گرانی شیر: کام شیرین مافیا و سفره خالی‌تر از پیش کارگران

«یا با گرانی موافقت کنید یا کارگران را اخراج می‌کنیم» ترجمه ساده نامه‌نگاری‌های دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی به نهادهای حکومتی است. او چند روز قبل در نامه‌ای به حسن روحانی نوشت:

به‌خاطر عدم تعیین تکلیف قیمت شیرخام و فرآورده‌های لبنی، امنیت شغلی و معیشت صدها هزار کارگر و خانواده‌هایشان به مخاطره افتاده است.

دست‌اندرکاران صنایع لبنی ایران که سال قبل در چند مرتبه قیمت مورد نظر خود را به دولت و مصرف‌کنندگان تحمیل کردند، امسال خواستار افزایش هفتاد درصدی قیمت شیرخام هستند تا دست‌شان در قیمت‌گذاری و گران‌فروشی باز باشد.

روزنامه جام‌جم سوم مرداد از توافق بر سر افزایش قیمت شیر خام در ستاد تنظیم بازار خبر داد و نوشت قرار است قیمت هر کیلوگرم شیر خام از ۴۵۰۰ تومان به ۶۴۰۰ تومان افزایش یابد. چنانچه این ادعا درست باشد آنوقت قیمت هر یک کیلوگرم شیر خام ۴۲ درصد افزایش خواهد یافت.

پیشتر در ۳۰ تیر محمد فرید که رسانه‌های ایران او را عضو هیئت مدیره انجمن صنایع لبنی معرفی می‌کنند توافق بر سر افزایش قیمت شیر در ستاد تنظیم بازار را تایید کرده و گفته بود:

مقامات وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت این قیمت را پذیرفته‌اند ولی برای افزایش قیمت محصولات لبنی محافظه‌کاری به خرج داده و نمی‌خواهند واقعیت را قبول کنند.

به گفته او دولت فعلی نمی‌خواهد افزایش قیمت محصولات لبنی به پایش نوشته شود. استقرار دولت جدید و انتخاب وزیر جهاد کشاورزی دو ماه زمان می‌برد و صنعت لبنیات در این دو ماه متحمل ضربه بزرگی خواهد شد.

دولت تا به حال تنها یک مرتبه از زبان رئیس دفتر حسن روحانی توافق بر سر افزایش قیمت شیر را رد کرده و در واکنش به نامه‌نگاری‌ها و مصاحبه‌های پی‌درپی اعضای انجمن صنایع لبنی که خواستار افزایش فوری قیمت‌ها هستند، سکوت کرده است. صاحبان صنایع لبنی هم برای اینکه پیش از تغییر دولت به خواسته‌شان برسند دست به کار شده‌اند و در نامه‌ای به دولت اعلام کرده‌اند چنانچه سریعاً قیمت شیرخام و فرآورده‌های لبنی را  تصویب و ابلاغ نکند، «واحدهای لبنی عضو این انجمن با تعامل کامل با دامداران براساس قانون تجارت رفتار و به صورت توافقی با قیمت مرضی‌الطرفین اقدام به خرید شیرخام نموده و فرآورده لبنی خود را براساس دستورالعمل قیمت‌گذاری کالاهای تولید داخل مورخ ۲۵ مرداد ۸۹ قیمت‌گذاری و عرضه خواهند نمود.»

افزایش قیمت شیر خام و محصولات لبنی سرانه مصرف لبنیات خانوارها را از آنچه که هست، کمتر خواهد کرد. بر اساس گزارش‌های رسمی سرانه مصرف لبنیات در ایران طی یک دوره ده ساله نزدیک به ۱۰ کیلو کاهش یافته است. سخنگوی انجمن صنایع لبنی که از مدافعان افزایش قیمت دوباره شیر است، دوم مرداد در این رابطه گفت: سرانه مصرف لبنیات از ۹۵ کیلو گرم به ۸۵ کیلو گرم کاهش یافته و در سال های اخیر هم سرانه مصرف شیر به ۷۰ کیلو رسیده است.

گرانی به نفع خواص

به روایت روزنامه جام‌جم دامداران مخالف گرانی شیر خام هستند و به جای آن از دولت می‌خواهند با تامین ارز و آسان‌سازی واردات علوفه و نهاده‌های دامی مورد نیاز آنها را تامین کند. بانک مرکزی ایران از سال ۱۳۹۷ پس از آنکه نرخ دلار به یکباره جهش یافت تخصیص ارز برای واردات کالاهای ضروری را محدود کرد.

احسان ظفری که با عنوان مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی ایران در رسانه‌های خبری ایران معرفی می‌شود در پیوند با همین موضوع «مافیا صادرات شیرخشک» را عامل گرانی دوباره نرخ شیر خام معرفی کرد و گفت:

یک ماهی است که مافیای لبنیات با کمک وزارت جهاد کشاورزی زمینه‌سازی گرانتر شدن قیمت شیرخام را کردند تا به بهانه آزاد سازی قیمت شیر صادرات کره و شیر خشک را انجام دهند.

به گفته او آنان قصد دارند با گران کردن نرخ شیر زمینه آزادسازی نرخ شیر، صادرات کره و شیر خشک را فراهم کنند چون ۵۰ هزار تن شیرخشک و ۴۸ هزار تن کره در کشور وجود دارد که با شیر ارزان قیمت دولتی ۴ هزار تومان و نهاده دامی ۴۲۰۰ تومانی تولید شده است.

مظفری معتقد است که جهادکشاورزی و دولت تسلیم فشارهای این گروه خاص شده و به افزایش قیمت تن داده‌اند.

نان و پنیر هم از دسترس دور می‌شود

افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی به فاصله کوتاهی پس از آنکه نرخ نان در تهران و دیگر شهرهای ایران از ۳۰ تا ۸۰ درصد افزایش یافت، معیشت اقشار کم‌درآمد و تهیدستان را بیش از پیش با بحران روبرو می‌کند.

پیشتر خانوارهای کارگری و کم‌درآمد به ناچار برای توازن در بودجه برخی از کالاهای خوراکی با ارزش و پروتئینی را کنار گذاشته و به مصرف مواد نشاسته‌ای روی آورده بودند. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار از دخل و خرج خانوارها نیز نشان می‌دهد نان و غلات بیشترین سهم در سبد کالاهای خوراکی را دارد.

نرخ تورم ماهانه نیز نشان می‌دهد کالاهای خوراکی همچنان بیشترین افزایش قیمت را دارند. افزایش مداوم قیمت کالاهای خوراکی به تهی شدن سفره خانوارها و تحمیل گرسنگی به اقشار کم‌درآمد منتهی خواهد شد.