دولت‌ها چطور مردم را قانع می‌کنند که بچه‌دار شوند؟

دولت‌ها چطور مردم را قانع می‌کنند که بچه‌دار شوند؟
بی بی سی فارسی
دولت‌ها چطور مردم را قانع می‌کنند که بچه‌دار شوند؟
  • استفان هگرتی
  • گزارشگر جمعیت
۲۳ تیر ۱۴۰۰ - ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۱

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

چین تحت فشار است تا آمار بچه‌دار شدن زوج‌ها را افزایش دهد و از کاهش جمعیت جلوگیری کند

در هفته‌های اخیر دو ابرقدرت جهانی با واقعیتی ناخوشایند مواجه شده‌اند؛ نتایج سرشماری در آمریکا و چین نشان می‌دهد که جمعیت هر دو کشور احتمالا زودتر از زمانی که فکر می‌کردند شروع به کاهش خواهد کرد. به این دلیل که نرخ باروری به سرعت کم می‌شود.

همراه با این اتفاق، جمعیت پیرتر می‌شود که می‌تواند مانعی در راه رشد اقتصادی باشد. چیزی که دولت‌ها همیشه تمایل دارند از آن پرهیز کنند. چین و آمریکا هنوز به آن نقطه نرسیده‌اند، اما می‌توانند از کشورهایی بیاموزند که در حال حاضر به روش‌هایی فکر می‌کنند که باروری را افزایش دهند.

  • چین نگران پیری جمعیت و کاهش بچه‌دار شدن زنان است؟
  • ۷ کشوری که با شدیدترین میزان تغییرات جمعیتی رو‌به‌رو هستند
  • اگر جمعیت جهان کم شود چه اتفاقی می‌افتد؟
  • سقوط حیرت‌آور تولد نوزادان در جهان

این یک مسئله پردردسر است که راه‌حل ساده ندارد. برخی کشورها مانند روسیه سعی کرده‌اند که مشکل را با پول حل کنند و برای بچه‌دار شدن مشوق‌های نقدی دست و دلبازانه‌ای ارائه می‌کنند. اما سیاست‌هایی از این دست به ندرت در خلا کار می‌کند؛ والدین نیازمند سیستمی هستند که چیزهایی بسیار بیشتر از این عرضه کند. پس یک دولت چگونه می‌تواند مردم را قانع کند که بچه‌دار شوند؟

۱- هزینه خدمات مراقبت از کودک را برای والدین کم کنید

شهر کوچک ناگی-چو در ژاپن یکی از مناطقی است که داده‌های آن خلاف روند جمعیت در حال کاهش این کشور است. در طول نه سال گذشته این شهر موفق شده تا نرخ زاد و ولد را دو برابر کند؛ به این معنا که با طرح گسترده‌ای از سیاست‌های خانواده‌پسند نرخ تولد از ۱.۴ بچه برای هر زن به ۲.۸ بچه رسیده است.

خانواده‌ها برای بچه‌دار شدن پاداش و همچنین کمک‌هزینه بچه‌داری می‌گیرند، اما علاوه بر این‌ها هزینه مهدکودک در این شهر نصف میانگین ملی است. موفقیت این طرح فوق‌العاده است، اما این یک شهر خیلی کوچک روستایی است. در دیگر مناطق شرق آسیا، فرهنگ کار فلج‌کننده، نیاز به ایجاد تعادل میان کار و خانواده را برای مادرها و پدرها دشوار می‌‌کند.

منبع تصویر، AFP

توضیح تصویر،

برخی از مراکز خدمات مراقبت از کودک در کره جنوبی لیست انتظارهایی چندساله دارند

کره جنوبی یکی از پایین‌ترین مقادیر نرخ باروری در جهان را دارد و بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار خرج برنامه‌های تشویقی برای خانواده‌ها کرده است. بعضی از این برنامه‌ها کاملا واضح به نظر می‌رسند که خدمات رایگان مراقبت از کودک، مزایای مسکن و حمایت برای انجام IVF در این زمره هستند. برخی دیگر از این طرح‌ها، مانند مرخصی اضافی به کارمندان دولت که به خانه بروند و برای بچه‌دار شدن اقدام کنند، خلاقانه‌تر هستند. اما به نظر می‌رسد که هیچ‌کدام از این طرح‌ها کار نمی‌کند.

خانم کیم جی-یه حرفه‌ای پرمشغله در فروش و بازاریابی در سئول دارد. او علاقه‌ای به داشتن فرزند نداشت،‌ اما با فشارهایی از سوی پدر و مادرش نرم شد و حالا پسرش سه ساله است. با اینکه او کمک‌هزینه "مراقبت از نوزاد" را از دولت دریافت می‌کند، اما به باور او مشوق‌های نقدی در تصمیم او نقشی نداشته‌اند.

در شهرهای بزرگ خدمات عمومی و دولتی مراقبت از کودکان محدود هستند - که بعضی حتی لیست انتظار چندساله دارند - و خدمات خصوصی مراقبت از کودکان نیز گران است.

کیم جی-یه می‌گوید:‌ "من هیچ وقت نمی‌‌خواستم که بچه دیگری داشته باشم. حتی بزرگ کردن یک بچه هم بسیار سخت است، بنابراین من تنها می‌‌خواهم روی پسرم تمرکز کنم. "هیچ‌کدام از این ابتکارات دولتی موفق نشده‌اند که با فرهنگ کاری در شرق آسیا مقابله کنند که تمایل به خصومت با زندگی خانوادگی دارد.

ارین های وون کیم، استادیار دانشگاه سئول که بر روی باروری در منطقه مطالعه می‌کند، می‌گوید که "ما در کره قانون ساعت کاری و مرخصی‌ زایمان سخاوتمندانه برای هر دوی والدین داریم. اما سطح جذب این طرح‌ها واقعا پایین است، به خصوص در مورد مرخصی برای پدران. مسئله واقعا اجرای قانون است. "

۲- کار را انعطاف‌پذیر کنید

کره جنوبی، چین و ژاپن نمونه‌‌های افراطی هستند، اما به هر حال در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته،‌ فرهنگ کاری با زندگی خانوادگی در تضاد است.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

مادران مناطق مختلف اروپا تجربه‌های بسیار متفاوتی از از دورکاری در دوران همه‌گیری کرونا داشته‌اند

یک گزینه برای دولت‌ها آن است که سعی کنند دسترسی به کار پاره‌ وقت را بیشتر کنند. کشورهایی که موقعیت‌های شغلی پاره وقت در آنها رواج بیشتری دارد، نرخ باروری بالاتری دارند. اما بیشتر اوقات این کارهای پاره وقت را زنان قبول می‌کنند. این موضوع مانع برابری جنسیتی می‌شود که برای کشوری با جمعیت در حال پیر شدن اصلا ایده‌آل نیست، چرا که نیروی کار را حتی بیشتر کاهش می‌دهد.

اما می‌توان زنان را بر سر کارشان نگه داشت و نرخ باروری را بالا برد. سوئد اغلب به دلیل شیوه عمل خانواده‌پسندش تحسین می‌‌شود، که نه فقط از سوی دولت که در شرکت‌های تجاری نیز دنبال می‌شود.

پرفسور گونار اندرسون، مدیر واحد جمعیت‌شناسی دانشگاه استکهلم،‌ می‌گوید: "ما این را می‌فهمیم که زنان و مردان در بخشی از زندگی خود بچه‌های کوچک دارند و گاهی باید زودتر از کار به خانه بروند. "

راه‌های دیگری برای انعطاف‌پذیر کردن کارها بدون کاهش ساعت کاری وجود دارد.

منبع تصویر، Getty Images

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نشان داده است که افزایش دسترسی به اینترنت پرسرعت در آلمان، با نرخ بالاتر باروری در زنان دارای تحصیلات عالی همبستگی دارد. زنانی که از خانه کار می‌کنند دریافته‌اند که می‌توانند وقت بیشتری با فرزندان خود بگذرانند و انتخاب کرده‌اند که این زمان را بیشتر کنند. بر اساس این مطالعه، تاثیر مشابه در زنان با سطح تحصیلات پایین‌تر یا در مردان دیده نشده است.

پرفسور آنا راتکیرش، که به دولت فنلاند در مورد باروری مشاوره می‌دهد، می‌گوید که ممکن است دینامیک مشابهی در فنلاند در حال اجرا باشد. این کشور روند چشمگیر سقوط نرخ زاد و ولد را با اندکی افزایش این نرخ در دوران همه‌گیری کرونا، از سر گذراند. پرفسور راتکیرش باور دارد که نظام آموزشی فنلاند در این مورد نقش داشته است، چرا که تبدیل آموزش حضوری به آموزش آنلاین را بسیار تدریجی انجام داده است.

اما همچنین او متوجه چیز دیگری شده است - تفاوت بزرگی که بین زنان در بخش‌‌های مختلف اروپا وجود داشت وقتی از تجربه‌ کار از خانه همراه با بچه‌ها حرف می‌زدند.

او می‌گوید : "چیزی که من درباره بریتانیا دریافتم این بود که زنان واقعا از آموزش بچه‌ها در خانه مستاصل بودند و شوهران کمکی نمی‌‌کردند و همه این‌ها به نوعی ضربه‌ای بر برابری بود. "با اینکه خانم راتکیرش خودش بچه دارد این‌ بحثی نبود که با این شدت در فنلاند شنیده باشد.

۳- مردان را در خانه به کار بگیرید

در همه کشورهای مورد مطالعه، داده‌های پیمایش نشان داده است که زنان اوقات آزاد کمتری نسبت به مردان دارند، زیرا کار بی‌دستمزد بیشتری در خانه انجام می‌دهند.

ارین های وون کیم در دانشگاه سئول دریافته است که وقتی مردان بیشتر در خانه کمک کرده‌اند، نرخ باروری افزایش یافته است. نتیجه مطالعه او بر روی خانواده‌های تک‌فرزندی نشان می‌دهد که وقتی مردان یک ساعت بیشتر کار خانه انجام داده‌اند، شانس اینکه آن خانواده بچه دوم به دنیا بیاورد افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته است.

این منعکس‌کننده نتایج حاصل از عملکرد چندین ساله در اسکاندیناوی است. نرخ باروری در سوئد در دهه اول قرن ۲۱ افزایش یافته است که بخشی از آن به دلیل یارانه بالایی است که به خدمات مراقبت از کودک اختصاص داده است. اما همچنین به مادرها و پدرها مرخصی‌های سخاوتمندانه‌ای بعد از به دنیا آمدن بچه داده می‌شود. حالا پدرها تقریبا ۳۰ درصد تعداد روزهای مرخصی مادران را مرخصی می‌گیرند.

پرفسور گونار اندرسون می‌گوید که پدرها "کاملا درگیر هستند و این صرفا یک چیز کوچک حاشیه‌ای نیست. آنها در یک سال و نیم اول مسئولیت اصلی بچه را بر عهده می‌گیرند. "

الگوهای مراقبت از کودک و کار خانگی که برای سال‌‌های اول زندگی بچه تنظیم شده‌اند با بزرگ شدن آنها ادامه می‌یابد. در سوئد ۷۳ درصد از زنان و ۵۶ درصد از مردان حداقل یک ساعت در روز کارخانگی یا آشپزی می‌کنند؛ آمار میانگین در کل اروپا ۷۴ درصد از زنان و تنها ۳۴ درصد از مردان است.

پرفسور راتکیرش می‌کوید:‌ "فکر می‌کنم سیگنال‌هایی که می‌فرستید مهم هستند. سیگنال‌های اجتماعی و سیاسی که ما برای حمایت شما اینجا هستیم، شما تنها نخواهید بود و از عهده‌اش برخواهید آمد. "

سال‌ها به نظر می‌رسید که کشورهای شمال اروپا سیگنال‌های درستی می‌فرستند، اما دیگر اینطور نیست. طی دهه گذشته باروری در اسکاندیناوی به شدت سقوط کرده است. در سوئد روند نزولی ثابتی داشته است اما در نروژ و فنلاند این کاهش بسیار شدید بوده است.

پرفسور راتکیرش می‌گوید: "از آنجاکه ما در زمره شادترین و خانواده‌پسندترین کشورهای دنیا هستیم، این موضع بسیار گیج‌کننده است. "

منبع تصویر، AFP

توضیح تصویر،

در سوئد هم به مادران و هم پدران مرخصی‌های سخاوتمندانه‌ای بعد از بچه‌دار شدن می‌دهند

آیا میزان باروری واقعا اهمیت دارد؟

پرفسور جورج لیسون از موسسه سالخوردگی جمعیت در آکسفورد ‌می‌گوید: "از نقطه‌نظر جمعیت‌شناسی، در واقع هیچ کدام از این‌ها نباید مسئله باشد. "

میزان باروری در اروپای غربی از دهه ۱۹۷۰ کمتر از سطح جایگزینی بوده است اما رشد جمعیت ادامه داشته است. به گفته او "جمعیت با مهاجرت، تازه و جایگزین شده است. "

کاهش نیروی کار می‌تواند با این راه جبران شود که افراد مسن، اگر بخواهند، اجازه ماندن در کار را داشته باشند.

و کاهش جمعیت می تواند از نظر تغییرات اقلیمی تأثیرات مثبتی داشته باشد. پرفسور لیسون می‌گوید: "در حال حاضر پیامد این واقعیت که ما به اندازه والدین و مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌هایمان بچه دار نمی شویم این است که به دهکده جهانی کمی فضای تنفس می دهیم. "

همچنین برای دولت‌هایی که به مسائل باروری به شکل جامع نگاه می‌کنند، مزایای غافلگیرکننده‌ای وجود دارد. ارین های وون کیم دریافته است که وقتی کره جنوبی قانون تعداد ساعت کاری را وضع کرد و ساعت کار هفتگی را از ۴۴ ساعت به ۴۰ ساعت کاهش داد، مردان زمان بیشتری برای دیدار حمایت و از والدین مسن خود صرف کرده‌اند.

به گفته پرفسور راتکیرش، در نهایت سیاست ها باید در راستای کمک به مردم برای داشتن تعداد فرزندان مورد نظرشان باشد. او می‌گوید که این سیاست‌ها "بر رفاه بچه‌ها و افراد بچه‌دار تاثیر می‌گذارد. و احتمالا مهمترین مسئله این است که بچه‌هایی که به دنیا می‌آیند زندگی‌های خوبی داشته باشند. "

  • خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید

این گزارش را ببینید:

برای پخش این فایل لطفا جاوا اسکریپت را فعال یا از یک مرورگر دیگر استفاده کنید.توضیح ویدئو،

دلایل کاهش رشد جمعیت در ایران چیست؟

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: دولت‌ها چطور مردم را قانع می‌کنند که بچه‌دار شوند؟