بن‌بست در تشکیل کابینه لبنان/ از کارشکنی «حریری» تا دخالت خارجی

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل - رامین حسین آبادیان: با وجود گذشت چندین ماه از انتصاب «سعد الحریری» به عنوان نخست وزیر مکلف لبنان، اما دولت جدید این کشور هنوز تشکیل نشده است. همین مسأله موجب شده است تا لبنان با بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی متعددی مواجه گردد.

در همین ارتباط، چندی پیش «علی حسن خلیل» نماینده پارلمان لبنان در سخنانی تاکید کرد: «در صورتی که دولت جدید لبنان هرچه سریع‌تر تشکیل نشود، این کشور دچار فروپاشی خواهد شد». با وجود اینکه گفته می‌شد نخست وزیر مکلف لبنان قصد دارد لیست اعضای کابینه جدید این کشور را به «میشل عون» رئیس جمهور لبنان تحویل دهد، اما باز هم چنین اتفاقی رخ نداد. از همین روی، بحران عدم تشکیل دولت جدید لبنان بار دیگر وارد فاز پیچیده‌تری شد.

«نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان اعلام کرده است که از طرح ابتکاری خود در زمینه تشکیل دولت جدید این کشور عقب‌نشینی نمی‌کند از سوی دیگر، «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان نیز در سخنانی تأکید کرد: «تنها راه برون رفت از بحران کنونی لبنان تشکیل دولت جدید است. بنابراین، تحت هیچ شرایطی طرح ابتکاری خود برای تحقق این مهم را پس نمی‌گیرم. تنها زمانی حاضر هستم طرح خود برای تشکیل دولت جدید را پس بگیرم که طرح جایگزین بهتری ارائه شود. تشکیل هرچه سریع‌تر کابینه جدید برای ایجاد اصلاحات اساسی در کشور ضروری است».

افزون بر این، روزنامه لبنانی «البناء» نیز با انتشار مطلبی اعلام کرده است: «آنچه که در زمینه تشکیل کابینه جدید لبنان می‌توان گفت این است که روند شکل گیری دولت جدید به یک بن بست نزدیک شده است. نمی‌توان به تشکیل کابینه جدید حداقل در آینده نزدیک امیدوار بود. واقعیت این است که هرچقدر هم تلاش کنیم که نسبت به فرایند تشکیل کابینه جدید لبنان خوشبین باشیم، نمی‌توانیم چنین کاری انجام دهیم. برآیند تحولات تنها ما را به سمت بدبینی سوق می‌دهد».

این روزنامه در ادامه مطلب خود آورده است: «اکنون زمانی که به فرایند تشکیل کابینه نگاهی می‌اندازیم هیچ چشم انداز روشنی در این زمینه به چشم نمی‌خورد. به نظر نمی‌رسد که در آینده نزدیک گشایشی در عرصه تشکیل دولت جدید حاصل شود. این احتمال وجود دارد که الحریری از پست خود استعفا دهد. منابع نزدیک به «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان اعلام کرده‌اند که معلوم نیست سعد الحریری استعفا دهد یا نه».

میشل عون طی ماه‌های گذشته بارها و در مناسبت‌های مختلف بر تلاش سعد الحریری برای نادیده گرفتن اختیاراتِ قانونی رئیس جمهور در زمینه تشکیل دولت، تأکید کرده است. درست به همین دلیل است که وی در قبال تحرکات حریری برای تشکیل کابینه جدید، مواضع قاطعانه‌ای اتخاذ می‌کند. در حال حاضر حریری اصرار دارد که دولت جدید لبنان کاملاً تکنوکرات باشد.

«سعد الحریری» با نادیده گرفتن اختیارات رئیس‌جمهور در قانون اساسی قصد دارد در مسیر تشکیل دولت جدید سنگ اندازی کند این بدان معناست که حریری اعتقادی به حضور سیاستمداران در دولت که قانون اساسی نیز بر روی آن تأکید می‌کند، ندارد. رئیس جمهور لبنان نیز معتقد است که چنین چیزی با اصول قانونی در تعارض است. حریری اصرار دارد تا وزرای وزارتخانه‌های حیاتی را خود به تنهایی و بدون رضایت میشل عون، به پارلمان معرفی کند. به عنوان نمونه، نخست وزیر مأمور تشکیل کابینه لبنان می‌خواهد یک فرد مسیحی را در پست وزارت کشور بگمارد. با این حال، عون معتقد است که او در مقایسه با سعد حریری، برای انتخاب وزیر کشور از اولویت بیشتری برخوردار است.

در همین راستا، روزنامه «الجمهوریه» در مطلبی با اشاره به اختلافات سعد الحریری و میشل عون در خصوص تشکیل کابینه آورده است: «سعد الحریری نمی‌خواهد انتخاب وزیر دادگستری را بر عهده میشل عون بگذارد. علت این مسأله هم آن است که حریری می ترسد در این صورت به پرونده‌های تعدادی از نزدیکانِ وی که در نهادها و مؤسسات دولتی مسئولیت داشته و یا دارند، رسیدگی شود».

از سوی دیگر، یکی از مسائلی که تاکنون مانع از تشکیل دولت لبنان شده است، تداوم دخالت‌های فرانسه در این زمینه و پیروی سعد الحریری از طرح پاریس به طور عام و طرح امانوئل ماکرون به طور خاص، است. در همین ارتباط، روزنامه «الاخبار» لبنان با انتشار مطلبی نوشته است: «سعد الحریری خطاب به نبیه بری گفت که همچنان بر لزوم اجرا و پیاده سازی طرح پاریس در زمینه تشکیل دولت جدید اصرار دارد».

استراتژیست برجسته لبنانی معتقد است که پرونده تشکیل دولت جدید لبنان با دخالت خارجی به ویژه از سوی آمریکا و فرانسه مواجه شده است «امین حطیط» استراتژیست برجسته لبنانی در خصوص دخالت‌های خارجی در پرونده تشکیل دولت جدید لبنان می‌گوید: «دخالت خارجی در زمینه تشکیل کابینه جدید لبنان کاملاً واضح و نمایان است. همانطور که می‌دانید دولت فرانسه مدتهاست که طرحی را برای تشکیل دولت لبنان ارائه کرده است. نگاهی به این طرح نشان می‌دهد که برخلاف قانون اساسی لبنان تنظیم شده است».

این استراتژیست لبنانی در ادامه می‌افزاید: «از سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا نیز در زمینه تشکیل دولت جدید لبنان مداخله کرده و می‌کند. آنها در مسیر تشکیل دولت سنگ اندازی می‌کنند و به دنبال نابودی اقتصادی لبنان و ایجاد خلأ سیاسی در آن هستند. حزب الله لبنان مخالف ظهور و بروز هرگونه خلأ سیاسی در این کشور است. حزب الله همواره با استعفای دولت‌های حاکم در لبنان مخالفت کرده است تا خلأ سیاسی در کشور ایجاد نشود. موضع حزب الله مبتنی بر تشکیل سریع دولت جدید است تا بدین ترتیب، بحران‌های متراکم حل و فصل شوند».