سهم ایران در برقراری صلح افغانستان

به گزارش خبرآنلاین، پیرمحمد ملازهی در پاسخ به اینکه ایران برای اینکه در صلح افغانستان نقش داشته باشد چه انتخاب هایی دارد گفت: ایران در گذشته با طالبان گفتگوهایی داشته. این گروه ایدئولوژیک است که دید خاصی دارد و خودش را بیشتر از دیگران مسلمان می داند. بنابراین خیلی روی اینکه ایرانی ها در طولانی مدت با این گروه ارتباط داشته باشند، جواب نمی دهد. بیشترین کاری که تهران می تواند انجام بدهد و انتخاب بهتری هم به حساب می اید، همکاری با دولت مرکزی در کابل است. باید تلاش شود که با هر دولتی که شصت درصد از خاک افغانستان را در دست دارد گفتگو شود. اگر طالبان احیانا به عنوان دولت مرکزی در این کشور شروع به کار کردند، در آن صورت ایران باید با آنها کار کند. چون ما بیش از نهصد کیلومتر مرز مشترک داریم و در استان های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان مرز مشترکی داریم که جغرافیای طبیعی اش آن را غیر قابل کنترل کرده. بنابراین اگر تلاش های نظامی طالبان به نتیجه برسد و این گروه از نظر نظامی بتواند به قدرت برسد،‌ مجددا سیل مهاجرت به کشورهای دیگر راه می افتد.. بنابراین ایران ترجیح می دهد که طالبان تن به گفتگوهای سیاسی بدهد. این مناسب تر است تا ادامه جنگ و کشتار و سیل مهاجرت های جدید. از آن طرف ایران با دو گروه قومی یعنی تاجیک ها و هزاره ها که در حوزه تمدنی ایرانی و اسلامی هستند روابط خوبی دارد و انها انتظار حمایت را دارند. 

این کارشناس درباره نشست های سه جانبه ایران، ترکیه و افغانستان برای حل بحران افغانستان نیز گفت: هم ایران درافغانستان صاحب نفوذ و منافع امنیتی و سیاسی و فرهنگی است و هم ترکیه منافعی دارد. آنها در نگاه عثمانی گرایی که دارند، بخشی از ترک زبان های افغانستان را با خود همراه می بینند. آنها ادامه اقوام ترک اسیای مرکزی هستند و آنها پایگاه قومی و زبانی برای خود قائلند. پس هر دو کشور انگیزه دارند تا به دولت افغانستان در یافتن یک راه حل سیاسی کمک کنند تا جنگ ادامه پیدا نکند. چون اگر جنگ ادامه پیدا کند و طالبان سعی کنند تا قدرت را به انحصار در آوردند، هم اقوام نزدیک به ایران و هم اقوام نزدیک به ترکیه انتظار حمایت و حتی کمک در اقلام نظامی خواهند داشت. در عمل ایران و ترکیه ممکن است درگیر مساله افغانستان شوند و از این زاویه است که تلاش می کنند این جمع بندی های سیاسی شکل بگیرد تا شاید بشود راه حلی پیدا کرد. 

وی در خصوص اهمیت کشور پاکستان در این گفتگوها و چرایی غیبت این کشور گفت: پاکستان با طالبان است و محاسبات پاکستان و عربستان به نوعی از لحاظ ایدئولوژیک و سیاسی به طالبان نزدیک است. شورای رهبری این گروه هم در پاکستان است. این کشور اگر طالبان به قدرت برسند پیروز میدان خواهد شد چرا که نفوذ هند به عنوان رقیب اسلام اباد در افغانستان محدود خواهد شد. بنابراین اسلام اباد انگیزه ای که ایران و ترکیه دارند را ندارد و خیلی هم خودش را درگیر مساله نمی کند. اما تلاش دارد تا طالبان از نظر نظامی دست برتر را در افغانستان داشته باشد تا حتی در پای میز مذاکره حداکثر امتیازات را به دست بیاورد. چرا که هر چقدر گروه طالبان نفوذ و قدرت بیشتری به دست بیاورد، پاکستان احساس می کند که  برنده این مناقشات است.

مشروح این گفتگو را در لینک زیر بخوانید:

چه خطراتی متوجه ایران و ترکیه است؟

310311