چالش رئیسی در کلیدی‌ترین وزارت‌خانه کشور؛ چه کسی سکاندار ساختمان خیابان فاطمی می‌شود؟

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، وزارت کشور یکی از مهم‌ترین و شاید کلید واژه امنیت و اقتدار در دولت است. مسئولیت‌های مهم این وزارتخانه در عرصه داخلی بر کسی پوشیده نیست. از دیرباز و زمان‌های دور مهم‌ترین و شاید نورچشمی‌ترین افراد کابینه و نزدیک به رئیس‌جمهور بر مسند ساختمان خیابان فاطمی تکیه می‌زندند.

از زمانی که صدر سیدجوادی فرد نزدیک و مورد وثوق مهندس بازرگان به وزارتخانه رفت تا وقتی که حجت الاسلام ناطق نوری در دولت اول مهندس موسوی به عنوان سهمیه رئیس جمهور وقت در کابینه حضور داشت  و حضور محتشمی پور چریک چپگرا مورد اعتماد نخست وزیر وقت.

در زمان دولت هاشمی رفسنجانی هم این وزارتخانه نقش اساسی داشت. انتخاب فرمانداران، بخشداران و شهرداران شهرهای کوچک و پیشنهاد استانداران و شهرداران شهرهای بزرگ از جمله وظایف وزیر کشور در دولت سازندگی بود.

وزارت کشور دولت محمد خاتمی تا  احمدی نژاد 

وزارت کشور دولت محمد خاتمی هم که از بحرانی و جنجالی‌ترین وزارتخانه‌های بعد از انقلاب اسلامی بود. عبدالله نوری که استیضاح شد و بعد از او موسوی لاری سکان هدایت را در دست گرفت و معاون سیاسی او که به گفته اصولگریان نقش مهمی در برپایی اغتشاش 18 تیر سال 78 داشت.

دولت احمدی نژاد هم که هدایت این وزارتخانه برعهده پورمحمدی روحانی اطلاعاتی بود و بعد از او در ماجرای علی کردان و رای عدم اعتماد مجلس به او دوباره وزارت کشور روی زبان‌ها افتاد. صادق محصولی هم آخرین وزیر کشور احمدی نژاد بود که بعدها راه خود را از او جدا کرد.

در دولت حسن روحانی اما ماجرای فراز و نشیب‌های دولت‌های قبلی در وزارت کشور کمتر بود و تنها یک وزیر هشت سال کار را جلو برد و رحمانی فضلی توانست رگ خواب حسن روحانی را پیدا کند و در دولت برمسند تکیه بزند، اما به راستی چرا وزارت کشور این قدر برای همه دولت‌ها مهم است.

وزارت کشور نقطه اصلی ایجاد امنیت در کشور است. انتخاب فرمانداران، بخشداران و تأیید حکم شهرداران شهرهای بزرگ یکی از وظایف این شوراست. وزیر کشور رئیس امنیت کشور است و هم اکنون هم با دستور رئیس جمهور رئیس قرارگاه عملیاتی کروناست.

تأمین و حفظ امنیت داخلی و استقرار نظم و آرامش در کشور و ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های اطلاعاتی، انتظامی و نظامی و حفاظت از مرزها، تمشیت امور نیروی انتظامی، تلاش در جهت تحقق و توسعه آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در چارچوب قانون اساسی و سایر قوانین کشور و تأمین توسعه سیاسی و اجتماعی پایدار و ارتقاء سطح مشارکت عمومی، زمینه‌سازی برای فعالیت مطلوب احزاب و تشکل‌های سیاسی وغیر دولتی و نظارت بر فعالیت آنها.

هدایت و راهبری و پشتیبانی شوراهای اسلامی و نظارت بر فعالیت آنها، ایجاد نظام مطلوب تقسیمات کشوری، هماهنگی و هدایت استانداران برای تحقق سیاست‌های عمومی و برنامه‌های دولت، سیاست گذاری، راهبری و نظارت بر امور مربوط به اتباع و مهاجرین خارجی، اجرای سیاست‌های عمومی دولت به منظور پیشبرد برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی و عمرانی، برنامه‌ریزی به منظور انجام امور انتخابات، هماهنگی در جهت توسعه امور عمرانی شهرها و روستاها و هدایت و پشتیبانی فنی – اجرایی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مربوط به آنها، برنامه‌ریزی و اعمال مدیریت در جهت رفع بحرانهای ناشی از حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه و شناسائی و تعیین هویت ایرانیان از مهم‌ترین وظایف وزارت کشورست.

اختیارات وزارت کشور چقدر است؟

نکته دیگر اهمیت وزارت کشور حدود و صقور آن است. وزارت کشور شبکه بزرگی در سطح ایران دارد و وزیر مربوطه اختیارات ویژه‌ای برای شبکه‌سازی در کشور دارد، به همین دلیل خیلی از افراد دوست دارند هدایت آن را برعهده بگیرند تا شبکه خود را در سطح کشور گسترش دهند.

جانشین فرمانده کل قوا در نیروی انتظامی هم از دیگر وظایف وزیر کشور است که این موضوع اهمیت زیادی در برقراری امنیت و ایجاد آرامش در کشور دارد.

وزیر کشور هشت حوزه ذیل خود دارد که این موارد جدا از معاونت‌های مربوطه است. حوزه وزیر، خود به هشت بخش تقسیم می‌شود که شامل دفتر وزارتی، دفتر جانشین فرماندهی کل قوا در امور ناجا، مرکز حراست، مرکز نوسازی، تحول اداری و فناوری اطلاعات، دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات، مرکز مطالعات راهبردی و آموزش، دفتر روابط عمومی و مرکز امور اجتماعی و فرهنگی است که مرکز امور اجتماعی و فرهنگی دارای ۳ معاونت با عناوین معاونت امور اجتماعی، فرهنگی و صیانت از حقوق شهروندی، معاونت امور سازمان‌های مردم‌نهاد و معاونت امور بانوان است.

معاونت امنیتی و انتظامی، معاونت سیاسی و ستاد انتخابات کشور، معاون اجتماعی از مهم‌ترین معاونت‌های وزارتخانه است و سازمان همیاری‌های و شهرداری‌های کشور هم به عنوان حیاط خلوت وزارت کشور محسوب می‌شود که گردش مالی عجیبی دارد!

معاونت هماهنگی امور عمرانی، معاونت برنامه‌ریزی، توسعه منابع و امور اقتصادی و معاونت امور حقوقی، مجلس و بین‌الملل سه معاونت دیگر این وزارتخانه است که از اهمیت زیادی برخوردارند.

اما چه افرادی گزینه‌های رئیسی برای حضور در ساختمان خیابان شهید فاطمی هستند؟ رئیسی به دلیل نگاه خاصی که در قوه قضائیه مبنی بر برنامه‌ریزی و تدوین طرح تحول چند ساله دارد حتماً می‌خواهد فردی سکان هدایت این وزارتخانه را برعهده بگیرد که برنامه تحولی ارائه دهد. از افرادی نظیر صولت مرتضوی، صادق محصولی، سردار دهقان، زاکانی، پورمحمدی، سردار ذوالقدر و سردار احمد وحیدی به عنوان گزینه‌های اصلی تصدی وزارت کشور نام برده می‌شود.

چالش های وزارت کشور چیست؟

مهم ترین چالش‌های ابراهیم رئیسی در حوزه این وزارتخانه نبود یک برنامه مسنجم برای تحقق اعتراض‌های مدنی و به حق مردم باید عنوان کرد، هنوز طرحی برای اینکه مردم چگونه می‌توانند تجمعی قانونی در محلی مشخص انجام دهند وجود ندارد و شاهد این ماجرا آشوب در سال های 96 و 98 است که وزارت کشور تنها با قوه قهریه به مقابله با آن پرداخت. نقطه ضعف اصلی که وزارت کشور روحانی در چند سال اخیر داشت، آبان 98 بود که به یکباره رحمانی فضلی دستور افزایش قیمت بنزین را داد و بعد کشور دچار یک آشوب شدید شد که هنوز تبعات آن ادامه دارد است.

اصطحکاک بعدی وزیر کشور دولت رئیسی در این وزارتخانه هم نبود احزاب قوی و نداشتن برنامه مسنجم این وزارتخانه برای انتخابات‌هاست. درست است که وزارت کشور مجری انتخابات است، اما هنوز یک لایحه جامع برای انتخابات که مورد قبول شورای نگهبان و مجلس باشد ارائه نکرده است.

بخش سوم و مهم دیگر حوزه اختیارات وزارت کشور مربوط به مسائل اقتصادی و اجتماعی است. نظارت بر روند تشکیل سمن‌ها و پر بال دادن به آنها از مهم ترین کارهای این وزارتخانه در دولت بعد باید باشد. حوزه اقتصادی هم نظارت و کنترل گذرگاه‌های مرزی و اقتصادی در کشور اهمیت زیادی دارد. در مجموع یکی از وزارتخانه‌های چالشی دولت سیزدهم وزارت کشور خواهد بود.

 

گزارش از محمدعلی حسن نیا

انتهای پیام/