حضور دانشگاه به عنوان یک کنشگر فعال در تحولات اجتماعی و فناورانه

به گزارش خبرگزاری مهر ‌به نقل از دانشگاه آزاد، محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره سراسری رشد، ویژه کانون های فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی که صبح امروز به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، گفت: موضوع فضای مجازی و تحولات اجتماعی فناورانه بسیار مهم است. از آنجایی که واقعیت ها و مسائل فرهنگی دارای ارزشهای پایا و ثابت هستند، اما شرایط بسیار تغییرپذیر شده، بنابراین درک شرایط، نحوه حضور در این شرایط و هضم شدن، یکی از مسائل بسیار مهم تلقی می شود.

طهرانچی ادامه داد: با تحولاتی که در آغاز قرن پیش آمد، فضایی ساخته و در آن فعالیت شد که مورد غفلت قرار گرفت و آن فضای مجازی بود که با حاکمیت یکپارچه نظام سلطه شکل گرفت. حاکمیت یکپارچه موضوع قابل توجهی است، چرا که آمریکا با سرمایه گذاری برای توسعه فضای مجازی چه در زیر ساخت و چه در نرم افزار و محور قرار دادن آن توانست اتفاقات شتابانی را در دو دهه گذشته به وجود بیاورد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: پروژه بین المللی سازی و مفاهیمی همچون دهکده جهانی که پس از فروپاشی شوروی و جنگ سرد مطرح شد، نتوانست در فاصله سالهای ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۱ شکل بگیرد، اما ایالات متحده با یک برگشت رو به عقب و ساختارسازی و همچنین با عاریه گرفتن از فناوریهایی که در اختیار نیروی های نظامی بود و آوردن آن به سطح عمومی، توانست فضایی را ایجاد کند که این فضا متأثر از فضای حقیقی بر مسائل هویتی، اقتصادی و حتی حاکمیتی کشورها از دیدگاه مختلف تأثیر گذاشت.

وی با اشاره به همه گیری ویروس کرونا در دنیا و در اولویت قرار گرفتن فضای مجازی افزود: با حادث شدن کرونا آنچه در یک سال و نیم گذشته اتفاق افتاد، قوت بخشیدن به فعالیت ها در فضای دوم یا فضای سایبر بود که در حقیقت این فضا به جد با فضای اول که فضایی حقیقی است، وابستگی و پیوند دارد، چرا که کرونا منجر به ایجاد محدودیت در فضای حقیقی و تعاملات و در عین حال تقویت حضور در فضای مجازی شد که حاکمیت فضای دوم بر فضای اول را در پی داشت. این اتفاق به صورت وا داشته منجر به کوچ ارتباطات اجتماعی از فضای حقیقی به فضای مجازی بود.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه شرایط به وجود آمده در این دوره تجربه بزرگ و در حال رو به جلو رفتن است، گفت: بسیاری از کشورها از جمله چین، روسیه و فرانسه که زبان و فرهنگ خود را در مقابله با این سیطره فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فناورانه در معرض تهدید می دیدند، واکنش داشته و به شدت با برنامه در حال پیشرفت هستند.

طهرانچی با بیان اینکه آنچه در حال رخ دادن است، مفهومی بسیار گسترده، برنامه های مشخص و یک سیاست از قبل تدبیر شده است، افزود: نظام دانشگاهی به عنوان نقطه حرکت و اتکای هر اهرمی، باید نسبت به این موضوع، تحلیل و نظر داشته و وارد صحنه شود. به نظر می رسد ما در نظام دانشگاهی به صورت جدی نسبت به این تحولات ورود نداشتیم.

وی ادامه داد: تحولات اجتماعی و فناورانه بسیار شتابان، حوزه فرهنگ و علم را در دو دهه اخیر تحت تأثیر قرار داده و برای آنکه بتوانیم در این تحولات حضور معنادار داشته باشیم و هویت خود را حفظ کنیم، لازم است در مرحله اول فضا را به خوبی بشناسیم و به عنوان یک کنشگر فعال در آن حضور داشته باشیم. اصرار بر ماندن در فضای حقیقی و صرفاً دانستن شیوه کار در این فضا، باعث می شود، مسائلی که پشتیبان فضای مجازی و نظام سلامت است و بشر امروز با آن دست و پنجه نرم می کند، موانع جدی در تحول ایجاد کند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه رسالت جدی دانشگاه درک شرایط و اتخاذ راه حل های گسترده است، گفت: تا پیش از این کسی تصور نمی کرد که سه ترم دانشگاه بدون حضور دانشجویان در کلاس های درس طی شود، بنابراین با توجه به تحولات پیش آمده برای همه فعالیت های فرهنگی دانشجویی که مانند اکسیژن ساز برای زنده ماندن فرهنگ عمل می کند، باید تدبیر داشته باشیم. ما به فرهنگ به عنوان فضای تنفسی برای هدایت اجتماع نیاز داریم و باید تغییر شرایط را درک کنیم. کانون های فرهنگی اجتماعی دانشجویی به عنوان کانون های مؤثر در محیط دانشگاه باید در این زمینه نقش آفرینی داشته باشند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه دانشگاه به عنوان سازمانی برآمده از مدرنیته، فضای تربیت مربی محور را به تربیت سازمان محور تبدیل کرد، اظهار داشت: در چنین محیطی، فضای سازمان سازنده است و آنچه باید مورد توجه قرار بگیرد، این است که باید با درک تحولات، محیط دانشگاه را تبدیل به یک محیط سازنده کنیم، بنابراین در چنین فضایی اساتید، دوستان و فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار هستند و باید سازوکارهای نوین برای حفظ محیط سازنده داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی مفتخر است که با ایده های نو حرکت می کند و امروز باشگاه رشد استعدادهای هنری ادبی جوان با هدف شناسایی استعداد دانشجویان افتتاح می شود تا بتوانیم کانون ها را به عنوان مقوم فرهنگ در دانشگاه داشته باشیم. راه اندازی این باشگاه در کنار حضور و فعالیت دانشجویان در دیگر مجموعه های دانشگاه آزاد اسلامی از جمله باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، باشگاه خبرنگاران دانشجویی و باشگاه فرهنگی ورزشی دانشگاه می تواند در رشد و تربیت دانشجویان نقش سازنده داشته باشد.

طهرانچی تأکید کرد: برای مؤثر بودن در فرهنگ باید با هم باشیم، چرا که با هم بودن موید حرکت است و دست خدا با جماعت است. باید به صورت جمعی برای دفاع از فرهنگ مان حرکت کنیم که در این مسیر ادبیات و هنر نقش ویژه ای دارد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به لزوم بزرگداشت قیام عاشورا و فرهنگ حسینی تأکید کرد: حفظ سنتها، آیین ها و شعائر بسیار مهم است و به دلیل همین اهمیت، شاهد حمله های بنیادین درفضای مجازی نسبت به حفظ این سنتها هستیم و برای مقابله با این تهدیدها باید با نوآوری و حمایت از فعالیت های نوآورانه، قدم برداریم.

طهرانچی در پایان گفت: از خدا می خواهم که همه ما را جزو یاران امام حسین(ع) و کسانی که در طول تاریخ بر خط اهل بیت (ع) بودند، قرار بدهد و لعنت می فرستیم برکسانی که در طول تاریخ با حرکت اهل بیت (ع) و قیام عاشورا مخالفت کردند و با مولا و سرورمان به جنگ رفتند و بر بدنهای مطهرشان تاختند. اکنون نیز اولین و آخرین بار نیست که جبهه کفر و نفاق به فرهنگ درست و حق می تازند، اما این اسلام ناب محمدی است که پایدار و پیروز خواهد ماند.