تله کابین گرگان؛ طرحی برای توسعه گردشگری یا تخریب جنگل ناهارخوران؟

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، اولین بار حدود ۶ سال قبل بود که وسوسه اجرای طرح تله کابین گرگان به دل عده‌ای در استان گلستان افتاد، طرحی که شاید کشکمش بین طرفداران و مخالفان یکی از علل اصلی تعویق اجرای آن بوده است.

در استان گلستان دو بار و برای دو نقطه طرح ایجاد تله کابین مطرح شده است، تله کابین در جنگل کبودوال علی آباد کتول و تله کابین در جنگل ناهارخوران گرگان، دو باری که با مخالفت گسترده طرفداران محیط زیست مواجه و حتی در مورد تله کابین شهرستان علی آباد کتول مانع اجرا شد.

حالا، اما چندی است که دوباره طرح اجرای تله کابین در شهر گرگان بر سر زبان برخی‌ها افتاده است، آنچه که این برخی‌ها در حمایت از اجرای تله کابین می‌گویند "توسعه گردشگری " است.

 

موافقان اجرای طرح، عقب ماندن گلستان از طرح‌های گردشگری را یکی از عوامل اصلی نرخ بالای بیکاری در این استان می‌دانند و می‌گویند قرار است با اجرای تله کابین گرگان اشتغال پایدار برای صد‌ها نفر در این استان ایجاد شود در مقابل، اما مخالفان معتقدند این طرح بهانه‌ای است برای تخریب جنگل ناهارخوران گرگان که سود آن به جیب عده معدودی برود و ایجاد شغل هم دستاویزی است برای همراه کردن افکار عمومی.

مخالفان از پا ننشته و کارزاری برای جمع آوری امضا به راه انداخته اند و در مقابل موافقان هم سعی در اقناع افکار عمومی دارند.

اما مدتی پس از کشکمش بین موافقان و مخالفان خصوصا در فضای مجازی، شهرداری گرگان، نسبت به تحرک مخالفان در فضای مجازی واکنش نشان داده و در بیانیه‌ای به برخی مسایل مطروحه پاسخ داده است.

طرح همه مجوز‌ها را دارد، هیچ آسیبی به جنگل نمی زند

شهرداری گرگان در بیانیه‌ای رسمی نسبت به مخالفان اجرای طرح تله کابین گرگان واکنش نشان داده و در بیانه‌ای که بخش‌هایی از آن بدون هیچ گونه دخل و تصرف قید می‌شود اینطور نوشته :

با توجه به درخواست‌های مردمی در طول ۵ دهه گذشته در باب احداث تله کابین در شهر گرگان و پیگیری‌های مکرر در این سالها، شهرداری گرگان با رویکرد توسعه پایدار گردشگری و با تاکید بر رعایت کامل ملاحظات زیست محیطی، طراحی این مجموعه را با استفاده از مشاوران خبره و دانشگاهی که سابقه کار‌های متعدد و مشابه در سطح ملی داشتند، آغاز و موفق شد کلیه مجوز‌های لازم را از سازمان‌های تخصصی ذیربط اخذ نماید.

مهم‌ترین مجوز‌ها عبارتند از:
۱. موافقت کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی استان گلستان
۲. موافقت و تصویب در شورای عالی جنگل
۳. اخذ مجوز از اداره کل محیط زیست استان گلستان
۴. تصویب در شورای برنامه ریزی و توسعه استان
۵. تصویب در شورای عالی معماری و شهرسازی در تاریخ ۱۵/۱۰/۱۳۹۹

این طرح در قالب طرح پارک جنگلی ناهارخوران به مساحت ۶۰۲ هکتار جانمایی شده و دارای مطالعات مختلف از جمله: اقتصادی، فنی، اجتماعی، ترافیکی و زیست محیطی و هرکدام از جنبه‌های مختلف توسط مشاورین در بخش‌های مربوطه مطالعه و مورد بررسی قرار گرفته است.

اخیرا در برخی از محافل و فضا‌های مجازی نکاتی در مورد پروژه تله کابین مطرح شده است که عموما نادرست بوده و موجب انحراف افکار عمومی شده است؛ متعاقبا در ادامه به برخی از مهم‌ترین مسائل مذکور اشاره می‌شود.

 قطع هزاران درخت در محل احداث تله کابین اتفاق خواهد افتاد که موضوع قطع هزاران درخت به هیچ عنوان واقعیت نداشته و تمام طراحی‌ها بر اساس کمترین آسیب وبا رعایت ملاحظات زیست محیطی صورت گرفته است و به تایید اداره کل منابع طبیعی و شورای عالی جنگل و دیگر مراجع مرتبط رسیده است.

 جاده جنگلی موجود جهت عبور و مرور تعریض و عرض آن ۲ برابر خواهد شد که این موضوع به هیچ عنوان در طرح نبوده و صحت ندارد و چنین مساله‌ای مطرح نمی‌باشد، بدیهی است رعایت کامل ملاحظات زیست محیطی در اجرا هم دیده می‌شود.

 

 طرح تله کابین باعث حضور مردم در جنگل خواهد شد و به محیط زیست آسیب می‌رسد که اولا مجموعه پارک ۶۰۲ هکتاری ناهارخوران بر اساس سیاست‌های سازمان جنگل‌ها جهت حضور و تفرج مردم البته به صورت مدیریت شده در نظر گرفته شده است والا جداسازی ۶۰۲ هکتار از مجموع جنگل تحت عنوان پارک بی معنا خواهد بود ، ثانیا در حال حاضر هم در فضای مبدا و هم در فضای مقصد و مسیر طرح تله کابین، اکثرا مردم، کوهنوردان و گردشگران حضور دارند ، ثالثا، از جهت رعایت عدالت، برای کسانی که به هر دلیل امکان پیاده روی و رفتن به چنین مناطقی را ندارند، فرصت خوبی برای حضور در دل طبیعت فراهم میکند، مانند سالمندان، کودکان، بیماران و...

 چندین هکتار از جنگل‌های ناهارخوران به واسطه ساخت و ساز‌های مرتبط با تله کابین از بین خواهد رفت که موضوع مطرح شده کاملا نادرست است؛ مطابق با طرح مصوب، کل سطحی که جهت ایستگاه مبدا، مقصد و دکل‌های اشغال خواهد شد ۲۳۶۷ متر مربع است (از مجموع ۶۰۲ هکتار) و شامل: ایستگاه مقصد ۵۹۶ متر مربع، ایستگاه میانی ۲۵۸ متر مربع، ایستگاه مبداء ۹۶۹ متر مربع و ۱۷ دکل که برای هرکدام ۳۲ متر مربع فضا اشغال می‌شود.

این طرح باعث افزایش شدید ترافیک در منطقه ناهارخوران می‌شود که این گزاره هم نادرست می‌باشد، اولا بر مبنای مطالعات ترافیکی، ساعات کار تله کابین در روز برنامه ریزی شده است (۴ ساعت صبح و ۴ ساعت عصر) و پیک ترافیک ناهارخوران در ساعات پایانی عصر (غروب) و شب می‌باشد و ساعات استفاده از تله کابین و آغاز ترافیک ناهارخوران همپوشانی باهم ندارند ،  ثانیا با اجرای پروژه شهربازی مدرن، بازارموزه هفت شهر و پروژه تفریحی ویستالوتوس، پارک گردشگری میدان بسیج و پروژه احیای بافت تاریخی تا چندسال دیگر منطقه ناهارخوران از یگانه مقصد گردشگری خارج شده و مردم در روز‌های تعطیل در بخش‌های مختلف شهر حضور می‌یابند؛ لذا با قاطعیت و بر مبنای مطالعات ترافیکی می‌توان گفت که پروژه تله کابین سبب افزایش مشکلات ترافیکی در منطقه ناهارخوران نمی‌شود.

 

 تله کابین می‌بایست در منطقه هزارپیچ احداث شود که با توجه به ارتفاع کم تپه‌های هزارپیچ هیچ جذابیتی در این منطقه فراهم نیست و مهم‌تر اینکه اغلب زمین‌های دامنه تپه هزارپیچ در مالیکت اشخاص حقیقی است و امکان گذر تله کابین از بالای زمین‌های شخصی به لحاظ حقوقی وجود ندارد، لذا به هیچ وجه احداث تله کابین در منطقه هزارپیچ امکان پذیر نخواهد بودچراکه عبور تله کابین لزوما از مسیری باید باشد که مالیکت عمومی دارد.

 برای تله کابین فضایی برای پارکینگ وجود ندارد که درست نیست و در طراحی تله کابین به تعداد ۵۰۰ پارکینگ پیش بینی شده و اجرا خواهد شد و قطعا با توجه به ظرفیت پذیرش، مشکلی به لحاظ تامین پارکینگ وجود نخواهد داشت.

 احداث پروژه تله کابین به جنگل‌های هیرکانی ثبت شده در یونسکو آسیب می‌زند که برابر اعلام وزارت گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی کشور این پروژه در خارج از محدوده‌ی ثبت شده جنگل‌های هیرکانی توسط یونسکو، احداث می‌شود.

 

مخالفان چه می گویند؟

مخالفان اجرای طرح هم در مقابل استدلالاتی دارند که با راحتی نمی‌توان از کنار آن گذشت و آن‌ها را نادیده گرفت.

مزدک دربیکی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشگر و عضو شورای پژوهشی اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان که چندی پیش با سایت تحلیلی خبری اسکان نیوز گفتگو کرده بود معتقد است: اجرای طرح‌هایی مانند تله کابین جنگل ناهارخوران، بیشتر برای انحراف اذهان عمومی از سرمایه گذاری‌هایی است که بر روی زمین‌های منطقه و منجر به "ارزش افزوده بورس زمین ها" می‌شود.

او می‌گوید: اینکه عده‌ای اصرار دارند تله کابین در جنگل ناهارخوران مستقر شود می‌تواند به دو دلیل باشد؛ نخست اینکه به هیچ عنوان از پیشینه این طرح و پیامد‌های مختلف آن، اعم از مسائل محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی اطلاع ندارند و نمی‌خواهند داشته باشند ، دوم اینکه احتمالا منافع این افراد در گرو احداث تله کابین در جنگل ناهارخوران است.

این دکترای محیط زیست یادآور شد: در سال‌های اخیر ما شاهد بودیم که قبل از گرفتن مجوز تله کابین، زمین‌های پیرامونی محل احداث آن، به قیمت‌های گزاف و البته به صورت غیرقانونی و بعضا قانونی، خرید وفروش می‌شد من احساس می‌کنم رفتار مسئولان شهری در گرگان را از دو زاویه می‌توان تحلیل کرد، یا اطلاع ندارند که می‌خواهند چه طرحی را می‌خواهند کلید بزنند و یا منافع شان در گرو اجرای تله کابین در جنگل ناهارخوران است.

 

توسعه گردشگری با محدودکردن گردشگر شدنی نیست

در حالی که شهرداری گرگان می‌گوید طرح تله کابین به هیچ وجه گره ترافیکی ایجاد نخواهد کرد آقای قائمی دیگر فعال محیط زیست و پژوهشگر حوزه گردشگری نظر دیگری دارد.

با او در این باره تلفنی گفتگو کردم، آقای قائمی جواب شهرداری گرگان در سوال به مساله ترافیک را یک تناقض آشکار با مساله توسعه گردشگری می‌داند و می‌گوید: در همه جای دنیا این ذائقه و نیاز گردشگران است که همه چیز از جمله ساعت کار را برای مجموعه‌های تفریحی تعریف می‌کند و نه صاحبان مجموعه‌های تفریحی، یعنی آنکه ما نمی‌توانیم بگوییم از تله کابین مان باید در ساعات محدودی در صبح و عصر استفاده شود!

اشاره آقای قائمی به این جوابیه شهرداری گرگان است "گفته می‌شود این طرح باعث افزایش شدید ترافیک در منطقه ناهارخوران می‌شود که این گزاره هم نادرست می‌باشد، اولا بر مبنای مطالعات ترافیکی، ساعات کار تله کابین در روز برنامه ریزی شده است (۴ ساعت صبح و ۴ ساعت عصر) و پیک ترافیک ناهارخوران در ساعات پایانی عصر (غروب) و شب می‌باشد و ساعات استفاده از تله کابین و آغاز ترافیک ناهارخوران همپوشانی باهم ندارند.

او افزود: کدام گردشگر غیربومی یا شهروند گرگانی در ساعات صبح می‌تواند برای تفرج به تله کابین برود در حالی که مشخص است هر شهروندی ساعات و روز‌های فراغت پس از کار و استراحت عصرگاهی را برای رفتن به مجموعه‌های تفریحی و تفرج مانند تله کابین استفاده می‌کند!

این پژوهشگر حوزه گردشگری و محیط زیست افزود: از آن گذشته منطقه ناهارخوران به به عنوان ایستگاه مبدا این تله کابین در نظر گرفته شده است که منطقه‌ای بسته و دارای بار ترافیکی بالا و از نظر زیرساخت‌های گردشگری به شدت ضعیف است.

او ادامه داد: در حال حاضر بسیاری از شهرک نشینان این منطقه برای تامین آب خود با مشکل اساسی مواجه اند، چظور می‌توان گردشگر را به این منطقه فاقد زیرساخت‌های گردشگری آورد؟ آیا نباید در اجرای طرح‌های گردشگری وضعیت منطقه و ساکنان آن منطقه را نیز لحاظ کرد؟ ساکنان شهرک‌های موجود در ناهارخوران گرگان در وضعیت فعلی بخش زیادی از سال با ترافیک شدید مواجه اند و اگر این طرح اجرایی شود بار ترافیکی گردشگری داخل و برون استانی به شدت به آن اضافه خواهد شد و معضل مردم این مناطق دو چندان خواهد شد.

جنگل‌های ناهارخوران بازمانده‌ای از جنگل‌های کهن هیرکانی است و هنوز هم می‌توان، با وجود جنگل زدایی‌ها اراضی متراکمی با درختان ارزشمند بلوط، انجیلی، ممرز، افرا، نمدار، و گونه‌های جانوری مانند گراز، شغال، سنجاب، عقاب و شاهین را در آن دید.

وجود منطقه زیبا و جنگلی ناهارخوران، گرگان را به یکی ازریباترین شهر‌های ایران تدبدیل کرده و گرگانی تنها مرکز استان در بین مراکز استان‌های شمالی است که دارای دو منطقه انبوه جنگلی است.

حالا طرح گردشگری تله کابین گرگان در کشاکش موافقان و مخالفان است، موافقانی که ایده‌های جالب، زیبا، اما اجرا نشده‌ای در سر دارند و مخالفانی که سوالات و ابهامات منطقی را مطرح می‌کنند، حالا باید دید مدیران استان گلستان چه چیزی را ترجیح خواهند داد.

انتهای پیام/ن