ابداع حسگر تشخیص دهنده کورتیزول در خون توسط محققان ایرانی

محققان ایرانی موفق به ساخت حسگر جدیدی شده‌اند که می‌تواند سطح هورمون استرس در بدن را تنها با بررسی یک قطره خون مشخص کند.

به گزارش ایسنا و به نقل از ساینس‌آلرت،‌ این حسگر که با فرآیندهایی مشابه تولید تراشه‌های رایانه‌ای ساخته شده، بسیار ارزان‌تر و ساده‌تر از تست‌های آزمایشگاهی پیچیده است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای آن‌ها باشد.

در این تحقیقات هورمون کورتیزول مورد بررسی قرار گرفت این هورمون بسیاری از جنبه‌های مختلف سلامت فیزیکی و روانی را تنظیم می‌کند. به عنوان مثال سطح بالای کورتیزول می‌تواند باعث ایجاد مشکلات خواب و حملات اضطرابی شود.

رضا محمودی مهندس برق و کامپیوتر از دانشگاه "راتگرز"(Rutgers) می‌گوید: استفاده از نانوحسگرها به ما این امکان را می‌دهد که مولکول‌های کورتیزول را بدون نیاز به سایر مولکول‌ها و ذراتی که به عنوان برچسب عمل می‌کنند،  تشخیص دهیم.

برچسب‌های فلورسنت به ما امکان تشخیص مولکول‌های کورتیزول را می‌دهد اما این نانوحسگرها که از موی انسان نیز کم قطرترند نیازی به آن ندارند و به جای برچسب فلورسنت از فرایندی به نام "مقاومت در برابر جریان الکتریکی" استفاده می‌کنند.

این ریزتراشه پیش از آنکه مورد استفاده قرار بگیرد، آزمایش شد و ۶۵ نمونه خون از افرادی که دچار روماتیسم مفصلی بودند به وسیله‌ آن مورد بررسی قرار گرفت. میزان تشخیص کورتیزول توسط این تراشه تقریبا برابر با میزان استاندارد اندازه‌گیری شده توسط آزمایش تست الایزا(ELISA) بود. تست الایزا یک آزمایش ارزان و نسبتاً دقیق است که برای ردیابی آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی بکار می‌رود.

این ریز تراشه‌ها نه تنها قادرند میزان کورتیزول را با قیمتی کم و با سرعت زیاد اندازه‌گیری کنند بلکه از آن‌ها می‌توان برای استفاده مکرر در محیط‌های غیر بیمارستانی استفاده کرد.

مهدی جوانمرد، مهندس برق و کامپیوتر از دانشگاه راتگرز می‌گوید:‌ حسگر جدید ما پاسخ دقیق و قابل اعتمادی فراهم می‌کند و امکان بررسی مدوام سطح کورتیزول در زمان واقعی را می‌دهد.

این حسگر می‌تواند برای اندازه‌گیری‌های غیرتهاجمی مانند بررسی کورتیزول در ادرار و بزاق نیز سازگار شود.

از چنین دستگاهی می‌توان برای بررسی اثرگذاری یک دارو نیز استفاده کرد.

این حسگر هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و باید آزمایش‌های دیگری به وسیله آن روی نمونه‌ خون‌های دیگری انجام شود اما این فناوری نشان از آینده‌ای دارد که در آن بررسی عملکردهای اساسی بدن راحت و ارزان خواهد بود.

به گفته‌ی مهندس جوانمرد عدم نیاز این دستگاه به برچسب‌های مولکولی باعث می‌شود که برای دریافت نتیجه آن نیازی به دستگاه‌های بزرگ و میکروسکوپ‌های نوری نباشد و شاید روزی بتوان آن را به اندازه یک جعبه کوچک درآورد و یا حتی روی یک مچ‌بند نصب کرد.

انتهای پیام