عبدالله در نشست دوحه: ادامه وضعیت کنونی و ابهام در مذاکرات صلح افغانستان خطرناک است

در دوحه قطر از دیروز سه‌شنبه ۱۹ مرداد / ۱۰ اوت تا فردا پنج‌شنبه ۲۱ مرداد / ۱۲ اوت دو نشست درباره وضعیت افغانستان برگزار می‌شود. در نشست روز گذشته نمایند‌گان سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا، بریتانیا، روسیه، چین، پاکستان، ازبکستان و قطر شرکت داشتند.

در این نشست، عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان و محمدمعصوم استانکزی، رئیس هیأت مذاکره‌کننده دولت سخنرانی کردند. عبدالله در سخنان خود گفت طالبان تعهد داده بودند که مذاکرات صلح را سرعت بخشند و با حضور میانجی از طریق سیاسی مسائل را حل کنند اما تعهد خود را نقض کردند و جنگ و خشونت را شدت بخشیدند و حملات تهاجمی خود به شهرها را آغاز کردند.

عبدالله افزود درگیری‌های اخیر بحران بی‌سابقه بشری در پی داشته و صدها هزار نفر در نتیجه آن آواره و هزاران نفر کشته و زخمی شده‌اند. او طالبان را مسئول چنین وضعیتی دانست و از جامعه بین‌المللی خواست که در قبال این بحران «بی‌سابقه انسانی» در افغانستان بی‌تفاوت نمانند و در مورد صلح به طالبان پیام روشن و واضحی بدهند.

رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان همچنین به حضور گروه‌های تروریستی دیگر همچون القاعده، جیش محمد و لشکر طیبه در کنار طالبان اشاره کرد و گفت این گروه‌ها علیه مردم افغانستان می‌جنگند.

عبدالله ادامه وضعیت کنونی و ابهام در مذاکرات صلح را قابل قبول ندانست و افزود در باره ادامه این تلاش‌های بی‌ثمر و یک‌جانبه، سئوال‌های جدی وجود دارد. او همچنین ادامه وضعیت کنونی را خطرناک خواند و گفت که هیچ کشوری در منطقه و فرامنطقه از بحرانی شدن وضعیت افغانستان سود نخواهد برد.

عبدالله از طالبان خواست که طرح خود برای صلح را ارائه دهند و حضور میانجی در مذاکرات را بپذیرند و بدانند که بحران جاری راه‌ حل نظامی ندارد.

محمدمعصوم استانکزی، رئیس هیأت مذاکره‌کننده دولت نیز حملات طالبان به شهرهای افغانستان را ناقض همه تعهدات و موازین بین‌المللی خواند و گفت که این حملات باعث ایجاد بحران بشری در افغانستان شده و فضای بی‌اعتمادی را بیش‌تر کرده است. او نیز از طالبان خواست تا طرح خود را برای آینده مشترک سیاسی ارائه دهند.

استانکزی با بیان این‌که افغانستان نباید به مرکز منافع متضاد کشورهای دیگر تبدیل شود، از جامعه بین‌المللی خواست تا برای جلوگیری از مداخله‌ در جنگ و ادامه قتل و ویرانی متفق شوند.

در این نشست نمایندگان سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا، بریتانیا، روسیه، چین، پاکستان، ازبکستان و قطر نسبت به وضعیت وخیم افغانستان و تشدید درگیری‌ها ابراز نگرانی کردند. آن‌ها خواهان توقف فوری جنگ، تسریع تلاش‌ها در راه صلح، تشکیل دولت همه‌شمول و دست‌یافتن به راه‌ حل سیاسی شدند و تأکید کردند که آماده‌اند در بازسازی افغانستان پس از صلح سهیم شوند.

قرار است امروز چهارشنبه، ۲۰ مرداد / ۱۱ اوت نشست «تروئیکای توسعه‌یافته» با شرکت آمریکا، روسیه، چین و پاکستان نیز برگزار شود. روز پنج‌شنبه نشست سوم میان کشورها و گروه طالبان برگزار می‌شود. هیئت مذاکره‌کننده دولت می‌گوید در این نشست‌ها نمایندگان کشورهای تأثیرگذار در روند صلح افغانستان شرکت دارند. اعضای این هیئت ابراز امیدواری می‌کنند که در این نشست‌ها پیشرفت‌هایی حاصل شود تا مانع از کشتار غیرنظامیان شود.

با این حال تاکنون چنین نشست‌هایی نتایج ملموسی در بر نداشته است و طالبان به حملات خود و خشونت‌ها ادامه داده‌اند.

محمدنعیم، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر گفته است که هیئت مذاکره‌کننده‌ این گروه در تمامی نشست‌ها حضور خواهد یافت.

بایدن: هنوز امکان تغییر وجود دارد

وزارت خارجه آمریکا این نشست را مهم خوانده و گفته است که کشورهای تأثیرگذار در روند صلح افغانستان برای برقراری آتش‌بس، کاهش خشونت و تعهد به رسمیت نشناختن دولت تحمیلی، فشار خواهند آورد.

این وزارت در بیانیه‌ای گفته است که در این نشست‌ها زلمی‌ خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان، شرکت کرده و قرار است که او بر طالبان فشار وارد کند تا حملات‌ خود را به شهرها را متوقف کنند.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته (سه‌شنبه) در یک نشست خبری گفت که هنوز امکان تغییر وضعیت در افغانستان و شکست طالبان وجود دارد و رهبران افغان باید متحد شوند و نیروهای امنیتی این کشور باید برای خود و ملت خود بجنگند.

بایدن تأکید کرد که آمریکا به تعهد خود برای پشتیبانی نزدیک از نیروهای هوایی افغانستان و نیز تجهیز نیروهای امنیتی این کشور پایبند است.

او همچنین تأکید کرد که از تصمیم خود درباره خروج سربازان آمریکایی از افغانستان پشیمان نیست و تغییری در برنامه خروج آمریکا از افغانستان صورت نمی‌گیرد. او گفت رهبران افغانستان باید در کنار هم با گروه طالبان بجنگند.

ادامه پیش‌روی‌های طالبان

این سخنان در حالی بیان می‌شود که طالبان درپی تسلط بر شهر پلخمری، مرکز ولایت بغلان، فراه، مرکز ولایت فراه، و فیض‌آباد، مرکز ولایت بدخشان، شمار مراکز ولایت‌هایی که طی یک هفته گذشته تحت کنترل خود درآورده را به ۹ شهر رسانده است.

منابع محلی در ولایت بغلان گفته‌اند که پلخمری، مرکز این ولایت شامگاه روز گذشته (سه‌شنبه) به دست طالبان افتاده است و نیروهای امنیتی از این شهر عقب‌نشینی کرده‌اند.

طالبان نیز گفته‌اند افراد این گروه پس از ورود به پلخمری ساختمان‌های والی، فرماندهی پلیس و ریاست امنیت ملی را تصرف کرده‌اند.

طالبان روز سه‌شنبه مرکز ولایت فراه در غرب افغانستان را هم تصرف کردند. هرچند چهارشنبه خبرهایی از درگیری‌های شدید و پیشروی‌های نیروهای دولتی در فراه منتشر شده است. برخی منابع نیز از بازپس گرفتن فراه به دست نیروهای دولتی نوشته اند.

شهر فیض‌آباد، مرکز ولایت بدخشان نیز نیمه‌های سه‌شنبه به دست طالبان افتاد و مقام‌های محلی و نیروهای امنیتی به ولسوالی فرخار تخار عقب‌نشینی کردند.

به‌گفته منابع مردمی در بدخشان، طالبان جمع‌آوری سلاح از مردم را آغاز و مراکز و اداره‌های دولتی را تصرف کرده‌اند و در حال تدارک معرفی والی‌ نام‌نهاد خود برای بدخشان هستند.

برخی از منابع می‌گویند که مقام‌های محلی بدون درگیری شهر را به طالبان واگذار کردند و به ولسوالی فرخار بدخشان عقب‌نشینی کردند.

تاکنون مراکز ولایت‌های نیمروز، جوزجان، سرپل، سمنگان، فراه، قندوز (کندز)، تخار، بغلان و بدخشان به دست طالبان افتاده است.