کابینه نظامی و مردانهٔ ابراهیم رئیسی؛ دولت سوم احمدی نژاد

 کابینه نظامی و مردانهٔ ابراهیم رئیسی؛ دولت سوم احمدی‌نژاد

در حالی که زنان و اقلیت‌های دینی و مذهبی، در کابینه انتخابی ابراهیم رئیسی هیچ سهمی ندارند، نظامیان نقش پررنگی در کابینه پیشنهادی او دارند، تا جایی که اگر همه گزینه‌های معرفی‌شده بتوانند رأی اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کنند، دولت او در صفتِ «نظامی‌ترین دولت جمهوری اسلامی» همپای دولت محمود احمدی‌نژاد خواهد شد.

۳۲ سال بعد از انحلال وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، چند فرمانده سپاه از سوی ابراهیم رئیسی برای وزارتخانه‌های کلیدی دولت انتخاب شده‌اند، هرچند آن‌ها باید برای نشستن بر مسند وزارت، رأی اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کنند.

احمد وحیدی، رستم قاسمی، حسین امیرعبداللهیان، محمدعلی زلفی‌گل، اسماعیل خطیب، محمدرضا قرایی آشتیانی، بهرام عین‌الهی و عزت‌الله ضرغامی هشت نظامی فعلی و سابق هستند که از سوی ابراهیم رئیسی به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی شده‌اند. مسعود میرکاظمی نیز نظامی سابق دیگری است که به‌عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه انتخاب شده است.

نظامیانی که بر مسند وزارت نشستند
بعد از پیروزی انقلاب ۵۷ و روی کار آمدن حکومت جمهوری اسلامی، به استثنای اکبر ترکان که وزیر دفاع در دولت نخست هاشمی رفسنجانی بود، وزیران دفاع همواره از میان نظامیان انتخاب شده‌اند.

مصطفی چمران، محمدتقی ریاحی و احمد مدنی سه نظامی بودند که در دولت موقت بر مسند وزارت دفاع نشستند.

اما در دولت اول و دوم علی خامنه‌ای با نخست‌وزیری میرحسین موسوی، علاوه بر محمد سلیمی و محمدحسین جلالی به‌عنوان وزیر دفاع و محمدرضا رحیمی که در مقطعی سرپرست وزارت دفاع بود، سه نظامی هم به عنوان وزیر سپاه به کابینه اضافه شدند.

وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال ۱۳۶۱ تشکیل شد و محسن رفیق‌دوست، محمود پاکروان و علی شمخانی به ترتیب در کابینه‌های اول و دوم علی خامنه‌ای و میرحسین موسوی بر مسند وزارت سپاه نشستند. این وزارتخانه در سال ۱۳۶۸ منحل شد.

در دو کابینه اکبر هاشمی رفسنجانی، سه وزیر با سابقه عضویت در سپاه حضور داشتند: علی لاریجانی به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ علی‌محمد بشارتی جهرمی به‌عنوان وزیر کشور و محمد فروزنده در مقام وزیر دفاع.

در دو کابینه محمد خاتمی هم یک نظامی، علی شمخانی، به‌عنوان وزیر دفاع حضور داشت.

محمود احمدی‌نژاد اما با حضور ۱۱ نظامی در مجموع دو کابینه، نظامی‌ترین دولت جمهوری اسلامی تا پیش از این را داشته است؛ در ترکیب دولت نخست او هشت چهره نظامی دیده می‌شد و شش چهره نظامی هم در دولت دوم او حضور داشتند.

مسعود میرکاظمی، وزیر بازرگانی دولت نهم و وزیر نفت دولت دهم، محمد نجار وزیر دفاع دولت نهم و وزیر کشور دولت دهم، صادق محصولی وزیر کشور دولت نهم و وزیر رفاه و تأمین اجتماعی دولت دهم، احمد وحیدی وزیر دفاع دولت دهم، رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم، پرویز فتاح وزیر نیرو دولت نهم، علی کردان وزیر کشور دولت نهم، محمدحسین صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت نهم، علیرضا طهماسبی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت نهم و محمد ناظمی اردکانی وزیر تعاون دولت نهم، وزرایی بودند که یا سابقه عضویت در سپاه را داشتند و یا همزمان با وزارت، عضو سپاه بودند.

همچنین محمدحسین نامی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم، سابقه عضویت در ارتش جمهوری اسلامی را داشت.

دولت‌های نهم و دهم به ریاست‌جمهوری محمود احمدی نژاد بیشترین تعداد وزرا را در تاریخ جمهوری اسلامی به خود دیده و در دو دولت او بیش از ۵۰ وزیر در کابینه حضور داشتند.

در دو کابینه حسن روحانی هم دو نظامی، حسین دهقان و امیر حاتمی به عنوان وزیر دفاع، حضور داشتند و علی ربیعی، وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی و سخنگوی دولت، و همچنین علیرضا رزم‌حسینی، وزیر صمت، سابقه نظامی داشتند.

۱۰ عضو کابینه احمدی‌نژاد در کابینه انتخابی رئیسی
در کابینه انتخابی ابراهیم رئیسی از دولت‌‌‌های حسن روحانی و محمد خاتمی کسی حضور ندارد، در مقابل اما ۱۰ عضو انتخابی کابینه او پیش از این از وزیران و مدیران محمود احمدی‌نژاد بوده‌اند و شاید این مسئله در کنار شباهت نوع حضور نظامیان در دولت رئیس‌جمهور اسبق و فعلی باعث شده برخی از دولت ابراهیم رئیسی به عنوان دولت سوم محمود احمدی‌نژاد یاد کنند.

سایت خبری منیبان نوشته است که «اگر احمدی‌نژاد هم رئیس‌جمهور شده بود، همین تعداد از همکاران دولت خود را به دولت جدید می‌آورد. به همین دلیل برخی دولت سیزدهم را پس از اعلام اسامی کابینه به دولت سوم احمدی‌نژاد تشبیه کردند.»

پیشتر روزنامه آفتاب‌یزد در ۱۳ مرداد ماه هشدار داده بود که «دولت ابراهیم رئیسی دولت سومِ احمدی‌نژاد نشود.»

محمد صادق کوشکی، فعال سیاسی اصولگرا، هم ۲۰ مرداد ماه به مثلث آنلاین گفته بود که «آقای رئیسی حواسش جمع باشد که مسیر احمدی‌نژاد را نرود و به‌نوعی دولتش دولت سوم احمدی‌نژاد نشود».

حسین کنعانی‌مقدم، دیگر فعال سیاسی اصولگرا، هم ۲۲ تیر ماه به ایمنا گفته بود: «وزرای دولت احمدی‌نژاد امتحان خود را پس داده‌اند و نباید در دولت سیزدهم به کار گفته شوند. دولت بعدی نباید دولت سوم احمدی نژاد شود.»

احمد وحیدی، وزیر پیشنهادی ابراهیم رئیسی برای وزارت کشور، در دولت محمود احمدی‌نژاد وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بود. رستم قاسمی، وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، و علی‌اکبر محرابیان، وزیر پیشنهادی نیرو، نیز در دولت احمدی‌نژاد به ترتیب وزیر نفت و وزیر صنعت، معدن و تجارت بودند.

حمید سجادی، وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان، در دولت احمدی‌نژاد معاون سازمان تربیت بدنی بود. او در سال ۱۳۹۰ از سوی احمدی‌نژاد به‌عنوان وزیر ورزش و جوانان معرفی شده بود که نتوانست رأی اعتماد مجلس را کسب کند. محمدعلی زلفی‌گل، وزیر پیشنهادی علوم، هم در دولت احمدی‌نژاد قائم‌مقام معاون اول رئیس‌جمهور در بنیاد ملی نخبگان بود.

جواد اوجی، وزیر پیشنهادی نفت، در دولت دوم احمدی‌نژاد معاون وزیر نفت بود. محمدمهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در دولت احمدی‌نژاد معاون فرهنگی مرکز بررسی‌های استراتژیک و عضو کارگروه تحول فرهنگی وزارت ارشاد بود.

عیسی زارع‌پور که برای وزارت ارتباطات انتخاب شده، در دولت احمدی‌نژاد عضو کارگروه فناوری اطلاعات بود و حسین امیرعبداللهیان، وزیر پیشنهادی برای وزارت امور خارجه، هم در دولت احمدی‌نژاد سفیر ایران در بحرین بود و در دولت دوم او به مدیرکلی خلیج فارس وزارت خارجه رسید.

مسعود میرکاظمی که به ریاست سازمان برنامه و بودجه منصوب شده نیز در دو دولت احمدی‌نژاد به ترتیب وزیر بازرگانی و وزیر نفت بود.

«متهمان» کابینه رئیسی
نام چند عضو کابینه که از سوی ابراهیم رئیسی منصوب شده‌اند یا برای وزارت به مجلس معرفی شده‌اند، به عنوان متهم در چندین پرونده مطرح است.

احمد وحیدی، وزیر پیشنهادی برای وزارت کشور، نخستین فرمانده نیروی قدس سپاه بود که در سال ۱۳۶۴ به‌عنوان مسئول وقت اطلاعات سپاه طرف مذاکره با مک‌فارلین، فرستاده ویژه دولت رونالد ریگان به ایران، بود. وحیدی متهم به دست داشتن در انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین است و حکم جلب بین‌المللی‌اش از سوی پلیس بین‌الملل صادر شده است.

وزارت خارجه آرژانتین با انتشار بیانیه‌ای معرفی آقای وحیدی به‌عنوان وزیر را محکوم و اعلام کرده که چنین تصمیمی «بی‌حرمتی به نظام قضایی آرژانتین و قربانیان حملهٔ تروریستی بی‌رحمانه به انجمن آرژانتین و اسرائیل (آمیا) است».

نام رستم قاسمی، وزیر پیشنهادی برای وزارت راه و شهرسازی که اکنون معاون اقتصادی نیروی قدس سپاه است، نیز در پرونده اختلاس ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورویی بابک زنجانی از بخش نفت به چشم می‌خورد و گم شدن یک دکل نفتی نیز در دوران وزارت او در دولت محمود احمدی‌نژاد اتفاق افتاده است.

عزت‌الله ضرغامی که از سوی ابراهیم رئیسی برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معرفی شده، از دانشجویان خط امام است که در جریان حمله به سفارت آمریکا و گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی نقش داشت.

علی‌اکبر محرابیان، وزیر پیشنهادی نیرو، اما محکوم به تقلب در ثبت اختراع اتاق امن زلزله است. آن‌طور که رسانه‌های داخل ایران گزارش داده‌اند، آقای محرابیان که در دولت محمود احمدی‌نژاد وزیر صنعت، معدن و تجارت بود، در سال ۱۳۸۸ از سوی دادگاه عمومی تهران محکوم شده و محکومیت او در دادگاه تجدیدنظر هم تأیید شده بود.

براساس همین گزارش‌ها ، اختراع «اتاق امن زلزله» پیش از آن‌که به نام علی‌اکبر محرابیان به ثبت برسد، توسط فرد دیگری اختراع و طراحی شده بود و شاکی این طرح را سال ۸۲ به شهرداری تهران و سال ۸۳ به مطبوعات ارائه داده بود.

نام مسعود میرکاظمی که از سوی ابراهیم رئیسی به ریاست سازمان برنامه و بودجه منصوب شده نیز در پرونده معروف به بنزین‌های آلوده مطرح است.

غلامحسین اسماعیلی، رئیس پیشین سازمان زندان‌های ایران که حالا رئیس‌دفتر ابراهیم رئیسی است، متهم به نقض حقوق بشر است و خود ابراهیم رئیسی در پرونده‌ مهم اعدام هزاران زندانی در تابستان سال ۶۷ یکی از اعضای هیئت مرگ بود؛ هیئتی که برای دریافت مجوز ادامهٔ اعدام‌ها با آیت‌الله منتظری که در آن زمان قائم‌مقام وقت آیت‌الله خمینی و به این اعدام‌ها معترض بود، دیدار کرد و از او شنید که به‌خاطر این اعدام‌ها «نام‌شان را در میان جنایتکاران تاریخ می‌نویسند».

دست‌کم شش عضو پیشنهادی کابینه ابراهیم رئیسی به اتفاق خود او در فهرست تحریم‌های آمریکا یا اتحادیه اروپا حضور دارند.

رستم قاسمی پیشتر در دوره وزارتش در دولت احمدی‌نژاد از فهرست تحریم‌های بین‌المللی خارج شده بود، اما اکنون به اتفاق احمد وحیدی، عزت‌الله ضرغامی و محمدرضا آشتیانی در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌‌داری آمریکاست. ضمن آن‌که نام ضرغامی در لیست تحریم‌‌های اتحادیه اروپا هم دیده می‌شود.

همچنین محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی هم که از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شده، به فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا اضافه شده است.

غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر ابراهیم رئیسی، نیز از کسانی است که از سوی اتحادیه اروپا تحریم شده است.

مجلس شورای اسلامی با اعلام وصول فهرست پیشنهادی وزرا، به‌زودی بررسی صلاحیت آن‌ها را آغاز خواهد کرد و با توجه به تعطیلی مجلس در ایام تاسوعا و عاشورا، انتظار می‌رود رأی‌گیری در مورد صلاحیت وزیران پیشنهادی در هفته نخست شهریورماه انجام شود.

فرشته قاضی/ رادیو فردا

 
فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران