سومین نمایشگاه کتاب تونس به نام فیلسوف فقید این کشور نامگذاری شد

به گزارش خبرنگار مهر، سومین دوره نمایشگاه ملی کتاب تونس با شعار «خذ الکتاب» در فاصله روزهای ۱۷ الی ۲۷ ماه جاری برگزار می‌شود. عنوان این دوره، به نام متفکر فقید تونسی، هشام الجعیّط نامگذاری شده و انتظار می‌رفت که او در یکی از برنامه‌های این نمایشگاه حضور داشته باشد، اما پیش از شروع نمایشگاه از دنیا رفت تا به منظور اعتراف به جایگاه رفیع علمی‌اش، نام او، زینت‌بخش این دوره از نمایشگاه باشد.

نمایشگاه ملی کتاب تونس در سال ۲۰۱۸ به منظور تبلیغ کتاب‌های تونسی آغاز به کار کرد، چرا که کتاب تونسی با یک رقیب سرسخت از میان مراکز نشر عربی روبه‌روست که با قدرت در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تونس حضور پیدا می‌کنند و این نمایشگاه، فرصتی برای حمایت از ناشر و کتاب و نویسنده تونسی و نیز فرصتی برای خوانندگان کتاب است تا کتاب‌های تونسی را که تعدادشان در این نمایشگاه اندک است، گلچین کنند، چرا که در این نمایشگاه، معمولاً توجه اهالی مطالعه به کتاب‌های خارجی است و این نمایشگاه پنجره مهمی برای نویسنده تونسی است تا با ناشران کشور خود آشنا شود.

سومین دوره از این نمایشگاه به دلیل شیوع کرونا در شرایطی فوق العاده برگزار می‌شود. در این دوره از نمایشگاه، ۶۵ ناشر شرکت می‌کنند و بیش از ۲۰ نشست و جلسه تقدیر و تجلیل از نویسندگان و متفکران تونسی در آن برگزار می‌شود.

محمد المی، مدیر نمایشگاه ملی کتاب تونس گفت: با توجه به شرایط شیوع بیماری کرونا در کشور، صرف برگزاری این دوره، به خودی خود یک «چالش» به شمار می‌رود چرا که در سال گذشته، بیش از یک بار با تأخیر مواجه شد. المی افزود: هیأت مدیره نمایشگاه با احیای این برنامه که دوره کنونی آن به دلیل عدم مستندسازی دو دوره گذشته از جمله عدم تهیه بروشور مخصوص به آنها، به منزله یک دوره تأسیسی به شمار می‌رود، در این چالش به پیروزی رسید.

در این دوره، بروشور مربوط به نمایشگاه در روز افتتاح آن توزیع خواهد شد که در چارچوب شفافیت و با هدف دسترسی به اطلاعات، آئین‌نامه داخلی این نمایشگاه نیز در آن منعکس شده است.
المی گفت: این دوره، دوره «مستند سازی تمام و کمال» خواهد بود، چرا که همه برنامه‌ها و نشست‌هایی که برگزار می‌شود در طول دوره برگزاری نمایشگاه، در کتاب‌هایی مستند سازی خواهد شد و این کتاب‌ها در میان اصحاب رسانه و بازدید کنندگان توزیع خواهد شد.

جشن پایتخت جنوب

برنامه فرهنگی نمایشگاه ملی کتاب تونس، به سه عنوان کلی تقسیم می‌شود که عبارت است از: برنامه کودک و برنامه فرهنگی و ایالت میهمان. برنامه کودکان شامل نمایش‌ها، جوایز و برخی کارگاه‌ها به علاوه دیدار با برخی کودکان بی‌سرپرست می‌شود و هدف آن، توجه به کودکان و فرهنگ کودکی با در نظر گرفتن تمامی مناطق کشور است و به برگزاری جشن در کتابخانه‌های ملی توجه می‌شود.

در این برنامه همچنین روزهای شعر و داستان و روایت و نگارش نمایشی و تاریخ‌نگاری دیده شده است. از جمله این برنامه‌ها، می‌توان به روز تئائر، روز تاریخ‌نگار تونسی، روز داستان، روز حقوق تألیف و قراردادهای نشر، روز قصه و روز کتاب هنری فاخر به علاوه تجلیل از ناشرانی که از دنیا رفتند، اشاره کرد.

اما درباره ایالت میهمان باید بگوئیم که قرعه به نام ایالت صفاقس «پایتخت جنوب تونس» افتاد، چرا که دانشمندان و بزرگان زیادی در آن رشد کردند و آثار زیادی در معرفی این منطقه و آداب و رسوم آن نوشته شد، به ویژه اینکه پیش از این، پروژه یکصد کتاب نیز به مناسبت انتخاب صفاقس به عنوان پایتخت فرهنگ عربی به تصویب رسید. ضمن اینکه چهره‌های بزرگی برای برگزاری نشست‌هایی درباره این منطقه انتخاب شدند که از آن جمله می‌توان از عبدالمجید الشرفی، الحبیب بیده، محمود بن جماعه و محمد الخبو نام برد. گفتنی است محتوای این نشست‌ها در کتاب‌هایی درج می‌شود که به صورت رایگان توزیع خواهد شد.

دائرة المعارف اسلامی

از جمله شگفتانه‌های این نمایشگاه که محمد المی مدیر این دوره آن را اعلام کرده بود، این است که برای نخستین بار در تونس، کتاب صوتی در این نمایشگاه ارائه خواهد شد و «سهرت منه اللیالی» (شب‌ها از او بیدار بودند) نوشته علی الدوعاجی و کتاب «صوت الفقراء» با صدای رئوف بن عمر، پیشگامان این عرصه هستند.

رخداد مهم دیگر در این نمایشگاه، عرضه خلاصه دایرة المعارف اسلامی یا موسوعة الاسلام توسط کانون ترجمه تونس است که همچنان حضور خود را در عرصه فرهنگی تونس و جهان و ارتباط با فرهنگ‌های دیگر از طریق ترجمه کتاب در حوزه ادبیات تونسی، علوم انسانی و اجتماعی، حوزه‌های تاریخی و فکری و تمدنی تونس و ترجمه بهترین آثار در حوزه ادبیات جهانی و آثار فلسفی و اندیشه زبانی و دایرة المعارفی و اصطلاحی تقویت می‌کند.

این کانون در این رابطه، ۱۹۹ کتاب را علاوه بر ترجمه مختصر دایرة المعارف اسلامی از انگلیسی به عربی منتشر کرده است و اثر اخیر در بردارنده ۲۰۹ عنوان (در حدود ۶۰۰۰ صفحه) است.
این گزیده‌ها، نخستین حضور دایرة المعارف اسلامی به زبان عربی به شمار می‌آیند. دایرة المعارف اسلامی از مهمترین آثار دایرة المعارفی و مستحکم‌ترین آنها از نظر زمانی در همه حوزه‌های مطالعات اسلامی در سراسر جهان است و این دایرة المعارف، عصاره تلاش‌هایی است که برای بیش از یکصد سال ادامه داشته است که بزرگان مطالعات اسلامی و شرقی از سراسر جهان در آن همکاری کردند.
این گزیده‌ها به زبان عربی ترجمه شدند تا کمک‌حال نسخه‌های اصلی به زبان انگلیسی، فرانسه و آلمانی باشد و این ترجمه، در بردارنده بیش از ۲۰۰ مقاله اصلی در موضوعات مربوط به تمدن اسلامی با تمامی عناصر قوام‌بخش تاریخی، فرهنگی و دینی آن است که دو سوم آن از دومین ویرایش دایرة المعارف اسلامی و یک سوم دیگر از ویرایش سوم آن برگرفته شده است.

همه این مقالات، مقالات علمی هستند که تحت داوری قرار گرفتند و ابزار مورد نیاز برای سه یا چهار نسل متوالی از دانشجویان، اساتید و پژوهشگران نوپا را فراهم آورده است و برای آنها به سان یک مکتب پژوهشی است که با استحکام روش، کثرت اطلاعات، دقت، واقعگرایی و بی‌طرفی شناخته می‌شود. این ویژگی‌هاست که دایرة المعارف اسلامی را به سندی مستحکم برای پژوهشگران دانشگاهی در تمدن اسلامی تبدیل می‌کند و خواننده در حال رشد را از دریای اطلاعات آن سیراب می‌سازد و آن را به یاوری تبدیل می‌سازد که از متون پشتیبان برای آموزنده و فراگیر خالی نمی‌شود. این ترجمه در چهار جلد منتشر شده و نتیجه همکاری بین مؤسسه نشر پادشاهی بریل و کانون ترجمه تونس است.