در سوگ ستاره ای از ستارگان حوزه؛ آیت الله عادل علوی آسمانی شد

با ۳۸ واسطه، نسب شریف ایشان به عبدالله باهر، برادر امام باقر علیه‌السّلام فرزند امام زین العابدین علی بن الحسین (علیهما السلام) می‌رسد که مادرشان حضرت فاطمه دختر امام حسن مجتبی علیه‌السّلام می‌باشد. پدر او علامه آیت‌الله سید علی بن الحسین علوی، از علمای کاظمین و نجف و بغداد است.
تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود در مدرسه «أخوًت ایرانی » در کاظمین سپری نمود و سپس به همراه خانواده به نجف اشرف عزیمت نمود. وی در سال ١٣٨٧ ق، تحصیلات حوزوی خود را در نجف اشرف و به اشاره پدر بزرگوار و در محضر ایشان آغاز نموده و مدتی هم در بغداد بودند و در همان سال‌های اول طلبگی بیاد دارم ایشان عبای عزت به دوش کشیده و ابتدا با عرقچینی سیاه در سلک طلاب علوم دینی درآمدند.

تحصیلات خود را در عراق نزد پدر بزرگوارشان ادامه داد.  وی در جریان مهاجرت اجباری ایرانیان مقیم عراق، به ایران آمده و در شهر مقدس قم و در مدارس آیت‌الله گلپایگانی، فیضیه، حاج ملا صادق، خان و علوی به ادامه تحصیل همت گماشت و در محضر بزرگانی چون آیات سید جواد طالقانی، محمدتقی ستوده، انصاری شیرازی و آیات عظام مرعشی نجفی، فاضل لنکرانی و میرزا جواد تبریزی به تحصیل خارج فقه و اصول پرداخت و علاوه بر اخذ مدرک دکترای حوزه، به درجه اجتهاد نایل آمد. هم‌چنین از آیات عظام مرعشی نجفی، شیرازی، اخوان مرعشی، گلپایگانی، واعظی، شاهرودی، دهسرخی، اراکی، فاضل لنکرانی ، مکارم شیرازی و لنگرودی اجازه روایت دریافت نمود.

وی یکی از اساتید حوزه علمیه قم به شمار می‌ رفت که علاوه بر سخنرانی‌های مختلف در زمینه تفسیر و اخلاق، به تدریس بحث خارج فقه، اصول، فلسفه و کلام می‌ پرداخت. ایشان به شهادت بزرگان به مرتبه اجتهاد نائل گشته و با پایان نامه خود تحت عنوان «زبدة الافکار فی نجاسة او طهارة الکفار» مدرک دکترا را در رشته شریعت اسلامی دریافت نموده بود.

وی اجازه روایت را از حدود بیست تن از مشایخ روایت    مانند آیات عظام: نجفی مرعشی، گلپایگانی، اراکی، فاضل لنکرانی، سید عبدالله شیرازی، سید محمد شاهرودی و دیگران دریافت داشته بود. 
ایشان، در تدریس علوم حوزوی و حز اینها نیز بسیار موفق بوده و در همه سطوح حوزه به تعلیم و تربیت شاگردانی از اکثر کشورهای اسلامی و مسلمانان سایر کشورها اشتغال داشته و در این میان می‌توان به تألیفات فراوان ایشان در همه رشته‌های علوم اسلامی نیز اشاره کرد.

ایشان خدمات فرهنگی و اجتماعی فراوانی داشت از جمله: راه اندازی درمانگاه خیریه امام سجاد علیه‌السّلام ، مؤسسه عمومی تبلغی- ارشادی اسلامی، مدرسه دینی امامین جوادین (علیهما السلام) در قم مقدس، جامعه علما و خطبا در کاظمین و بغداد، کتابخانه‌های عمومی، حسینیه‌ها مانند: حسینیه امامین جوادین (علیهما السلام) در مشهد مقدس، حسینیه امامین کاظمین (علیهما السلام) در قم، حسینیه کاظمینی‌ها در تهران، حسینیه‌ ام البنین در قرچک، حسینیه کاظمینی‌ها در اهواز و کاشان، و…از دیگر فعالیت های این استاد حوزه بشمار می آمد. 
ایشان علاوه بر مقالاتی که در نشریات و مجلات نگاشته بود، تالیفات فراوان و مفیدی را در زمینه‌های گوناگون بر جای گذاشته است. او سعی داشت با قلم خود موسوعه ای اسلامی در علوم و فنون مختلف و در ۱۴۰ عنوان کتاب و رساله به رشته تحریر درآورد که تا سال ۱۴۱۹ ه. ق هشت جلد آن که شامل ۷۰ کتاب و رساله می‌باشد به چاپ رسیده است.

این شخصیت حوزوی و عالم بزرگوار بسیار محترم و مؤدب و مبادی به آداب اخلاق اسلامی بود. 
در دیدارها و ملاقات هایم با آن مرحوم همواره بیش از هر چیز ، ادب و تواضع را از وی می آموختم. 
شخصی از فضلای قم نقل نمود :
عده ای نشسته بودیم که یکی بحث پر فرزند بودن امام کاظم ع  را طرح کرد. یکی از حضار گفت تازه چهارده سال حضرت در زندان بودند و گر نه چقدر فرزند داشتند!
مرحوم علوی از این تعبیر بسیار ناراحت شد. آن شخص گفت شوخی کردم! 
مرحوم گفت: شخصی در حضور پیامبر ص شوخی نامناسبی با حضرت امیر ع کرد. پیامبر به او فرمود: حَبِطَتْ أعمالک
آن شخص عرض نمود: 
 من شوخی کردم. حضرت فرمود: اگر جدی گفته بودی که لَکفرتَ کافر می شدی!!

در این چند روز که خود در بستر بیماری آرمیده ام ، جویای حال وی بوده و همچون همه عزیزان برای شفای وی و دیگر بیماران به درگاه الهی تضرع و دست به دعا برداشته بودم.
اما تقدیر چنین بود که وی در آستانه ماه محرم ، ماه و روزهای عزاداری جدًش امام حسین ع آسمانی شده و میهمان وی و فرزندان معصومش در رضوان الهی باشد و پاداش تلاش های بیش از نیم قرن  از عمر با برکت خویش را در این هنگام دریافت دارد.  رحمة الله علیه. 
در پایان امیدوارم که ما را در میان شفیعان درگاه الهی و جایگاهی که اولیاء بزرگوار و اجداد گرامیش برای وی در نظر گرفته اند ، قرار دهد. سلام ودرود بی پایان ما بر او باد.
 
* عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران و خادم افتخاری اعتاب مقدسه عراق