بازتاب گسترده کمپین دفاع از هزاره‌ها

به دنبال حملات پی‌ در پی به قوم هزاره‌ها در غرب کابل، شماری از شهروندان افغانستانی با راه‌‌اندازی هشتگ «StopHazaraGenocide#» (نسل‌کشی هزاره‌ها را متوقف کنید) خواستار توجه جامعه جهانی به این موضوع شدند. این هشتگ در توییتر به «ترند» تبدیل شده است.

 شهروندان افغانستانی در این کارزار از سازمان‌های حقوق بشری می‌خواهند که نقش خود در پایان دادن به خشونت‌ها را  ایفا کند و همچنین کشتار هزاره‌ها را به‌عنوان «نسل‌کشی» به رسمیت بشناسند. هم‌زمان، شمار دیگری از شهروندان افغانستانی مقیم آمریکا تظاهراتی را در مخالفت با حملات هدفمند به غرب کابل راه‌اندازی کرده‌اند. آنان با برپایی تظاهرات در چندین شهر آمریکا، از این کشور خواسته‌اند که مانع حملات هدفمند به هزاره‌ها شود.

حمله به مدرسه دخترانه غرب کابل، یک نقطه عطف

از سال ۱۳۹۵ به این سو، بیش‌تر مراکز آموزشی، مساجد، باشگاه‌های ورزشی، شفاخانه‌‌ها و مدارس در غرب کابل که محل سکونت هزاره‌هاست مورد حملات هدفمند تروریستی قرار گرفته است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد که در این حملات نزدیک به ۷۰۰ تن کشته و نزدیک به یک هزار تن دیگر زخمی شده‌اند.

تنها در دو ماه اخیر، پنج حمله انفجاری و انتحاری در غرب کابل که محل سکونت قوم هزره است اتفاق افتاده. در ۱۸ اردیبهشت سال جاری، سه حمله انفجاری در مکتب سیدالشهدا روی‌ داد. در آن حمله نزدیک به ۱۰۰ دانش‌آموز دختر کشته و بیش از ۲۴۰ تن دیگر زخمی شدند. پس از آن، ۱۱ خرداد دو انفجار جداگانه و پیاپی، دو میی‌بوس مسافر‌بری را در غرب کابل هدف قرار داد. در آن انفجارها ده تن از ساکنان این منطقه که اغلب از تهیدستان افغانستان‌اند کشته و ۱۳ تن دیگر زخمی شدند. یک روز پس از این انفجار، دو مینی‌بوس دیگر ناحیه ششم هدف انفجار مین‌های کنار جاده‌ای قرار گرفت. در نتیجه این انفجارها هشت تن کشته و نه تن دیگر زخمی شدند.  

نخستین انفجار از سه انفجار شامگاه سه‌شنبه گذشته در در نزدیکی منزل مسکونی محمد محقق، رهبر هزاره‌های افغانستان و مقابل مسجد شیعیان اتفاق افتاده بود. دولت افغانستان قصد دارد یک طرح جامع امنیتی را برای تأمین امنیت این منطقه تهیه کند. اما این طرح همچنان در حد یک طرح باقی مانده است.

تمایز بین خشونت‌های عمومی و خشونت‌های هدفمند

به گزارش هشت صبح، صحرا کریمی، رییس افغان فیلم، با پیوستن به کارزار «نسل‌کشی هزاره‌ها را متوقف کنید» گفته است:

«در این شکی نیست که همه اقوام متأثر از جنگ هستند. همه مردم افغانستان قربانیان یک ظلم بزرگ‌اند، اما بیاییم اعتراف کنیم که در این اواخر کشتار هدف‌مند قومی خاص همانا باعث ایجاد تفرقه بین تمام اقوام شده است. این نوع کشتارهای هدف‌مند را در تاریخ نسل‌کشی می‌نامند.»

ناصر تیموری، مسئول دادخواهی و ارتباطات دیدبان شفافیت افغانستان نوشته است که «نسل کشی» هزاره‌ها در افغانستان به خصوص در یک رشته حملات در غرب کابل بعد از حمله به مکتب سیدالشهدا مطرح شد، اما «واقعیت امر این است که این نسل کشی زمانی شروع شد که مراکز صحی، دینی، تعلیمی، مساجد و… در غرب کابل به صورت سیستماتیک مورد حمله قرار گرفت.»

محمد بدخش، از کاربران دیگر توییتر، نیز گفته است که چهار دهه جنگ از همه اقوام افغانستان قربانی گرفته است و این «سناریوی شوم» هم‌چنان ادامه دارد. با این حال به گفته او، این حقیقت را نمی‌توان کتمان کرد که در سال‌های اخیر هزاره‌های افغانستان به گونه هدف‌مند و سازمان‌یافته آماج قرار گرفته‌اند.

یعقوب یسنا، استاد دانشگاه و نویسنده، نیز گفته است که در افغانستان خشونت‌های «عمومی» و خشونت‌های «هدف‌مند» وجود دارد. به گفته او مردم افغانستان همه قربانی خشونت عمومی‌اند، اما مردم هزاره‌ مورد خشونت هدف‌مند و «نسل‌کشی» قومی قرار دارند.

لیلا فروغ محمدی، فعال مدنی نوشته است: «هزاره‌ها نماد مدنیت و دموکراسی در افغانستان بوده‌اند، سال‌هاست تفنگ بر زمین گذاشته و قلم به دست دارند، اما هر روز در دانشگاه، خیابان، مکتب و مساجد به صورت هدفمند کشته می‌شوند.»

سازمان ملل دست روی دست نگذارد

جمعه‌خان رهیاب، کاربر دیگر توییتر، درباره حملات مکرر به قوم هزاره‌ها در غرب کابل گفته است که مردم در افغانستان و کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان حمله به مکتب سیدالشهدا را یک کشتار و نسل‌کشی علیه هزاره‌ها خوانده‌اند. او ضمن این‌که از دولت افغانستان و کارشناسان سازمان ملل خواسته است که در مورد این حملات تحقیق دقیق و شفاف انجام دهد، از این نهادها خواسته است که کشتار هزاره‌ها را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت بشناسند. هم‌چنان او در توییتی گفته است که ایالات متحده امریکا باید از نفوذ دیپلماتیک خود بر دولت افغانستان برای محافظت از هزاره‌ها و شیعیان استفاده کند و به‌عنوان عضوی از جامعه بین‌الملل اقدامات صریح، قوی و عملی را برای محافظت از جان هزار‌ه‌ها انجام دهد.

 کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان حمله به مکتب سیدالشهدا را نسل‌کشی خوانده و گفته است که این کشتار و دیگر خشونت‌ها در افغانستان باید توسط یک تیم متخصص و مستقل از گزارشگران سازمان ملل متحد بررسی و تحقیق شود. این کمیسیون از سازمان ملل خواسته است که بلافاصله تعهد خود در مورد شناسایی عاملان این جنایت را اعلام و طی دو ماه گزارش خود را منتشر کند.

بر اساس گزارشی ۲۲ صفحه‌ای که هیأت کارشناسان سازمان ملل متحد جمعه گذشته به شورای امنیت سازمان ملل تسلیم کرد طالبان عامل حملات مکرر به نیروهای امنیتی، کارمندان دولت، کنشگران جامعه مدنی و روزنامه‌نگاران معرفی شده است. در این گزارش گفته شده است این حملات «ظاهراً با هدف تضعیف ظرفیت‌های دولت افغانستان و همچنین تضعیف جامعه مدنی» انجام می‌شود.

بر اساس این گزارش دست‌کم ۱۸۰۰ نفر از غیرنظامیان در سه ماه نخست سال ۲۰۲۱ در حملات طالبان جان خود را از دست دادند یا مجروح شدند.

بیشتر بخوانید:

طالبان در حال پیشروی در افغانستان