سخنگوی وزارت خارجه ایران: دور بعدی مذاکرات احیای برجام ممکن است دور پایانی باشد

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران دوشنبه ۳۱ خرداد در نشست خبری خود با بیان این‌که «سیاست ایران این نبوده و نیست که امکان رفع تحریم‌ها را به تأخیر بیندازد»، گفت:

«این سیاست رهبری است و هیأت مذاکره‌کننده آن را ادامه داده است. بعید نیست دور بعدی، دور پایانی مذاکرات باشد. باید دید طرف‌های مقابل تصمیم‌شان را می‌گیرند یا خیر.»

او گمانه‌زنی‌ها درباره موکول شدن توافق احیای برجام به دولت بعدی را رد کرد و افزود:

«در همه هیأت‌ها بدون فوت وقت مذاکرات انجام شد و کسی احساس نکرد که وقت زیادی در وین نگذاشته است.»

به‌گفته خطیب‌زاده دیپلمات‌ها نسبت به این‌که امکان توافق در همین دولت وجود دارد خوش‌بین هستند «ولی برای قضاوت زود است». او گفت:

«به متن روشنی در همه مسائل رسیدیم. آن‌چه باقی مانده نیازمند تصمیم سیاسی از سوی همه طرف‌ها است. اگر این تصمیم سیاسی اخذ شود، می‌توان امیدوار بود که در دور پایانی مذاکرات هستیم.»

روز گذشته یکشنبه ۳۰ خرداد / ۲۰ ژوئن ، دور ششم مذاکرات احیای برجام در وین پایان یافت و تیم‌های مذاکره کننده برای مشورت و دریافت رهنمودهای لازم به کشورهای خود برگشتند.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز گذشته در گفت‌وگو با شبکه «ای‌بی‌سی نیوز» اعلام کرد که جهت حرکت مذاکرات وین درست است اما تصمیم برای دستیابی به توافق با ایرانی‌هاست. او گفت:

«هنوز فاصله زیادی وجود دارد که باید درباره برخی موضوعات اساسی از جمله تحریم‌ها و تعهدات هسته‌ای ایران، طی شود.»

به‌گفته سالیوان رسیدن به توافق نه به رئیس‌جمهوری جدید، بلکه به رهبر ایران بستگی دارد.

خطیب‌زاده درباره اظهارات سالیوان گفت:

«هم ایشان و هم همگان می‌دانند ایران سیاست واحدی داشته است. برجام به سختی مذاکره شد و به امضا رسید. هیچ‌گاه برجام جدیدی مذاکره نخواهد شد. اگر کسی از ماهیت صلح‌آمیز برجام مطمئن شود، باید به تعهداتش در برجام عمل کند. اگر آن‌ها می‌خواهند مطمئن شوند، آنها باید به برجام بازگشته و قطعنامه ۲۲۳۱ را دیگر نقض نکنند.»

انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اروپایی مذاکرات وین نیز روز یکشنبه در یک نشست خبری ضمن اعلام این‌که در این دور از مذاکرات پیشرفت‌هایی به‌دست آمده است، گفت:

«ولی هنوز هیچ توافقی صورت نگرفته و هیأت‌های مذاکره‌کننده برای مشورت به پایتخت‌های خود بازمی‌گردند.»

مقام‌های غربی روز یکشنبه به تهران هشدار دادند که پس از اعلام وقفه در مذاکرات در پی انتخاب رئیس جمهوری جدید در ایران، مذاکرات برای احیای برجام نمی‌تواند به‌طور نامحدود ادامه یابد.

دیپلمات‌های بریتانیا، فرانسه و آلمان که در مذاکرات شرکت دارند در یادداشتی که برای خبرنگاران ارسال شد، ضمن بیان این‌که «دشوارترین مسائل هنوز باید حل شوند»، گفتند:  

«زمان به سود هیچ کس نیست؛ این مذاکرت نباید بی‌نتیجه بمانند.»

سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره این‌که آیا توافق درباره احیای برجام منوط به خروج افراد از لیست تحریم‌ها شده است، گفت:

«این گزارش‌ها دقیق نیست. ایران هیچ‌گاه وصول به توافق را منوط به افراد نکرده است. احیای برجام منوط به رفع تمامی تحریم‌هاست که در برجام پیش‌بینی شده است. ما نه کمتر از برجام و نه بیشتر از برجام رضایت نخواهیم داد.»

با توقف موقت گفت‌وگوهای وین، اکنون توجه به تمدید توافق‌نامه جداگانه بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی معطوف خواهد شد که در ۲۴ ژوئن پایان می‌یابد.

روی کار آمدن ابراهیم رئیسی (عضو هیأت مرگ) در ایران از سوی رسانه‌های جهان به‌عنوان ظهور تندروها ارزیابی شده است. رئیسی در گذشته به‌دلیل نقض حقوق بشر تحت تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. او مانند خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان راهی برای لغو تحریم‌های ایالات متحده که اقتصاد ایران را ویران کرده حمایت کرده است. چندین مقام ایرانی گفته‌اند که تیم مذاکره‌کننده فعلی ایران تا چند ماه آینده دست نخورده باقی خواهد ماند.

جیک سالیوان در مورد تأثیر روی کار آمدن رئیسی بر مذاکرات احیای برجام گفت تصمیم نهایی با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است:

«او همان فردی است که پیش و پس از انتخابات نیز وجود دارد، بنابراین در نهایت تصمیم‌گیرنده اصلی اوست.»