مذاکرات صلح افغانستان: دور تازه سفر خلیل‌زاد به کابل و دوحه

وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا شامگاه شنبه ۵ ژوئن/۱۵ خرداد با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه این کشور در امور صلح افغانستان، به‌همراه هیئتی از شورای امنیت ملی ایالات متحده، وزارت دفاع و اداره توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) روز جمعه ۴ ژوئن به خاورمیانه سفر کرده و قرار است به افغانستان، قطر و برخی دیگر از کشورهای منطقه برود.

طبق اطلاعیه منتشرشده زلمی خلیل‌زاد و هیات همراه او در جریان سفر به کابل با دولت افغانستان، رهبران سیاسی و نمایندگان جامعه مدنی از جمله نمایندگان زنان افغانستان خواهند کرد تا دیدگاه‌های آن را در مورد روند صلح بشنوند.

وزارت خارجه ایالات متحده می‌گوید فرستادگان این کشور «بر پشتیبانی پایدار ایالات متحده از توسعه افغانستان و یک توافق سیاسی که به جنگ پایان تاکید کرده و در دوحه به تشویق دوطرف (طالبان و دولت افغانستان) برای حصول پیشرفت محسوس در رسیدن به یک توافق سیاسی که از دست‌آوردهای دو دهه گذشته محافظت کند، ادامه خواهند داد».

خلیل‌زاد قرار است با رهبران کشورهای منطقه نیز درباره روند صلح افغانستان و پتانسیل صلح برای افزایش تجارت منطقه‌ای و توسعه گفت‌وگو کند.

مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان موسوم به مذاکرات بین‌الافغان نزدیک به یک ماه است که متوقف شده است. نخستین گروه از اعضای هیات مذاکره‌کننده دولت افغانستان سه‌شنبه ۱۱ خرداد / یکم ژوئن برای از سرگیری گفت‌وگوها با نمایندگان طالبان به دوحه رفتند. منابع دولتی افغانستان می‌گویند افزون بر پیش‌برد مذاکرات، هیات مذاکره‌کننده دولت نیت طالبان به صلح را نیز ارزیابی خواهند کرد. بدین ترتیب اگر طالبان به این روند پایبند بودند، دولت نیز برای برقراری صلح به همین مذاکرات اتکا خواهد کرد.

 برخی از سیاستمداران افغان پیشنهاد کرده‌اند که طرف‌ها برای مذاکرات به داخل کشور بازگردند و گفت‌وگوها را در افغانستان ادامه دهند. این در حالی است که تکلیف ایجاد شورای عالی دولت نیز روشن نشده است. ارگ ریاست جمهوری با سپردن تصمیم‌گیری‌ به این شورا موافقت کرده‌، اما شمار اعضای این شورا هنوز محل بحث است. برخی از سیاسیون پیش‌تر پیشنهاد کرده بودند که شمار اعضای این شورا محدود شود و حتی عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی، نیز عضو آن نباشد. با این حال محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان گفته است که اجماع ملی با شماری از افراد محدود به دست نمی‌آید و باید مردم در آن سهیم باشند.

تاکنون دست‌کم سه ترکیب برای شورای عالی دولت پیشنهاد شده، اما هیچ‌کدام نهایی نشده است. آمریکا، ترکیه، قطر و سازمان ملل متحد برای تسریع روند گفت‌وگوها پیشنهاد برگزاری نشست صلح استانبول را مطرح کردند که با مخالفت طالبان روبه‌رو شد و این نشست تاکنون برگزار نشده است.

همزمان در افغانستان درگیری میان نیروهای طالبان و نیروهای دولتی متوقف نشده و طالبان به تصرف ولایت‌ها و ولسوالی‌ها ادامه می‌دهد. انفجارهای تروریستی خونین و کشتار غیرنظامیان از جمله زنان خبرنگار و کارکنان رسانه‌ها، که دولت طالبان و در برخی موارد شاخه داعش در افغانستان را مسئول آن‌ها می‌داند هم ادامه دارد.

گفته می‌شود اعلام خروج نیروهای خارجی از افغانستان هم که از ۱۱ اردیبهشت/ یکم مه ‌آغاز شد و تا ۲۰ شهریور/ ۱۱ سپتامبر سال جاری میلادی ادامه خواهد داشت هم به تشدید میزان خشونت‌‌ها در افغانستان منجر شده است.

طالبان در جریان ماه مه ‌هشت حمله انتحاری، ۱۷۶ انفجار مین، ۴۲ مورد ترور و ده‌ها حمله تهاجمی انجام داده‌اند؛ حملاتی که مسئولیت آن‌ها را نپذیرفته‌اند.

به گفته طارق آرین، سخنگوی وزارت کشور افغانستان تنها در ماه مه سال جاری میلادی ۲۴۸ غیرنظامی در نتیجه‌ انفجار مین‌ها و حملات طالبان کشته و ۵۲۷ غیرنظامی دیگر نیز زخمی شده‌اند.