جبران ناترازی‌های اقتصادی در یک دوره چهارساله دشوار است/ دولت سیزدهم براساس قاعده نفی سبیل مذاکره می‌کند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، همایش ایران قوی در دولت مردمی تحول و توسعه با حضور محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون تحقیقات مجلس شورای اسلامی، داوود منظور عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) و غلامرضا خواجه سروی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با هدف تشریح برنامه‌های حجت الاسلام رئیسی کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و از سوی ستاد دانشجویی نسل تحول اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در دانشگاه شهیدبهشتی برگزار شد.

زاهدی، عضو کمیسیون تحقیقات مجلس در این همایش گفت: قرار بود که ماهواره‌ها در مدار‌های بالاتر قرار بگیرند، اما با کاهش سرمایه گذاری در حوزه فناوری و به ویژه در حوزه ماهواره این اتفاق نیفتاد و حتی در جاهایی، چون اقدامات صورت گرفته عجولانه بود ماهواره‌ها در مدار قرار نگرفت.

وی با بیان اینکه در دولت کنونی حمایت جدی از حوزه نانو در راستای ایجاد درآمد‌های ارزی صورت نگرفت، تصریح کرد: حوزه دفاعی می‌تواند اقتدار و امنیت کشورمان را تامین کند، اما در این دولت بودجه‌های لازم جهت انجام تحقیقات دفاعی اختصاص نیافت و حتی حفاظت از شهید فخری زاده که از محققین صنعت دفاعی کشورمان بود، صورت نگرفت و در نطنز که به عنوان یکی از مکان‌های شاخص هسته‌ای کشورمان محسوب می‌شود به دلیل ضعف‌های حفاظتی و رسوخ جریان نفوذ خرابکاری‌هایی صورت گرفت.

زاهدی با اشاره به اینکه امروز دنیا در حال تبدیل شدن به دنیای حکمرانی دیجیتال است و ما نیز ناگزیریم که به این سمت حرکت کنیم، افزود: در دنیای دیجیتال آموزش سکویی موضوع بسیار مهمی است، اما ما حتی حاضر نشده ایم که این آموزش را وارد ادبیات علمی کشور کنیم و در واقع ما هنوز اندرخم یک کوچه‌ایم.

نیازمند باور تحول در حوزه علم و فناوری هستیم

عضو کمیسیون تحقیقات مجلس با تاکید بر اینکه حوزه فناوری باید مطابق با نیاز‌های کشور متحول شود تا ما به اقتدار لازم در این حوزه دست یابیم و مسیر تحقق تمدن اسلامی را طی کنیم، اظهار داشت: ما نیازمند به باور تحول در حوزه علم و فناوری هستیم و این مهم نیز زمانی محقق می‌شود که مسئولان به ایجاد تحول در حوزه فناوری باور داشته باشند و البته این کار سختی است.

همچنین داوود منظور، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام گفت: در انتهای دولت دوازدهم مشخص است که ما در حوزه اقتصاد در شرایط نامطلوبی قرار داریم و در واقع امروز معیشت و اقتصاد به دغدغه مردم و اولویت برنامه‌های کاندیدا‌های سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده اند.

دهه ۹۰ دهه فرصت سوزی های اقتصادی است

وی با بیان اینکه از دهه نود می‌توان به عنوان دهه فرصت سوزی‌های اقتصادی نام برد اظهار داشت: ادامه روند گذشته شرایط را برای اقتصاد و انقلاب بسیار شکننده خواهد کرد به هر روی امروز شاهدیم که خلا تئوریک، تعارض منافع و درب‌های چرخان منجر به اتخاذ تصمیمات ناصواب در حوزه اقتصاد می‌شوند.

منظور با اشاره به اینکه ما گاهی اوقات در اقتصاد دچار کج فهمی‌هایی می‌شویم و نظریات اقتصادی را نادیده می‌گیریم و از این رو دست به اتخاذ تصمیمات ناصواب می‌زنیم و البته هیچ اقتصاددانی از این رویه دفاع نمی‌کند، افزود: مثلا کاملا مشخص است که ارز ۴۲۰۰ تومانی نمی‌تواند رفاه مردم و کالا‌های اساسی آن‌ها را تامین کند، اما این سیاستی است که به غلط اتخاذ شده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام افزود: این تصور غلطی است که ما بتوانیم با ارز ۴۲۰۰ تومانی کالا‌های اساسی مردم را تامین کنیم، چون در بازار، قیمت‌ها خود را با شرایط هماهنگ می‌کنند.

 

مسئولان جرات جبران تصمیمات غلط اقتصادی خود را ندارند

وی با اشاره به اینکه امروز ابربدهکاران بانکی که منابع بانکی را تصاحب کرده اند از نرخ‌هایی با سود پایین حمایت می‌کنند، افزود: ناترازی‌های اقتصادی معلول برخی تصمیمات نادرست است و البته مسئولان ما نیز جرات جبران این تصمیمات غلط را ندارند.

منظور به برنامه اقتصادی حجت الاسلام رئیسی، کاندیدا‌ی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و گفت: یک برنامه جامع اقتصادی از سوی تیم اقتصادی آقای رئیسی تدوین شده که در این برنامه براساس آسیب شناسی‌های صورت گرفته برنامه‌هایی برای یک دوره چهار ساله تعریف شده است.

 

جبران ناترازی‌های اقتصادی در یک دوره چهارساله دشوار است

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام گفت: دولت سیزدهم اقتصادی را تحویل می‌گیرد که با ۱۰ ناترازی در بودجه دولت، بازار کار، تجارت خارجی، تامین کالا‌های اساسی، بازار سرمایه و تامین مالی و دیگر ناترازی‌ها مواجه است. با این وجود اینکه ما بتوانیم این ناترازی‌ها را در یک دوره چهار ساله جبران کنیم کار دشواری است، اما به هر روی باید سعی شود تا این ناترازی‌ها در یک دوره چهار ساله کاهش یابند و یا از شدت آن‌ها جلوگیری کنیم.

وی با بیان اینکه طی هشت سال گذشته تعداد شاغلین کشور از ۲۱ میلیون نفر به ۲۳ میلیون نفر افزایش یافته اند و این بدان معناست که سالانه ۲۵۰ هزار شغل در این دولت ایجاد شده افزود: با این تعداد شغل نمی‌توان پاسخگوی خیل بیکاران در کشور بود از این رو ما نیازمند یک تحول اساسی در جهت ایجاد شغل هستیم.

منظور خاطرنشان کرد: نرخ بیکاری در بین جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال کشور بیش از ۲ برابر نرخ بیکاری کل است با این وجود تحول در ایجاد شغل نیازمند تحول در تولید است، اما ما شاهدیم که طبق برآورد‌ها در این دولت ۱۵ هزار کارخانه تعطیل و یا نیمه تعطیل شده اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام استفاده بهینه از کارخانه‌های تعطیل شده و یا نیمه تعطیل را نوعی بهره وری اقتصادی دانست و افزود: بانک‌ها در سطح کشور ۱۴۶۰ کارخانه را به دلیل عدم وصول مطالبات خود تعطیل کرده اند.

وی با تاکید بر اینکه باید سازوکار‌هایی را تعریف کنیم که نظام بانکی مخرب تولید نباشد، اظهار داشت: ۵۰۰۰ معدن غیرفعال در سطح کشور وجود دارد و این در حالی است که معادن می‌توانند تا ۵۰۰ میلیون دلار ارزش افزوده ایجاد کنند و حتی اگر زنجیره تولید در کنار این معادن ایجاد شود ارزش افزوده آن‌ها تا دو برابر افزایش می‌یابد.

وی اظهار داشت: امسال قانون خوبی در مجلس برای احیای معادن تعطیل تصویب شد با این وجود اگر این معادن ظرف ۶ ماه فعال نشوند به دولت برمی گردند و بعد از مزایده دوباره فعال می‌شوند.

 

بانک مرکزی نتوانسته نقش رگولاتوری خود را ایفا کند 

منظور با بیان اینکه امروز اقتصاد کشور دچار قفل شدگی است و در واقع اقتصاد به گروگان افرادی درآمده که توانسته اند از منابع مالی و طبیعی کشور بهره‌مند شوند، تصریح کرد: ۱۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات بانکی در کشور وجود دارد و این در حالی است که تولیدکننده ما نمی‌تواند سرمایه در گردش خود را تامین کند از این رو می‌توان گفت که بانک مرکزی نتوانسته نقش رگولاتوری خود را ایفا کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام با تاکید بر اینکه امروز بانک‌های ما براساس استاندارد‌های موجود ورشکسته هستند بنابراین ما نیازمند تحول در بانک مرکزی هستیم، اضافه کرد: باید مانع عواملی شویم که بانک‌های خصوصی را به بانک‌های اختصاصی تبدیل کرده اند.

وی گفت: امروز منابع کشور یا در شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها و یا توسط ابربدهکاران بانکی قفل شده اند و البته هیچ پرونده قضائی هم در این راستا تشکیل نمی‌شود.

منظور با بیان اینکه در بازار سرمایه نیز به جای اینکه منابع در اختیار تولید باشند وارد یک مدار سفته بازانه می‌شوند، اظهار داشت: پیش بینی شده است که دولت در سال جاری ۴۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق عرضه منتشر کند و این نشان دهنده شکننده بودن اقتصاد ماست.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام با تاکید بر اینکه باید وابستگی بودجه به نفت قطع و تراز عملیاتی مثبت می‌شده افزود: مالیات‌ها باید بخش عمده‌ای از درآمد‌های دولت را تشکیل دهند، اما به دلیل عدم شفافیت در نظام مالیاتی دریافت مالیات واقعی از کسانی که باید مالیات بدهند مغفول مانده است. به هر روی معتقدم که باید سهم مالیات شرکت‌ها کاهش یابد و بعد باید سراغ مودیان واقعی برویم که باید مالیات بدهند.

وی با بیان اینکه در برنامه آقای رئیسی بناست که با اصلاح نظام مالیاتی، شفافیت مالیاتی و پرداخت‌های الکترونیکی تحولی در نظام مالیاتی کشور ایجاد شود، تصریح کرد: این تحول موجب تحول در ساختار‌های مالیاتی دولت خواهد شد.

منظور با اشاره به تبعات شیوع کرونا در کشور گفت: در دوره‌ای هم که کرونا در کشور وجود نداشت روند‌های اقتصادی کشورمان رضایت بخش نبوده است و البته در این دولت نیز این روند‌ها بدتر شده است به گونه‌ای که در دهه نود رشد اقتصادی صفر بوده و امسال نیز پیش بینی می‌شود که تورم به ۵۰ درصد برسد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام افزود: فشار بیکاری به مردم تا حدی بوده که برخی‌ها تصمیم گرفته اند که با ناامیدی از جمعیت جویای کار خارج و خانه نشین شوند به گونه‌ای که در سال ۹۹ یک و نیم میلیون نفر از بازار کار خارج شده اند.

وی به وضعیت نامناسب شاخص کسب و کار در کشورمان اشاره کرد و افزود: ایران در شاخص فضای کسب و کار در بین ۱۶۰ کشور جهان دارای رتبه ۱۳۰ است و اصلاح این وضعیت نیز مستلزم این است که ارائه مجوز‌ها را از وضعیت موجود خارج کنیم و البته مشکل دیگری که وجود دارد این است که ما صدور مجوز‌ها را به ذی نفعان واگذار کرده ایم و این یکی از موانع تولید در کشور است.

منظور با تاکید بر اینکه در جریان صدور مجوز‌ها باید نظارت‌های پسینی را جایگزین نظارت‌های پیشینی کنیم، خاطرنشان کرد: برنامه اقتصادی آقای رئیسی در ۴ حوزه پیش بینی شده است.

همچنین خواجه سروی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه ما باید از عمق استراتژیکی که به برکت خون شهید سلیمانی به دست آمده استفاده کنیم، گفت: قرار گرفتن کشورمان در کنار ۱۵ کشور همسایه ظرفیت خوبی برای مقابله با یک جانبه گرایی و خنثی کردن تهدید‌های جهان غرب علیه کشورمان است، ولی این مسئله‌ای است که دولت یازدهم و دوازدهم به آن ورود نکرده اند.

 

دولت یازدهم و دوازدهم اهل التماس در مذاکره بودند

وی با بیان اینکه دولت یازدهم و دوازدهم اهل التماس در مذاکره بوده و این موضوعی است که سرشکستگی به همراه دارد و ما در برجام شاهد این مسئله بودیم، اضافه کرد: اساس مذاکرات در این دولت بدون توجه به شعار نه شرقی نه غربی و براساس التماس بوده است به هر روی دولت آینده حتما اهل مذاکره خواهد بود البته نه با تیم مذاکره کننده‌ای که به غربی‌ها دلبستگی دارد و اهل و عیال آن‌ها در غرب زندگی می‌کنند.

 

دولت سیزدهم براساس قاعده نفی سبیل مذاکره می‌کند

خواجه سروی تصریح کرد: در دولت سیزدهم از مذاکره کنندگانی استفاده می‌شود که براساس قاعده نفی سبیل مذاکره می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: وزیر خارجه کشورمان بار‌ها و بار‌ها در مجلس و در جلسات کارشناسی گفته است که در برجام تحریم‌ها به نفع منافع ملی برداشته می‌شوند، اما واقعیت این است که در برجام چنین چیزی نیامده و صرفا به تعلیق تحریم‌ها و نه رفع تحریم‌ها اشاره شده است.

وی با بیان اینکه دولت آینده حتما از فرصت‌هایی که به مدد توحید، قاعده نفی سبیل، خون شهدا و مردم به دست آمده استفاده خواهد کرد، اظهار داشت: کشور ما به عنوان کانون موج اسلام سیاسی باید دوستان خود را منتفع کند و این موضوع نیز براساس اصل حقوق متقابل انجام خواهد شد.

خواجه سروی با تاکید بر اینکه در دولت آینده با فیلترینگ منطقی برخورد می‌شود، اظهار داشت: در دولت‌های نهم و دهم کرسی‌های آزاداندیشی پیرو بیانات رهبر معظم انقلاب در سال ۸۴ کلید خورد و تا سال ۱۳۹۲ بیش از ۱۰۰۰ کرسی برگزار شد، اما در دوره‌های بعدی این کرسی‌ها متوقف شدند و این در حالی است که دانشگاه‌ها موظف هستند که بستر برگزاری کرسی‌ها را برای دانشجویان فراهم کنند. به هر روی در حوزه آزاداندیشی مقررات خوبی وجود دارد که باید در جهت تقویت آزاداندیشی و تضارب آراء از آن‌ها استفاده کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: نگاه تمام نظام‌های سیاسی در دنیا این است که به فضای مجازی به عنوان یک فرصت نگاه کنند و نه یک تهدید با این وجود در دولت سیزدهم نیز به فضای مجازی به عنوان یک فرصت نگاه خواهد شد.

وی با بیان اینکه ما در دولت فعلی بسیاری از فرصت‌های تعامل با کشور‌ها را از دست داده ایم و حتی چینی‌ها در جریان توافق ۲۵ ساله حاضر به مذاکره با دولت نبودند، چون اعتقاد دارند که دولت ما غرب گراست، اظهار داشت: سیاست همسایگی در این دولت پیگیری نشد و این در حالی است که در کشور‌های اروپایی ارتباط با همسایگان جزو اصول اولیه آن‌ها است.

خواجه سروی با بیان اینکه دولت یازدهم و دوازدهم از ظرفیت هواداران انقلاب اسلامی به ویژه در آمریکای لاتین استفاده نکرد، اظهار داشت: بزرگترین سرمایه‌ای که ما در این دولت از دست داده ایم اعتماد و شور و نشاط مردم بوده که امیدواریم در دولت آینده این اعتماد برگردد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی از عمق استراتژی، پیروزی‌های اخیر مقاومت در فلسطین، قدرت دفاعی و قدرت هژمون به عنوان ابزار‌های کشورمان برای چانه زنی و مذاکره با آمریکا یاد کرد و افزود: ما باید نسبت به اینکه دیپلماسی و میدان باید به کمک هم بیایند اعتقاد داشته باشیم، ولی نباید از موضع التماس مذاکره کنیم و این در حالی است که مذاکره کنندگان ما آن قدر غرب را دوست دارند که بدی‌های آن را نمی‌بینند.

ضرورت اجرای نظام رتبه بندی فرهنگیان

زاهدی، عضو کمیسیون آموزش مجلس در بخش دیگری از اظهارات خود با تاکید بر اینکه نظام رتبه بندی فرهنگیان باید به سرعت عملیاتی شود، افزود: ما باید به گونه‌ای کرامت معلمان را حفظ کنیم که اگر کسی به کسوت معلمین درآمد جامعه نگاه دیگری به آن‌ها داشته باشد.

وی با بیان اینکه ما باید بیش از اعضای هیئت علمی برای معلمان احترام قائل شویم و از طرفی در کنار بهبود وضعیت معیشتی کرامت شان را نیز حفظ کنیم، تصریح کرد: ما قبول نداریم که هر کسی می‌تواند معلم شود در واقع کسانی باید به کسوت معلمی درآیند که وقتی ما آن‌ها را می‌بینیم به یاد پیامبر (ص) بیفتیم؛ بنابراین باید نگاه ویژه‌ای به جذب معلم داشته باشیم.

زاهدی تصریح کرد: علی رغم کم لطفی دولت به دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی مجلس عنایت ویژه‌ای جهت اختصاص بودجه به این دانشگاه‌ها داشته است البته این دولت کاری کرد که ده‌ها هزار نفر خارج از سیستم این دانشگاه‌ها جذب آموزش و پرورش شوند.

عضو کمیسیون آموزش مجلس با بیان اینکه ما نباید به خاطر درآمد‌های اقتصادی حیثیت آکادمیک دانشگاه را زیر سوال ببریم، تصریح کرد: همه مخالف اند که دانشگاه به بنگاه اقتصادی تبدیل شود، اما اگر دانشگاهی پارکینگ خود را اجاره دهد این به معنای تبدیل شدن آن دانشگاه به بنگاه اقتصادی نیست، ولی بهتر است که دانشگاه‌ها از طریق اقتصاد دانش بنیان در پی افزایش درآمد‌های دانشگاه باشند.

 

مشکلات آموزش عالی در هم تنیده است

وی با بیان اینکه آموزش عالی در کشور دارای مشکلات متعددی است و این مشکلات نیز در هم تنیده هستند، اظهار داشت: مثلا نظام آموزشی و پژوهشی ما در دانشگاه‌ها مشکل دارد، اما برای اصلاح این نظام باید دانشگاه‌ها مسئله محور و ماموریت گرا شوند و تحقق این امر نیز نیازمند این است که محتوای دروس را در جهت مهارت افزایی تغییر دهیم و این در حالی است که ارائه آموزش‌های مهارتی نیازمند آمایش سرزمینی است که این مهم هم نیازمند جذب هیئت علمی است.

زاهدی با بیان اینکه جذب هیئت علمی در راستای ارائه آموزش‌های مهارت محور نیازمند تغییر نظام جذب هیئت علمی و نظام جذب دانشجو و نظام پژوهشی است، تصریح کرد: در این راستا نظام ارتقا نیز باید متحول شد چرا که نظام کنونی پاسخگو نیست با این وجود ما تنها نمی‌توانیم بگوییم که مشکل دانشگاه‌های ما فقط دریاره آموزش و پژوهش است چرا که ما با مجموعه‌ای از مشکلات در هم تنیده روبرو هستیم که برای اصلاح نظام آموزشی و پژوهشی باید مشکلات دیگر را نیز برطرف کنیم.

نظام فرصت مطالعاتی به نفع صنایع تغییر کند

عضو کمیسیون آموزش مجلس با تاکید بر اینکه نظام فرصت مطالعاتی باید به نفع صنایع تغییر کند، اظهار داشت: بنده معتقدم که بودجه پژوهانه باید به دانشجویان دکتری اختصاص یابد و البته این بودجه نیز در دوران حضور بنده در وزارت علوم اختصاص می‌یافت، ولی در دولت کنونی قطع شد.

وی افزود: در هشت سال گذشته شورای علوم تحقیقات و فناوری کشور برگزار نشده و این در حالی است که جلسات این شورا باید با حضور رئیس جمهور برگزار شود.

منظور، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: بنده می‌خواهم تاکید کنم که اقتصاددان‌ها در اداره اقتصاد و تصمیم گیری‌های اقتصادی کمتر مورد اعتماد و توجه قرار گرفته اند و دلیل این کم توجهی نیز ناشی از سندروم همه چیز فهمی سیاستمداران کشورمان است چرا که سیاستمداران کشورمان فکر می‌کنند که با دستور می‌توانند اقتصاد را اداره کنند، بنابراین این حرف مهمی است که آقای رئیسی می‌گوید من اقتصاددان‌ها را در دولت خود به خط می‌کنم.

وی افزود: آقای هاشمی در دوره اول دولت خود از اقتصاددان‌ها استفاده کرد، اما در دولت دوم خود به سمت تکنوکرات‌ها که نماینده گروه‌های ذی نفع بودند رفت و همین مسئله بزرگترین تورم را در کشور رقم زد. همچنین آقای روحانی در دوره اول ریاست جمهوری خود از اقتصاددان‌ها استفاده کرد، ولی در دور دوم به دلیل عدم استفاده از اقتصاددان‌ها دیدیم که چه بلایی بر سر بورس و ارز آمد به هر روی ما باید به فهم اقتصاددان‌ها احترام بگذاریم و نظرات کارشناسی آن‌ها را بپذیریم.

 

پیش بینی ایجاد صندوق تخصیص سرمایه در دولت رئیسی

منظور با بیان اینکه در دولت آقای رئیسی صندوق تخصیص سرمایه ایجاد می‌شود تا اگر تنشی در بازار بورس به وجود آمد این صندوق با خرید سهم‌های فروش بازار را تثبیت کند، اظهار داشت: ما در بازار سرمایه باید بازار اولیه را تقویت کنیم چرا که بازار‌های اولیه مهمترین بخش بازار سرمایه هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام با اشاره به اینکه امروز بخش زیادی از سرمایه‌ها در دست دولت بلوکه شده است گفت: دولت باید از سهام خود دل بکند و مردم این سهامداری را انجام دهند.

وی با تاکید بر اینکه اگر می‌خواهیم تحلیل پذیری اقتصادی را کاهش دهیم باید روابط خود را با کشور‌های همسایه ارتقا ببخشیم، تصریح کرد: ما باید به طرف پیمان‌های پولی دو جانبه برویم و از طرفی رانت‌ها را کم کنیم.

منظور اضافه کرد: ما می‌توانیم به راحتی صادرات خود را به ترکیه تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهیم و این در حالی است که هم اکنون صادرات ما به این کشور ۲.۲ میلیارد دلار است.