعضای مجمع عمومی جبهه اصلاحات ایران، نه نفر را برای نامزدی در انتخابات پیشنهاد کرده و به دنبال انتخاب یک نامزد واحد از میان آن‌ها بودند، اما با رد صلاحیت همه آنها، اینک این جبهه نامزدی برای معرفی به مردم ندارد». کمی بعد انجمن اسلامی مهندسان نیز در بیانیه‌ای گفت: « انجمن اسلامی مهندسان در این شرایط با دریغ و درد اعلام می‌کند نه تنها در این دوره امکان معرفی نامزد ندارد که از معرفی هر نامزد نیابتی و دستچین شده نیز خودداری خواهد کرد».

آنچه که از این بیانیه قابل درک است این است که اصلاح‌طلبان در این دوره انتخابات هیچ نامزدی را متعلق به خود نمی‌بینند و می‌خواهند از دو نامزد اصلی یعنی همتی و مهر علیزاده عبور کنند. طبیعتا این واکنش اصلاح‌طلبان کاری را پیش نمی‌برد زیرا اصلاح‌طلبان در این یک زمینه سابقه طولانی در انقلاب اسلامی دارند.

این رفتار دوگانه اصلاح‌طلبان پدیده جدیدی نیست، چرا که همین رفتار را درست با رئیس جمهور محبوب خود یعنی حسن روحانی در سال‌های پایانی دولتش داشته و دارند. اصلاح‌طلبان که در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ و ۹۶ تمام قد از روحانی حمایت کردند؛ از صدر تا ذیل پست‌های مدیریتی دولت تدبیر و امید چنبره زدند و به عبارتی شیره دولت را کشیده و با عملکرد ضعیف خود آن را زمین‌گیر کردند، به رئیس‌جمهور مورد حمایتشان پیشنهاد استعفا می‌دادند!

عناصر رادیکال اصلاحات که روزی پروژه عبور از خاتمی را با هدف انسداد و بی‌ثباتی در کشور کلید زدند و در نهایت ناکام ماندند. روزی هم معلوم نبود پیشنهاد استعفای روحانی را بر اساس کدام پیش‌فرض غلط مطرح می‌کردند، اما روشن است آنان که زیست سیاسی امروزشان را وامدار همان «رحم اجاره‌ای» بوده و اساساً نمک ‌پرورده روحانی بودند، برای او اعتبار و جایگاهی قائل نیستید.

امروز نیز اصلاح‌طلبان می‌خواهند با عبور از کاندیداهای خود و بد جلوه دادن شورای نگهبان، اذهان عمومی را مشوش کنند ولی برخی کارشناسان معتقدند آنها نمی‌توانند کاری از پیش ببرند؛ زیرا اصلاحات عملا می‌گوید ما این دو نامزد اصلاح‌طلب را قبول نداریم و فقط می‌خواهیم افراد شاخص مد نظر ما تایید صلاحیت شوند.

عبور کارگزاران از اصلاحات و اقبال نسبت به همتی

در این بین غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران در طی بیانیه‌ای قبل از اعلام رسمی نامزدها با بیان اینکه گزینه‌ای که بتواند مورد حمایت قرار گیرد، وجود دارد  گفت: « آقای همتی نیروی خوبی است، منتها ما نمی‌دانیم ایشان آمادگی ماندن در صحنه و کار کردن در این شرایط را دارد یا خیر؟ و این را باید بررسی کنیم. ما بر اساس اینکه ایشان به کارگزاران می‌آید یا نمی‌آید، در مورد آقای همتی بحث نمی‌کنیم.

ایشان عضو کارگزاران بوده و هیچ وقت هم استعفا نداده‌اند اما برای ما مسئله اصلی بحث کشور، کارآمدی و حل مشکلات مردم است، باید ببینیم که ایشان در این زمینه چه اندازه می‌تواند کار کند و چه برنامه کاری در این حوزه دارد. البته اصل این موضوع باید در جبهه اصلاح‌طلبان بررسی شود و بعد درباره آن اعلام نظر صورت گیرد.»

با این تفاسیر کارگزاران بر خلاف سایر دوم خردادی‌ها اقبال بیشتری به همتی خواهند داشت. البته این اختلاف و چنددستگی در درون جریان اصلاحات برای یک و دو روز اخیر نیست. حزب کارگزاران سازندگی که از آن‌ها به‌عنوان میراث‌داران مرحوم هاشمی رفسنجانی یاد می‌شود، در چند سال اخیر و بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ بارها به سیاست‌های اصلاح‌طلبانی همچون خاتمی و عارف تاخته‌اند. مجموع این موارد نشان می‌دهد امکان بالا رفتن اختلافات بین اصلاح‌طلبان و کارگزارانی‌ها جدی می‌شود.