ویمبلدون؛ بیست سال از پیروزی حماسی فدرر مقابل سمپراس گذشت
بی بی سی فارسی
- کریس پدی
- بی‌بی‌سی
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،این تنها دیدار دو قهرمان بزرگ در یک مسابقه رسمی است
ورزشگاهی غرق در سکوت منتظر است تا پیت سمپراس برای بردن آخرین امتیاز یک مسابقه در ویمبلدون سرویس بزند. این صحنه‌ای آشنا برای تنیس‌باز آمریکایی و قهرمان هفت دوره مسابقات ویمبلدون بود. اما امروز اوضاع به گونه‌ای دیگر بود.
سمپراس این بار برای بردن بازی سرویس نمی‌زد. از دست دادن این امتیاز به معنای حذف او از مسابقات بود.
در سوی دیگر تور یک نوجوان منتظر او بود. پسری با موی دم اسبی و زیورآلاتی چوب که به گردن آویخته بود. این نخستین حضور او در زمین مرکزی مجموعه ویمبلدون بود.
- ویمبلدون ۲۰۲۱؛ قدیمی‌ترین تورنمنت تنیس جهان امسال چگونه است؟
- ویمبلدون ۲۰۰۰؛ چگونه سمپراس که به سختی راه می‌رفت، قهرمان شد؟
- نیمه‌شب در پاریس: غوغای فدرر در سکوت فیلیپ شاتریه
- فدرر؛ نابغه‌ای که 'حیف است' پیر شود
سمپراس سرویسی سنگین به گوشه بیرونی محوطه سرویس حریف زد و بعد به سمت تور هجوم برد تا کار را با یک "والی" (ضربه زدن به توپ قبل از برخورد به زمین) تمام کند. ولی حریف سرویس را با ضربه‌ای قدرتمند و دور از دستان او بازگرداند. این اتفاق خیلی سریع افتاد. سپس تماشاگران دیدند پسر ۱۹ ساله که خودش هم باور نمی‌کرد پیروز شده، فریادی کشید و خودش را روی زمین انداخت. این پایان یک مسابقه پنج ستی بود. او قهرمان را شکست داده بود، قهرمانی که الگوی خودش بود.
"گیم، ست و مسابقه... برای فدرر."
۲ ژوئیه ۲۰۰۱ در بازی مقابل پیت سمپراس، مرد شماره یک جهان و بازیکن ۲۹ سالهای که انتظار داشت برای پنجمین بار متوالی قهرمان ویمبلدون شود، راجر فدرر یک پیروزی فوق‌العاده در دور چهارم بدست آورد. این یک آغاز رویایی برای پسری بود که رکورددار قهرمانی در ویمبلدون شد.
۲۰ سال بعد، حالا راجر فدرر، اسطوره‌ای است که ۲۰ بار قهرمان گرنداسلمها شده است. او هشت جام قهرمانی ویمبلدون دارد، یک بار بیشتر از سمپراس. تنیس‌باز سوئیسی امسال بازهم در ویمبلدون بازی می‌کند؛ درست یک ماه قبل از تولد ۴۰ سالگی‌اش.
بخش ورزشی بی‌بی‌سی در این مطلب نگاهی انداخته است به تنها بازی رسمی فدرر و سمپراس. این بازی لحظه‌ای تاثیرگذار در تکامل تنیس مدرن بود.
دومین دوشنبه ویمبلدون به "دوشنبه دیوانه" معروف است. تمام ۳۲ بازیکنی که در رقابت‌های انفرادی مردان و زنان باقی مانده‌اند، بازی می‌کنند و احتمال وقوع نتایج غافلگیرکننده بالا است. با این حال کمتر کسی توقع داشت که یکی از این موارد در زمین مرکزی ویمبلدون رخ دهد.
سمپراس می‌خواست با کسب هشتمین قهرمانی، رکورد فوق‌العاده‌اش را بهتر کند. او از سال ۱۹۹۳ فقط یک بار در ویمبلدون باخته بود. فدرر بازیکنی مستعد بود که می‌خواست نامی برای خودش در تنیس دست و پا کند. او سال ۱۹۹۸ قهرمان بخش جوانان ویمبلدون شده بود، حالا هم بخت ۱۵ قهرمانی بود، اما کماکان بسیاری از تماشاگران حاضر در ورزشگاه او را نمی‌شناختند.
- جورج بست؛ چگونه اسطوره منچستریونایتد راهی تیمی محلی شد
- لوئیس انریکه؛ تراژدی دردناکی که پشت صحنه سفر سرمربی اسپانیا به یورو ۲۰۲۰ قرار دارد
- چگونه نسل طلایی فوتبال اسپانیا جهان را فتح کرد؟
- داستان جذاب رابطه تونی و رافائل نادال: پسر خجالتی چگونه 'گاو خشمگین' شد
یاین کارتر آن بازی را به طور زنده برای رادیوی بی‌بی‌سی گزارش می‌کرد. او اولین کسی بود که در رقابت‌های سال قبل اوپن استرالیا گفته بود فدرر پتانسیل بسیار بالایی دارد.
او میگوید: "یادم هست که هنگام رانندگی به سوی ویمبلدون حسابی هیجان‌زده بودم، برای این که همان زمان هم فدرر نشانه‌هایی از استعداد ویژه‌اش بروز داده بود. شما می‌توانستید بفهمید که او غول بعدی دنیای تنیس خواهد شد."
"همچنین مشخص بود که سمپراس کمی آسیب‌پذیر شده است. او یک سال قبل در فینال اوپن آمریکا به مارات سافین باخته بود و همین طور به تاد مارتین در دور چهارم اوپن استرالیا. اما به هر حال او روی چمن 'آقای شکست‌ناپذیر' بود."
پل آناکون، مربی سمپراس نیز قبلا متوجه استعداد جوان سوئیسی شده بود و انتظار مسابقه سختی را می‌کشید. آناکون که در دوران بازی به رتبه ۱۲ رده‌بندی جهانی هم رسید، میگوید "همه می‌دانستند راجر چه بازیکن مستعدی است. مسئله اصلی در رابطه با یک بازیکن جوان این است که لحظات حساس را چگونه مدیریت می‌کند. این نکته‌ای است که شما نمی‌توانید حدس بزنید."
جواب این سئوال خیلی زود در ست اول بازی مشخص شد. اگر فدرر ذره‌ای هم مضطرب بود، کوچکترین نشانی از آن در بازی‌اش وجود نداشت. فدرر در دومین گیمی که سمپراس سرویس می‌زد، سه بار خودش را در موقعیت شکست سرویس حریف (بِرِک کردن) قرار داد. قهرمان توانست به بازی برگردد و آن را کنترل کند و سرنوشت بازی در آن ست به تای‌برک رسید.
این سمپراس بود که به اولین امتیاز نهایی سِت (ست پوینت) رسید: امتیاز ۵-۶ با سرویسی که ۱۹۵ کیلومتر سرعت داشت. سمپراس سپس خشم خود را از تصمیم داور خط که با اعلام داخل بودن سرویس فدرر، منجر به ۶-۶ شدن نتیجه شد، نشان داد. بازی ۷-۷ بود که فدرر توانست امتیاز بگیرد و بار دیگر خودش را در حالی که سرویس می‌زد به ست پوینت برساند.
بک‌هند سمپراس در بازگشت به تور خورد و در میان چهره‌های متعجب تماشاگران ست اول به نوجوان سوئیسی تعلق گرفت. صحنه آماده شکل گرفتن یک بازی کلاسیک شده بود.
کارتر میگوید: "فضا سنگین و سنگین‌تر می‌شد. همهمه‌ای در بین تماشاگران شنیده می‌شد و مردم با خودشان فکر می‌کردند، صبر کن اینجا خبرهایی هست. حرکت نرم فدرر در زمین بازی چشم‌نواز بود."
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،۲۰ سال از آن بازی گذشته است و فدرر بار دیگر به ویمبلدون باز می‌گردد
رکورد سمپراس در ویمبلدون نیازی به اغراق نداشت. او در ۵۶ بازی از ۵۷ مسابقه‌اش در بخش انفرادی مردان ویمبلدون پیروز شده بود، بیشتر از هر مرد دیگری در تاریخ رقابت‌ها. ۱۳ قهرمانی او در گرنداسلمها هم در آن زمان رکوردی دست‌نیافتنی به نظر می‌رسید.
آناکون میگوید: "یکی از بزرگترین نقاط قوت سمپراس عملگرایی فوق‌العاده‌اش بود. او در ویمبلدون، میامی، مونت‌کارلو و اوپن فرانسه عملکرد مشابهی داشت. او نسبت به برنامه روزانه‌اش بسیار دقیق بود و آن سال هم مثل قبل بود."
"او در زمین کاملا راحت و متوازن بود. اعتماد به نفس بالایی داشت و در عین حال هیچ حریفی را از پیش باخته نمی‌دانست."
دو خطای مضاعف در سرویس و در امتیاز ۶-۵ ست دوم موجب شد سمپراس ۰-۴۰ از حریف پیش بیفتد و سه "ست پوینت" در اختیار داشته باشد. فدرر با سختکوشی کار را به تساوی کشاند اما حرف آخر را تجربه بالای سمپراس زد. کار به تساوی کشید و هر کدام از حریفان تا اینجا یک ست برده بودند.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،این فدرر بود که در سال ۲۰۰۹ رکورد بیشترین قهرمانی در گرنداسلمها را که به سمپراس تعلق داشت، شکست
تیم هنمن، مرد شماره یک پیشین تنیس بریتانیا و پیت سمپراس دوستانی صمیمی بودند. آن‌ها باهم تمرین می‌کردند و شیوه بازی هر دو نفر نیز بسیار تهاجمی و بر مبنای "سرویس و والی" بود. آن‌ها هفت بار در ویمبلدون باهم بازی کرده بودند و سمپراس شش مسابقه از جمله نیمه‌نهایی ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ را برده بود.
هنمن میگوید: "او ذهنی یک بعدی داشت و برای همین هم در خارج و داخل زمین چنان تمرکز عجیبی داشت. به بیان دیگر او اجازه نمی‌داد هیچ چیزی حواسش را در راه برنده شدن گرنداسلمها پرت کند."
اما در آن بازی خیلی زود مشخص شد که از نظر میزان تمرکز حریف جوان دست کمی از سمپراس ندارد. در ست سوم در حالی که دو تنیس‌باز ۴-۴ مساوی بودند، سمپراس ۱۵-۴۰ پیش افتاد، اما فدرر به بازی برگشت و سرویس حریف را شکست؛ برای سیزدهمین بار در یک مسابقه بسیار نزدیک.
- قهرمانی ۴ دقیقه و ۳۸ ثانیه‌ای شالکه در بوندس‌لیگا؛ 'ایمانم را به خدای فوتبال از دست دادم'
- زک ایستر؛ جوانی که مغزش را اهدا کرد تا دیگران دچار سرنوشت او نشوند
- بیگ داگ؛ سخت‌ترین و عجیب‌ترین مسابقه‌ای که تصور می‌کنید
- جام جهانی ۲۰۲۶؛ آیا آمریکا در زمین خود می‌درخشد؟
سمپراس یکی از سرویس‌های معروفش را زد و به سوی تور هجوم برد. ضربه "بک‌هند اسلایس" فدرر به هوا رفت، سمپراس آماده شد که با یک ضربه اسمش امتیاز را بگیرد. فدرر که باید جهت ضربه را حدس می‌زد به سمت راست دوید و یک سمت زمین خالی شد. سمپراس تصمیم گرفت با شدت تمام به توپ ضربه بزند، اما موفق نشد و توپ به خارج رفت تا فدرر برنده گیم شود.
دیوید مرسر، گزارشگر درگذشته بی‌بی‌سی گفت: "اگر سمپراس این بازی را ببازد، این احتمالا امتیازی است که برای او به بهای از دست رفتن قهرمانی تمام می‌شود."
فدرر توانست گیمی که سرویس می‌زد را ببرد و ست دوم را ۴-۶ برد. او حالا در مسابقه هم ۱-۲ جلو افتاده بود.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،سال ۱۹۹۹ که فدرر برای اولین بار در ویمبلدون بازی کرد و در همان دور اول حذف شد
دیوید لا، گزارشگر بی‌بی‌سی میگوید، اولین باری که فدرر را در بازی مقابل آندره آغاسی در تورنمنت بازل (زادگاه فدرر) دید، بلافاصله متوجه شباهت او با سمپراس شد.
او میگوید: "شیوه بازی فدرر کمی با سمپراس متفاوت بود و او بیشتر از سمپراس به بازی از خط انتهایی زمین تمایل داشت. ولی نوع حرکت، ضربه‌ها، مارک راکت و حتی شرکت حامی مالی لباس‌های این دو نفر یکسان بود. انگار آن‌ها یک سمپراس کوچک خلق کرده بودند."
آغاسی آن مسابقه را به راحتی با نتیجه ۲-۶ و ۳-۶ برد ولی بعد از مسابقه به دیوید لا گفته بود که حدس می‌زند فدرر به بازیکنی بزرگ درجه یک شود.
یکی از بزرگترین چالش‌هایی که تنیس‌باز سوئیسی در سالهای ابتدایی حرفه‌اش در پیش داشت، کنترل اعصابش بود. او بارها راجع به رفتارش به عنوان بازیکنی جوان، شکستن راکت و بروز احساساتش در زمین بازی توضیح داده است.
او حالا در بزرگترین صحنه زندگی‌اش قرار داشت، دو ست از احتمالا بزرگترین تنیس‌باز تاریخ در روی چمن پیش بود و ست چهارم به تای‌برک رفته بود.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،رکورد سمپراس در ویمبلدون حیرت‌انگیز بود: ۵۶ پیروزی در ۵۷ مسابقه قبلی
سمپراس این بار بی‌نقص سرویس زد و ۲-۶ از حریف پیش افتاد. او حالا برای این سرویس می‌زد که بازی را به ست پنجم بکشاند. فدرر که ناگهان به شدت با تجربه به نظر می‌رسید، آرام بود. هیچ نشانه‌ای از عدم تمرکز در او نبود و همین طور نشانه‌ای از خشم. اما سمپراس از تمام تجربه‌اش کمک گرفت و بازی را به ست پنجم کشاند.
هنمن که پیش از این همواره به سمپراس باخته بود، رکورد خوبی جلوی فدرر داشت و هر دو مسابقه‌اش مقابل این حریف جوان را برده بود.
او میگوید: "سمپراس آن موقع پادشاه ویمبلدون بود. فدرر بازیکن خیلی خوبی بود، اما اگر سمپراس می‌توانست حریفش را انتخاب کند، احتمالا انتخاب او همواره فدرر بود."
در ست پنجم بازی ۴-۴ مساوی بود. سمپراس که ۴۰-۳۰ از حریف پیش بود، برای شکست سرویس فدرر خیز برداشت. او یک بک‌هند قدرتمند از انتهای زمین زد، اما نتوانست این ضربه را درست اجرا کند و فدرر با یک والی، کار را به تساوی کشاند.
- رکسانا بیگم؛ سفر شگفت‌انگیز زنی که اجازه نداشت باشگاه برود اما قهرمان جهان شد
- نگاهی به فوق ستاره بسکتبال جهان، لبرون جیمز چگونه پادشاه شد؟
- ادن آزار؛ رئال مادرید می‌تواند از 'بازیکن شیشه‌ای' ۱۵۰ میلیون پوندی‌اش استفاده کند؟
- متیو میچام؛ اولین ورزشکار دگرباش که طلای المپیک گرفت
سمپراس یک بار دیگر شانس شکستن سرویس حریف را پیدا کرد. سرویس اول فدرر به لبه تور برخورد کرد و بیرون رفت. تماشاگران احساس کردند که این لحظه‌ای است که قهرمان ضربه مرگبارش را می‌زند.
فدرر سرویس دومش را روی بک‌هند سمپراس زد و سپس توپ برگشتی را با یک فورهند قدرتمند به سمت دیگر زمین حریف آمریکایی زد. سمپراس خودش را به توپ رساند و آن را با ضربه‌ای مستقیم (دان د لاین) برگرداند، این توپ اگر عبور می‌کرد، سرویس فدرر شکسته شده بود، اما به تور برخورد کرد. کار دوباره به تساوی کشید اما فدرر دو امتیاز بعدی را گرفت و ۴-۵ جلو افتاد.
در بخش مربوط به سمپراس در جایگاه تماشاگران، آناکون از چیزی که پیش چشمش جریان داشت، شگفت‌زده شده بود.
او گفت: "بعد از ست چهارم که پیت برنده شد با خودم فکر کردم، خب این از لحظه‌های حساس مسابقه است که او خیلی خوب بازی می‌کند، اما کنجکاو بودم که راجر چه خواهد کرد. وقتی راجر از آن گیمی که منجر به نتیجه ۴-۴ شد، موفق بیرون آمد با خود گفتم، خدای من این بچه زیر فشار خیلی خوب بازی می‌کند."
هر دو بازیکن گیم‌های بعدی که سرویس زدند را بردند تا این که حساب ۵-۶ شد. سمپراس حالا باید برای جلوگیری از شکست در مسابقه سرویس می‌زد. سرویس اول اوت شد. سرویس دوم به تور خورد و باید تکرار می‌شد؛ زمزمه تماشاگران بلند شد.
سمپراس برای سرویس دوم از یک ضربه با چرخش بالا (تاپ اسپین) استفاده کرد و توپ را به میانه زمین فرستاد، اما نتوانست کاری در مقابل بک‌هند قدرتمند فدرر انجام دهد و نتیجه ۱۵-۰ شد.
سرویس بعدی فدرر داخل زمین فرود آمد. فدرر توپ را برگرداند، سمپراس تلاش کرد با یک ضربه والی امتیاز را بگیرد، اما فدرر توپ را برگرداند و حساب کار ۳۰-۰ شد.
مرسر در میان بلند شدن همهمه تماشاگران گفت: "دو امتیاز تا حذف قهرمان از مسابقات."
سمپراس این بار سرویس را به میانه زمین زد و فدرر نتوانست توپ را بگرداند: ۳۰-۱۵. امتیاز بعدی را فدرر گرفت و حالا دو امتیاز نهایی (مچ پوینت) در اختیار داشت. او فقط به یکی نیاز داشت و توپ بازگشتی او روی سرویس سمپراس، خط را لمس کرد و بیرون رفت.
در میان غریو تماشاگران، مرسر فریاد کشید: "او انجامش داد! قهرمان حذف شد!" این مسابقات ۳ ساعت و ۴۱ دقیقه طول کشید و نتیجه نهایی ۵-۷ و (۷-۲) ۷-۶ و ۴-۶ و ۷-۵ و (۷-۹) ۶-۷ شد.
تنیس‌باز جوان در حالی که بازوانشان را از گشوده بود به اطراف نگاه می‌کرد و به نظر می‌رسید که خودش هم باورش نشده است. او به بزرگترین دستاورد ورزشی‌اش تا آن روز رسیده بود.
فدرر پس از بازی گفت: "این مسابقه تا بیشترین حدی که امکان داشت به من اعتماد به نفس داد. این بزرگترین پیروزی زندگی‌ام بود." سمپراس نیز گفت: "جوانان زیادی از راه رسیده‌اند اما راجر خیلی خاص بود."
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،در حالی که فدرر جشن پیروزی گرفته، سمپراس از زمین خارج می‌شود. او سال بعد هم در ویمبلدون شرکت کرد و در دور دوم حذف شد. این آخرین حضور سمپراس در ویمبلدون بود.
آناکون که بعدا مربی فدرر شد از این مسابقه به عنوان "دست به دست شدن مشعل" یاد می‌کند: "این رقابت بین دو تا از بهترین ورزشکاران زمان خود و آغاز راجر فدرر بود."
فدرر در یک‌چهارم نهایی به تیم هنمن باخت و تنیس‌باز بریتانیایی هم در دیدار عجیب و غریب نیمه‌نهایی که به دلیل بارش باران سه روز طول کشید مقابل گوران ایوانیسویچ شکست خورد.
دو سال بعد فدرر با پیروزی مقابل مارک فیلیپوسیس استرالیایی قهرمان ویمبلدون شد. این آغاز یک دوران طلایی بود، دوره‌ای که فدرر توانست طی ۴ سال برنده ۱۲ گرنداسلم شود. او طی این مدت پنج دوره پیاپی قهرمان ویمبلدون و اوپن آمریکا شد.
سمپراس سال ۲۰۰۲ با قهرمانی در اوپن آمریکا توانست یک گرند اسلم دیگر به کلکسیون افتخاراتش اضافه کند و تعداد آن‌ها را به چهارده برساند. او پس از آن هرگز در یک مسابقه حرفه‌ای حاضر نشد و سال بعد از آن هم اعلام بازنشستگی کرد.
آناکون میگوید: "یادم هست که به من گفت، من برای بردن یک گرنداسلم دیگر و ثابت کردن خودم به خودم بازی می‌کردم. دیگر احتیاج به این کار نیست. وظیفه‌ام تمام شد و حالا راضی هستم. و این جایی بود که او متوقف شد. شخصیت پیت این گونه بود."
فدرر در فینال سال ۲۰۰۸ ویمبلدون و در دیداری که بسیاری آن را بزرگترین بازی تاریخ تنیس می‌دانند به رافائل نادال باخت. او سپس قهرمان اوپن آمریکا ۲۰۰۸ و اوپن فرانسه ۲۰۰۹ شد و با رکورد ۱۴ قهرمانی سمپراس مساوی کرد.
یک سال بعد سمپراس به زمین مرکزی ویمبلدون بازگشت و شاهد پیروزی فدرر مقابل اندی رادیک و کسب پانزدهمین گرنداسلم او شد.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،فدرر در حالی قهرمانی ویمبلدون ۲۰۰۹ را جشن گرفت که سمپراس داخل ورزشگاه نشسته بود
او به دیوید لا گفت: "دوست داشتم وقتی فدرر رکوردم را می‌شکند، آن جا باشم. می‌خواستم آن را ببینم و حس کنم."
فدرر سال ۲۰۱۷ برای هشتمین بار قهرمان ویمبلدون شد و رکورد هفت قهرمانی سمپراس در این مسابقات را شکست.
دوران بازی فدرر با دو غول دیگر این رشته همراه شد: رافائل نادال و نواک جوکوویچ. این سه نفر روی هم ۵۹ گرند اسلم (فدرر ۲۰، نادال ۲۰ و جوکوویچ ۱۹) برده‌اند.
فدرر امسال بار دیگر در ویمبلدون بازی خواهد کرد، آن هم در حالی که چند هفته بعد ۴۰ ساله خواهد شد.
دیوید لا که اولین بار با فدرر در ۱۶ سالگی این تنیس‌باز و کمی بعد از قهرمانی او در بخش جوانان ویمبلدون مصاحبه کرده بود، میگوید، آن موقع تلاش کرده بود اطلاعاتی ابتدایی از او بدست آورد و نتیجه این بود: بازیکنی ۱۶ ساله با موهای کوتاه فرفری که کمی بازی‌های کامپیوتری را دوست داشت و الگوهایش اشتفان ادبرگ، بوریس بکر و سمپراس بودند.
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،فدرر ۸ ماه اوت ۴۰ ساله می‌شود
دیوید لا میگوید به رغم موفقیت‌های فراوان، فدرر از نظر شخصی چندان تغییر نکرده است: "او مغرور نیست و عاشق همه آن چیزی است که به آن رسیده است.. به نظرم چندان اعتقادی به شانس ندارد و برای همین اوضاع را آسان می‌گیرد. او دید وسیعی دارد و قبلا هم این گونه بود. هیچ چیزی خسته‌اش نمی‌کند و همه چیز برایش تر و تازه است و از آن لذت می‌برد."
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: ویمبلدون؛ بیست سال از پیروزی حماسی فدرر مقابل سمپراس گذشت
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
