سیره تبلیغی شیخ احمد کافی احیاگر موضوع مهدویت بود

خبرگزاری مهر - گروه دین و آئین-عصمت علی آبادی: امروز ۳۰ تیر سالروز رحلت حجت الاسلام شیخ احمد کافی، روحانی واعظ و روضه‌خوان معروف پیش از انقلاب اسلامی ایران و مؤسس مهدیه تهران است.

احمد کافی فرزند میرزا محمد در جمعه ۱ خرداد ۱۳۱۵ شمسی برابر با ۱ ربیع‌الاول ۱۳۵۵ قمری در مشهد زاده شد. وی پس از پایان دروس مقدمات و ادبیات عرب حوزوی، به وعظ و خطابه می‌پرداخت. در حدود پانزده سالگی در شب‌های جمعه برای زائران حرم امام رضا (ع) دعای کمیل می‌خواند.

از همان دوران کودکی به تحصیل علوم دینی پرداخت و در این زمینه بسیار کوشا بود، در جوانی از محضر علمایی همچون آیت الله خویی، آیت الله تبریزی و آیت الله حسین راستی کاشانی بهره برد.

مرحوم شیخ احمد کافی خطیبی بسیار توانا و مشهور بود که با محبت اهل‌بیت (ع) پرورش یافته بود، او در سال ۱۳۴۲ به علت درخواست مکرر مردم تهران و نیاز شدید این شهر به تبلیغ دین و روشنگری در برابر رفتارهای فاسد رژیم شاه، به تهران رفت و همزمان با سخنرانی‌های مذهبی در مسجد، در منزل خود نیز جلسات آموزش قرآن و تعلیم کودکان و نوجوانان و نیز مراسم دعای کمیل و ندبه را تشکیل داد.

استقبال گسترده مردم از جلسات سخنرانی شیخ احمد کافی و مراسم دعای کمیل و ندبه، باعث شد که وی ساخت مهدیه را پیشنهاد کند. او با فروش منزل خود و کمک چهار تن از بازاریان خوشنام تهران و نیز عده‌ی بسیاری مردم، در سال ۱۳۴۸ قطعه زمین چهار هزار متری در خیابان ولی عصر تهران، با نام مهدیه خریداری کرد که ساختمان اولیه آن پانزده هزار نفر را در خود جای می‌دهد.

وی به شیوه‌های گوناگون به خانواده‌های بی سرپرست و محروم کمک می‌کرد، بعدها به همین دلیل به عنوان کمک به خانواده خرابکاران و مخالفان شاه، دستگیر شد. پس از آزادی از زندان، که تا سه ماه طول کشید، ساواک علاوه بر تعطیل همه برنامه‌های مهدیه، وی را برای یک سال به ایلام تبعید کرد. وی در شهرهای مختلف، بنای ۷۲ مهدیه را با کمک اهالی پی ریزی کرد.

روضه‌های جانگداز مرحوم کافی در فراق امام مهدی (عج) هنوز در گوش عاشقان امام زمان طنین‌انداز است.

به مناسب سالروز رحلت این خطیب شهیر، با محمدهادی همایون، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) به گفتگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:

محمدهادی همایون در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: تمام زندگی و سیره تبلیغی مرحوم شیخ کافی ترجمان یک آیه قرآن کریم بود که تأویل آن به وجود مقدس امام زمان (عج) برمی‌گردد و آن آیه این است که خداوند می‌فرماید «انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا». دور دیدن جریان ظهور و وجود مقدس امام عصر (عج) در واقع از ویژگی‌های مختص کفار است و یکی از شاخصه‌های مؤمن نزدیک دیدن جریان ظهور است.

وی افزود: تبلیغات مرحوم کافی در فضایی برگزار شد و اوج گرفت که به حقیقت ظهور را نزدیک می‌دید؛ در حالی که در آن دوران حتی برخی گروه‌ها و انجمن‌هایی که به شدت متوجه موضوع مهدویت بودند و خود را به آن منصوب می‌دانستند این بنای نظری را نداشتند که ظهور یا وجود مقدس امام زمان (عج) بسیار به ما نزدیک است و ما می‌توانیم به وجود ایشان دسترسی پیدا کنیم یا زمینه‌ساز ظهور باشیم همانگونه که پس از آن در انقلاب اسلامی اتفاق افتاد.

تبلیغات مرحوم کافی در فضایی برگزار شد و اوج گرفت که به حقیقت ظهور را نزدیک می‌دید؛ در حالی که در آن دوران حتی برخی گروه‌ها و انجمن‌هایی که به شدت متوجه موضوع مهدویت بودند و خود را به آن منصوب می‌دانستند این بنای نظری را نداشتند

استاد دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: عموم مردم موضوع مهدویت و ظهور را به عنوان اعتقادات کلامی در حاشیه زندگی خود تلقی می‌کردند و در نهایت اگر علاقمند می‌شدند ظهور را به عنوان یک موضوع خارق‌العاده و جالب که در آینده اتفاق خواهد افتاد به آن نگاه می‌کردند و آن را یک ضرورت نمی‌دانستند.

دکتر همایون با بیان اینکه حتی در حوزه‌های علمیه هم به این موضوع بسیار کم و به عنوان بحث کلامی فنی تخصصی پرداخته می‌شد، عنوان کرد: دوران زندگی مرحوم شیخ احمد کافی متصل به جریان انقلاب اسلامی بود؛ انقلاب اسلامی پیام زمینه‌سازی برای ظهور را داشت و این مقدمه را ایشان فراهم کرد که موضوع مهدویت به عنوان ضرورت وارد زندگی مردم شود نه اینکه یک حاشیه در حاشیه زندگی مردم و جز اعتقادات فرعی آنان قرار گیرد، ایشان این کار را با هنرمندی تمام انجام دادند.

وی با بیان اینکه سیره تبلیغی مرحوم شیخ احمد کافی برگرفته از سنت احیای عاشورا بود که در بین شیعیان بسیار جدی دنبال می‌شود، اظهار کرد: عاشورای امام حسین (ع) واقعه تاریخی است بیش از هراز سال قبل اتفاق افتاده اما همواره به عنوان یک مساله روز در دستور زندگی شیعه قرار دارد؛ متأسفانه موضوع مهدویت همچون عاشورا به عنوان یک مساله زنده و نیاز زندگی بشر در دستور کار ما شیعیان و تبلیغات منبرها قرار نداشت؛ مرحوم کافی این امر را احیا کرد و با استفاده از سنت عاشورا تبلیغ خود را به سمت و سوی موضوع مهدویت، نزدیک بودن امر ظهور و امام زمان (عج) و امکان مناجات با ایشان برد.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه سیره تبلیغی مرحوم شیخ احمد کافی پیام‌های علمی داشت، ابراز کرد: ایشان در قالب روضه، منبر، مناجات و گریه برای سیدالشهداء (ع) احیاگر موضوع مهدویت بودند و اگر بگوییم در شروع انقلاب اسلامی زنده کردن مساله مهدویت به تنهایی بر دوش ایشان بود گزاف نگفتیم چراکه این موضوع قابل تبیین و شهود است.

دکتر همایون با بیان اینکه تفکر شیخ احمد کافی درباره مهدویت همچون نظر امام راحل بود، گفت: موضوع نزدیک بودن ظهور یا امکان نزدیک ساختن ظهور و نقش شیعیان در پایان دادن به مساله غیبت، ایده بسیار مترقی بود که به شکل عمومی در جریان انقلاب اسلامی عملیاتی شد که پایه این آگاهی و فهم از منبرهای مرحوم کافی کاملاً قابل استنباط و برداشت است.

وی درباره اینکه بحث مهدویت از جمله عواملی بود که سبب شد منبرهای مرحوم شیخ احمد کافی با استقبال شکوهمند مردم مواجه شود، اظهار کرد: موضوع مهدویت و منجی در نهاد و فطرت هر انسانی نهفته است و این نیاز واقعی از طرف مرحوم شیخ احمد کافی به مردم پاسخ داده شد.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) خاطرنشان کرد: زندگی و کلام مرحوم شیخ احمد کافی کاملاً مردمی بود امروز مبلغان با الگو قرار دادن مرحوم شیخ احمد کافی به تبلیغ و زمینه‌سازی برای ظهور تلاش کنند.