طرح مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) به نفع سهامداران بورس است/ چرا کلیات این طرح در مجلس ۳۰ رای مخالف داشت؟!

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛ سال هاست که دلالان صاحب نفوذ نرخ کالا‌های مصرفی در کشور را تعیین می‌کنند، برخی از این کالا‌ها را به کالای سرمایه‌ای تبدیل کرده و دست دولت را به کلی قطع کرده اند. کالا‌هایی همچون مسکن و خودرو که جزئی از نیاز‌های اساسی انسان را تشکیل می‌دهند و طبیعتا داشتن آن‌ها برای هر ایرانی به عنوان حقی طبیعی قلمداد می‌شود، اما حالا مردم کشور و به خصوص مستضعفین و اقشار کم درآمد، از این حق اولیه و طبیعی محروم شده اند.

مردمی که در طی ۴۲ سال انقلاب، رو در روی دشمنان ایستادگی کردند اکنون حقشان نیست که در رویای خرید یا حتی اجاره‌ی خانه به سر ببرند و با نرخ‌های سنگین، روزگار تلخ بگذرانند!

حدودا اواسط سال ۱۳۹۱ مسئولان اقتصادی به دنبال تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه افتادند، اما هر بار دست‌های پشت پرده در دولت و مجلس مانع تحقق این امر می‌شد. طرحی که می‌تواند نقدینگی را از فعالیت‌های نامولد اقتصادی به سمت تولید بکشاند و با از بین بردن نیاز‌های کاذب در بازار‌های مهمی همچون مسکن که با زندگی مردم ارتباط مستقیم دارد، به کاهش قیمت آن کمک کند و به طور کلی به کنترل تورم در کشور بیانجامد.

حالا بعد از تقریبا ۹ سال، این طرح با وجود دست‌های پشت پرده در مجلس و دولت، با رای اکثریت و البته با ۳۰ رای مخالف و ۹ رای ممتنع به تصویب رسید و تقدیم هیئت رئیسه شد. هرچند که این اتفاق دیر به وقوع پیوست، اما حالا امید‌ها را در دل مستضعفین و حتی دلسوزان اقتصادی کشور زنده کرده است تا بیش از این به دلیل تورم افسار گسیخته، شاهد نابودی کشور و سفره مردم نباشند.

با توجه به مطالب مطرح شده، مهدی موحدی بک نظر؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد با موضوع مالیات بر عایدی سرمایه به گفتگو با ما پرداخته است که در ادامه تقدیم می‌شود.

با توجه به شرایط اقتصاد ایران، تعریفی از مالیات بر عایدی سرمایه و اهمیت آن در اقتصاد کشور بفرمایید.
مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر مابه التفاوت قیمت خرید و فروش کالا‌های سرمایه‌ای است مثل مسکن، خودرو، ارز و .... زمانی که خانه‌ای را به قیمت ۳ میلیارد تومان می‌خرم، این خانه را با قیمت ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان می‌فروشم، این ۵۰۰ میلیون تومان، عایدی سرمایه است، بنابر این از این ۵۰۰ میلیون تومان اضافه مالیات گرفته می‌شود. در ادبیات اقتصادی دنیا، مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر دلالی است، به عبارتی با مالیات گرفتن با نرخ موثر بر این عایدی به دست آمده، کاری کنیم که دلالی در کشور صرفه اقتصادی نداشته باشد. در کشور ما حدود ۸۰ درصد از حجم نقدینگی که در بازار مکن، خودرو، سکه و ارز وجود دارد، حجمی است که مربوط به تقاضای سرمایه‌ای است و فقط ۲۰ درصد از افراد هستند که نقدینگی شان در بازار در قالب تقاضای مصرفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید:

مالیات بر خانه‌های خالی چگونه محاسبه می‌شود؟ + جدول

چه کسانی ۹ سال مانع جلوگیری از سوداگری در اقتصاد ایران شده‌اند

در واقع این نوع مالیات، به دنبال اخراج دلالان از بازار است. فایده اخراج دلالان از بازار در این است، زمانی که شما با مالیات بر عایدی سرمایه آن هم با نرخ موثر، بر خرید و فروش‌های متوالی که صورت می‌گیرد، مالیات دریافت می‌کنید، عملا باعث خروج دلالان از بازار می‌شود، چرا که حجم قابل توجه متقاضیان در بازار، موقعی که از بازار خارج می‌شوند، صرفا متقاضیانی در بازار باقی می‌مانند که به دنبال مصرفند. این اقدام باعث می‌شود تا قیمت بخشی این کالا‌ها کاهش پیدا کند. نکته دوم این است که مالیات بر عایدی سرمایه یک خاصیت ضد تورمی هم دارد. زمانی که بانک خلق نقدینگی می‌کند، این بانک به تشنگی نقدینگی در عرصه اقتصادی پاسخ می‌دهد. زمانی که این تشنگی به واسطه فعالیت‌های نامولدی که حدود ۸۰ درصد از حجم اقتصاد را به خود اختصاص می‌دهد، اگر این تشنگی به بانک‌ها سیگنال داده شود، بانک‌ها ناچارند تسهیلاتی را برای دلالان اختصاص دهند. بنابر این عامل خلق پولی که به شکل درون زا اتفاق می‌افتد، حاصل این فعالیت‌های نامولد است. در واقع اگر جلوی فعالیت‌های نامولد را بگیریم، تورم را کنترل کرده ایم.