درخواست خامنه‌ای برای جبران "جفا" به برخی ردصلاحیت شده‌ها

رهبر جمهوری اسلامی در دومین اظهار نظر خود پس از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات دوره سیزدهم ریاست جمهوری می‌گوید "در جریان عدم احراز صلاحیت‌ها" به برخی کسانی که صلاحیت‌شان تائید نشد "جفا" شد که باید جبران شود.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، علی خامنه‌ای جمعه ۱۴ خرداد در یک سخنرانی گفت به این افراد و بستگانشان نسبت‌هایی داده شد که معلوم شد خلاف است. او مبنای این نسبت‌ها را "گزارش‌های خلاف واقع" عنوان کرد.

خامنه‌ای بدون نام بردن از فرد خاصی و اشاره به منبع این گزارش‌های خلاف گفت: «مطالبه من این است که دستگاه‌های مسئول جبران کنند.»

شورای نگهبان که شش فقیه آن منصوب علی خامنه‌ای هستند، از میان نزدیک به ۶۰۰ نفر که برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرده بودند فقط صلاحیت هفت نفر را تائید کرد که غیبت برخی کارگزاران سرشناس حکومت در میان آنها جنجال برانگیز شد.

دفاع قاطع خامنه‌ای از شورای نگهبان

در میان کسانی که صلاحیت‌شان احراز نشده یکی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس دولت دوازدهم است و دیگری علی لاریجانی که ۱۲ سال رئیس مجلس بوده و اکنون مشاور خامنه‌ای است. از شواهد چنین برمی‌آید که لاریجانی یکی از افراد مورد اشاره خامنه‌ای است.

علی خامنه‌ای ششم خرداد در سخنرانی ویدئویی برای نمایندگان مجلس ضمن دفاع قاطع از نحوه بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان گفت: «شورای نگهبان بر اساس وظیفه خود آنچه را که باید انجام بدهد و لازم می‌دانست انجام داد و نامزدها را مشخص کرد.»

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در یک پیام توئیتری با اذعان به این که این شورا مصون از خطا نیست وعده داد که نظر آن درباره سخنان خامنه‌ای به زودی اعلام می‌شود.

مطابق گمانه‌زنی‌ها یکی از علت‌های اصلی عدم احراز صلاحیت لاریجانی گزارش نهادهای امنیتی درباره تابعیت دوگانه دختر او که در آمریکا اقامت دارد بوده است.

افزایش نفود سپاه و نهادهای امنیتی در شورای نگهبان

گفته می‌شود یکی از فقهای شورای نگهبان ادعا کرده که این گزارش‌ها را معاونت ضدجاسوسی وزارت اطلاعات تهیه کرده اما با پیگیری صادق لاریجانی، برادر علی لاریجانی مشخص شد که چنین نبوده است.

صادق لاریجانی پیشتر نهادهای امنیتی را به دخالت در روند بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان از طریق ارسال گزارش‌های خلاف واقع به این شورا متهم کرده بود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در سال‌های اخیر شواهد بسیاری از نفوذ سپاه پاسداران و سازمان اطلاعات آن بر شورای نگهبان حکایت داشته است. فهرست هفت نفره احراز صلاحیت شده‌ها پیش از ارسال به وزارت کشور و اعلام رسمی در خبرگزاری فارس، رسانه وابسته به سپاه منتشر شد.

همچنین دست‌کم در مورد جهانگیری و محمود احمدی‌نژاد، این فرماندهان ارشد سپاه و مقام‌های امنیتی بوده‌اند که عدم احراز صلاحیت‌شان را پیش از اعلام عمومی به شکل حضوری با آنها مطرح کرده‌اند.

علی خامنه‌ای در کنار رئیس منصوب خود در قوه قضائیه، ابراهیم رئیسی

پس از صحبت‌های خامنه‌ای گمانه‌زنی درباره تجدیدنظر درباره احراز صلاحیت علی لاریجانی بالا گرفته است. محمد مهاجری، از مشاوران رسانه‌ای لاریجانی درباره احتمال تائید صلاحیت او می‌گوید این مسئله به نسبت "اصلاح روند اشتباه کنونی" اهمیت کمتری دارد.

او به ایسنا گفت: «شورای نگهبان باید صریح و سریع و شفاف جواب بدهد چرا چنین اشتباه بزرگی مرتکب شده است و هر فرد و دستگاهی که اطلاعات دروغ داده به جامعه معرفی شود.»

شورای منصوبان مستقیم و غیرمستقیم خامنه‌ای

شورای نگهبان شامل شش فقیه و شش حقوقدادن است. حقوقدانان شورا از افرادی که رئیس قوه قضائیه، منصوب خامنه‌ای، به مجلس پیشنهاد می‌کند "انتخاب" می‌شوند.

بر این پایه تمام اعضای شورا مستقیم و غیرمستقیم منصوبان علی خامنه‌ای هستند و این که او در جریان عدم تائید صلاحیت شخصیت‌های مطرحی مانند جهانگیری و لاریجانی نبوده باور پذیر نیست.

مهدی فضائیلی، از فعالان رسانه‌ای دفتر نشر آثار رهبر جمهوری اسلامی در یک پیام توئیتری در واکنش به کسانی که درباره تائید صلاحیت لاریجانی پس از سخنان خامنه‌ای گمانه‌زنی کرده‌اند تاکید کرده که تذکر او تاثیری بر نتیجه اعلام شده بررسی صلاحیت‌ها ندارد.

خوش‌بینی همتی به تائید لاریجانی و جهانگیری

با این همه عبدالناصر همتی، یکی از هفت نامزد تائید صلاحیت شده در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «در پی تذکر مقام معظم رهبری، امیدوارم گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت برادرانم آقایان لاریجانی، جهانگیری و پزشکیان به صحنه رقابت‌محقق شود.»

فهرست هفت نفری که شورای نگهبان آنها را برای شرکت در رقابت‌های انتخاباتی دارای صلاحیت تشخیص داده چهارم خرداد منتشر شد.

اکنون ده روز از آغاز تبلیغات انتخاباتی می‌گذرد، قرعه‌کشی برای مناظره‌های تلویزیونی انجام شده و انتخابات قرار است ۲۸ خرداد برگزار شود.

به این ترتیب حتی در صورت تائید صلاحیت کسانی مانند علی لاریجانی، آنها از فرصت برابر برای تبلیغ برخوردار نخواهند بود. افزون بر این احتمال این که خامنه‌ای از همین ترکیب "رقیبان انتخاباتی" رضایت دارد کم نیست.

هماهنگی خامنه‌ای با نظامیان در مورد انتخابات

حسن روحانی پس از اعلام نظر شورای نگهبان در نامه‌ای به علی خامنه‌ای خواستار تجدیدنظر در این فهرست شد. خامنه‌ای که قبلا این کار را انجام داده اینبار از پذیرش درخواست رئیس دولت دوازدهم خودداری کرد.

رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی امروز خود درباره انتخابات سخنانی را تکرار کرد که سردار حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی (ناجا) جمعه گذشته بیان کرده بود.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

خامنه‌ای درباره این احتمال که مشکلات معیشتی، مردم را برای مشارکت در انتخابات مردد می‌کند گفته است: «اگر نابسامانی و ناکارآمدی وجود دارد باید آنرا با انتخاب درست و خوب جبران کنیم.»

به گزارش خبرگزاری فارس فرمانده ناجا جمعه گذشته گفته بود علت مشکلات امروز ایران انتخاب نادرست است و آنها را نباید "پای نظام و اسلام و رهبری" گذاشت.

پاسخگو نبودن خامنه‌ای و انتخاب "نادرست مردم"

به بیان دیگر هم خامنه‌ای هم فرمانده ناجا علت اصلی وضعیت بحرانی کنونی و معضلات مردم را "انتخاب نادرست" خود آنها عنوان می‌کنند در حالی که قوانین جمهوری اسلامی و شورای نگهبان پیشاپیش دامنه انتخاب مردم را تنگ کرده‌اند.

مطابق اصل ۱۱۰ قانون اساسی "تعیین سیاست‌های كلی نظام جمهوری اسلامی" و نظارت بر حسن اجرای آنها در حیطه "وظایف و اختیارات رهبر" قرار دارد.

بر این پایه گذاشتن مشکلات به پای "نظلم و اسلام و رهبری" اقدامی منطقی و قابل دفاع به نظر می‌رسد در حالی که رهبر جمهوری اسلامی و منصوبان او به هیچ مرجع و نهادی پاسخگو نیستند.

بسیاری از منتقدان معتقدند انتخابات ریاست جمهوری این دوره بیش از همیشه به "انتصابات" می‌ماند و برنده نهایی آن ابراهیم رئیسی منصوب خامنه‌ای به عنوان رئیس قوه قضائیه خواهد بود. رئیسی پیش از آن هم به وسیله خامنه‌ای به عنوان تولیت استان قدس رضوی منصوب شده بود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاه‌های تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسن‌تر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک می‌کشد. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایه‌گذاری کرده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهش‌های مجلس. این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هسته‌ای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی می‌گوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویل‌ترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه می‌شود. قاضی‌زاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبت‌نام، با دختر ۲۰ ساله‌اش به وزارت کشور رفته بود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینه‌ها سمت‌های کلیدی داشته اما بی‌حاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و تنها کاندیدای اصلاح‌طلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی. مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی می‌دانستند و حتی پیش‌بینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولت‌های دهه‌های اخیر، دولت من به دولت‌ آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربه‌های انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت احمدی‌نژاد قابل پیش‌بینی بود اما رئیس دولت‌های نهم و دهم در زمان ثبت‌نام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمی‌کند. سخنی بی‌سابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  پیش‌بینی می‌شود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رای‌دهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشته‌شدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کرده‌اند که انتخابات را تحریم می‌کنند.