پایان کنفرانس لیبی در برلین؛ توافق بر سر خروج نیروهای خارجی

یک دهه پس از سقوط معمر قذافی، دیکتاتور لیبی جنگ داخلی و درگیری میان گروه‌های مختلف در این کشور همچنان ادامه دارد و با وجود اعلام آتش‌بس در اکتبر سال پیش هنوز توافقی بر سر برقراری صلح به امضاء نرسیده است.

ناظران یکی از علت‌های ادامه مناقشه در لیبی را حضور نیروهای خارجی و حمایت کشورهای مختلف از آنها عنوان می‌کنند. سازمان ملل تعداد این نیروها را تا ۲۰ هزار نفر برآورد می‌کند.

در بیانیه پایانی کنفرانس لیبی در برلین که عصر چهارشنبه ۲۳ ژوئن منتشر شد نمایندگان ۱۶ کشور حاضر، از جمله کشورهایی نظیر روسیه، ترکیه، امارات متحده عربی و مصر که از حامیان گروه‌های مختلف به شمار می‌روند، پایبندی خود به خروج تمام نیروهای خارجی از این کشور شمال آفریقا را اعلام کردند.

به گزارش خبرگزاری آلمان در بخشی از این بیانیه تاکید شده که خروج نیروهای خارجی باید مطابق توافق‌نامه آتش‌بس در ماه اکتبر به طور کامل و "بدون تعلل بیشتر" انجام شود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

نخستین کنفرانس لیبی در برلین حدود یک سال و نیم پیش به دعوت آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و با همکاری سازمان ملل متحد برگزار شد و در آن کشورهای دخیل در مناقشه لیبی فراخوانده شدند به حمایت از گروه‌های مختلف خاتمه دهند.

در کنفرانس دوم برلین که به دعوت هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان و سازمان ملل برگزار شد نمایندگان ۱۶ کشور و چهار سازمان بین‌المللی حضور داشتند.

موفقیت‌آمیز خواندن کنفرانس لیبی در برلین

دومین نتیجه مهم کنفرانس برلین پذیرش برگزاری انتخابات آزاد و سراسری در لیبی در ۲۴ دسامبر سال جاری بود؛ گرچه هنوز مقدمات و ملزومات برگزاری چنین انتخاباتی فراهم نیست.

هایکو ماس کنفرانس لیبی را موفقیت‌آمیز خوانده و ابراز خوش‌بینی کرده که عقب‌نشینی نیروهای خارجی از لیبی اجرایی شود. او می‌گوید تا خروج آخرین جنگجوی خارجی از لیبی آرام نخواهیم نشست.

وزیر خارجه آلمان در عین حال اذعان کرد که این کار فقط مرحله به مرحله قابل اجرا خواهد بود. او گفت راه رسیدن به صلح دو سرعت نیست بلکه ماراتون است.

بیانیه پایانی کنفرانس که در هفت صفحه تنظیم شده یادآور می‌شود که ترکیه نسبت به خروج سریع نیروهای خارجی از لیبی ملاحظاتی دارد.

ملاحظات ترکیه درباره خروج سریع نیروها

به گفته هایکو ماس پیش‌زمینه ملاحظات ترکیه این بحث بوده که نیروهای خارجی که به طور قانونی و مثلا برای آموزش نیروهای پلیس در لیبی به سر می‌برند نباید با مزدوران جنگجوی خارجی یکی تلقی شوند.

بر پایه مفاد بیانیه پایانی کنفرانس تمام طرف‌های درگیر در بحران لیبی باید از هر اقدامی که به تشدید مناقشه منجر می‌شود، از جمله تامین مالی توانمندی‌های نظامی و استخدام جنگجویان و مزدوران خارجی پرهیز کنند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

آلمان و دیگر امضاءکنندگان این بیانیه همچنین بر اهمیت برگزاری انتخابات در پروسه برقراری صلح تاکید کرده‌اند. هایکو ماس می‌گوید کمتر چیزی می‌تواند مانند انتخابات سراسری ۲۴ دسامبر برای رسیدن به صلح و ثبات اهمیت داشته باشد.

نگرانی درباره ملزومات انتخابات سراسری

با وجود این تاکیدها، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل برگزاری موفقیت‌آمیز انتخابات سراسری در لیبی را در خطر می‌داند. او در یک پیام ویدئویی تاکید کرده که برای برگزاری این انتخابات، دولت انتقالی باید تدابیر فوری اتخاذ کند.

گوترش از مجلس نمایندگان لیبی خواست زمینه‌های حقوقی انتخابات در قانون اساسی را تبیین و قوانین لازم برای این کار را تصویب کند.

پس از سقوط قذافی که حدود نیم قرن بر لیبی حکومت کرد این کشور صحنه درگیری گروه‌های مختلف شد. یکی از پرقدرت‌ترین این گروه‌ها، نظامیان تحت فرماندهی ژنرال خلیفه حفتر محسوب می‌شوند که بخش بزرگی از شرق و جنوب کشور را در اختیار دارند.

بهار امسال گروه‌های درگیر در لیبی با میانجیگری سازمان ملل بر سر تشکیل یک دولت انتقالی که قرار است زمینه برگزاری انتخابات سراسری را فراهم کند توافق کردند.

نیروهای ژنرال حفتر از حمایت روسیه، مصر و امارات برخوردارند و نیروهای ترکیه به تقاضای دولت قبلی مستقر در طرابلس برای حفاظت از این شهر در مناطق جنوبی لیبی هستند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه ژانویه سال گذشته تاکید کرد دخالت نظامی در لیبی به درخواست و دعوت رسمی دولت قانونی وفاق ملی انجام شده است. او حفتر را "ژنرال کودتاگر" خواند.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  انتشار تصاویری از بازار برده‌فروشی در لیبی جهان را در شوک فرو برد. دولت واحد لیبی که از حمایت جامعه بین‌الملل برخوردار است، پس از انتشار این تصاویر از تشکیل یک کمیته تحقیق خبر داد. دولت لیبی همزمان اعلام کرد که این کشور پس از سقوط معمر قذافی روزبه‌روز بیشتر در آشوب فرو می‌رود و لیبی منبع مهاجرت غیرقانونی به اروپا نیست، بلکه خود این کشور نیز قربانی این وضعیت است.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  بردگانی که در این بازار معامله می‌شدند، پناهجویان آفریقایی بودند. انتشار تصاویر برده‌فروشی اعتراضاتی را در برخی از شهرهای اروپایی و آفریقایی علیه وضعیت اسفبار پناهجویان در کمپ‌های پناهندگی در لیبی رقم زد. گروهی از جوانان مراکشی و آفریقایی (عکس) در مقابل سفارت لیبی در این کشور تجمع کردند و خواستار حفظ کرامت انسانی و ایجاد شرایطی مناسب در کمپ‌های پناهجویی و نیز پایان دادن به برده‌فروشی در لیبی شدند.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  بسیاری از پناهجویان در راه رسیدن به اروپا تجربیات دهشتناکی را پشت سر می‌گذارند تا جایی که زنگ خطر برای سازمان ملل متحد به صدا درآمده است. این سازمان به همراه اتحادیه اروپا و چند کشور آفریقایی قصد دارند تا پایان سال جاری میلادی (۲۰۱۷) ۱۵ هزار پناهجو را به کشورهایشان باز گردانند. این پناهجویان غالبا اهل نیجریه، گامبیا و گینه هستند. به گفته سازمان ملل مشارکت در این طرح اختیاری است.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  سازمان ملل پیشتر نیز وضعیت اقامتگاه‌های پناهجویی در لیبی را اسفبار توصیف کرده بود. بر اساس برآوردها حدود ۴۰۰ هزار تا یک میلیون مهاجر در وضعیتی نامناسب به سر می‌برند و امیدوارند که بتوانند در اولین فرصت ممکن خود را به اروپا برسانند. به گفته مقامات لیبی در حال حاضر حدود ۲۰ هزار نفر در کمپ‌های پناهجویی این کشور اقامت دارند.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  دولت واحد لیبی با اتحادیه اروپا قراردادی را برای جلوگیری از ورود پناهندگان از طریق دریای مدیترانه به خاک اروپا با کمک گارد ساحلی لیبی امضا کرده است. برای این منظور مهاجران در آینده در "اقامتگاه‌هایی با شرایط مناسب" اسکان داده خواهند شد. تصویری که مشاهده می‌کنید یکی از همین اقامتگاه‌هاست که در نزدیکی شهر مصراته قرار دارد. این اقامتگاه پیشتر یک زندان بوده است.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  پناهجویانی که ماه‌های طولانی در بازداشتگاه‌ها و اردوگاه‌های لیبی به سر برده‌اند در وضعیت جسمی نامناسبی قرار دارند و بر بدنشان آثار شکنجه و آزار جسمی مشاهده شده است. "سازمان بین‌المللی مهاجرت" چندی پیش اعلام کرد شمار کسانی که در پنج ماه اول امسال خود را از طریق دریای مدیترانه به ایتالیا رسانده‌اند بیش از ۴۱ هزار نفر، و ۱۰ هزار نفر بیشتر از تعداد کل پناهجویان در سال گذشته بوده است.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  این جوان نیز در یکی از کمپ‌های پناهجویی در ۵۰ کیلومتری مصراته زندگی می‌کند. خیلی از مهاجران برای یافتن کار به لیبی مهاجرت می‌کنند. گروهی دیگر نیز می‌خواهند از طریق این کشور مسیر مرگبار دریای مدیترانه را طی کرده و خودشان را به اروپا برسانند. تاکنون چندین هزار نفر جان خود را در این دریا از دست داده‌اند، اما با این حال بسیاری از جوانان آفریقایی همچنان منتظر نخستین فرصت برای فرار هستند.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  گارد ساحلی لیبی در این بین شمار زیادی از این مهاجران جوان را متوقف کرده و به خشکی بازگردانده است. این مهاجران در اقامتگاهی در ۴۵ کیلومتری شهر ساحلی طرابلس اسکان داده می‌شوند. سازمان‌های مدافع حقوق بشر از منتقدان سرسخت قراردادی هستند که میان اتحادیه اروپا و لیبی بسته شده است. هدف اصلی و نهایی این قرارداد مسدود کردن مسیر دریای مدیترانه است.

• بازار برده‌فروشی و شکنجه مهاجران؛ جهنمی به نام لیبی

  سران اتحادیه اروپا و آفریقا به تازگی در نشستی در کشور ساحل عاج توافق کردند تا با حمایت سازمان ملل و اتحادیه اروپا، یک کمیسیون آفریقایی برای بررسی پدیده‌های نقض حقوق بشر در آفریقا نظیر برده‌فروشی تشکیل شود.