موج سرقت آثار باستانی و حفاری‌های غیرقانونی

آفتاب‌‌نیوز :

یونسکو در رتبه بندی خود ایران را در رتبه هفتم جهان از نظر دارا بودن میراث باستانی و تاریخی رده بندی کرده است. با این وجود، این کشور امروز گرفتار غارت و تخریب آثار و اماکن باستانی قرار گرفته است.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ روزنامه بریتانیایی "دیلی تلگراف" همزمان با برگزاری نمایشگاه "ایران حماسی" در موزه "ویکتوریا اند آلبرت" لندن که با هدف نمایش پنج هزار سال تاریخ و فرهنگ ایران برگزار شده است به در معرض خطر بودن آثار باستانی و تاریخی ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: "یک کرد ایرانی از شهر کرمانشاه که خود را کاراگاه "پوارو" در عرصه باستان شناسی ایران می‌خواند، می‌گوید بزرگترین باستان‌شناس ایرانی است اما به هیچ دانشگاه و دولتی وابسته نیست.

او ادعا می‌کند متخصص کشف آثار باستانی و گنج‌یابی است و از موج حفاری‌های غیرقانونی ناشی از بحران اقتصادی به دلیل تحریم‌های امریکا علیه ایران می‌گوید.

او در ویدئویی به ۳۰ هزار دنبال‌کننده‌اش در اینستاگرام می‌گوید گور‌ها و مقبره‌های پادشاهان ایران به طور آشکارا با کاوش قابل دسترسی هستند.

در حال حاضر، نمایشگاهی بزرگ در لندن آثار خیره‌کننده‌ای از مکان‌های تاریخی مانند تخت جمشید و اماکن باستانی در اصفهان را به نمایش گذاشته است؛ دقیقا از همان نوع آثار ارزشمندی که شکارچیان گنج به دنبال آن هستند.

"لیلا امین الدوله" وکیل متخصص در زمینه آثار هنری و تاریخی می‌گوید: "تحریم ایران منجر به ایجاد طوفانی کامل برای غارت آثار باستانی شده است؛ چرا که تحریم‌ها باعث رکود اقتصادی شده و بیش‌ترین آسیب را به شهروندان عادی ایران وارد کرده است. در چنین شرایطی افراد فرصت‌طلب به سرقت و غارت آثار باستانی روی می‌آورند. مردم با میراث فرهنگی خود به عنوان منبعی برای کسب درآمد رفتار می‌کنند.

خبرگزاری مهر از حفاری‌های غیر قانونی در ۲۲ مکان مختلف در سرتاسر ایران خبر داده است. این هفته، پلیس ایران در شهر دزفول در استان خوزستان پنج مرد را به اتهام عضویت در یک باند غارت آثار باستانی بازداشت کرد.

حفاری‌های غیرقانونی در ایران به قدری گسترش یافته که گزارش‌هایی از مردان که در جریان حفاری‌ها کشته می‌شوند منتشر شده‌اند؛ از جمله مرگ یک مرد ۳۰ ساله هنگام حفاری غیرقانونی در استان گیلان و بازداشت سه تن از همکاران اش توسط نیرو‌های حفاظت از میراث فرهنگی ایران.

"اوانجلوس کیریاکیدیس" استاد ارشد باستان‌شناسی در دانشگاه کن می‌گوید: "گزارش‌های رسانه‌ای تنها بخش کوچکی از تصویر بسیار کلان‌تر سرقت آثار باستانی در ایران را بازتاب می‌دهند. ما هر هفته صد‌ها گزارش درباره حفاری‌های غیرقانونی قانونی در سرتاسر ایران دریافت می‌کنیم که به نظر من ابعاد واقعی آن بیش‌تر و در حدود هزاران حفاری است و بخش اعظمی از موارد سرقت گزارش نشده‌اند".

"دیلی تلگراف" در ادامه می‌افزاید: "پیمان یوسفی" مدیر عامل یک شرکت فروش دستگاه‌های فلزیاب می‌گوید مقام‌های دولتی به دقت وسایل او را بازرسی می‌کنند تا مطمئن شوند تجهیزات برای حفاری غیرقانونی به فروش نمی‌رسند اما می‌گوید طبیعتا شرکت فروشنده نمی‌تواند هیچ کنترلی بر نحوه استفاده مشتریان از تجهیزات فلزیاب داشته باشد. طبیعی است که هیچ مشتری‌ای باز نمی‌گردد و به من نمی‌گوید چند سکه طلا پیدا کرده است"!

این روزنامه در ادامه می‌افزاید: "فراتر از افزایش سرقت آثار باستانی، کارشناسان می‌گویند تحریم‌های امریکا مستقیما بر بخش میراث فرهنگی ایران تاثیرگذار بوده است چرا که باعث کاهش بودجه میراث فرهنگی و کاهش درآمد حاصل از گردشگری برای ایران شده است؛ با کاهش درآمد نفتی به دلیل تحریم‌ها تخصیص بودجه برای حفاظت از میراث فرهنگی در انتهای فهرست اولویت‌های کشور قرار گرفته است.

تحریم‌ها همچنین تخصیص بودجه برای پروژه‌های خارجی را محدود کرده و مانع از واردات وسایل و تجهیزات حفاظت تخصصی از آثار باستانی و مانع از برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی و تاریخی با حضور نهاد‌ها و کارشناسان بین المللی در ایران شده است و از امکان دیپلماسی فرهنگی میان ایران و غرب کاسته است.