عاملی که وابستگی به نیکوتین را افزایش می‌دهد!

آفتاب‌‌نیوز :

برخی از افراد به طور عادی برای مدتی سیگار می‌کشند و سپس بدون مشکل آن را ترک می‌کنند، برخی هم به طور مداوم سیگار می‌کشند. به نظر می‌رسد ترکیبی پیچیده از عوامل محیطی، رفتاری و ژنتیکی این خطر را برای وابستگی به نیکوتین افزایش می‌دهد.

مطالعات انجام شده بر روی گروه‌های دوقلو نشان می‌دهد که ۴۰ تا ۷۰ درصد از عوامل خطر توارث دارند. با این حال تا همین اواخر مطالعات فقط حدود ۱ درصد از تغییرات مشاهده شده در مسئولیت وابستگی به نیکوتین را با استفاده از یک نمره ژنتیکی بر اساس تعداد سیگاری که فرد در روز می‌کشد، توضیح داده است.

یک مطالعه جدید به رهبری روانشناسان در دانشگاه اِموری آمریکا مدل جدیدی را برای بررسی این خطر ژنتیکی ارائه می‌دهد. این مطالعه از مطالعات گسترده ژنوم برای طیف وسیعی از صفات و اختلالات مرتبط با وابستگی به نیکوتین استفاده کرده و ۳.۶ درصد از تغییرات وابستگی به نیکوتین را توضیح داده است.( مجله Nicotine & Tobacco Research این یافته را منتشر کرد.)

نمرات پلی ژنتیکی بالاتر برای خطر ابتلا به اسکیزوفرنی، افسردگی، روان رنجوری، شاخص توده بدنی بالا، اختلال در مصرف الکل و... همگی شاخص‌های بیشتری برای وابستگی به نیکوتین بودند. این مطالعه نشان داد که نمرات پلی ژنتیکی مرتبط با تحصیلات عالی خطر وابستگی به نیکوتین را کاهش می‌دهد.

روحان پالمر، نویسنده ارشد مطالعه و استادیار گروه روانشناسی اموری، جایی که او ریاست آزمایشگاه ژنتیک رفتاری اعتیاد را بر عهده دارد، می‌گوید: اگر به اثر مشترک همه این خصوصیات نگاه کنید، مدل ما تقریبا ۴ درصد از تغییرات وابستگی به نیکوتین را تشکیل می‌دهد، یا تقریبا چهار برابر آنچه ما فقط با تکیه بر یک شاخص ژنتیکی برای تعداد سیگار می‌آموزیم.

پالمر می‌افزاید: آنچه ما در حال یافتن آن هستیم، این است که برای استفاده بهتر از اطلاعات ژنتیکی، باید از ویژگی‌های فردی و اختلالات انسانی فراتر رفته و در مورد چگونگی ارتباط رفتار‌ها و صفات مختلف با هم تفکر کنیم. این رویکرد گسترده‌تر می‌تواند به ما در اندازه گیری بسیار بهتر برای اینکه آیا کسی در معرض خطر یک اختلال روانی است یا خیر مانند وابستگی به نیکوتین کمک کند.

ویکتوریا ریسنر، اولین نویسنده مطالعه که کار خود را به عنوان دانشجوی کارشناسی ارشد داشنگاه اموری در زمینه علوم اعصاب و زیست شناسی رفتاری انجام می‌دهد، می‌افزاید: همه صفات و بیماری‌هایی که ما بررسی کردیم شامل چندین ژن هستند، این بدان معناست که میلیون‌ها نوع ژنتیک احتمالا در یک تصویر کامل برای تمام خطرات وراثتی وابستگی به نیکوتین قرار می‌گیرند.

پالمر می‌گوید: هرچه بیشتر یاد بگیریم، می‌توانیم به انجام آزمایش ژنتیکی نزدیک شویم که پزشکان می‌توانند با استفاده از آن، ارزیابی خود را در مورد خطر وابستگی به نیکوتین اعلام کنند.

اگرچه خطرات سیگار کشیدن به خوبی مشخص شده است، اما حدود ۱۴ درصد از آمریکایی‌ها استفاده روزانه از تنباکو را گزارش می‌دهند. سالانه حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر در آمریکا بر اثر استعمال سیگار یا قرار گرفتن در معرض دود جان خود را از دست می‌دهند و ۱۶ میلیون نفر دیگر با بیماری‌های جدی ناشی از مصرف دخانیات از جمله سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌های ریوی زندگی می‌کنند؛ در حالی که مواد شیمیایی سمی تولید شده هنگام استعمال دخانیات، باعث تاثیرات مضر بر سلامتی می‌شوند، اما این ماده ترکیبی از مواد اعتیاد آور نیکوتین است که افراد را به این عادت‌ها جذب می‌کند.

این پروژه از مطالعات مرتبط با ژنوم برای طیف وسیعی از صفات و اختلالات استفاده کرد. محققان سپس به دنبال گزینه‌های منطبق در داده‌های ژنتیکی از یک نمونه بودند که وابسته به نیکوتین تشخیص داده شده‌اند. نتایج نشان داد که چگونه نمرات پلی ژنتیکی برای صفات و اختلالات مختلف خطر آن وابستگی را افزایش یا کاهش می‌دهد.

مدل چند ژنتیکی، نقشه راه را برای مطالعات آینده ارائه می‌دهد؛ به عنوان مثال، ممکن است با افزودن ارتباطات خطرناک بیشتر به مدل (مانند متابولیسم نیکوتین) و خواص صفات پلی ژنیک (مانند اضطراب همراه با روان رنجوری)، تصویر واضح‌تری از وراثت پذیری برای وابستگی به نیکوتین به دست آید.

پالمر گفت: در حالی که ما در مورد اینکه چه کسی بیشتر در معرض خطر وابستگی به نیکوتین قرار دارد و چه عوامل متقابل، چه ژنتیکی و چه محیطی، ممکن است خطر آن‌ها را افزایش دهد، ادامه می‌دهیم.

چند دهه پیش، به خوبی درک نشده بود که وابستگی به نیکوتین می‌تواند یک مولفه ژنتیکی داشته باشد. مطالعات ژنتیکی ممکن است به کاهش برخی از کلاله‌های جامعه در برابر اختلالات استفاده از مواد کمک کند، در حالی که درمان را نیز در دسترس قرار می‌دهد.