سقوط قندوز به‌دست طالبان- ایران مرز را بر روی پناهجویان افغانستان بست

نیروهای طالبان یکشنبه ۱۷ مرداد/۸ اوت اعلام کردند مرکز ولایت قندوز (کندز) را تصرف کرده‌اند. همزمان درگیری میان نیروهای طالبان با نیروهای امنیتی و مردم افغانستان در شهرهای مختلف این کشور ادامه دارد.

جهادگران مسلح طالبان یکشنبه در بیانیه‌ای اعلام کردند مقر پلیس، فرمانداری و زندان این شهر را تحت کنترل خود درآورده‌اند.

منابع محلی و خبرنگاران مستقر در قندوز هم در گفت‌وگو با الجزیره حضور نیروهای طالبان در این شهر را تأیید کرده‌اند.

به گفته یکی از آن‌ها «طالبان دفتر فرماندهی پلیس و دفتر کمیسیون انتخابات را تصاحب کرده و پرچم این گروه در میدان اصلی شهر به اهتزاز در آمده است». این خبرنگار می‌گوید دولت افغانستان سقوط قندوز را انکار می‌کند اما این شهر «از همه جهت سقوط کرده است».

دو ولایت نیمروز و جوزجان نیز در دور روز گذشته توسط طالبان تصرف شده‌اند.

روز شنبه شهر ۶۰۰ هزار نفری شبرغان (مرکز جوزجان) به تصرف طالبان درآمد و روز جمعه نیز زرنج، مرکز ولایت نیمروز، به گفته معاون والی این شهر «بدون مقاومت» سقوط کرد. ولایت نیمروز در مرز با ایران و ولایت جوزجان در مرز با ترکمنستان قرار دارد.

یک مقام ارشد شهر زرنج که مایل به فاش شدن نامش نبود به خبرگزاری فرانسه گفت: «نیروهای امنیتی افغانستان به دلیل تبلیغات شدید طالبان روحیه خود را از دست داده‌اند و حتی قبل از حملات طالبان … اکثر نیروهای امنیتی سلاح‌های خود را بر زمین گذاشته ، لباس های خود را درآوردند و با ترک واحدهایشان فرار کردند». مقامات زرنج می‌گویند طالبان پس از ورود درهای زندان شهر را باز کرده و نیروهای خود در این زندان را به همراه مجرمان معمولی آزاد کرده‌اند.

پناه هزاران نفر از مردم ولایت نیمروز به ایران

به نوشته روزنامه همشهری هزاران نفر از اهالی شهر زرنج افغانستان بعد از حمله نیروهای طالبان، به پایانه مرزی میلک در ایران پناه آورده و برخی از آن‌ها به‌صورت موقت در اردوگاهی پناه داده شده‌اند. شهر زرنج افغانستان در همسایگی شهرستان هیرمند در سیستان و بلوچستان ایران قرار دارد. به‌گفته منابع محلی، تنها اتباع مجاز اجازه ورود به ایران را پیدا کرده و بقیه در اردوگاهی اسکان یافته‌اند.

مصطفی ضیایی، مدیر پایانه مرزی میلک در این‌باره به همشهری گفت:

«پنجشنبه شب بعد از حمله طالبان به ولایت نیمروز افغانستان با هجوم گسترده چند هزار نفر از اهالی شهر زرنج افغانستان از روی پل ارتباطی زرنج و میلک به سمت بازارچه مرزی میلک بودیم. با کمک ارتش و مرزبانی توانستیم مرز را کنترل کنیم. از میان این افراد، آنهایی که پاسپورت، ویزا و مدارک لازم داشتند از پایانه گذشتند و به داخل خاک ایران آمدند، بعد از چند ساعت هم آنهایی که مدرکی نداشتند و به دلایلی امکان ورودشان به ایران نبود به خاک افغانستان بازگشت داده شده و تعدادی هم با کمک وزارت کشور و مرزبانی در اردوگاه اداره اتباع مستقر شدند.»

معاون امنیتی انتظامی استاندار سیستان و بلوچستان هم خبر بسته‌شدن مرز در هیرمند را به‌صورت رسمی اعلام کرد و مدعی‌ شد ایران به‌خاطر «حفظ امنیت کامیون‌های تجاری» از عبور و مرور مرزی جلوگیری می‌کند.

بر مبنای گزارش همشهری محمد ملاشاهی، فرمانده مرزبانی سیستان و بلوچستان روز جمعه با نیروهای طالبان مستقر در پل ترانزیتی میلک دیدار کرده اما از جزئیات آن خبری منتشر نشده است. رسانه‌ها و مقام‌های جمهوری اسلامی به‌رغم آگاهی از توافق‌های علنی و ضمنی جمهوری اسلامی با طالبان و نقش حمایت ایران از این گروه در بروز شرایط کنونی در افغانستان همچنان با ادبیات ضدمهاجر از پناه‌جویان افغانستان سخن می‌گویند. اکبر کیخاسالار، معاون امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر سیستان و بلوچستان ضمن اعلام این‌که هلال احمر در نزدیکی پناهگاه پناهجویان افغانستانی مستقر شده گفته هیچ یک از پناهجویان ماسک نداشته‌اند و اظهار امیدواری کرده هر چه زودتر شرایط در افغانستان برای بازگشت مهاجران مساعد شود.

همزمان درگیری‌های شدید در مرکز ولایت‌های قندهار و هلمند ادامه دارد. نیروهای طالبان چندین هفته‌ است که درصدد تصرف این ولایت‌ها هستند.

ولایت قندوز در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ نیز به تصرف طالبان در آمده بود.

وزارت دفاع افغانستان ویدئویی از یک کماندوی افغان را منتشر کرده که می گوید نیروهای امنیت ملی در ۲۴ ساعت گذشته عملیات هماهنگی را در ولایت قندوز انجام داده‌اند. او در این ویدیو از تلفات زیاد طالبان خبر داده و ادعا می‌کند «رویای طالبان» به‌رغم تلاش برای گرفتن نقاط اصلی این ولایت «محقق نمی‌شود».

با این‌حال گفته می شود نیروهای دولتی افغانستان حومه شهر را ترک کرده‌اند اما درتلاش‌اند جلوی سقوط تعداد دیگری از شهرهای سراسر افغانستان را بگیرند..

وزارت دفاع افغانستان نیز از بمباران اهداف طالبان در شبرغان توسط بمب افکن های بی ۵۲ ایالات متحده آمریکا خبر داده است.

بیانیه ایالات متحده در محکومیت حملات طالبان و دیدار غنی با دوستم

سفارت ایالات متحده در کابل روز شنبه با صدور بیانیه ای حمله طالبان به مراکز ولایت‌های شمالی و جنوبی افغانستان را محکوم کرد.

در این بیانیه آمده است:

«ما حملات جدید خشونت آمیز طالبان علیه شهرهای افغانستان را محکوم می کنیم. تصرف غیرقانونی زرنج ، مرکز ولایت نیمروز افغانستان ، حمله به شبرغان، مرکز ولایت جوزجان در دیروز و امروز و ادامه تلاش ها برای تصرف لشکرگاه در هلمند و مراکز استان های دیگر محکوم است».

شبرغان محل زندگی عبدالرشید دوستم است که این هفته پس از معالجه پزشکی در ترکیه به افغانستان بازگشت. دوستم در دهه ۱۹۹۰ بر یکی از بزرگترین گروه‌های شبه نظامی در شمال نظارت داشت و به‌خاطر مبارزه با طالبان شهرت چشمگیری به دست‌ آورد. او اما متهم به سوء استفاده جنسی از کودک سربازان و کشتار هزاران اسیر جنگی‌ست که توسط نیروهایش به قتل رسیده‌اند.  

دوستم روز شنبه در کاخ ریاست جمهوری افغانستان با اشرف غنی، رئیس جمهوری این کشور ملاقات کرد. در بیانیه‌ رسمی که پس از این ملاقات منتشر شد به نقل از دوستم آمده است که «زمان ایستادن در کنار نیروهای امنیتی و در برابر دشمن فرا رسیده است».