رویترز: ایران دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نطنز را محدود کرده است

رویترز در گزارش اختصاصی روز پنج‌شنبه ۱۰ تیر / یکم ژوئیه خود به نقل از دیپلمات‌ها نوشته است این بن‌بست که به گفته یکی از مقامات هفته‌هاست پیش آمده، در آستانه حل و فصل است، اما گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ را تحت تأثیر قرار داده است. این مذاکرات بدون تعیین تاریخ برای از سرگیری آن به تعویق افتاده است.

این محدودیت همچنین به دنبال کاهش تعهدات هسته‌ای ایران انجام می‌شود که موجب خشم واشنگتن و متحدانش شد، از جمله غنی‌سازی اورانیوم در سطح نزدیک به کاربرد نظامی و یافتن ذرات اورانیوم توسط کارشناسان هسته‌ای سازمان ملل در چندین سایتی که ایران آن‌ها را وجود آن‌ها را اعلام نکرده است.

یک دیپلمات غربی که از نزدیک آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را دنبال می‌کند، با بیان این‌که «آنها ما را تحریک می‌کنند» افزود بازرسان آژانس باید در هفته آینده دسترسی کامل داشته باشند.

یک دیپلمات مستقر در وین نیز گفت:

«به دلیل حادثه / خرابکاری در ماه آوریل، برخی دسترسی‌ها به دلایل ایمنی و امنیتی محدود شده بود و این تأثیر بسیار کمی بر ظرفیت آژانس برای انجام راستی‌آزمایی‌ها داشته است.»

این دیپلمات افزود آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران در مورد «جلوگیری از دائمی شدن این محدودیت‌ها و شروع راستی‌آزمایی‌ها» صحبت کرده‌اند.

دیپلمات غربی گفته ایران اکنون موافقت کرده است که بازرسان اجازه دسترسی کامل به سایت زیرزمینی غنی‌سازی نطنز بدهد و انتظار می‌رود این امر هفته آینده رخ دهد.

برآورد آژانس نشان می‌دهد که ذخیره موجود اورانیوم غنی‌شده در سطح ۲۰ درصد به نزدیک ۶۳ کیلوگرم و میزان اورانیوم غنی‌شده در سطح ۶۰ درصد به بالا حدود ۲,۴ کیلوگرم رسیده است.

آژانس می‌گوید، میزان کل ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به سه هزار و ۲۴۱ کیلوگرم رسیده که ۱۶ برابر میزان مجاز بر اساس برجام است.

آژانس گفته است میزان ذخیره اورانیوم ایران را با توجه به محدودیت‌های دسترسی‌های پادمانی این نهاد که از تاریخ پنج اسفند / ۲۳ فوریه سال جاری آغاز شده، تنها توانسته تخمین بزند.

در پی کاهش تعهدات هسته‌ای ایران و تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» در آذرماه سال گذشته در مجلس که در آن پیش‌بینی شده بود اگر تا اسفند سال گذشته تحریم‌ها لغو نشوند، ایران دسترسی بازرسان آژانس به تأسیساتش را قطع می‌کند؛ رافائل گروسی اسفند / فوریه گذشته به تهران رفت و به توافقی سه ماهه برای ادامه بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست یافت. این توافق سپس در ۳ خرداد / ۲۴ مه به‌مدت یک ماه دیگر تمدید شد و سرانجام پنج‌شنبه ۳ تیر / ۲۴ ژوئن مهلت آن  پایان یافت. بر اساس این تفاهم‌نامه فنی فعالیت‌ها در تأسیسات هسته‌ای ایران در دوربین‌های مدار بسته ثبت می‌شدند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۴ تیر / ۲۵ ژوئن اعلام کرد که ایران هنوز به درخواست آژانس برای تمدید مجدد توافق بر سر نظارت بر برنامه هسته‌ای این کشور پاسخی نداده است.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دوشنبه ۷ تیر در یک نشست خبری اعلام کرد که هنوز مقامات جمهوری اسلامی درباره تمدید توافق فنی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حفظ اطلاعات دوربین‌ها یا پاک کردن این اطلاعات به تصمیم نرسیده‌اند.

روز گذشته چهارشنبه ۹ تیر / ۳۰ ژوئن جلسه شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی یازدهمین گزارش دوسالانه دبیر کل سازمان ملل در رابطه برجام برگزار شد. در این جلسه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی که پیش از نشست شورای امنیت به این شورا فرستاده بود، از دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا درخواست کرد که طبق توافق سال ۲۰۱۵ همه تحریم‌های ایران را لغو کند، معافیت‌ها در مورد داد و ستد‌های صنعت نفت ایران و همچنین معافیت‌های مرتبط با برنامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را هم طور کامل تمدید کند. گوترش همچنین از جمهوری اسلامی ایران خواست به تعهدات خود در برجام بازگردد.