مدرک تحصیلی ابراهیم رئیسی؛ 'شش کلاس' یا 'دکترا'؟

مدرک تحصیلی ابراهیم رئیسی؛ 'شش کلاس' یا 'دکترا'؟۵ ساعت پیش

منبع تصویر، Mehr

توضیح تصویر،

ابراهیم رئیسی به عنوان نامزد اصلی اصولگرایان در انتخابات ۱۴۰۰ شناخته می‌شود

ماجرای مدرک تحصیلی ابراهیم رئیسی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران، پس از سخنان محسن مهرعلیزاده، نامزد دیگر، در جریان مناظره تلویزیونی خبرساز شد.

آقای مهرعلیزاده خطاب به او گفت: "شما در سطح کلاسیک شش کلاس سواد دارید، با این سواد نمی‌توان اقتصاد را اداره کرد." او در عین حال با درک حساسیت‌های سیاسی درباره تحصیلات روحانیون اضافه کرد: "البته من به سواد حوزوی‌تان احترام می‌گذارم ولی این برای اداره کشور کافی نیست."

پیشتر نیز حضور تمام وقت و ۴۱ ساله ابراهیم رئیسی از ۱۹ سالگی در مناصب حساس قضایی باعث شده بود حرف و حدیث هایی درباره سوابق تحصیلی او حتی در حوزه علمیه مطرح شود.

سوال منتقدان این است که با ورود او به دادیاری کرج در سال ۵۹ و همزمان دادستانی همدان و بعد تهران، چگونه فرصت تحصیل در حوزه را داشته است. به خصوص که آن سال‌ها، به دلیل موج گسترده محاکمات و دستگیری‌ها در تهران و کرج نیازمند حضور تمام وقت در مشاغل قضایی بوده است.

به نظر می‌رسد یکی از دلایل ویرایش‌های مکرر زندگینامه ابراهیم رئیسی در سایت شخصی او پاسخ به همین انتقادها باشد.

او اعلام کرده در سال اول پذیرش مسئولیت دادستان انقلاب اسلامی در کرج، با سه نفر از طلبه‌ها، حضور در یک دوره فقهی با تدریس آیت‌الله مدرسی را آغاز کرده و "برای آنکه به اشتغالات اداری او ضربه‌ای وارد نشود، زمان آن را در هماهنگی با استاد، اولین ساعات صبحگاهی تنظیم کرده بود."

آقای رئیسی گفته که این رویه را علاوه بر صبح‌ها، در تعطیلات با برخی روحانیون دیگر هم ادامه داده است و از سال ۷۰ در جلسات خارج فقه آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران حاضر شده است.

• در اولین مناظره نامزدها چه گذشت؟
• مناظره اقتصادی بدون اشاره به ابر بحران‌ها
• چرا چهره محسن رضایی خبرساز شد؟

منبع تصویر، Iran media

توضیح تصویر،

تصویری که از مدرک ابراهیم رئیسی منتشر شد

سوال درباره زمان و مکان دریافت مدرک 'دکترا'

اما آنچه این روزها بیشتر مدنظر رقبای ابراهیم رئیسی بوده مربوط به مدرک دکترای اوست.

بلافاصله پس از آنکه آقای مهرعلیزاده "شش کلاس سواد" را مطرح کرد، رسانه های اصولگرا تصویر مدرک دکترای آقای رئیسی را منتشر کردند، اما ماجرا ابعاد دیگری پیدا کرد و همین مدرک و چگونگی کسب آن نیز مورد سوال قرار گرفت.

در زندگی‌نامه آقای رئیسی نوشته شده که او با اتمام دوره سطح حوزه، به دوره کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی راه یافت و در سال ۱۳۸۰ از آنجا فارغ التحصیل شد، اما نامی از موسسه موجود نیست. ادعای بعدی این است که او با قبولی در کنکور دکتری "مدرسه عالی شهید مطهری" در رشته فقه و حقوق خصوصی ادامه تحصیل داد.

منتقدان با استناد به مدرک منتشر شده ایرادهای جدیدی را مطرح کردند. مطابق این مدرک، آقای رئیسی اردیبهشت ۹۲ دوره دکترا را به پایان رسانده، سالی که هنوز معاون اول قوه قضائیه بوده است.

محمدشریف شاهی، حقوقدان، در رشته توییت‌هایی با استناد به قانون "منع اشتغال به تحصیل همزمان با مشاغل دولتی" نوشت که اساسا تحصیل آقای رئیسی "در ساعات اداری ممنوع و مستلزم مأموریت و یا مرخصی" بوده و "مدرک دکتری منتشر شده ‎رئیسی دلالت بر اشتغال به تحصیل ایشان همزمان با تصدی معاون اولی قوه قضائیه دارد؛ ضمانت اجرای این قانون، انفصال از خدمت از یک تا سه سال است."

او همچنین به یک دلیل موجه در قانون مذکور یعنی "سابقه ایثارگری طبق قانون" هم اشاره کرد که شامل آقای رئیسی نمی‌شود.

در واکنش به این سخنان روزنامه کیهان روز دوشنبه ۱۷ خرداد در مطلبی با عنوان "پاسخ به شبهه قانونی بودن مدرک تحصیلی رئیسی" نوشت که در ماده واحده قانون ممنوعیت ادامه تحصیل کارگزاران کشور در ساعات اداری، تحصیل کارگزاران در خارج از ساعات اداری ممنوع اعلام نشده است.

این روزنامه تاکید کرد که در این قانون تحصیل کارگزاران کشور در قالب ماموریت و مرخصی با شرایطی مجاز اعلام شده است.

در یک گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس ایران اعلام شده که در قوانین تحصیل مقامات در ساعت اداری ممنوع شده و آنان باید برای تحصیل از مرخصی استفاده کنند. در این میان اما نحوه اجرای این قانون و نحوه نظارت بر آن شفاف نیست.

منبع تصویر، Mehr

توضیح تصویر،

محسن مهرعلیزاده خطاب به رئیسی: شما در سطح کلاسیک شش کلاس سواد دارید، با این سواد نمی‌توان اقتصاد را اداره کرد

همچنین به جز ابراهیم رئیسی بسیاری از نمایندگان مجلس و مقامات دولت در حین داشتن سمت دولتی تحصیل کرده‌اند.

در این میان اما منتقدان اعلام کردند که نحوه اخذ مدرک دیپلم و لیسانس آقای رئیسی نیز مشخص نیست.

رحمت الله بیگدلی، روحانی اصلاح طلب، در حساب توییتر خود خطاب به آقای رئیسی نوشت: "شما با کدام‌ مدرک تحصیلی و با کدام کنکور و رتبه کنکور وارد دانشگاه شده‌اید؟ لطفا مدرک تحصیلی پایه خود (دیپلم) برای ورود به دانشگاه و مدرک شرکت در کنکور و رتبه خود در کنکور را ارائه دهید."

مدافعان ابراهیم رئیسی انتقادها از زمان طولانی تحصیل او در مقطع دکترا را که ۱۲ سال طول کشید، بی پاسخ گذاشتند اما درباره راهیابی او به مقطع دکترا و پیش از آن مقطع کارشناسی ارشد، مقرراتی را ذکر کردند که بر اساس آن تحصیلات حوزوی روحانیون منطبق با تبصره هایی، با مدارک دانشگاهی معادل سازی می‌شود.

نهایتا محسن مهرعلیزاده نیز در یک نشست خبری گفت که آقای رئیسی درس حوزوی خوانده "بعد بر اساس قوانین معادل‌سازی شده" و بر اساس آن "به مقطع فوق لیسانس رفته و بعد از مدرسه عالی شهید مطهری دکتری خود را اخذ کرده است."

او در عین حال اضافه کرد: "اقتصاد یک علم است، کسی که داوطلب است باید کلاس ششم، دیپلم، لیسانس و فوق لیسانس و دکتری را گذرانده باشد و کار عملیاتی کرده باشد تا بتواند لمس اجرایی از آن کار را داشته باشد."

در این میان حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان، به شدت به آقای مهرعلیزاده تاخت و انتقادات او را به ابراهیم رئیسی "سخیف و ناشیانه" توصیف کرد.

مقام‌های جمهوری اسلامی و مدارک مشکوک

منبع تصویر، Irna

توضیح تصویر،

حسین فریدون، برادر حسن روحانی یکی از مدیرانی بود که درباره مدرک تحصیلی او ابهام ایجاد شد

مدرک تحصیلی برخی از مدیران جمهوری اسلامی در دوره های مختلفی جنجال برانگیز شده که مشهورترین آن مدرک جعلی علی کردان وزیر کشور بود. همچنین تعدادی از نمایندگان مجلس هشتم اعلام کردند که محمدرضا رحیمی، معاون اول محمود احمدی‌نژاد، نیز مدرکی شبیه به مدرک علی کردان دارد.

گروهی از نمایندگان مجلس اعلام کردند که در جریان اخذ مدرک دکترای حسین فریدون، برادر حسن روحانی، "تخلف" رخ داده و در جلسه ۱۵ اردیبهشت ۹۹ گزارش این موضوع را به قوه قضاییه ارسال کردند تا به آن رسیدگی کند.

برخی سایت‌ها در ایران و خارج از کشور نیز ابهاماتی را درباره مدرک تحصیلی حسن روحانی مطرح کرده‌اند. بر اساس این گزارش حسن روحانی از مجلس اول تا پایان مجلس پنجم، عنوان دکترا را برای خود استفاده کرده درحالی که مدرکی نداشته است.

پس از انتصاب مهرداد بذرپاش به ریاست دیوان محاسبات نیز یک حساب کاربری توئیتری متن پایان‌نامه دکتری او و مقایسه تطبیقی آن را منتشر کرد که نشان می داد بخش‌های زیادی از آن "کپی و سرقت" از مقالات دیگران بوده است.