نظرسنجی جدید؛ مناظره‌ها هم تنور انتخابات را گرم نکرد

این روزها اظهارات مقامات ریز و درشت جمهوری اسلامی در رابطه با انتخابات حاکی از نگرانی فزاینده آنها از پشت‌کردن ملت به صندوق انتخابات است. برخی حتی این کنش سیاسی را به دین پیوند زده‌اند و دوری از انتخابات یا انداختن رای سفید به صندوق را عملی «حرام» اعلام کرده‌اند.

به این معنا، مقاومت مدنی در برابر با سرکوب معترضان، خستگی از باندبازی‌های سیاسی و اقتصادی در بالاترین رده‌های مسولان، قهر با کسانی که باید ناجی اقتصاد و ملت باشند اما بر اساس آمار رسمی اکثریت ملت را به آستانه فقر مطلق کشانده‌اند و تنها به فکر منافع شخصی و گروهی خود هستند، «گناه» به‌شمار می‌رود.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید  

اعتماد آنلاین در گزارشی با عنوان «انتخابات و فضای انتخابات سرد است»، که روز جمعه ۲۱ خرداد (۱۱ ژوئن) منتشر شد، به نقل از رییس شورای شهر تهران نوشت، فضای انتخابات به اندازه‌ای سرد است که حتی نگرانی رهبر جمهوری اسلامی را هم برانگیخته است، «اما دیدیم که حتی به درخواست جبران ایشان هم پاسخی داده نشد.»

برخی ناظران درخواست علی خامنه‌ای برای دلجویی از «برخی ردصلاحیت‌شدگان» انتخابات ریاست جمهوری را چنین تعبیر کردند که او خواستار تجدید نظر در باره علی لاریجانی است.

شورای نگهبان در بیانیه‌ای بر تصمیم خود در این زمینه پافشاری کرد و خامنه‌ای هم واکنشی نشان نداد.

اعتماد آنلاین به نقل از محسن هاشمی رفسنجانی نوشته است، با این وجود که «در هیچ جای قانون اجازه نظارت استصوابی برای انتخابات شورای شهر داده نشده است»، مجلس شورای اسلامی صلاحیت نیمی از ۱۲ عضو فعلی شورای شهر تهران را برای شرکت در انتخابات شورا رد کرده است.

رییس شورای شهر تهران ضمن بیان این که، «همیشه درجهان کسانی بوده‌اند که مشکلاتی را ایجاد می‌کردند و نمی‌گذاشتند آدمیت در بین آدم‌ها جاری شود»، از مردم خواسته است، با وجود این برای تایید نامزدهای کسانی که او به طور تلویحی «مشکل‌ساز» نامیده است، در انتخابات شرکت کنند.

«نظرسنجی‌های ده‌گانه»

آخرین برآورد ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) که با مجوز رسمی دولت فعالیت می‌کند، از مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری ۴۱ درصد است. این در حالی است که ناظران سیاسی مستقل بر اساس اخبار و گزارش‌های فعالان شبکه‌های اجتماعی شمار رای‌دهندگان را پایین‌تر از این حد تخمین می‌زنند.

ایسپا نوشت، از شهریور ۱۳۹۹ تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ در مجموع ۱۰ «موج نظرسنجی انتخاباتی با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور» اجرا کرده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

هشت «موج» نظرسنجی از طریق تلفن «با اندازه نمونه تقریبی یک‌هزار و ۵۰۰ نفر و دو موج به شیوه مصاحبه حضوری در میادین و معابر با اندازه نمونه پنج هزار و ۱۲۰ نفر» انجام شده است.

تاثیر مناظره های تلویزیونی

از افرادی که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند، پرسیده شده است که آیا دومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری را در تلویزیون دیده‌اند یا خبر.

به گزارش ایسپا ۳۷ درصد از پاسخگویان مناظره دوم را تماشا کرده‌اند و ۶۳ درصد به این پرسش پاسخ منفی داده‌اند.

حسین سبحانی‌نیا، نماینده دوره‌های پیشین مجلس هم در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا گفته است که دو مناظره تلویزیونی نامزدها «چندان نقشی» در زمینه بالابردن تمایل مردم به شرکت در انتخابات نداشته است.

او ابراز امیدواری کرده است که مناظره سوم و پایانی، در این زمینه تاثیرگذار باشد.

سبحانی‌نیا همچنین امیدوار است که تبلیغات انتخاباتی شوراهای شهر و روستا «به ایجاد شور انتخاباتی در شهرهای مختلف کمک کند تا شاهد مشارکت بیشتر مردم در انتخابات باشیم».

در هفته‌های اخیر حکومتگران برای کشاندن مردم به پای صندوق‌های رای تلاش می‌کنند و منتقدان و مخالفان حکومت با کمپین‌های گوناگون بیش از پیش برای تحریم انتخابات فعال شده‌اند.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاه‌های تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسن‌تر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک می‌کشد. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایه‌گذاری کرده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهش‌های مجلس. این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هسته‌ای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی می‌گوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویل‌ترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت می‌کند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه می‌شود. قاضی‌زاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبت‌نام، با دختر ۲۰ ساله‌اش به وزارت کشور رفته بود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینه‌ها سمت‌های کلیدی داشته اما بی‌حاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و تنها کاندیدای اصلاح‌طلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی. مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی می‌دانستند و حتی پیش‌بینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولت‌های دهه‌های اخیر، دولت من به دولت‌ آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربه‌های انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  رد صلاحیت احمدی‌نژاد قابل پیش‌بینی بود اما رئیس دولت‌های نهم و دهم در زمان ثبت‌نام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمی‌کند. سخنی بی‌سابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.

• استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟

  پیش‌بینی می‌شود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رای‌دهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشته‌شدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کرده‌اند که انتخابات را تحریم می‌کنند.