شرایط استریلیزاسیون تجهیزات جراحی با دستگاه اتو کلاو و دیگر تجهیزات چیست؟

آفتاب‌‌نیوز :

استریلیزاسیون به فرایندی اطلاق می‌شود که به وسیله‌ی آن همه میکروارگانیسم‌های که بر روی یک سطح مایع یا جامد وجود دارند را از بین می‌برند. این شیوه به عنوان یکی از روش‌های قابل اعتماد و پرکاربرد به شمار می‌رود این شیوه از ویژگی‌هایی نظیر نفوذ فوق العاده، سرعت بالا و قیمت ارزانی برخوردار است.

استریلیزاسیون با تولید اتوکلاو شکل جدیدی به خود گرفته و امکان دو نوع روش استریلیزاسیون را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. این دو روش عبارتند از اتوکلاو (گراویتی) و اتوکلاو تحت خلاء می‌باشند.

استریلیزاسیون به وسیله اتوکلاو گراویتی

روش استریلیزاسیون در دستگاه‌های اتوکلاو گراویتی به این شکل است که بخار از قسمت بالا به کناره‌های محفظه استریل وارد می‌شود و پس از انجام عملیات استریلیزاسیون به وسیله‌ی نیروی جاذبه به وسیله دریچه تخلیه به سمت بیرون هدایت می‌شود. این نوع اتوکلاو اغلب در فضا‌های آزمایشگاهی و محصولات آبی و دارویی و... کاربرد دارد.

این نوع دستگاه‌ها اتوکلاو به علت وجود هوا از مدت زمان طولانی تری برای بخار برخوردار هستند. به همین دلیل است که از این نوع اتوکلاو برای استریلیزاسیون لوازم و اقلام توخالی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

استریلیزاسیون تحت خلا: استریل کردن با این روش در مقایسه با دستگاه‌های اتوکلاو گراویتی بسیار قابل توجه‌تر است. طراحی اتوکلاو‌های تحت خلاء به این شکل است که یک پمپ خلاء در آن تعبیه شده است که پس از انجام فرایند استریل سازی هوای داخل محفظه را به بیرون انتقال می‌دهد.

استریلیزاسیون سریع: در این روش استریلیزه سازی وسایل مورد نظر را بدون بسته بندی در دمایی معادل ۱۳۴ درجه قرار می‌دهند. مدت زمانی که برای این نوع استریلیزاسیون در نظر گرفته شده است بین ۳ الی ۱۰ دقیقه انجام می‌پذیرد. از این نوع دستگاه‌ها برای استریل سازی وسیله‌های بحرانی در شرایط‌های ویژه و فقط در اتاق عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از دیگر موارد استفاده از این نوع دستگاه استریل سازی سریع ابزارآلاتی است که با ابعاد محدود است که امکان بسته بندی آن‌ها در فرایند استریل سازی وجود ندارد.

استفاده از روش استریل سازی در دمای پایین: بعضی اقلام و لوازم وجود دارند که به علت مواد تشکیل دهنده‌ی آن‌ها و ماهیت عملکردی که دارند این امکان وجود ندارد آن‌ها را در دستگاه‌های استریل سازی با دمای بالا قرار دهند. به همین دلیل از روش‌های جایگزین بهره می‌برند که شامل استفاده از استریل سازی به وسیله‌ی مواد شیمیایی، به کارگیری تابش اشعه‌ی ماوراء بنفش و ضدعفونی کننده‌های فلاشر و واشر، استفاده از روش‌های فرمالدئید، استریل کننده‌های حرارت خشک کن و گاز پلاسمای پراکسید هیدروژن، گاز اکسید اتیلن کمک گرفته می‌شود.

مدت زمان انقضای بسته‌های استریل شده چقدر است

این بسته‌های استریل شده به مدت محدودی قابل استفاده هستند که همین مدت زمان نیز تحت تاثیر شرایط جا به جایی و ذخیره سازی، کیفیت به کار رفته در بسته بندی، نوع و جنس کمد‌ها و. وابسته است.

روش‌های کنترل فرآیند استریلیزاسیون چیست

همان طور که همه می‌دانند فرایند استریلیزاسیون از حساسیت و پیچیدگی خاصی برخوردار است. برخلاف تصور برخی از افراد تنها با انجام تست‌ها نمی‌شود از استریل بودن اقلام و وسایل مطمئن شد. با توجه به این مسئله برای اطمینان حاصل کردن از استریل بودن اشیاء و لوازم باید از یک سیستم کنترل کننده فرایند کامل کمک گرفت. اندیکاتور‌های شیمیایی یکی از این سیستم‌ها به شمار می‌روند که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت.

اندیکاتور شیمیایی چیست

استفاده از اندیکاتور‌های شیمیایی باید به شکل کنترل هر سیکل و بسته انجام بگیرد. در حقیقت این اندیکاتور‌ها به کاربران نشان می‌دهند که آیا عملیات استریل سازی براساس انتظار انجام گرفته است یا خیر. برای دسترسی به تفسیر و تحلیل عملکرد اندیکاتور‌ها به کارکنان خبره و آگاه نیاز است. در ادامه باید بدانید که این نوع از اندیکاتور‌ها در ۶ کلاس مختلف تولید می‌شوند که هر کدام از آن‌ها به اموری مانند بررسی فاکتور‌های مختلف از جمله دما و میزان کارایی سیستم خلاء و... می‌پردازند.

سطح بندی مواد استریل کننده

ضدعفونی کننده‌های سطح بالا: این نوع ضدعفونی کننده‌ها مانند پراستیک اسید و هیدروژن پراکساید هستند که از آن‌ها برای استریل کردن وسایل طبی نیمه بحرانی استفاده می‌کنند این محلول‌های شیمیایی قابلیت نابود کردن همه‌ی میکرو ارگانیسم‌ها را دارند.

مواد ضد عفونی کننده سطح متوسط: این نوع مواد شامل متریال‌هایی مانند الکل می‌شود که قابلیت از بین بردن برخی از ویروس‌ها و اکثر قارچ‌ها همچنین باکتری‌های رویشی را دارند.

ضدعفونی در سطح پایین: این حالت به وسیله موادی مانند آمونیوم چهار ظرفیتی را دارد که با به کارگیری آن در مدت زمان ۱۰ دقیقه برخی از قارچ‌ها و باکتری‌های رویشی را از بین می‌برند. نکته‌ی بسیار مهمی که در ارتباط با استفاده از مواد ضدعفونی کننده وجود دارد این است که در هنگام استفاده از آن‌ها باید نهایت دقت رعایت شود. این مواد باید دارای مشخصاتی باشد که شامل تاریخ انقضا و رقیق سازی و اسم محلول است. افراد باید در حین استریل سازی با مواد ضد عفونی کننده نهایت دقت را مبذول نمایند تا به این ترتیب از مواردی مانند مسمومیت کارکنان و دیگر موارد جلوگیری به عمل آید.

دستگاه‌های اتوکلاو در سال‌های اخیر نقش تعیین کننده‌ای در فرایند استریل سازی داشته اند. در گذشته این دستگاه‌ها جزو اقلام صادراتی بودند و امروزه امکان تولید انواع اتوکلاو ایرانی وجود دارد.