فینال یورو ۲۰۲۰؛ آرزوی بزرگ انگلیس و ایتالیا

فینال یورو ۲۰۲۰؛ آرزوی بزرگ انگلیس و ایتالیا

• پویا عنایتی
• خبرنگار

۱۹ تیر ۱۴۰۰ - ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۱

منبع تصویر، Getty Images

دیدار نهایی تورنمنتی که شیوع کرونا برگزاری‌ آن را یک سال به تاخیر انداخت، یکشنبه شب در اوج شکوه برگزار خواهد شد. یورو ۲۰۲۰ در ۱۱ جولای سال ۲۰۲۱ به پایان می‌رسد؛ تورنمنتی که برای نخستین بار با ۲۴ تیم و نه به صورت متمرکز، بلکه در چندین شهر و کشور مختلف برگزار می‌شود.

ورزشگاه ومبلی لندن بارها مسابقات بزرگ باشگاهی و ملی را میزبانی کرده است. این ورزشگاه که بسیاری از مربیان و بازیکنان، آن را باشکوه‌ترین ورزشگاه فوتبال اروپا می‌دانند، حالا برای دومین بار میزبان بازیکنان انگلیس در یک فینال بزرگ است؛ بار اول در فینال جام جهانی ۱۹۶۶ بازیکنان انگلیس ۴ بر ۲ در ومبلی آلمان را شکست دادند و قهرمان جهان شدند.

• صفحه ویژه یورو ۲۰۲۰ - BBC News فارسی
• گرث ساوتگیت؛ سرمربی تیم ملی انگلیس را از زبان نزدیکانش بشناسیم
• ایتالیا در فینال یورو ۲۰۲۰؛ موراتا، فرشته نجاتی که کابوس حذف شد
• نگاهی به پنج مربی صاحب سبک؛ مغزهای تاکتیکی یورو ۲۰۲۰ را بهتر بشناسیم

از آن روز یعنی ۳۰ ژوئیه ۱۹۶۶ به بعد انگلیس نه به فینال جام جهانی رسید و نه راهی فینال یورو شده بود، اما این بار پس از ۵۵ سال، درحالی به فینال یورو رسیده که بار دیگر ومبلی نه میزبان، که پشتیبان بازیکنان این تیم است.

هری کین پس از بازی با دانمارک، جو ورزشگاه ومبلی و شکل حمایت هواداران انگلیس را "باور نکردنی" توصیف کرد و یکشنبه، یک شب باورنکردنی دیگر در حافظه ورزشگاه ومبلی ثبت خواهد شد؛ مسابقه‌ای میان بهترین‌های یورو ۲۰۲۰: انگلیس و ایتالیا.

بزرگان فوتبال ایتالیا، حامی مانچینی

منبع تصویر، Getty Images

در آستانه فینال انگلیس-ایتالیا، بزرگان فوتبال دو کشور در مصاحبه‌ها و یادداشت‌های خود، پشتیبان فنی تیمشان شده‌اند. در میان ایتالیایی‌ها، فابیو کاپلو، آریگو ساکی و آنتونیو کونته اخیرا اظهار نظرهای جالبی داشته‌اند.

ساکی که سال ۱۹۹۴ با ایتالیا به فینال جام جهانی رسیده بود و در یورو ۱۹۹۶ در دور گروهی با ایتالیا حذف شده بود، "پیشرفت فنی تدریجی تیم ایتالیا با روبرتو مانچینی" را ستایش کرده و معتقد است که "ایتالیا با مانچینی در یک مسیر درست و رو به تکامل قرار دارد."

کاپلو که چند سال سرمربی تیم ملی فوتبال انگلیس بود و در جام جهانی ۲۰۱۰ روی نیمکت این تیم نشسته بود هم تفاوت دو فینالیست را در این می‌داند که "انگلیس از نظر بدنی قویتر از ایتالیاست اما هنوز تیم بزرگی به حساب نمی‌آید در حالی که ایتالیا از نظر تاکتیکی، پیشرفته‌تر از انگلیس بازی می‌کند و شانس زیادی برای برتری در فینال دارد."

کونته هم که با ایتالیا در یورو ۲۰۱۶ نمایش مناسبی به جا گذاشته، از مانچینی و تصمیماتش حمایت کرده و حتی درباره ترکیب ایتالیا گفته "این که فکر کنید با یک یا دو تغییر در ترکیب تیم، تغییر ویژه‌ای رخ می‌دهد، از اساس نادرست است چون آنچه از همه چیز مهم‌تر است، مدل بازی است و ایتالیا مدل بازی مناسبی دارد. در تیم ملی سرمربی فرصت چندانی برای ایجاد تغییرات براساس تغییر ترکیب ندارد و مانچینی توانسته یک مدل بازی مناسب را با بازیکنانی که دراختیار دارد، ایجاد کند."

به این ترتیب سه مربی بزرگ سه دهه اخیر فوتبال ایتالیا، هم از رویکرد مانچینی رضایت دارند و هم از خروجی فنی تیمی که حتی به جام جهانی ۲۰۱۸ صعود نکرده بود اما حالا به فینال یورو رسیده است.

روز تاریخی برای آلن شیرر

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

آلن شیرر و گرث ساوتگیت در یورو ۹۶

در انگلیس هم همین جریان برقرار است؛ از گری لینه‌کر و گری نویل گرفته، تا آلن شیرر و ریو فردیناند که کارشناسان برجسته شبکه‌های تلویزیونی مختلف هستند، از عملکرد انگلیس در این تورنمنت رضایت دارند و شانس انگلیس برای قهرمانی در یورو ۲۰۲۰ را زیاد می‌دانند.

گری نویل "حضور جورجو کیلینی و لئوناردو بونوچی در قلب دفاع ایتالیا را دو مانع بزرگ بر سر راه نیروهای هجومی انگلیس" توصیف کرده اما معتقد است که "ایتالیا مقابل انگلیس، مثل چند بازی قبلی خود، چندان خط دفاعش را جلو نخواهد کشید" و به کنایه گفته است که "منتظر است نمایش ایتالیا را مقابل یک تیم بزرگ ببیند."

آلن شیرر این فینال را بزرگترین مسابقه‌ای از تیم ملی انگلیس می‌داند که چه به عنوان بازیکن و کاپیتان، چه به عنوان کارشناس تلویزیونی تجربه کرده است. برای این توصیف خود هم دلیل دارد: "من ۵۰ ساله هستم و تا به حال انگلیس را در فینال جام جهانی یا یورو ندیده‌ام. در جام جهانی ۱۹۹۰ در تعطیلات تابستانی با خانواده در پرتغال بودم که بازی انگلیس در نیمه نهایی را مقابل آلمان تماشا کردم. انگلیس آن بازی را در ضربات پنالتی باخت و ۱۹ ساله بودم که این بازی بزرگ را تماشا کردم."

"در ۱۹۹۶ در نیمه نهایی جام ملت‌های اروپا، خودم داخل زمین بودم که همان احساس را تجربه کردم؛ شکست مقابل آلمان در نیمه‌نهایی. و بعد در جام جهانی ۲۰۱۸ به عنوان کارشناس بی‌بی‌سی در مسکو حضور داشتم که بار دیگر باخت در نیمه نهایی را تجربه کردم، آن هم مقابل کرواسی. اما این بار در ورزشگاه ومبلی برای پیروزی انگلیس فریاد خواهم زد."

کاپیتان سابق تیم انگلیس، گرت ساوتگیت را مهم‌ترین دلیل خوشبینی‌اش به قهرمانی این تیم می‌داند: "من دلایل زیادی برای خوشبینی به پیروزی انگلیس دارم اما مهمترین دلیلم، داشتن ساوتگیت روی نیمکت است؛ مربی‌ای که چندین تصمیم بزرگ در جریان تورنمنت گرفته و تمام این تصمیمات، درست بوده‌اند."

گری لینه‌کر هم بخت انگلیس برای قهرمانی را زیاد می‌داند و البته از "هوادارانی که بلیت بازی فینال را خریده‌اند، خواهش کرده هنگام پخش سرود ملی ایتالیا، سر و صدا نکنند تا همه در سکوت، از موسیقی زیبای سرود ملی ایتالیا لذت ببرند."

قدرت در قلب دفاع: مگوایر-استونز و بونوچی-کیلینی

منبع تصویر، Getty Images

انگلیس تیمی است که تا فینال مسابقات، فقط یک گل خورده و آن یک گل هم از روی ضربه ایستگاهی مستقیم دانمارک ثبت شد. یعنی انگلیس حتی یک گل هم در جریان بازی نخورده است.

خط دفاع انگلیس را ۴ تا از بهترین مدافعان تورنمنت تشکیل داده‌اند؛ هری مگوایر و جان استونز در قلب خط دفاع که نمایشی درخشان مقابل دانمارک داشتند و در راست و چپ کالین واکر و لوک شاو که در بازی‌های اخیر، هم در دفاع و هم در فاز حمله موثر بوده‌اند، به خصوص شاو که در سه بازی حذفی انگلیس، ۳ پاس گل ثبت کرده و در هر بازی، بارها در داخل محوطه جریمه حریف دیده می‌شود.

ایتالیا هم یکی از موفق‌ترین بخش‌های دفاعی تورنمنت را دارد؛ تیمی که با حضور بونوچی و کیلینی در قلب دفاع، استحکام خود را مقابل اسپانیای هجومی نشان داد.

ایتالیا در مرحله گروهی هیچ گلی دریافت نکرد اما در هر یک از بازی‌های حذفی مقابل اتریش، بلژیک و اسپانیا یک گل خورد و البته در هر سه بازی، از نظر دفاعی چندان متزلزل نبود.

شوت‌های ایتالیا، دریبل‌های انگلیس

منبع تصویر، MATT DUNHAM

توضیح تصویر،

لورنزو اینسینیه در بازی مقابل اسپانیا

جدول آماری عملکرد دو تیم تا فینال یورو نکات جالبی را نشان می‌دهد. ایتالیا هم شوت‌های بیشتری زده و هم گل‌های بیشتری، اما انگلیس به طور متوسط در هر بازی، تعداد شانس گل بیشتری نسبت به ایتالیا داشته و دیگر نکته جالب اینکه انگلیسی‌ها در هر بازی تعداد دریبل بیشتری را ثبت کرده‌اند.

این دو نکته اخیر نشان می‌دهد که بازیکنان انگلیس به اندازه کافی در نبردهای یک مقابل یک و همینطور در یک سوم دفاعی حریف، زهردار هستند، حتی اگر تا این مرحله تعداد شوت و گل کمتری نسبت به ایتالیا زده باشند.

درمجموع اما مرور آمار کلی این جدول، نشان می‌دهد که دو تیم از نظر فنی بسیار نزدیک به هم هستند و نمی‌توان گفت کدام تیم در این فینال دست بالا را دارد.

آنچه کاپلو گفته، نمای کلی روشنی از بازی به تماشاگران می‌دهد؛ اینکه انگلیس از نظر توان بدنی قوی‌تر از ایتالیاست اما از نظر تاکتیکی، ایتالیا ظرافت لازم برای تحت تاثیر قرار دادن تیم ساوتگیت را دارد.

ساوتگیت در بازی سنگین مقابل دانمارک، درحالی که حریفش تا دقیقه ۶۰ سه تعویض کرده بود و تا پایان ۹۰ دقیقه، هر ۵ تعویضش انجام شده بود، درمجموع از ۴ تعویض خود استفاده کرد و جالب اینکه تعویض آخر او، آوردن کیرن تریپیه به جای جک گریلیش در دقیقه ۱۰۶ بود، درحالیکه گریلیش خودش به عنوان بازیکن تعویضی در دقیقه ۷۰ وارد زمین شده بود. از این زاویه، ساوتگیت عملا سه تعویض در جریان بازی نیمه نهایی انجام داد.

ارتفاع انگلیس، عامل نگرانی مانچینی

منبع تصویر، Getty Images

نکته‌ای که می‌تواند مانچینی را نگران کند و حتی تغییراتی در ترکیب او ایجاد کند، قدرت انگلیس در ضربات ایستگاهی است. مقابل دانمارک با آن همه بازیکن بلندقامت، مگوایر روی سه ضربه ایستگاهی غیرمستقیم، هر ۳ دوئل هوایی را برد و نتیجه، دو ضربه سر او به داخل چارچوب بود که یکی از آنها را کسپر اشمایکل از روی خط دروازه دفع کرد و توپ دیگر را با شیرجه، از آن خود کرد.

ایتالیا دو مدافع میانی بلندزن دارد اما حضور همزمان مارکو وراتی، جورجینیو، نیکولو بارلا، لورنزو اینسینیه و فدریکو کیه‌زا در زمین، می‌تواند روی ضربات ایستگاهی انگلیس، شانس این تیم برای رسیدن به گل را افزایش دهد.

به این ترتیب هرچند مانچینی علاقمند به پیش رفتن با ترکیب جا افتاده خود از مرحله یک‌هشتم نهایی دارد اما شاید اثرگذاری ویژه انگلیس در ضربات ایستگاهی، یک یا دو تغییر در ترکیب ایتالیا ایجاد کند.

به عنوان نمونه حضور مانول لوکاتلی به جای وراتی، با توجه به بلندقامت بودن لوکاتلی محتمل است. ایتالیا با داشتن چند هافبک پا به توپ، در کانال‌های میانی می‌تواند انگلیس را در دقایق زیادی بدون توپ نگه دارد و بازی را کنترل کند اما برتری انگلیس در کانال‌های کناری است.

زوج شاو-رحیم استرلینگ در چپ و واکر-بوکایو ساکا در راست، بارها دانمارک را از راست و چپ تحت فشار قرار دارند و انگلیس بیشتر از کانال‌های کناری به داخل محوطه جریمه دانمارک رسید، تا از فضای جلوی محوطه جریمه.

گل اول انگلیس هم با نفوذ از کناره‌های محوطه جریمه به دست آمد و استرلینگ هم با نفوذ از کانال کناری به داخل محوطه جریمه، موفق به گرفتن پنالتی شد؛ پنالتی‌ای که انگلیس را پس از ۵۵ سال به فینال یک تورنمنت بزرگ رساند.

تصمیمات بزرگ برای فینال بزرگ

منبع تصویر، Getty Images

ایتالیا و انگلیس در یک چهارم نهایی یورو ۲۰۱۲ با هم روبرو شدند و درحالی که بازی در ۱۲۰ دقیقه بدون گل به پایان رسیده بود، ایتالیا در ضربات پنالتی به پیروزی رسید.

ضربه "چیپ" آندره پیرلو در آن بازی به یاد ماندنی شد و آن پنالتی، نقطه عطف بازی در رسیدن ایتالیا به پیروزی بود. دو سال بعد در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۱۴ هم ایتالیا ۲ بر یک و با گلهای کلودیو مارکیزیو و ماریو بالوتلی انگلیس را برد و گل دنیل استوریج برای نتیجه‌گیری انگلیس کافی نبود.

این سومین تقابل بزرگ ایتالیا و انگلیس در ۹ سال اخیر است. این بار ومبلی میزبان بازی است و این یک امتیاز بزرگ برای انگلیسی‌هاست.

مانچینی و ساوتگیت به عنوان دو سرمربی موفق یورو ۲۰۲۰ که در جریان این تورنمنت تصمیمات بزرگی گرفته‌اند، مهم‌ترین شخصیت‌های فینال یورو هستند و بازهم تصمیمات این دو مربی، می‌تواند سرنوشت فینال یورو را روشن کند؛ تورنمنتی که برگزاری باشکوه آن، پیام مثبتی برای اروپا و جهان بود؛ اینکه کم کم مردم جهان در حال خلاص شدن از شر ویروس کرونا هستند.