دولت آینده به محتوای موسیقی توجه بیشتری کند/ روند نزولی «ترانه»

شهرام صارمی پژوهشگر و نوازنده موسیقی ایرانی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر مبنی بر سیاست‌ها و اولویت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت آینده پیرامون حوزه موسیقی بیان کرد: در سه دهه اخیر شاهد تولید آثاری بوده‌ایم که از ادبیاتی بسیار ضعیف، فارغ از صنایع و آرایه‌های ادبی، فاقد محتوا و معانی ارزشمند و اخلاقی و حتی در برخی موارد دارای مضامین ضد اخلاق، برخوردار بوده‌اند. تولیداتی که به هیچ وجه جایگاهی در هیچ نوع از موسیقی ارزشمند و هنری ندارند.

وی افزود: شعر و ترانه، عناصری پر اهمیت در موسیقی «با کلام» است و به طور کلی موسیقی با کلام، به خاطر بهره‌برداری از شعر یا ترانه و ساده فهم بودن، ارتباط سهل تری با مخاطب برقرار می‌کند. حتی تا همین چند سال پیش‌پیش نیز به دلیل همین مقبولیت و جذابیت، تصانیف به صورت چاپ شده در کوچه و خیابان به فروش می‌رسید. شرایطی که می‌تواند اهمیت محتوا در ملودی را برای همه ما دو چندان کند.

این پژوهشگر در بخش دیگری از صحبت‌های خود با انتقاد از روند نزولی توجه به محتوا در آثار موسیقایی و کمبود نظارت کیفی لازم در این زمینه بیان کرد: در حال حاضر با ظهور رسانه‌های مجازی و ایجاد بستری سهل و رایگان، این امکان به وجود آمده که تولیدات موسیقی از این دست به سهولت در دسترس همگان قرار گیرد. در همین راستا و در بازه زمانی حدود سه دهه، بدون وجود هیچ‌گونه نظارتی، تولیداتی از این دست، اعم از مجوز دار یا بدون مجوز (که در ساختار و محتوا تفاوت چندانی ندارند) در اختیار مخاطب قرار گرفته است. موضوع قابل توجه در این اتفاق ممیزی دفتر موسیقی (شورای شعر) است.

وی افزود: تولیداتی که با تایید و مجوز این شورا منتشر می‌شود دارای همان قواعدی است که توضیح داده شد. به واقع زمینه تولید و اشاعه این نوع موسیقی با محتوای ادبی یاد شده توسط این نهاد مهیا شده است. و جای آن دارد که از مسئولین مربوطه در این خصوص سوال شود که مبنا و قواعد ممیزی این شورا چیست؟ چرا بسیاری از تصانیف ساخته آهنگسازان و تصنیف سازان برجسته موسیقی ایران از جمله علی اکبر شهنازی، درویش خان، مرتضی نی داود، عارف قزوینی، محمد علی امیر جاهد مجوز اجرا نخواهد گرفت؟ در این زمینه اشعار فراوانی از شاعران کلاسیک نیز از نظر شورای مربوطه قابل اجرا نیست و حتی بسیاری از اشعار به خاطر بهره برداری یک سری لغات در کارشناسی فنی مردود اعلام شده است.

صارمی گفت: متاسفانه تولید آثاری با مشخصه‌های یاد شده از سه دهه گذشته آغاز شده و در چند سال اخیر بسیار شدت یافته است به گونه‌ای که خوراک بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای خارج از کشور نیز از همین تولیدات تامین می‌شود. از سوی دیگر تولید و انتشار آثار موسیقی فاقد ارزش‌های هنری و ادبی و پخش آن‌ها در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان پر مخاطب‌ترین رسانه در طی سال‌های اخیر نیز باعث شده سلیقه شنیداری جامعه در حد اسفناکی نزول کند و همچنین هرگونه موسیقی دارای ارزش‌های هنری و ادبی از سبد شنیداری جامعه حذف شود.

وی در بخش پایانی صحبت‌های خود با اشاره وظیفه سنگین مدیریت دفتر موسیقی وزارت ارشاد دولت آینده در حوزه محتوایی توضیح داد: این مشکلات بارها و بارها تکرار شده و به گوش مسئولین نیز رسیده است، اما در سایه بی توجهی به این مهم، وضعیت موسیقی رایج هر روز از افول بیشتری برخوردار شده و من بر این باورم مسئولیت و عواقب این بی توجهی به طور مستقیم بر عهده مراجع ذیربط و سیاستگذار، رسانه‌های عمومی و به طور شاخص صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است که امیدوارم در دولت بعدی روی این موضوع تمرکز ویژه‌ای شود که عموم مردم از شنیدن موسیقی خوب لذت ببرند و تا این حد نابهنجار به موسیقی مبتذل و خالی از هر معنایی توجه نداشته باشند.