دولت سیزدهم؛ فرا جناحی یا فراسهامی!

آقای رئیسی هنگام ثبت نام خود را کاندیدای مستقل نامید و پس از انتخابات نیز تمام ستادهای انتخاباتی خود را منحل اعلام کرد. سامانه یاران رئیسی برای مشارکت مردم و نخبگان در معرفی مدیران رونمایی شد و با وزرای فعلی نشست مشترک برگزار نمود.پای صحبت صاحب نظران و فعالان اقتصادی نشست و از وزرا و مسئولان اطلاعاتی و امنیتی کشور خواست از هم اکنون با شناسایی بسترها و عوامل فساد ، راهکارهای مقابله با ساختارهای فسادزا راپیش از آغاز به کار دولت جدید ارائه دهند. این رفتار ها نشان می دهد که شکل گیری دولت سیزدهم متفاوت خواهد بود و این می تواند امید به بهبودی اوضاع را افزون کند.

 شاید در فقدان فرآیند حزبی در انتخابات ایران چاره‌ای جز این روش ها نباشد. چرا که معمولادر کشورهایی که با دموکراسی اداره می شوند ورود احزاب بالغ و فراگیردررقابت‌های انتخاباتی  موجب می شود تا حزب پیروز رئیس جمهور برگزیده را در تشکیل کابینه یاری کند و البته مسئولیت قانونی موفقیت و یا عدم موفقیت دولت را هم بپذیرد و پاسخگو باشد. اما متاسفانه در ایران نظام حزبی در رقابت سیاسی وجود ندارد ولذا شیوه‌های دیگری فرا روی رئیس جمهور منتخب قرار می گیرد. قبل از هر چیز اجازه بدهید این انتظار راباردیگر یادآور شوم که امیدواریم در دولت آینده قوانین و مقررات تشکیل احزاب سیاسی بر اساس تجربیات جهانی و معیارهای ایرانی_ اسلامی مورد بازنگری قرار گیرد تا بسترمناسب برای ایجاد احزاب بالغ و فراگیر و شکل گیری رقابت های حزبی در دوره‌های بعدی فراهم شود.

 درشرایط کنونی ودر فقدان احزاب  معمولا در ادبیات سیاسی ایران از کابینه" جناحی" یا "فراجناحی" سخن به میان می آید.کابینه جناحی از شخصیت‌ها،گروه‌ها و شبه احزاب جبهه پیروز شکل می گیرد.دوجبهه سیاسی کشور _اصولگرایان واصلاح طلبان _از شخصیتهای سیاسی وگروه ها و تشکل های کوچک و بزرگ با دیدگاه‌های مشترک کلان اما سلایق متفاوت تشکیل شده‌اند ولذا رقابتهای درون جناحی نیز در چنین جبهه هایی اجتناب ناپذیر است. بنابراین "کابینه جناحی" کابینه ای برخاسته از سهم خواهی های چهره ها، گروه ها و باندهای جبهه پیروز است که در نهایت هم به دلیل اختلافات درون جناحی منجر به تشکیل کابینه های ناکارآمد شده است والبته هیچ جبهه ای هم مسئولیت کابینه برآمده ازجناح خودرا برعهده نگرفته ونسبت به عملکرد آن پاسخگو نیست.
 روشن است درجایگزینی رقابت جبهه های سیاسی به جای احزاب سیاسی "کابینه فراجناحی"نیز دیگر نمی‌تواند مفهوم داشته باشد،زیرا اصولاً جناح پیروز حضور هیچ یک از چهره های جناح رقیب را در قدرت بر نمی تابد .به ویژه اینکه رقابت‌های سیاسی جناح‌ها درایران آنقدر تند وآلوده به بداخلاقی شده که  به رقابت سیاه و سفید یاحق و باطل تبدیل شده است .هر جناح رقیب خود را به طور کامل باطل وسیاه می‌پندارند و جناح خویش را حق و سفید!بنابراین "کابینه فراجناحی" اگر چه درکلام  سیاست ورزان بیان می شود اما هرگزواقعیت بیرونی نداشته است ونخواهد داشت .
اکنون انتظار می رود رئیس جمهور منتخب با روش‌های متفاوتی که در پیش گرفته است با عبور از "کابینه جناحی" و "کابینه فراجناحی "به یک کابینه "فراسهامی" بیندیشد. کابینه‌ای که بامقاومت در برابر سهم خواهی ها و فشارهای جناح‌های سیاسی خودی و رقیب و کانون‌های قدرت شکل بگیرد. در این صورت می توان امیدوار بود که دولت سیزدهم دولتی مبتنی شایسته سالاری،کار آمدی، تخصص گرایی و بدور از سهم‌ خواهی های رایج در کشور باشد.

 روشن است که تشکیل چنین کابینه‌ای برای رئیس جمهور منتخب هزینه‌های سنگینی درپی خواهد داشت وجناب رئیسی باید خود را برای تهاجم و تخریب سهم خواهان مدعی آماده کند .اما هرگز نباید از این مشی صحیح کوتاه بیاید.طرفه آنکه معمولا کسانی که مدعی هستند خواهان سهم در دولت نیستند،در پشت پرده سهم خواه ترین چهره ها وگروهها هستند!
تردیدی نیست که مهم‌ترین معضل فراروی دولت آینده مشکلات اقتصادی و معیشتی است.لذا بهتر که تیم اقتصادی دولت را اقتصاددانان برجسته و توانمند فارغ از گرایش‌های سیاسی تشکیل دهند. و حتی بهتر آن است که تیم اقتصادی دولت آینده  از افرادی تشکیل شود که سابقه کنش ورزی سیاسی نداشته باشند.اما  از نظر گرایش های اقتصادی با یکدیگر و با سیاست‌های دولت در حوزه اقتصاد هماهنگ باشند تا بتوانند بر مشکلات کشور فائق آیند.
 تشکیل کابینه قوی و کارآمد ،توانمند وفرا سهامی و بدور از سهم خواهی‌های کانون‌های قدرت، ثروت و سیاست در دوره‌ای که قوای سه گانه کشور هماهنگ و همراه هستند می‌تواند چشم‌انداز رفع سریع مشکلات را امیدبخش تر کند